مثنوی ملاصدرا: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'عـ' به 'ع')
    جز (جایگزینی متن - 'صـ' به 'ص')
     
    (۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۵: خط ۵:
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم]] (نويسنده)
    [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم]] (نويسنده)
    [[فیضی، مصطفی]] (به کوشش)
    [[فیضی، مصطفی]] (به کوشش)
    |زبان
    |زبان
    | زبان = عربی - فارسی
    | زبان = عربی - فارسی
    | کد کنگره = 1376 2م 6391 ‏PIR‎‏  
    | کد کنگره = 1376 2م 6391 ‏PIR‎‏  
    | موضوع =شعر عرفانی - قرن 11ق. - شعر فارسی - قرن 11ق. - صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، ۹۷۹ - ۱۰۵۰ق.
    | موضوع =شعر عرفانی - قرن 11ق. - شعر فارسی - قرن 11ق. - صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، ۹۷۹ - ۱۰۵۰ق.
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر = کتابخانه عمومی حضرت آيت الله العظمی مرعشی نجفی (ره)
    | ناشر = کتابخانه عمومی حضرت آيت الله العظمی مرعشی نجفی(ره)
    | مکان نشر = ایران - قم
    | مکان نشر = ایران - قم
    | سال نشر = 1376ش - 1417ق
    | سال نشر = 1376ش - 1417ق
    خط ۲۶: خط ۲۶:
    }}
    }}


    '''مثنوی ملاصدرا''' عنوان کتابی است از صدرالدین محمد شیرازی که اشعار وی در آن آمده است. این کتاب یک جلدی به زبان فارسی است و به تصحیح مصطفی فیضی کاشانی، رسیده. فیضی کاشانی مقدمه بسیار موسّعی بر آن نوشته است که تقریبا نیمی از کتاب را اشغال کرده است.
    '''مثنوی ملاصدرا'''، عنوان کتابی است از [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالدین محمد شیرازی]] که اشعار وی در آن آمده است. این کتاب یک جلدی به زبان فارسی است و به تصحیح [[فیضی، مصطفی|مصطفی فیضی کاشانی]]، رسیده است. [[فیضی، مصطفی|فیضی کاشانی]] مقدمه بسیار موسّعی بر آن نوشته است که تقریبا نیمی از کتاب را اشغال کرده است.


    ==ساختار==
    ==ساختار==
    کتاب حاوی مقدمه سید محمود مرعشی(متولی و رئیس کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی)، مقدمه مصطفی فیضی(مصحح)، و محتوای مطالب  در ضمن بیان اشعار ملاصدرا است.
    کتاب، حاوی مقدمه سید محمود مرعشی (متولی و رئیس کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی)، مقدمه [[فیضی، مصطفی|مصطفی فیضی]] (مصحح) و متن اشعار ملاصدرا است.


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    ملاّصدرا در كنار تأليف و نگارش آثـار مـهم در فلسفه اسلامى چون‌ »اسـفار‌ اربـعه«، »شواهد الربوبية«، »المبدأ و المعاد« و »شرح هداية الاثيرية« به تنظيم مطالب ذوقى نيز عنايت داشته و مجموعه‏اى از اشعار خويش را با مضامين عرفانى و حكمى براى طالبان علوم فلسفى به يادگار‌ گذاشته‌ است. ربـاعيات مـلاّصدرا چندين سال پيش به همت سيد حسين نصر به همراه رساله سه اصل به چاپ رسيده و اكنون با تلاش و سعى جناب آقاى فيضى كاشانى از‌ نواده‏هاى‌ دخترى ملاّصدرا، مثنوى ملاّصدرا در دسترس علاقه‏مندان قـرار گرفته است.
    [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در کنار تألیف و نگارش آثار مهم در فلسفه اسلامى چون‌ «[[الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة|اسفار‌ اربعه]]»، «[[شواهد الربوبیه]]»، «[[المبدأ و المعاد (صدر المتألهين)|المبدأ و المعاد]]» و «[[شرح الهداية الاثيرية|شرح هدایه اثیریه]]»، به تنظیم مطالب ذوقى نیز عنایت داشته و مجموعه‌‏اى از اشعار خویش را با مضامین عرفانى و حکمى براى طالبان علوم فلسفى به یادگار‌ گذاشته‌ است. رباعیات ملاّصدرا چندین سال پیش به همت [[نصر، سید حسین|سید حسین نصر]] به‌همراه رساله سه اصل به چاپ رسیده و اکنون با تلاش و سعى جناب آقاى [[فیضی، مصطفی|فیضى کاشانى]] از‌ نواده‌‏هاى‌ دخترى [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]]، مثنوى [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در دسترس علاقه‏‌مندان قرار گرفته است.


    چـاپ جديد مثنوى ملاّصدرا از يك مقدمه مفصل (مصحح) و حدود 2150 بيت تشكيل شده است. مصحح در مقدمه خود، مطالبى‌ در‌ بيان‌ زنـدگى ملاّصدرا و نحوه تحصيل و تدريس‌ وى‌ به‌ استناد آثار تاريخى و رجالى فراهم آورده اسـت. در بـخش ديگرى از مقدمه، افكار ملاّصدرا در خصوص معاد جسمانى، حركت جوهرى و مسائل‌ ديگر‌ فلسفى‌ شرح شده و در پايان مصحح به استناد اشـعار‌ ‌ ‌فيض‌ كاشانى مكان فوت ملاّصدرا را بر خلاف مشهور، شهر نجف اشرف اعلام داشته اسـت. خـاندان مـلاّصدرا و بزرگان علمى اين‌ خاندان‌ علم‌ و دانش تا زمان معاصر، از مطالب تاريخى مهم در اين‌ مقدمه بـه‏شمار مى‏روند كه به اين شكل مرتب و منظم در نوشته ديگرى مندرج نبوده است و از مزاياى چاپ‌ جـديد‌ مثنوى‌ ملاّصدرا است.
    چاپ جدید مثنوى ملاّصدرا از یک مقدمه مفصل مصحح و حدود 2150 بیت تشکیل شده است. مصحح در مقدمه خود، مطالبى‌ را در‌ بیان‌ زندگى ملاّصدرا و نحوه تحصیل و تدریس‌ وى‌ به‌ استناد آثار تاریخى و رجالى فراهم آورده است. در بخش دیگرى از مقدمه، افکار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در خصوص معاد جسمانى، حرکت جوهرى و مسائل‌ دیگر‌ فلسفى‌ شرح شده و در پایان مصحح به استناد اشعار‌ ‌فیض‌ کاشانى مکان فوت ملاّصدرا را برخلاف مشهور، شهر نجف اشرف اعلام داشته است. خاندان [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدر]]<nowiki/>ا و بزرگان علمى این‌ خاندان‌ علم‌ و دانش تا زمان معاصر، از مطالب تاریخى مهم در این‌ مقدمه بشمار مى‌‏‌روند که به این شکل مرتب و منظم در نوشته دیگرى مندرج نبوده است و از مزایاى چاپ‌ جدید‌ مثنوى‌ ملاصدرا است.


    مـجموعه اشـعار ملاّصدرا در قالب مثنوى بيانگرِ مباحث و مسائلى‌ درباره‌ چگونگى آفرينش و نعت پيامبر و ائمه، سير و سلوك معنوى و مذمت اهل ريا مى‏باشد. در قسمت ديگرى از‌ اشعار‌، ملاّصدرا‌ انديشه‏هاى فلسفى و اعتقادات دينى خويش را درخصوص علم الهى، علم مكاشفه‏اى، عالم‌ ارواح‌ و غايت‌ ايجاد اشيا، كه از مباحث اصلى الهيّات عقلانى به‏شمار مى‏روند، به شكل منظوم بيان‌ داشته‌ است‌. وصف نفس ناطقه و قواى نفسانى، و قيامت و حشر آخرت كه مسائلى از فرجام‏شناسى فلسفى در‌ حكمت‌ مـتعاليه صـدرالمتألّهين محسوب مى‏شوند، ابياتى از اشعار را شامل مى‏شوند.
    مجموعه اشعار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در قالب مثنوى بیانگرِ مباحث و مسائلى‌ درباره‌ چگونگى آفرینش و نعت پیامبر و ائمه، سیر و سلوک معنوى و مذمت اهل ریا مى‌‏باشد. در قسمت دیگرى از‌ اشعار‌، ملاّصدرا‌ اندیشه‌‏هاى فلسفى و اعتقادات دینى خویش را در خصوص علم الهى، علم مکاشفه‏اى، عالم‌ ارواح‌ و غایت‌ ایجاد اشیا، که از مباحث اصلى الهیات عقلانى بشمار مى‌‏‌روند، به شکل منظوم بیان‌ داشته‌ است‌. وصف نفس ناطقه و قواى نفسانى و قیامت و حشر آخرت که مسائلى از فرجام‏‌شناسى فلسفى در‌ حکمت‌ متعالیه صدرالمتألّهین محسوب مى‌‏شوند، ابیاتى از اشعار را شامل مى‌‏شوند.


    ملاّصدرا با بيان‌ اهل‌ كشف‌ و اوصاف آنان مثنوى خود را ختم نموده و به سبك حكماى الهى نظير ابن‏سينا و شيخ‌ اشراق‌، طريق فلسفى را توأم با سـلوك عرفانى ساخته و هر كدام از اينان را‌ بدون‌ ديگرى‌ ناقص دانسته است.<ref>ر.ک: حقدار، علی‌اصغر، «درنگی در مثنوی ملاصدرا» ص47</ref>
    [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] با بیان‌ اهل‌ کشف‌ و اوصاف آنان مثنوى خود را ختم نموده و به سبک حکماى الهى نظیر ابن‏ سینا و شیخ‌ اشراق‌، طریق فلسفى را توأم با سلوک عرفانى ساخته و هرکدام از اینان را‌ بدون‌ دیگرى‌ ناقص دانسته است<ref>ر.ک: حقدار، علی‌اصغر، ص47</ref>.


    مصحح کتاب در مقدمه می‌نویسد: این دیوان برای اولین بار به چاپ می‌رسد و این نسخه شامل 2150 بیت مثنوی است که ملاصدرا آنها را در بحر رمل هموزن مثنوی مولانا سروده است. برخی از نمونه‌های اشعاری که مصحح نیز برگزیده و در مقدمه ارائه کرده است...<ref>ر.ک: مقدمه مصحح کتاب، ص87</ref>
    مصحح کتاب در مقدمه می‌نویسد: این دیوان برای اولین بار به چاپ می‌رسد و این نسخه شامل 2150 بیت مثنوی است که [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] آنها را در بحر رمل هم‌وزن مثنوی مولانا سروده است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ص87</ref>.


    پس از پایان محتوای اشعار، می‌خوانیم: ما در این مجموعه مثنوی که احتمالا بسیار بیشتر از این تعداد 2150 بیت بوده است علاوه بر اینکه تمام نظرات فلسفی و حکمی و کلامی خود را بیان داشته و آفرینش جهان و انسان را از آغاز تا انجام مشروحا مورد پژوهش قرار داده‌اند، این مجموعه را باید کتاب اخلاق و رفتار اسلامی نامید که آن فیلسوف و حکیم عارف غرض از حکمت و فلسفه و دین و قرآن و آمدن پیامبران را تنها برای اصلاح اخلاقی جوامع دانسته است و بس. بدین مشخصه است که ملاصدرا همه جا جامعه اسلامی روزگار خود را مورد نقد و انتقاد قرار داده تا جایی که گوید فساد مردم و پیشوایانشان در زینه‌است که گویا دوره آخرالزمان است که عارف و عامی و عالم و جاهل جز ریا و دروغ و فساد و ظلم و ستم که همه و همه مربوط به جهان مادی است به هیچ دیگر نمی‌اندیشند و جهان و حیات ابدی خود را به کلی فراموش کرده‌اند.<ref>ر.ک: کتاب، ص206</ref>
    پس از خاتمه یافتن اشعار، بیان شده است که: اما در این مجموعه مثنوی که احتمالا بسیار بیشتر از این تعداد 2150 بیت بوده است، علاوه بر اینکه تمام نظرات فلسفی و حکمی و کلامی خود را بیان داشته و آفرینش جهان و انسان را از آغاز تا انجام مشروحا مورد پژوهش قرار داده‌اند، این مجموعه را باید کتاب اخلاق و رفتار اسلامی نامید که آن فیلسوف و حکیم عارف غرض از حکمت و فلسفه و دین و قرآن و آمدن پیامبران را تنها برای اصلاح اخلاقی جوامع دانسته است و بس. بدین مشخصه است که [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] همه جا جامعه اسلامی روزگار خود را مورد نقد و انتقاد قرار داده تا جایی که گوید فساد مردم و پیشوایانشان در زینه‌‌ای است که گویا دوره آخرالزمان است که عارف و عامی و عالم و جاهل جز ریا و دروغ و فساد و ظلم و ستم که همه و همه مربوط به جهان مادی است، به هیچ دیگر نمی‌اندیشند و جهان و حیات ابدی خود را به‌کلی فراموش کرده‌اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص206</ref>.


    ==وضعیت کتاب==
    ==وضعیت کتاب==
    در صفحه 5 کتاب، رونوشت یک برگ از نسخه اصلی کتاب به خط ملاصدرا ارائه شده است. پاورقیهای کتاب از مصحح است و حاوی مطالب دقیق و مفیدی در شرح محتوای مطالب است. فهرست مطالب کتاب در انتهای آن پس از فهرست سوره‌ها و آیات قرآن کریم آمده است که آن هم پس از محتوای مطالب ذکر شده است.
    در صفحه 5 کتاب، رونوشت یک برگ از نسخه اصلی کتاب به خط [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] ارائه شده است.
     
    پاورقی‌های کتاب از مصحح است و حاوی مطالب دقیق و مفیدی در شرح محتوای مطالب است.
     
    فهرست مطالب کتاب در انتهای آن، پس از فهرست سوره‌ها و آیات قرآن کریم آمده است.


    ==پانویس==
    ==پانویس==
    <references />
    <references />


    ==منبع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    # مقدمه مصحح و محتوای مطالب.
    # مقدمه مصحح و متن کتاب.
    # حقدار، علی‌اصغر، «درنگی در مثنوی ملاصدرا»، نشریه میراث شهاب، پاییز 1376 - شماره 3 صفحه(از صفحه 45 تا 47).
    #[[:noormags:1236705| حقدار، علی‌اصغر، «درنگی در مثنوی ملاصدرا»، میراث شهاب، پاییز 1376، شماره 9 (3 صفحه از 45 تا 47)]].


    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده1]]
    [[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:نویسندگان و آثار انفرادی]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده آذر 01]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1401]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۴ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۴۷

    مثنوی ملاصدرا
    مثنوی ملاصدرا
    پدیدآورانصدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (نويسنده) فیضی، مصطفی (به کوشش)
    ناشرکتابخانه عمومی حضرت آيت الله العظمی مرعشی نجفی(ره)
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1376ش - 1417ق
    چاپ1
    شابک-
    موضوعشعر عرفانی - قرن 11ق. - شعر فارسی - قرن 11ق. - صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، ۹۷۹ - ۱۰۵۰ق.
    زبانعربی - فارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    1376 2م 6391 ‏PIR‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مثنوی ملاصدرا، عنوان کتابی است از صدرالدین محمد شیرازی که اشعار وی در آن آمده است. این کتاب یک جلدی به زبان فارسی است و به تصحیح مصطفی فیضی کاشانی، رسیده است. فیضی کاشانی مقدمه بسیار موسّعی بر آن نوشته است که تقریبا نیمی از کتاب را اشغال کرده است.

    ساختار

    کتاب، حاوی مقدمه سید محمود مرعشی (متولی و رئیس کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی)، مقدمه مصطفی فیضی (مصحح) و متن اشعار ملاصدرا است.

    گزارش محتوا

    ملاصدرا در کنار تألیف و نگارش آثار مهم در فلسفه اسلامى چون‌ «اسفار‌ اربعه»، «شواهد الربوبیه»، «المبدأ و المعاد» و «شرح هدایه اثیریه»، به تنظیم مطالب ذوقى نیز عنایت داشته و مجموعه‌‏اى از اشعار خویش را با مضامین عرفانى و حکمى براى طالبان علوم فلسفى به یادگار‌ گذاشته‌ است. رباعیات ملاّصدرا چندین سال پیش به همت سید حسین نصر به‌همراه رساله سه اصل به چاپ رسیده و اکنون با تلاش و سعى جناب آقاى فیضى کاشانى از‌ نواده‌‏هاى‌ دخترى ملاصدرا، مثنوى ملاصدرا در دسترس علاقه‏‌مندان قرار گرفته است.

    چاپ جدید مثنوى ملاّصدرا از یک مقدمه مفصل مصحح و حدود 2150 بیت تشکیل شده است. مصحح در مقدمه خود، مطالبى‌ را در‌ بیان‌ زندگى ملاّصدرا و نحوه تحصیل و تدریس‌ وى‌ به‌ استناد آثار تاریخى و رجالى فراهم آورده است. در بخش دیگرى از مقدمه، افکار ملاصدرا در خصوص معاد جسمانى، حرکت جوهرى و مسائل‌ دیگر‌ فلسفى‌ شرح شده و در پایان مصحح به استناد اشعار‌ ‌فیض‌ کاشانى مکان فوت ملاّصدرا را برخلاف مشهور، شهر نجف اشرف اعلام داشته است. خاندان ملاصدرا و بزرگان علمى این‌ خاندان‌ علم‌ و دانش تا زمان معاصر، از مطالب تاریخى مهم در این‌ مقدمه بشمار مى‌‏‌روند که به این شکل مرتب و منظم در نوشته دیگرى مندرج نبوده است و از مزایاى چاپ‌ جدید‌ مثنوى‌ ملاصدرا است.

    مجموعه اشعار ملاصدرا در قالب مثنوى بیانگرِ مباحث و مسائلى‌ درباره‌ چگونگى آفرینش و نعت پیامبر و ائمه، سیر و سلوک معنوى و مذمت اهل ریا مى‌‏باشد. در قسمت دیگرى از‌ اشعار‌، ملاّصدرا‌ اندیشه‌‏هاى فلسفى و اعتقادات دینى خویش را در خصوص علم الهى، علم مکاشفه‏اى، عالم‌ ارواح‌ و غایت‌ ایجاد اشیا، که از مباحث اصلى الهیات عقلانى بشمار مى‌‏‌روند، به شکل منظوم بیان‌ داشته‌ است‌. وصف نفس ناطقه و قواى نفسانى و قیامت و حشر آخرت که مسائلى از فرجام‏‌شناسى فلسفى در‌ حکمت‌ متعالیه صدرالمتألّهین محسوب مى‌‏شوند، ابیاتى از اشعار را شامل مى‌‏شوند.

    ملاصدرا با بیان‌ اهل‌ کشف‌ و اوصاف آنان مثنوى خود را ختم نموده و به سبک حکماى الهى نظیر ابن‏ سینا و شیخ‌ اشراق‌، طریق فلسفى را توأم با سلوک عرفانى ساخته و هرکدام از اینان را‌ بدون‌ دیگرى‌ ناقص دانسته است[۱].

    مصحح کتاب در مقدمه می‌نویسد: این دیوان برای اولین بار به چاپ می‌رسد و این نسخه شامل 2150 بیت مثنوی است که ملاصدرا آنها را در بحر رمل هم‌وزن مثنوی مولانا سروده است[۲].

    پس از خاتمه یافتن اشعار، بیان شده است که: اما در این مجموعه مثنوی که احتمالا بسیار بیشتر از این تعداد 2150 بیت بوده است، علاوه بر اینکه تمام نظرات فلسفی و حکمی و کلامی خود را بیان داشته و آفرینش جهان و انسان را از آغاز تا انجام مشروحا مورد پژوهش قرار داده‌اند، این مجموعه را باید کتاب اخلاق و رفتار اسلامی نامید که آن فیلسوف و حکیم عارف غرض از حکمت و فلسفه و دین و قرآن و آمدن پیامبران را تنها برای اصلاح اخلاقی جوامع دانسته است و بس. بدین مشخصه است که ملاصدرا همه جا جامعه اسلامی روزگار خود را مورد نقد و انتقاد قرار داده تا جایی که گوید فساد مردم و پیشوایانشان در زینه‌‌ای است که گویا دوره آخرالزمان است که عارف و عامی و عالم و جاهل جز ریا و دروغ و فساد و ظلم و ستم که همه و همه مربوط به جهان مادی است، به هیچ دیگر نمی‌اندیشند و جهان و حیات ابدی خود را به‌کلی فراموش کرده‌اند[۳].

    وضعیت کتاب

    در صفحه 5 کتاب، رونوشت یک برگ از نسخه اصلی کتاب به خط ملاصدرا ارائه شده است.

    پاورقی‌های کتاب از مصحح است و حاوی مطالب دقیق و مفیدی در شرح محتوای مطالب است.

    فهرست مطالب کتاب در انتهای آن، پس از فهرست سوره‌ها و آیات قرآن کریم آمده است.

    پانویس

    1. ر.ک: حقدار، علی‌اصغر، ص47
    2. ر.ک: مقدمه مصحح، ص87
    3. ر.ک: متن کتاب، ص206

    منابع مقاله

    1. مقدمه مصحح و متن کتاب.
    2. حقدار، علی‌اصغر، «درنگی در مثنوی ملاصدرا»، میراث شهاب، پاییز 1376، شماره 9 (3 صفحه از 45 تا 47).

    وابسته‌ها