دائرةالمعارف الإسلامیة الشیعیة: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (Hbaghizadeh صفحهٔ دایرة المعارف الاسلامیة الشیعیة را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به دائرةالمعارف الإسلامیة الشیعیة منتقل کرد)
    جز (جایگزینی متن - 'المعارف (ابهام زدایی)' به 'المعارف (ابهام‌زدایی)')
     
    (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۹: خط ۹:
    | زبان = عربی
    | زبان = عربی
    | کد کنگره =  ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏د‎‏2 5/1 BP  
    | کد کنگره =  ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏د‎‏2 5/1 BP  
    | موضوع =اسلام - دایره المعارف‏ها - شیعه - دایره المعارف‏ها
    | موضوع =اسلام - دایرةالمعارف‏ها - شیعه - دایرةالمعارف‏ها
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر = دار التعارف للمطبوعات
    | ناشر = دار التعارف للمطبوعات
    خط ۲۴: خط ۲۴:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
     
    {{کاربردهای دیگر|دایرةالمعارف (ابهام‌زدایی)}}
    '''دائرةالمعارف الإسلامیة الشیعیة''' اثر نویسنده و مورخ لبنانی حسن الامین (1908- 2002م) یا سید حسن امین عاملی، مجموعه‌ای است چند جلدی به زبان عربی که مقالاتی در حوزه اسلام و تشیع در آن جمع‌آوری شده و نویسنده در نگارش مقالات آن، از برخی چهره‌های شناخته‌شده بهره برده است.
    '''دائرةالمعارف الإسلامیة الشیعیة''' اثر نویسنده و مورخ لبنانی [[امین، سید حسن|حسن الامین]] (1286-1381ش) یا [[امین، سید حسن|سید حسن امین عاملی]]، مجموعه‌ای است چند جلدی به زبان عربی که مقالاتی در حوزه اسلام و تشیع در آن جمع‌آوری شده و نویسنده در نگارش مقالات آن، از برخی چهره‌های شناخته‌شده بهره برده است.


    این مجموعه در 26 جلد منتشر شده است<ref>ر.ک: پایگاه بنیاد محقق طباطبایی</ref>. مؤلف معتقد‌ است که چهل سال از عمرش را صرف آن کرده و مهم‌ترین تلاش علمی او به شمار ‌‌می‌رود‌<ref>ر.ک: الامین، سید مهدی، ص7</ref>.
    این مجموعه در 26 جلد منتشر شده است<ref>ر.ک: پایگاه بنیاد محقق طباطبایی</ref>. مؤلف معتقد‌ است که چهل سال از عمرش را صرف آن کرده و مهم‌ترین تلاش علمی او به شمار ‌‌می‌رود‌<ref>ر.ک: الامین، سید مهدی، ص7</ref>.


    وی در شرح عواملی که موجب تهیه چنین دایرةالمعارفی شد، می‌گوید در آن‌ زمان‌ دایرة‌‌المعارفی از سوی خاورشناسان غربی منتشر و از سوی مصری‌ها به زبان عربی ترجمه شد. آن مجموعه به‌ علت نقص در آگاهی یا سوء نیت، دارای خطاهای علمی بسیار بود و مترجمان سعی کرده بودند در پاورقی، خطاهای وارده را تصحیح کنند، اما‌ فقط به تصحیح آرای‌ اهل‌ سنت پرداختند و آرای شیعی با همان خطاهای موجود به عربی منتشر شد. تنها تصحیحی که انجام شده بود، به مبحث تقیه شیعه مربوط بود که احمد محمد شاکر انجام داده بود. مطالعه این مجموعه‌ها‌ باعث شد حسن الامین به اندیشه تهیه دایرةالمعارف مستقلی در حوزه افکار شیعی بیفتد. <ref>ر.ک: همان</ref>.
    وی در شرح عواملی که موجب تهیه چنین دایرةالمعارفی شد، می‌گوید در آن‌ زمان‌ دایرة‌‌المعارفی از سوی خاورشناسان غربی منتشر و از سوی مصری‌ها به زبان عربی ترجمه شد. آن مجموعه به‌ علت نقص در آگاهی یا سوء نیت، دارای خطاهای علمی بسیار بود و مترجمان سعی کرده بودند در پاورقی، خطاهای وارده را تصحیح کنند، اما‌ فقط به تصحیح آرای‌ اهل‌ سنت پرداختند و آرای شیعی با همان خطاهای موجود به عربی منتشر شد. تنها تصحیحی که انجام شده بود، به مبحث تقیه شیعه مربوط بود که [[شاکر، احمد محمد|احمد محمد شاکر]] انجام داده بود. مطالعه این مجموعه‌ها‌ باعث شد [[امین، سید حسن|حسن الامین]] به اندیشه تهیه دایرةالمعارف مستقلی در حوزه افکار شیعی بیفتد. <ref>ر.ک: همان</ref>.


    بخشی از این دایرةالمعارف، به زبان انگلیسی ترجمه شده است که در واقع، نخستین دایرةالمعارفی است که درباره تشیع، به یکی از زبان‌های غیراسلامی و زنده جهان، منتشر شده است. در نوشتن و تدوین این اثر، بسیاری از دانشمندان بزرگ شیعی، از جمله آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر، سید محمدتقی حکیم و عبدالحسین شهیدی صالحی، همکاری داشته‌اند<ref>ر.ک: صالحی شهیدی، ج7، ص447</ref>.
    بخشی از این دایرةالمعارف، به زبان انگلیسی ترجمه شده است که در واقع، نخستین دایرةالمعارفی است که درباره تشیع، به یکی از زبان‌های غیراسلامی و زنده جهان، منتشر شده است. در نوشتن و تدوین این اثر، بسیاری از دانشمندان بزرگ شیعی، از جمله [[صدر، سید محمدباقر|آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر]]، [[طباطبایی حکیم، سید محمدتقی|سید محمدتقی حکیم]] و [[شهیدی صالحی، عبدالحسین|عبدالحسین شهیدی صالحی]]، همکاری داشته‌اند<ref>ر.ک: صالحی شهیدی، ج7، ص447</ref>.


    مؤلف اعلام اشخاص و شرح حال رجال را در این دایرةالمعارف، نیاورده است، به این دلیل که ده جلد «اعیان الشیعة» و دوازده جلد «مستدرکات اعیان الشیعة» شامل شرح حال علماء و رجال می‌باشد و دیگر نیازی به تکرار آنها نمی‌دیده‌اند<ref>همان</ref>.
    مؤلف اعلام اشخاص و شرح حال رجال را در این دایرةالمعارف، نیاورده است، به این دلیل که ده جلد «[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|اعیان الشیعة]]» و دوازده جلد «[[مستدركات أعيان الشيعة|مستدرکات اعیان الشیعة]]» شامل شرح حال علماء و رجال می‌باشد و دیگر نیازی به تکرار آنها نمی‌دیده‌اند<ref>همان</ref>.


    با تمام محاسنی که برای اثر حاضر ذکر گردیده، برخی پژوهشگران معاصر معتقدند موضوعات و مدخل‌هایی که در این دائرةالمعارف آمده است، به حوزه اسلام و تشیع مربوط نیست یا دست‌کم ارتباط اندکی دارد. غیرروش‌مندبودن، دور بودن از رویکرد دائرةالمعارف‌نویسی، بی‌نظمی و تداخل در مدخل‌ها، شتاب‌زدگی در تدوین و انتشار، تفصیل و اجمال‌های ناموزون، فقدان منابع در پایان مقاله، سازگار نبودن محتوای برخی مقالات با عنوان مدخل‌ها و نبود مدخل‌های مرتبط با قرآن، از جمله نقدهایی است که به این مجموعه وارد شده است<ref>ر.ک: بهاردوست، علیرضا، ص35- 36</ref>.
    با تمام محاسنی که برای اثر حاضر ذکر گردیده، برخی پژوهشگران معاصر معتقدند موضوعات و مدخل‌هایی که در این دائرةالمعارف آمده است، به حوزه اسلام و تشیع مربوط نیست یا دست‌کم ارتباط اندکی دارد. غیرروش‌مندبودن، دور بودن از رویکرد دائرةالمعارف‌نویسی، بی‌نظمی و تداخل در مدخل‌ها، شتاب‌زدگی در تدوین و انتشار، تفصیل و اجمال‌های ناموزون، فقدان منابع در پایان مقاله، سازگار نبودن محتوای برخی مقالات با عنوان مدخل‌ها و نبود مدخل‌های مرتبط با قرآن، از جمله نقدهایی است که به این مجموعه وارد شده است<ref>ر.ک: بهاردوست، علیرضا، ص35- 36</ref>.
    خط ۴۴: خط ۴۴:
    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    # صالحی شهیدی، «دایرةالمعارف تشیع»، زیر نظر احمدصدر حاج سیدجوادی و دیگران، تهران، نشر سعید محبی، 1378.
    # صالحی شهیدی، «دایرةالمعارف تشیع»، زیر نظر احمدصدر حاج سیدجوادی و دیگران، تهران، نشر سعید محبی، 1378.
    # الامین، سید مهدی، «نگاهی گذرا به زندگی و آثار علمی سید حسن الامین»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه دین، اسفند 1381، شماره 65، به آدرس: https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33886/
    #[[:noormags:33886| الامین، سید مهدی، «نگاهی گذرا به زندگی و آثار علمی سید حسن الامین»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه دین، اسفند 1381، شماره 65]]
    # بهاردوست، علی‌رضا، «مدخل‌های قرآنی دایرةالمعارف الاسلامیة الشیعیه، معرفی و نقد»، پایگاه مجلات تخصصی نور،  کتاب ماه دین، اسفند 1381، شماره 65، به آدرس:https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/33890/
    #[[:noormags:33890| بهاردوست، علی‌رضا، «مدخل‌های قرآنی دایرةالمعارف الاسلامیة الشیعیه، معرفی و نقد»، پایگاه مجلات تخصصی نور،  کتاب ماه دین، اسفند 1381، شماره 65]].
    #پایگاه بنیاد محقق طباطبایی، به آدرس:https://mtif.ir/book/2124
    #[https://mtif.ir/book/2124 پایگاه بنیاد محقق طباطبایی]


    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    خط ۵۶: خط ۵۶:
    [[رده:دائرة‌المعارف‌ها، واژه‌نامه‌ها، مصطلح‌نامه‌ها]]
    [[رده:دائرة‌المعارف‌ها، واژه‌نامه‌ها، مصطلح‌نامه‌ها]]


    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1401]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1401 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1401 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1401 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1401 توسط سید محمد رضا موسوی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۷

    دایرة المعارف الاسلامیة الشیعیة
    دائرةالمعارف الإسلامیة الشیعیة
    پدیدآورانامین، حسن (نويسنده)
    ناشردار التعارف للمطبوعات
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1412ق - 1415ق - 1416ق - 1417ق - 1418ق - 1993م - 1995م - 1996م - 1997م - 1998م
    چاپ5
    شابک-
    موضوعاسلام - دایرةالمعارف‏ها - شیعه - دایرةالمعارف‏ها
    زبانعربی
    تعداد جلد11
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏د‎‏2 5/1 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    دائرةالمعارف الإسلامیة الشیعیة اثر نویسنده و مورخ لبنانی حسن الامین (1286-1381ش) یا سید حسن امین عاملی، مجموعه‌ای است چند جلدی به زبان عربی که مقالاتی در حوزه اسلام و تشیع در آن جمع‌آوری شده و نویسنده در نگارش مقالات آن، از برخی چهره‌های شناخته‌شده بهره برده است.

    این مجموعه در 26 جلد منتشر شده است[۱]. مؤلف معتقد‌ است که چهل سال از عمرش را صرف آن کرده و مهم‌ترین تلاش علمی او به شمار ‌‌می‌رود‌[۲].

    وی در شرح عواملی که موجب تهیه چنین دایرةالمعارفی شد، می‌گوید در آن‌ زمان‌ دایرة‌‌المعارفی از سوی خاورشناسان غربی منتشر و از سوی مصری‌ها به زبان عربی ترجمه شد. آن مجموعه به‌ علت نقص در آگاهی یا سوء نیت، دارای خطاهای علمی بسیار بود و مترجمان سعی کرده بودند در پاورقی، خطاهای وارده را تصحیح کنند، اما‌ فقط به تصحیح آرای‌ اهل‌ سنت پرداختند و آرای شیعی با همان خطاهای موجود به عربی منتشر شد. تنها تصحیحی که انجام شده بود، به مبحث تقیه شیعه مربوط بود که احمد محمد شاکر انجام داده بود. مطالعه این مجموعه‌ها‌ باعث شد حسن الامین به اندیشه تهیه دایرةالمعارف مستقلی در حوزه افکار شیعی بیفتد. [۳].

    بخشی از این دایرةالمعارف، به زبان انگلیسی ترجمه شده است که در واقع، نخستین دایرةالمعارفی است که درباره تشیع، به یکی از زبان‌های غیراسلامی و زنده جهان، منتشر شده است. در نوشتن و تدوین این اثر، بسیاری از دانشمندان بزرگ شیعی، از جمله آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر، سید محمدتقی حکیم و عبدالحسین شهیدی صالحی، همکاری داشته‌اند[۴].

    مؤلف اعلام اشخاص و شرح حال رجال را در این دایرةالمعارف، نیاورده است، به این دلیل که ده جلد «اعیان الشیعة» و دوازده جلد «مستدرکات اعیان الشیعة» شامل شرح حال علماء و رجال می‌باشد و دیگر نیازی به تکرار آنها نمی‌دیده‌اند[۵].

    با تمام محاسنی که برای اثر حاضر ذکر گردیده، برخی پژوهشگران معاصر معتقدند موضوعات و مدخل‌هایی که در این دائرةالمعارف آمده است، به حوزه اسلام و تشیع مربوط نیست یا دست‌کم ارتباط اندکی دارد. غیرروش‌مندبودن، دور بودن از رویکرد دائرةالمعارف‌نویسی، بی‌نظمی و تداخل در مدخل‌ها، شتاب‌زدگی در تدوین و انتشار، تفصیل و اجمال‌های ناموزون، فقدان منابع در پایان مقاله، سازگار نبودن محتوای برخی مقالات با عنوان مدخل‌ها و نبود مدخل‌های مرتبط با قرآن، از جمله نقدهایی است که به این مجموعه وارد شده است[۶].

    در پایان، اشاره به این نکته ضروری می‌نماید که تلاش مؤلف اثر حاضر که به تنهایی و با امکاناتی اندک، به تدوین این دایرةالمعارف پرداخته را نمی‌توان نادیده گرفت؛ زیرا در این دایرةالمعارف، برخی مقالات محققانه و سودمند (به‌ویژه در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامی) به چشم می‌خورد، اما برخی معتقدند این اثر را نمی‌توان «دایرةالمعارف» به معنای مصطلح و امروزی آن به شمار آورد و تنها می‌توان آن را «جنگ» یا «مجموعه‌ای» از مقالات و نوشته‌ها در موضوعات مختلف با محوریت اسلام و تشیع دانست. یکی از مهمترین دلایلی که برای این مدعا ارائه شده، این است که بسیاری از مقالات آن، برای دایرةالمعارف و با رویکرد دایرةالمعارفی نوشته نشده است[۷].

    پانویس

    1. ر.ک: پایگاه بنیاد محقق طباطبایی
    2. ر.ک: الامین، سید مهدی، ص7
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: صالحی شهیدی، ج7، ص447
    5. همان
    6. ر.ک: بهاردوست، علیرضا، ص35- 36
    7. ر.ک: همان

    منابع مقاله

    1. صالحی شهیدی، «دایرةالمعارف تشیع»، زیر نظر احمدصدر حاج سیدجوادی و دیگران، تهران، نشر سعید محبی، 1378.
    2. الامین، سید مهدی، «نگاهی گذرا به زندگی و آثار علمی سید حسن الامین»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه دین، اسفند 1381، شماره 65
    3. بهاردوست، علی‌رضا، «مدخل‌های قرآنی دایرةالمعارف الاسلامیة الشیعیه، معرفی و نقد»، پایگاه مجلات تخصصی نور، کتاب ماه دین، اسفند 1381، شماره 65.
    4. پایگاه بنیاد محقق طباطبایی

    وابسته‌ها