الأطول في علوم البلاغة: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]') |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[عصامالدین اسفراینی، ابراهیم بن محمد]] (نويسنده) | [[عصامالدین اسفراینی، ابراهیم بن محمد]] (نويسنده) | ||
[[عنایه، احمد عزو ]] (محقق) | [[عنایه، احمد عزو]] (محقق) | ||
[[مصطفی، علی محمد ]] (محقق) | [[مصطفی، علی محمد]] (محقق) | ||
[[خطیب قزوینی، محمد بن عبد الرحمن]] (نويسنده) | [[خطیب قزوینی، محمد بن عبد الرحمن]] (نويسنده) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = /خ6 ت8026 2028 PJA | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''الأطول في علوم البلاغة'''، اثر ابراهیم بن محمد بن عرب‌شاه عصامالدین اسفراینی (متوفی 873-944ق)، شرحی است مزجی بر | '''الأطول في علوم البلاغة'''، اثر [[عصامالدین اسفراینی، ابراهیم بن محمد|ابراهیم بن محمد بن عرب‌شاه عصامالدین اسفراینی]] (متوفی 873-944ق)، شرحی است مزجی بر «[[التلخيص في علوم البلاغة و هو تلخیص کتاب «مفتاح العلوم» للسکاکي|تلخيص مفتاح العلوم]]» [[خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن|محمد بن عبدالرحمن ابوالمعالی جلال‌الدین قزوینی شافعی]]، معروف به [[خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن|خطیب دمشق]] (متوفی 666-739ق) که آن نیز ویراسته و تلخیص بخش سوم کتاب «[[مفتاح العلوم]]» [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سراج‌الدین ابویعقوب یوسف بن محمد بن على سکاکى خوارزمى حنفى]] (554 یا ۵۵۵–۶۲۶ق)، مشهور به [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سکاکى]] است. | ||
«[[مفتاح العلوم]]» [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سکاکی]]، کتابى دانشنامه‌مانند مى‌باشد که در آن خلاصه‌اى از علوم ادبى زمان نویسنده، شرح داده شده است که شامل صرف، تجوید، اشتقاق (صغیر و کبیر و اکبر)، نحو، معانى، بیان، بدیع (که آن را وجوه تحسین کلام نامیده است)، حد (یعنى تعریف منطقى مفاهیم)، استدلال، عروض، قافیه، نقد شعر و سرانجام مبحثى درباره اعجاز قرآن و رد مطاعن مخالفان می‌باشد<ref>ر.ک: بی‌نام</ref>. «تلخيص المفتاح»، خلاصه بخش سوم این کتاب و یکی از کتاب‌های مهم در معانی و بیان و بدیع، از خطیب دمشق است که به جهت حسن ترتیب و ایجاز، از دیرباز مورد توجه بوده و شرح‌ها و حاشیه‌های فراوانی بر آن نگاشته شده است<ref>ر.ک: قربانی زرین، باقر</ref> که اثر حاضر، از جمله آنها می‌باشد که با تحقیق [[عنایه، احمد عزو|احمد عزو عنایه]] و [[مصطفی، علی محمد|علی محمد مصطفی]]، به چاپ رسیده است. | |||
از جمله ویژگی‌های شرح حاضر، منابع و مصادر مهمی است که شارح در شرح مطالب، از آنها بهره برده است که به دو دسته منابع بلاغی و نحوی قابل تقسیم است. از جمله منابع بلاغی کتاب، عبارتند از: «المطول» سعدالدین | از جمله ویژگی‌های شرح حاضر، منابع و مصادر مهمی است که شارح در شرح مطالب، از آنها بهره برده است که به دو دسته منابع بلاغی و نحوی قابل تقسیم است. از جمله منابع بلاغی کتاب، عبارتند از: «المطول» [[تفتازانی، مسعود بن عمر|سعدالدین تفتازانی]]، «شرح المفتاح» [[جرجانی، علی بن محمد|شریف جرجانی]]، «[[مفتاح العلوم]]» [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سکاکی]]، «[[الإيضاح في علوم البلاغة، المعاني و البيان و البديع|الإيضاح]]» [[خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن|خطیب قزوینی]] و «دلائل الإعجاز» [[جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمان|عبدالقاهر جرجانی]]. کتاب‌های [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]]، [[اخفش، سعید بن مسعده|اخفش]] و جزولی نیز از منابع نحوی این اثر می‌باشند<ref>ر.ک: مقدمه، ص14-15</ref>. | ||
شیوه شرح مطالب، به‌صورت مزجی بوده و در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای از محققین افزوده شده است که در آن، ضمن ارائه شرح حال مفصلی از صاحب تلخیص<ref>ر.ک: همان، ص7</ref> و صاحب شرح<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>، به تعریف کتاب حاضر و بررسی شخصیت نویسنده آن پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص12</ref> و سپس، مهم‌ترین مصادر کتاب، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>. | شیوه شرح مطالب، به‌صورت مزجی بوده و در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای از محققین افزوده شده است که در آن، ضمن ارائه شرح حال مفصلی از صاحب تلخیص<ref>ر.ک: همان، ص7</ref> و صاحب شرح<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>، به تعریف کتاب حاضر و بررسی شخصیت نویسنده آن پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص12</ref> و سپس، مهم‌ترین مصادر کتاب، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>. | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه. | # مقدمه. | ||
# بی‌نام، | # بی‌نام، «[[مفتاح العلوم]]»، دانشنامه تخصصی کتاب‌شناسی و زندگی‌نامه ویکی‌نور | ||
# | # [http://lib.eshia.ir/23019/1/3830/ قربانی زرین، باقر، «دانشنامه جهان اسلام»، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «تلخيص المفتاح»، شماره ۳۸۳۰] | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات عربی]] | |||
[[رده:مقالات بارگذاری شده 01 قربانی]] | [[رده:مقالات بارگذاری شده 01 قربانی]] | ||
[[رده:دارای صفحه و جدول 01 قربانی]] | [[رده:دارای صفحه و جدول 01 قربانی]] | ||
[[رده:مقالات شهریور 01 مکرمی]] | [[رده:مقالات شهریور 01 مکرمی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده1]] | [[رده:مقالات بازبینی شده1]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1401]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۹
الأطول في علوم البلاغة، اثر ابراهیم بن محمد بن عرب‌شاه عصامالدین اسفراینی (متوفی 873-944ق)، شرحی است مزجی بر «تلخيص مفتاح العلوم» محمد بن عبدالرحمن ابوالمعالی جلال‌الدین قزوینی شافعی، معروف به خطیب دمشق (متوفی 666-739ق) که آن نیز ویراسته و تلخیص بخش سوم کتاب «مفتاح العلوم» سراج‌الدین ابویعقوب یوسف بن محمد بن على سکاکى خوارزمى حنفى (554 یا ۵۵۵–۶۲۶ق)، مشهور به سکاکى است.
| الأطول في علوم البلاغة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عصامالدین اسفراینی، ابراهیم بن محمد (نويسنده)
عنایه، احمد عزو (محقق) مصطفی، علی محمد (محقق) خطیب قزوینی، محمد بن عبد الرحمن (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | تلخیص مفتاح العلوم. شرح |
| ناشر | دار إحياء التراث العربي |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1432ق - 2011م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | /خ6 ت8026 2028 PJA |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
«مفتاح العلوم» سکاکی، کتابى دانشنامه‌مانند مى‌باشد که در آن خلاصه‌اى از علوم ادبى زمان نویسنده، شرح داده شده است که شامل صرف، تجوید، اشتقاق (صغیر و کبیر و اکبر)، نحو، معانى، بیان، بدیع (که آن را وجوه تحسین کلام نامیده است)، حد (یعنى تعریف منطقى مفاهیم)، استدلال، عروض، قافیه، نقد شعر و سرانجام مبحثى درباره اعجاز قرآن و رد مطاعن مخالفان می‌باشد[۱]. «تلخيص المفتاح»، خلاصه بخش سوم این کتاب و یکی از کتاب‌های مهم در معانی و بیان و بدیع، از خطیب دمشق است که به جهت حسن ترتیب و ایجاز، از دیرباز مورد توجه بوده و شرح‌ها و حاشیه‌های فراوانی بر آن نگاشته شده است[۲] که اثر حاضر، از جمله آنها می‌باشد که با تحقیق احمد عزو عنایه و علی محمد مصطفی، به چاپ رسیده است.
از جمله ویژگی‌های شرح حاضر، منابع و مصادر مهمی است که شارح در شرح مطالب، از آنها بهره برده است که به دو دسته منابع بلاغی و نحوی قابل تقسیم است. از جمله منابع بلاغی کتاب، عبارتند از: «المطول» سعدالدین تفتازانی، «شرح المفتاح» شریف جرجانی، «مفتاح العلوم» سکاکی، «الإيضاح» خطیب قزوینی و «دلائل الإعجاز» عبدالقاهر جرجانی. کتاب‌های سیبویه، اخفش و جزولی نیز از منابع نحوی این اثر می‌باشند[۳].
شیوه شرح مطالب، به‌صورت مزجی بوده و در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای از محققین افزوده شده است که در آن، ضمن ارائه شرح حال مفصلی از صاحب تلخیص[۴] و صاحب شرح[۵]، به تعریف کتاب حاضر و بررسی شخصیت نویسنده آن پرداخته شده[۶] و سپس، مهم‌ترین مصادر کتاب، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است[۷].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه.
- بی‌نام، «مفتاح العلوم»، دانشنامه تخصصی کتاب‌شناسی و زندگی‌نامه ویکی‌نور
- قربانی زرین، باقر، «دانشنامه جهان اسلام»، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «تلخيص المفتاح»، شماره ۳۸۳۰