اقبالنامه نظامی گنجوی: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (Hbaghizadeh صفحهٔ اقبال نامه نظامی گنجوی را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به اقبالنامه نظامی گنجوی منتقل کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی') |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR10026J1.jpg | | تصویر =NUR10026J1.jpg | ||
| عنوان =اقبال نامه نظامي گنجوي (متن علمي و انتقادي): از روي | | عنوان =اقبال نامه نظامي گنجوي (متن علمي و انتقادي): از روي قدیمی ترين نسخه‌هاي خطي قرن هشتم با ذکر اختلاف نسخ و شرح ابيات و معني لغات و ترکيبات و کشف الابيات | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[نظامی، الیاس بن یوسف]] (نویسنده) | [[نظامی، الیاس بن یوسف]] (نویسنده) | ||
[[ | [[زنجانی، برات]] (مصحح) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره =/ز9الف7 / 5126 PIR | | کد کنگره =/ز9الف7 / 5126 PIR | ||
| موضوع = نظامی، الیاس بن یوسف، 530؟ - 614؟ق. اقبال نامه - نقد و تفسير | | موضوع = نظامی، الیاس بن یوسف، 530؟ - 614؟ق. اقبال نامه - نقد و تفسير | ||
شعر | شعر فارسی - قرن 6ق. - تاريخ و نقد | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = دانشگاه تهران | | ناشر = دانشگاه تهران | ||
| مکان نشر =ايران - تهران | | مکان نشر =ايران - تهران | ||
| سال نشر =1381ش. | | سال نشر =1381ش. | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE104724AUTOMATIONCODE، AUTOMATIONCODE10026AUTOMATIONCODE، AUTOMATIONCODE100474AUTOMATIONCODE | |||
| کد اتوماسیون = | | چاپ =چاپ يکم | ||
| چاپ =چاپ | |||
| شابک =964-03+4539-3 | | شابک =964-03+4539-3 | ||
| تعداد جلد = | | تعداد جلد = | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''اقبالنامه نظامی گنجوی (متن علمی و انتقادی)''' متن مثنوی «اقبالنامه»، بخش دوم اسکندرنامه (بخش دوم شرفنامه)، یکی از پنج مثنوی مجموعه «خمسه نظامی»، سروده الیاس بن یوسف نظامی گنجوی(530- 591ق)، شاعر معروف ایرانی در قرن ششم هجری است که | '''اقبالنامه نظامی گنجوی (متن علمی و انتقادی)'''، متن مثنوی «اقبالنامه»، بخش دوم اسکندرنامه (بخش دوم شرفنامه)، یکی از پنج مثنوی مجموعه «خمسه نظامی»، سروده [[نظامی، الیاس بن یوسف|الیاس بن یوسف نظامی گنجوی]] (530-591ق)، شاعر معروف ایرانی در قرن ششم هجری است که به‌صورت علمی و انتقادی، همراه شرح ابیات، معنی لغات و ترکیبات و کشف‌الابیات، با تصحیح [[زنجانی، برات|برات زنجانی]]، به چاپ رسیده است. | ||
«اسکندرنامه»، چهارمین مثنوی [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]] است که شامل دو قسمت می‌باشد: «شرفنامه» و «اقبالنامه» که هر دو را به نام نصرةالدین ابوبکر بن محمد بن ایلدگز، در سال‌های 588 و 593ق، سروده است<ref>ر.ک: زنجانی، برات، ص20</ref>. اسکندرنامه از نظر آیین و آداب و رسوم مختلف دارای اهمیت فراوانی است. | |||
[[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]] در اقبالنامه بیشتر سخنان حکیمانه که بین اسکندر و سایر حکیمان چون سقراط و ارسطو گفته می‌شود را به تصویر کشیده است<ref>ر.ک: احمدپور، مهدیه؛ صراطی، ژیلا، ص1</ref>. | |||
اقبالنامه دنباله شرفنامه است که به‌مناسبت کلمه «خرد» در بیت اول و خردنامه‌های حکما در وسط، به خردنامه معروف شده است و مشتمل بر 3680 بیت است که شامل سفرها و فتوحات دریایی اسکندر می‌باشد. | |||
[[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]] در اقبالنامه، اسکندر را یک فیلسوف فرمانروا و یک پیامبر الهی معرفی می‌کند و خواسته با این کار، بین نبوت و حکومت، ارتباطی برقرار کند و در آن به سخن از علم و حکمت و پیامبری اسکندر و مجالس او با حکمای بزرگ و زندگانی وی می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>. | |||
اقبالنامه | اقبالنامه به‌روشنی می‌رساند که شاعر گنجه با حکمت یونان آشنایی کاملی داشته است. در اقبالنامه، [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]] از فلسفه جهان‌بینی، دانش و خرد و توصیف مجالس علمی اسکندر با دانشمندان و پیروزی‌های سفر دوم او سخن به میان می‌آورد<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
اشعار اقبالنامه با نیایش پروردگار و نعت پیامبر(ص) آغاز می‌شود و سپس با افسانه‌هایی چون افسانه ارشمیدس با کنیزک چینی، افسانه ماریه قبطیه، افسانه خراسانی و فریب دادن خلیفه دنباله می‌یابد<ref>متن کتاب، ص11- 34</ref>. از دیگر داستان‌ها و حکایات کتاب می‌توان به ذوالقرنین دانستن اسکندر، داستان او با شبان دانا<ref>همان، ص26</ref> و احوال | اشعار اقبالنامه با نیایش پروردگار و نعت پیامبر(ص) آغاز می‌شود و سپس با افسانه‌هایی چون افسانه ارشمیدس با کنیزک چینی، افسانه ماریه قبطیه، افسانه خراسانی و فریب دادن خلیفه دنباله می‌یابد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص11-34</ref>. از دیگر داستان‌ها و حکایات کتاب می‌توان به ذوالقرنین دانستن اسکندر، داستان او با شبان دانا<ref>ر.ک: همان، ص26</ref> و احوال وی با سقراط<ref>ر.ک: همان، ص47</ref> یا گفتگوی حکیم هند با وی و هفت حکیم دیگر<ref>ر.ک: همان، ص52-57</ref> اشاره کرد. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# | # متن کتاب. | ||
# | # زنجانی، برات، مقدمه «شرفنامه نظامی گنجوی (متن علمی و انتقادی)»، تصحیح برات زنجانی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1380. | ||
# احمدپور، مهدیه؛ صراطی، ژیلا، «آیین جشن و سرور در اسکندرنامه نظامی»، پایگاه تخصصی نور، ادبیات فارسی، بهار 1397- شماره | # [[:noormags:1459736| احمدپور، مهدیه؛ صراطی، ژیلا، «آیین جشن و سرور در اسکندرنامه نظامی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، ادبیات فارسی، بهار 1397- شماره 39]] | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]] | |||
[[رده:مقالات آبان 01 مکرمی]] | [[رده:مقالات آبان 01 مکرمی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده آبان 01]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1401]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۰
| اقبال نامه نظامي گنجوي (متن علمي و انتقادي): از روي قدیمی ترين نسخه‌هاي خطي قرن هشتم با ذکر اختلاف نسخ و شرح ابيات و معني لغات و ترکيبات و کشف الابيات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نظامی، الیاس بن یوسف (نویسنده) زنجانی، برات (مصحح) |
| ناشر | دانشگاه تهران |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| سال نشر | 1381ش. |
| چاپ | چاپ يکم |
| شابک | 964-03+4539-3 |
| موضوع | نظامی، الیاس بن یوسف، 530؟ - 614؟ق. اقبال نامه - نقد و تفسير شعر فارسی - قرن 6ق. - تاريخ و نقد |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | /ز9الف7 / 5126 PIR |
اقبالنامه نظامی گنجوی (متن علمی و انتقادی)، متن مثنوی «اقبالنامه»، بخش دوم اسکندرنامه (بخش دوم شرفنامه)، یکی از پنج مثنوی مجموعه «خمسه نظامی»، سروده الیاس بن یوسف نظامی گنجوی (530-591ق)، شاعر معروف ایرانی در قرن ششم هجری است که به‌صورت علمی و انتقادی، همراه شرح ابیات، معنی لغات و ترکیبات و کشف‌الابیات، با تصحیح برات زنجانی، به چاپ رسیده است.
«اسکندرنامه»، چهارمین مثنوی نظامی است که شامل دو قسمت می‌باشد: «شرفنامه» و «اقبالنامه» که هر دو را به نام نصرةالدین ابوبکر بن محمد بن ایلدگز، در سال‌های 588 و 593ق، سروده است[۱]. اسکندرنامه از نظر آیین و آداب و رسوم مختلف دارای اهمیت فراوانی است. نظامی در اقبالنامه بیشتر سخنان حکیمانه که بین اسکندر و سایر حکیمان چون سقراط و ارسطو گفته می‌شود را به تصویر کشیده است[۲].
اقبالنامه دنباله شرفنامه است که به‌مناسبت کلمه «خرد» در بیت اول و خردنامه‌های حکما در وسط، به خردنامه معروف شده است و مشتمل بر 3680 بیت است که شامل سفرها و فتوحات دریایی اسکندر می‌باشد.
نظامی در اقبالنامه، اسکندر را یک فیلسوف فرمانروا و یک پیامبر الهی معرفی می‌کند و خواسته با این کار، بین نبوت و حکومت، ارتباطی برقرار کند و در آن به سخن از علم و حکمت و پیامبری اسکندر و مجالس او با حکمای بزرگ و زندگانی وی می‌پردازد[۳].
اقبالنامه به‌روشنی می‌رساند که شاعر گنجه با حکمت یونان آشنایی کاملی داشته است. در اقبالنامه، نظامی از فلسفه جهان‌بینی، دانش و خرد و توصیف مجالس علمی اسکندر با دانشمندان و پیروزی‌های سفر دوم او سخن به میان می‌آورد[۴].
اشعار اقبالنامه با نیایش پروردگار و نعت پیامبر(ص) آغاز می‌شود و سپس با افسانه‌هایی چون افسانه ارشمیدس با کنیزک چینی، افسانه ماریه قبطیه، افسانه خراسانی و فریب دادن خلیفه دنباله می‌یابد[۵]. از دیگر داستان‌ها و حکایات کتاب می‌توان به ذوالقرنین دانستن اسکندر، داستان او با شبان دانا[۶] و احوال وی با سقراط[۷] یا گفتگوی حکیم هند با وی و هفت حکیم دیگر[۸] اشاره کرد.
پانویس
منابع مقاله
- متن کتاب.
- زنجانی، برات، مقدمه «شرفنامه نظامی گنجوی (متن علمی و انتقادی)»، تصحیح برات زنجانی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1380.
- احمدپور، مهدیه؛ صراطی، ژیلا، «آیین جشن و سرور در اسکندرنامه نظامی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، ادبیات فارسی، بهار 1397- شماره 39