المصباح في علم النحو: تفاوت میان نسخه‌ها

المصباح في علم النحو
المصباح في علم النحو
پدیدآوران	مطرزی، ناصر بن عبدالسید (نويسنده) طیب، عبدالحمید سید (محقق)
ناشر	پ‍ژوه‍ش‍ک‍ده‌ زب‍ان‌ و گ‍وی‍ش‌
مکان نشر	[بی جا] - [بی جا]
سال نشر	13سده
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۸

برای دیگر کاربردها، المصباح (ابهام‌زدایی) را ببینید.

المصباح فی علم النحو، اثر ابوالفتح ناصرالدين بن عبدالسيد ابى المكارم بن على خوارزمى حنفى (610-538ق)، مشهور به مُطَرَّزى، محقق و ادیب است که در علم نحو نگاشته است. این کتاب با پژوهش، شرح و پاورقی‌های عبدالحمید سید طلب عرضه شده است.

المصباح، با اینکه حجم کمی داشته و مفهوم را در عبارت‌های کوتاهی بیان کرده است، اما مطالب گوناگونی از دانش نحو را در باب‌هایی مرتّب و منظم ارائه نموده است، به‌گونه‌ای که خواننده را با مرزها و محتوای دانش نحو در بازه زمانۀ کوتاهی آشنا می‌کند و به گمان محقق کتاب، این احاطه را نمی‌توان با خواندن کتاب‌های فربه در این فن به دست آورد.^[۱]‏

سید طلب نسخه‌های شانزده‌گانه‌ای از المصباح را در «دارُالکتب» یافته است و این اثر را با بهره‌گیری از مجموع آن‌ها عرضه کرده است.^[۲]‏

مطرزی روش نگارش المصباح را به شیوۀ نگارش عبدالقادر جرجانی انجام داده است؛ او همان راهی را که جرجانی در بیان «عوامل صدگانه» و بنا نمودن باب‌های نحوی بر این عامل‌ها پیموده، رفته است. ازاین‍‌‌‌‌‌رو، او پس از توضیح اصطلاح‌های نحوی و اِعراب الفاظ، به انواع عوامل لفظی قیاسی، سماعی و معنوی می‌پردازد و در پایان نیز، از تعریف، تنکیر، تأنیث و تذکیر اسم‌ها، توابع، اعراب اصلی و غیراصلی، مضمرات، نون وقایه و انواع مضمرات سخن می‌گوید. البته این «خاتمه» را نه از باب اینکه این مبحث‌ها زیرمجموعۀ باب‌های عوامل باشند، آورده است؛ بلکه صرفاً خواسته است که توضیحی از آن‌ها داده باشد.^[۳]‏

محقق به‌تناسب بحث «عوامل»، مقدمه‌ای را در بارۀ «عامل» از دیدگاه نحویان دیرین، مانند سیبویه، ابن جنی و ابن مضاء قرطبی، و امروزین، مانند ابراهیم مصطفی، عبدالمتعال صعیدی، شوقی ضیف و تمام، نگاشته است.^[۴]‏

فهرست محتوا در پایان کتاب آمده است.

پانویس

↑ ر.ک: مقدمه محقق، ص3
↑ ر.ک: همان، ص7-6
↑ ر.ک: همان، ص7
↑ ر.ک: همان، ص15-7

منابع مقاله

متن کتاب
مقدمه محقق

وابسته‌ها

[1] ر.ک: مقدمه محقق، ص3

[2] ر.ک: همان، ص7-6

[3] ر.ک: همان، ص7

[4] ر.ک: همان، ص15-7

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 |زبان
 | زبان = عربی
 | کد کنگره =
 | موضوع =
 |ناشر
@@ خط ۲۶: / خط ۲۶: @@
 }}
-'''المصباح فی علم النحو'''، اثر ابوالفتح ناصرالدين بن عبدالسيد ابى المكارم بن على خوارزمى حنفى (610-538ق)، مشهور به مُطَرَّزى، محقق و ادیب است که در علم نحو نگاشته است. این کتاب با پژوهش، شرح و پاورقی‌های عبدالحمید سید طلب عرضه شده است.
+{{کاربردهای دیگر| المصباح (ابهام‌زدایی)}}
+'''المصباح فی علم النحو'''، اثر [[مطرزی، ناصر بن عبدالسید|ابوالفتح ناصرالدين بن عبدالسيد ابى المكارم بن على خوارزمى حنفى]] (610-538ق)، مشهور به [[مطرزی، ناصر بن عبدالسید|مُطَرَّزى]]، محقق و ادیب است که در علم نحو نگاشته است. این کتاب با پژوهش، شرح و پاورقی‌های [[طیب، عبدالحمید سید|عبدالحمید سید طلب]] عرضه شده است.
 المصباح، با اینکه حجم کمی داشته و مفهوم را در عبارت‌های کوتاهی بیان کرده است، اما مطالب گوناگونی از دانش نحو را در باب‌هایی مرتّب و منظم ارائه نموده است، به‌گونه‌ای که خواننده را با مرزها و محتوای دانش نحو در بازه زمانۀ کوتاهی آشنا می‌کند و به گمان محقق کتاب، این احاطه را نمی‌توان با خواندن کتاب‌های فربه در این فن به دست آورد.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3</ref>‏
-سید طلب نسخه‌های شانزده‌گانه‌ای از المصباح را در «دارُالکتب» یافته است و این اثر را با بهره‌گیری از مجموع آن‌ها عرضه کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص7-6</ref>‏
+[[طیب، عبدالحمید سید|سید طلب]] نسخه‌های شانزده‌گانه‌ای از المصباح را در «دارُالکتب» یافته است و این اثر را با بهره‌گیری از مجموع آن‌ها عرضه کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص7-6</ref>‏
-مطرزی روش نگارش المصباح را به شیوۀ نگارش عبدالقادر جرجانی انجام داده است؛ او همان راهی را که جرجانی در بیان «عوامل صدگانه» و بنا نمودن باب‌های نحوی بر این عامل‌ها پیموده، رفته است. ازاین‍‌‌‌‌‌رو، او پس از توضیح اصطلاح‌های نحوی و اِعراب الفاظ، به انواع عوامل لفظی قیاسی، سماعی و معنوی می‌پردازد و در پایان نیز، از تعریف، تنکیر، تأنیث و تذکیر اسم‌ها، توابع، اعراب اصلی و غیراصلی، مضمرات، نون وقایه و انواع مضمرات سخن می‌گوید. البته این «خاتمه» را نه از باب اینکه این مبحث‌ها زیرمجموعۀ باب‌های عوامل باشند، آورده است؛ بلکه صرفاً خواسته است که توضیحی از آن‌ها داده باشد.<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>‏
+[[مطرزی، ناصر بن عبدالسید|مطرزی]] روش نگارش المصباح را به شیوۀ نگارش [[جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمان|عبدالقادر جرجانی]] انجام داده است؛ او همان راهی را که [[جرجانی، علی بن محمد|جرجانی]] در بیان «عوامل صدگانه» و بنا نمودن باب‌های نحوی بر این عامل‌ها پیموده، رفته است. ازاین‍‌‌‌‌‌رو، او پس از توضیح اصطلاح‌های نحوی و اِعراب الفاظ، به انواع عوامل لفظی قیاسی، سماعی و معنوی می‌پردازد و در پایان نیز، از تعریف، تنکیر، تأنیث و تذکیر اسم‌ها، توابع، اعراب اصلی و غیراصلی، مضمرات، نون وقایه و انواع مضمرات سخن می‌گوید. البته این «خاتمه» را نه از باب اینکه این مبحث‌ها زیرمجموعۀ باب‌های عوامل باشند، آورده است؛ بلکه صرفاً خواسته است که توضیحی از آن‌ها داده باشد.<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>‏
-محقق به‌تناسب بحث «عوامل»، مقدمه‌ای را در بارۀ «عامل» از دیدگاه نحویان دیرین، مانند سیبویه، ابن جنی و ابن مضاء قرطبی، و امروزین، مانند ابراهیم مصطفی، عبدالمتعال صعیدی، شوقی ضیف و تمام، نگاشته است.<ref>ر.ک: همان، ص15-7</ref>‏
+محقق به‌تناسب بحث «عوامل»، مقدمه‌ای را در بارۀ «عامل» از دیدگاه نحویان دیرین، مانند [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]]، [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابن جنی]] و [[ابن مضاء قرطبی]]، و امروزین، مانند [[مصطفی، ابراهیم|ابراهیم مصطفی]]، [[عبدالمتعال صعیدی]]، [[ضیف، شوقی|شوقی ضیف]] و تمام، نگاشته است.<ref>ر.ک: همان، ص15-7</ref>‏
 فهرست محتوا در پایان کتاب آمده است.
@@ خط ۴۸: / خط ۵۰: @@
 [[رده:کتاب‌شناسی]]
+[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
+[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
+[[رده:زبان و ادبیات عربی]]
-[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
+[[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1401]]
-[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1401 توسط سید حمید رضا حسینی هاشمی]]
+[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1401 توسط سید حمیدرضا حسینی هاشمی]]
 [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1401 توسط فریدون سبحانی]]