قراضة الذهب في علمي النحو و الأدب: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '،ص' به '، ص')
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[عثمان زاده، احمد تائب بن عثمان ‏]] (نويسنده)
[[عثمان زاده، احمد تائب بن عثمان ‏]] (نويسنده)
[[تونجی، محمد ]] (محقق)
[[تونجی، محمد]] (محقق)
|زبان
|زبان
| زبان = عربی
| زبان = عربی
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''قراضة الذهب في علمي النحو و الأدب'''، نوشتۀ احمد تائب عثمان‌زاده(1136ق) از سرآمدان دانشمندان ترک‌زبان، شاعر و مورخ عصر پایانی عثمانی است که با تحقیق و پاورقی‌های محمد تونجی چاپ شده است. این کتاب شرحی بر معناهای برخی حروف، ادات و اصطلاح‌های زبان عربی است که مؤلف آن‌ها را به ترتیب الفبا آورده است. البته، واژه اللهم را تیمنا به ذکر الهی را پیش انداخته است. وی اداتی را که شهرت بیشتری دارند به تفصیل بحث کرده است. <ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص 11</ref>
'''قراضة الذهب في علمي النحو و الأدب'''، نوشته [[عثمان‌زاده، احمد تائب بن عثمان|احمد تائب عثمان‌زاده]] (1136ق) از سرآمدان دانشمندان ترک‌زبان، شاعر و مورخ عصر پایانی عثمانی است که با تحقیق و پاورقی‌های [[تونجی، محمد|محمد تونجی]] چاپ شده است. این کتاب شرحی بر معناهای برخی حروف، ادوات و اصطلاح‌های زبان عربی است که مؤلف آن‌ها را به‌ترتیب الفبا آورده است. البته واژه اللهم را (تیمناً به ذکر الهی) پیش انداخته است. وی ادواتی را که شهرت بیشتری دارند به‌تفصیل بحث کرده است<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص11</ref>.


آنچه اطمینان خواننده را با خواندن این کتاب نسبت به وثاقت و اتقان مطالبش و توانایی مصنف در دانش نحو بالا می‌برد، این است که وی بسیار از منابع درجه یک بهره برده است؛ کتاب‌های مغنی اللبیب از ابن هشام، المفضل از زمخشری، رصف المبانی از مالقی، المصباح از مطرزی در کنار المکمل، الضوء، المفتاح، التلخیص و مانند این‌ها در شمار این متون‌اند. البته چهار کتاب اول به ترتیب، منابعی هستند که مصنف بسیار به آن‌ها تکیه کرده است. همچنین، نام دانشمندان بزرگ و اشاره به دیدگاه‌هایشان مانند اصمعی، سیبویه، ابن عصفور، مبرد، ابن جنی، ابن مالک، ابن خروف، سیرافی، ابن حاجب و دیگران در کتاب به چشم می‌آید.
آنچه اطمینان خواننده را با خواندن این کتاب نسبت به وثاقت و اتقان مطالبش و توانایی مصنف در دانش نحو بالا می‌برد، این است که وی بسیار از منابع درجه یک بهره برده است؛ کتاب‌های مغني اللبيب از ابن هشام، المفصل از زمخشری، رصف المباني از مالقی، المصباح از مطرزی در کنار المكمل، الضوء، المفتاح، التلخيص و مانند اینها در شمار این متونند. البته چهار کتاب اول به‌ترتیب، منابعی هستند که مصنف بسیار به آن‌ها تکیه کرده است. همچنین، نام دانشمندان بزرگ و اشاره به دیدگاه‌هایشان مانند [[اصمعی]]، [[سیبویه]]، [[ابن عصفور]]، [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابن جنی]]، [[ابن مالک، محمد بن محمد|ابن مالک]]، [[ابن خروف]]، [[سیرافی]]، ابن حاجب و دیگران در کتاب به چشم می‌آید.


روش نگارش کتاب نیز شگفت‌آور است؛ اسلوب مصنف از سطح روش های مؤلفان عصر عثمانی فاصله دارد؛ چیرگی او به دانش نحو و توجهش به کاربرد روش علمی در نگارش، او را از سطح صنعت سست و ضعیف تألیفات آن عصر جدا کرده است.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص 10</ref>
تازگی‌هایی نیز در این اثر دیده می‌شود؛ نویسنده برخی از اصطلاح‌های لغویان و نحویان را (مانند تسامُح، ثمانی ‌عشر، حسّ و لابسّ، خلافاً، ضمیر الشأن، لله درّه، هلم جرا و...) شرح کرده است. مصنف، هرچند که مغنی ابن هشام را راهنمای کارش قرار داده است، اما در تعداد شواهد شعری و ادواتی که شرح می‌دهد، از ابن هشام پیروی نکرده است<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>.
 
عثمان‌زاده خود، صاحب‌نظر است و در آرایی که از بزرگان دانش نحو نقل می‌کند، مناقشه می‌ورزد؛ برخی را می‌پذیرد و برخی را کنار می‌نهد<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>. او برخی از شواهد شعری را ترکیب کرده است و غالباً نام منبعی را که از آن نقل کرده، آورده است. البته گاهی نیز چنین نکرده است. همچنین، گاهی مطلبی را کوتاه از یک منیع نقل کرده و ارجاع به آن منبع نداده است. این نکته‌سنجی‌ها، بر شخصیت فرهنگی، لغوی، نحوی و ادبی عثمان‌زاده گواهی داده و گستره روش تألیفی و پژوهشی او را نشان می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص11</ref> و اسلوب مصنف را از سطح روش‌های مؤلفان عصر عثمانی ممتاز می‌کند؛ چیرگی او به دانش نحو و توجهش به کاربرد روش علمی در نگارش، قراضة الذهب را از سطح صنعت سست و ضعیف تألیفات آن عصر جدا کرده است<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>.
 
==پانویس==
<references/>


==پانویس ==
<references/>
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# مقدمه کتاب
مقدمه کتاب.
# متن کتاب.


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
خط ۴۱: خط ۴۳:
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات شهریور 01 حسینی هاشمی]]
[[رده:مقالات شهریور 01 حسینی هاشمی]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده1]]  
[[رده:مقالات اصلاحی حسینی هاشمی]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده آبان 01]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1401]]
[[رده:فاقد تصویر روی جلد1]]
[[رده:فاقد تصویر روی جلد1]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۵۲

قراضة الذهب في علمي النحو و الأدب، نوشته احمد تائب عثمان‌زاده (1136ق) از سرآمدان دانشمندان ترک‌زبان، شاعر و مورخ عصر پایانی عثمانی است که با تحقیق و پاورقی‌های محمد تونجی چاپ شده است. این کتاب شرحی بر معناهای برخی حروف، ادوات و اصطلاح‌های زبان عربی است که مؤلف آن‌ها را به‌ترتیب الفبا آورده است. البته واژه اللهم را (تیمناً به ذکر الهی) پیش انداخته است. وی ادواتی را که شهرت بیشتری دارند به‌تفصیل بحث کرده است[۱].

قراضة الذهب في علمي النحو و الأدب
قراضة الذهب في علمي النحو و الأدب
پدیدآورانعثمان زاده، احمد تائب بن عثمان ‏ (نويسنده) تونجی، محمد (محقق)
ناشردار صادر
مکان نشرلبنان - بیروت
سال نشر1998م
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

آنچه اطمینان خواننده را با خواندن این کتاب نسبت به وثاقت و اتقان مطالبش و توانایی مصنف در دانش نحو بالا می‌برد، این است که وی بسیار از منابع درجه یک بهره برده است؛ کتاب‌های مغني اللبيب از ابن هشام، المفصل از زمخشری، رصف المباني از مالقی، المصباح از مطرزی در کنار المكمل، الضوء، المفتاح، التلخيص و مانند اینها در شمار این متونند. البته چهار کتاب اول به‌ترتیب، منابعی هستند که مصنف بسیار به آن‌ها تکیه کرده است. همچنین، نام دانشمندان بزرگ و اشاره به دیدگاه‌هایشان مانند اصمعی، سیبویه، ابن عصفور، مبرد، ابن جنی، ابن مالک، ابن خروف، سیرافی، ابن حاجب و دیگران در کتاب به چشم می‌آید.

تازگی‌هایی نیز در این اثر دیده می‌شود؛ نویسنده برخی از اصطلاح‌های لغویان و نحویان را (مانند تسامُح، ثمانی ‌عشر، حسّ و لابسّ، خلافاً، ضمیر الشأن، لله درّه، هلم جرا و...) شرح کرده است. مصنف، هرچند که مغنی ابن هشام را راهنمای کارش قرار داده است، اما در تعداد شواهد شعری و ادواتی که شرح می‌دهد، از ابن هشام پیروی نکرده است[۲].

عثمان‌زاده خود، صاحب‌نظر است و در آرایی که از بزرگان دانش نحو نقل می‌کند، مناقشه می‌ورزد؛ برخی را می‌پذیرد و برخی را کنار می‌نهد[۳]. او برخی از شواهد شعری را ترکیب کرده است و غالباً نام منبعی را که از آن نقل کرده، آورده است. البته گاهی نیز چنین نکرده است. همچنین، گاهی مطلبی را کوتاه از یک منیع نقل کرده و ارجاع به آن منبع نداده است. این نکته‌سنجی‌ها، بر شخصیت فرهنگی، لغوی، نحوی و ادبی عثمان‌زاده گواهی داده و گستره روش تألیفی و پژوهشی او را نشان می‌دهد[۴] و اسلوب مصنف را از سطح روش‌های مؤلفان عصر عثمانی ممتاز می‌کند؛ چیرگی او به دانش نحو و توجهش به کاربرد روش علمی در نگارش، قراضة الذهب را از سطح صنعت سست و ضعیف تألیفات آن عصر جدا کرده است[۵].

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه کتاب، ص11
  2. ر.ک: همان، ص12
  3. ر.ک: همان، ص10
  4. ر.ک: همان، ص11
  5. ر.ک: همان، ص10

منابع مقاله

مقدمه کتاب.

وابسته‌ها