المناظرات

المناظرات
پدیدآوران	حسن، عبدالله (نویسنده)
ناشر	دليل ما
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1385 ش یا 1427 ق
چاپ	2
شابک	‎964-7990-47-2
موضوع	شیعه - عقاید - مناظره‌‏ها فقه جعفری - قرن 14
زبان	عربی
تعداد جلد	4
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏211‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏5‎‏م‎‏8
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

برای دیگر کاربردها، مناظره (ابهام‌زدایی) را ببینید.

مناظرات في العقائد و الاحكام، تأليف عبدالله حسن، از نويسندگان معاصر است كه به زبان عربى در دو مجلد و مشتمل بر مناظرات مختلف كلامى و فقهى أئمه اطهار عليهم‌السلام و علماى شيعه با مخالفان مى‌باشد.

انگيزه تأليف

نویسنده در مقدمه كتاب با ذكر اين نكته كه نه تنها عامه مردم كه بسيارى از محققین نيز از حقيقت مبادى و فكر مذهب شيعى بى اطلاع هستند و از سوى ديگر مناظرات، دائرةالمعارف‌هاى علمى سرشار از ادله علمى و حقائق تاريخى است، لذا علاقه خاصى به گردآورى مناظرات و تحقيق علمى آنها پيدا مى‌كند كه نتيجه آن تأليف اثر حاضر است.

ساختار

جزء اول مناظرات به مباحث كلامى اختصاص يافته و 78 مناظره در 19 موضوع ارائه شده است. در جزء دوم نيز با موضوع شرايع و احكام 41 مناظره در 15 موضوع آمده است كه در فهرست قابل دسترسى است.

گزارش محتوا

نویسنده در مقدمه به اين نكته اشاره كرده است كه اگر چه مناظرات در دو موضوع عقائدى و فقهى دسته‌بندى شده است؛ امّا بعضى از آنها در هر دو موضوع تداخل دارند.

جلد اول:

در ابتداى اين مجلد دو مناظره كوتاه از اميرالمؤمنين(ع) درباره مشيت و قضا و قدر آمده است. سپس به موضوع ارتباط معصيت با عبديا خالق پرداخته و از جمله مناظره امام كاظم(ع) با ابوحنيفه را مى‌آورد.

مسأله بداء و اراده الهى از مسائل مهم كلامى است كه همواره مورد سؤال و شبهه بوده است و مناظره امام رضا(ع) با سليمان مروزى از منابع مهم در پاسخ به آن به شمار مى‌رود. در مباحثى مانند جبر و تفويض و صفات الهى مناظراتى از أئمه ديده نمى‌شود و به مناظراتى از علما و شیعیان بسنده شده است. از ديگر عناوينى كه همواره مورد سؤال بوده است، واقعه قيامت و خلود در آخرت مى‌باشد. در اين موضوع نيز سه مناظره ذكر شده است.

در ادامه مناظرات به موضوع قرآن كريم و روايات و مناقب و فضائل اهل‌بيت عليهم‌السلام پرداخته شده است. يكى از عقائد شيعه حقانيت فاطمه زهرا(س) در قضيه فدك است كه مناظرات منبع خوبى در اين رابطه مى‌باشد.

در ادامه مى‌توان مناظرات در موضوعات مختلفى؛ مانند عصمت اهل‌بيت، ايمان ابوطالب، رجعت، غيبت امام عصر(عج) و... را مشاهده نمود.

جلد دوم:

در اين جلد از كتاب مناظرات مرتبط با احكام و شرايع جمع‌آورى شده است. توسل به اهل‌بيت و تبرک جستن به قبور آن بزرگواران و ايجاد بناء بر مراقد شريفشان از مصاديق تعظيم شعائر است كه بخشى از مناظرات به آن اختصاص يافته است.

از ديگر شعائر اقامه عزا بر سالار شهيدان اباعبدالله الحسين(ع) و بكاء بر آن حضرت و سجده بر تربت حسینیه است كه بزرگان دين به دفاع از آن اقدام نموده‌اند.

شيعه بر خلاف اهل سنت در هنگام وضو دو پا را مسح مى‌كند و بين دو نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء جمع مى‌كند و بنابراین از سوى مخالفين مورد سؤال واقع شده است و مناظرات آن نقل شده است.

بعضى از موضوعاتى را كه در ادامه مى‌توان مشاهده نمود، عبارت است از: تقيه، متعه، صداق زوجه، بحثى پيرامون قياس در شريعت اسلام و....

ترجمه‌های فارسی

• ترجمه سردار کابلی با نام مناظرات شیعه و سنی
• ترجمه ابوالفضل نجم آبادی، چاپ شده توسط انتشارات آیت‌الله بروجردی
• ترجمه احمد بانپور، چاپ شده توسط انتشارات استوار
• ترجمه محمد صادق نجمی با نام مناظره علمی

نسخه‌شناسى

نسخه موجود در سال 1414ق و به قطع وزيرى با تحقيق مؤلف منتشر شده است.

منابع مقاله

متن و مقدمه كتاب.