دیوان حکیم قاآنی شیرازی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'دیوان اشعار (ابهام‌ زدایی)' به 'دیوان اشعار (ابهام‌زدایی)')
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۱: خط ۱۱:
| زبان = فارسی
| زبان = فارسی
| کد کنگره =‏ ‎‏/‎‏د‎‏9 / 7284 ‏‎‏PIR‎‏  
| کد کنگره =‏ ‎‏/‎‏د‎‏9 / 7284 ‏‎‏PIR‎‏  
| موضوع =  شعر فارسي - قرن 8ق.
| موضوع =  شعر فارسی - قرن 8ق.
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر = مؤسسه انتشارات نگاه  
| ناشر = مؤسسه انتشارات نگاه  
خط ۲۹: خط ۲۹:
   
   


'''دیوان حکیم قاآنی شیرازی''' مجموعه اشعار حبیب‌الله شیرازی (1223- 1270ق)، متخلص به قاآنی، از شعرا و قصیده‌سرایان قاجار است که بر اساس نسخه میرزا محمود خوانساری و با تصحیح امیر صانعی (خوانساری)، به چاپ رسیده است.
{{کاربردهای دیگر|دیوان اشعار (ابهام‌زدایی)}}
'''دیوان حکیم قاآنی شیرازی''' مجموعه اشعار [[قاآنی، حبیب‌الله بن محمدعلی|حبیب‌الله شیرازی]] (1223- 1270ق)، متخلص به [[قاآنی، حبیب‌الله بن محمدعلی|قاآنی]]، از شعرا و قصیده‌سرایان قاجار است که بر اساس نسخه [[خوانساری، محمود|میرزا محمود خوانساری]] و با تصحیح [[صانعی خوانساری، امیرحسین|امیر صانعی (خوانساری)]]، به چاپ رسیده است.


قاآنی برخلاف اسلاف خود، در اشعارش از معانی و مضامین عمیق فلسفی و عرفانی، کمتر سود جسته و بیشتر با طبیعت وزندگی، سروکار دارد. وصف بهار و جلوه‌های گوناگون طبیعت، مضامینی است که صدها شاعر فارسی‌زبان پیش و پس از او، در صدر قصاید و مدایح خود آورده و در هر باب، داد سخن داده‌اند. این توصیف‌ها در شعر قاآنی، غالباً به‌قدری بدیع و نغز و ابتکاری و به‌ویژه ترکیب کلام او چنان گیرا و گیج‌کننده است که گویی قاآنی نخستین کسی است که این شیوه زیبا و رنگین و این تعبیرات تند و جسورانه را به‌کارگرفته است. به‌عنوان‌مثال، در قطعه کوتاه هزل‌آمیزی، گفت‌وگوی پیرمردی را با طفلی بیان می‌کند و نمک این قطعه، آن است که هردوی آنان الکن هستند. نمونه این شیرین‌کاری‌ها در شعرای قدیم ایران زیاد نیست و باید قاآنی را در این سبک تا حدی متجدد دانست؛ اما این‌گونه اشعار او بسیار نادر است<ref>ر.ک: مقدمه، ص8- 9</ref>.
[[قاآنی، حبیب‌الله بن محمدعلی|قاآنی]] برخلاف اسلاف خود، در اشعارش از معانی و مضامین عمیق فلسفی و عرفانی، کمتر سود جسته و بیشتر با طبیعت وزندگی، سروکار دارد. وصف بهار و جلوه‌های گوناگون طبیعت، مضامینی است که صدها شاعر فارسی‌زبان پیش و پس از او، در صدر قصاید و مدایح خود آورده و در هر باب، داد سخن داده‌اند. این توصیف‌ها در شعر [[قاآنی، حبیب‌الله بن محمدعلی|قاآنی]]، غالباً به‌قدری بدیع و نغز و ابتکاری و به‌ویژه ترکیب کلام او چنان گیرا و گیج‌کننده است که گویی [[قاآنی، حبیب‌الله بن محمدعلی|قاآنی]] نخستین کسی است که این شیوه زیبا و رنگین و این تعبیرات تند و جسورانه را به‌کارگرفته است. به‌عنوان‌مثال، در قطعه کوتاه هزل‌آمیزی، گفت‌وگوی پیرمردی را با طفلی بیان می‌کند و نمک این قطعه، آن است که هردوی آنان الکن هستند. نمونه این شیرین‌کاری‌ها در شعرای قدیم ایران زیاد نیست و باید [[قاآنی، حبیب‌الله بن محمدعلی|قاآنی]] را در این سبک تا حدی متجدد دانست؛ اما این‌گونه اشعار او بسیار نادر است<ref>ر.ک: مقدمه، ص8- 9</ref>.


بامطالعه کتاب، می‌توان دریافت که زبان شاعر آن، غنی و شیواست. قاآنی تسلط بی‌نظیری بر الفاظ دارد. او کلمات را فخیم و فاخر انتخاب می‌کند و در نشاندن هر کلمه به‌جای خود، توانایی و چیره‌دستی عجیبی از خود نشان می‌دهد و در این کار، یعنی ربودن و به‌کارگرفتن کلمات، هیچ شاعر فارسی‌زبانی به‌پای او نمی‌رسد. ولی بااین‌همه قدرت بیان و مهارت در وصف و تشبیه و صحنه‌سازی، قصاید او از حیث مضمون، فقیر و ناچیز است و می‌توان گفت روی‌هم‌رفته در شعر او، لفظ بر معنی و خیالات سطحی بر تخیلات عالیه و تصورات بلند، غلبه دارد و او یکه‌تاز میدان الفاظ است<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.
بامطالعه کتاب، می‌توان دریافت که زبان شاعر آن، غنی و شیواست. [[قاآنی، حبیب‌الله بن محمدعلی|قاآنی]] تسلط بی‌نظیری بر الفاظ دارد. او کلمات را فخیم و فاخر انتخاب می‌کند و در نشاندن هر کلمه به‌جای خود، توانایی و چیره‌دستی عجیبی از خود نشان می‌دهد و در این کار، یعنی ربودن و به‌کارگرفتن کلمات، هیچ شاعر فارسی‌زبانی به‌پای او نمی‌رسد. ولی بااین‌همه قدرت بیان و مهارت در وصف و تشبیه و صحنه‌سازی، قصاید او از حیث مضمون، فقیر و ناچیز است و می‌توان گفت روی‌هم‌رفته در شعر او، لفظ بر معنی و خیالات سطحی بر تخیلات عالیه و تصورات بلند، غلبه دارد و او یکه‌تاز میدان الفاظ است<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.


ولى متأسفانه قاآنى اين قريحه و استعداد توانا و بارور خود را به خاطراخذ صله و سيم و زر در ستايش اين و آن مى‌گمارد. او هركس و ناكسى را به‌اميد گرفتن احسان مدح مى‌كند و در ممدوحان خود فضيلت و مناعت نمى‌جويد. او حتی براى زكام حاج ميرزا آقاسى نيز شعر گفته است. براى اومردم ايران و دردهاى آنان ارزش و اهميتى ندارد <ref>ر.ک: همان</ref>.
ولى متأسفانه [[قاآنی، حبیب‌الله بن محمدعلی|قاآنى]] اين قريحه و استعداد توانا و بارور خود را به خاطراخذ صله و سيم و زر در ستايش اين و آن مى‌گمارد. او هركس و ناكسى را به‌اميد گرفتن احسان مدح مى‌كند و در ممدوحان خود فضيلت و مناعت نمى‌جويد. او حتی براى زكام حاج ميرزا آقاسى نيز شعر گفته است. براى اومردم ايران و دردهاى آنان ارزش و اهميتى ندارد <ref>ر.ک: همان</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۵۰: خط ۵۱:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
[[رده:مقالات آبان 01 مکرمی]]
[[رده:مقالات آبان 01 مکرمی]]
[[رده:مقالات بازبینی شده1]]
[[رده:مقالات بازبینی شده1]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 مهرماه 1401]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۸

دیوان حکیم قاآنی شیرازی مجموعه اشعار حبیب‌الله شیرازی (1223- 1270ق)، متخلص به قاآنی، از شعرا و قصیده‌سرایان قاجار است که بر اساس نسخه میرزا محمود خوانساری و با تصحیح امیر صانعی (خوانساری)، به چاپ رسیده است.

دیوان حکیم قاآنی شیرازی
دیوان حکیم قاآنی شیرازی
پدیدآورانقاآنی، حبیب‌الله بن محمدعلی (نویسنده)

خوانساری، محمود (محقق)

صانعی خوانساری، امیرحسین (مصحح)
ناشرمؤسسه انتشارات نگاه
مکان نشرتهران
سال نشر1380ش
چاپیکم
شابک964-351-048-4
موضوعشعر فارسی - قرن 8ق.
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏ ‎‏/‎‏د‎‏9 / 7284 ‏‎‏PIR‎‏
نورلایبمطالعه و دانلود pdf


قاآنی برخلاف اسلاف خود، در اشعارش از معانی و مضامین عمیق فلسفی و عرفانی، کمتر سود جسته و بیشتر با طبیعت وزندگی، سروکار دارد. وصف بهار و جلوه‌های گوناگون طبیعت، مضامینی است که صدها شاعر فارسی‌زبان پیش و پس از او، در صدر قصاید و مدایح خود آورده و در هر باب، داد سخن داده‌اند. این توصیف‌ها در شعر قاآنی، غالباً به‌قدری بدیع و نغز و ابتکاری و به‌ویژه ترکیب کلام او چنان گیرا و گیج‌کننده است که گویی قاآنی نخستین کسی است که این شیوه زیبا و رنگین و این تعبیرات تند و جسورانه را به‌کارگرفته است. به‌عنوان‌مثال، در قطعه کوتاه هزل‌آمیزی، گفت‌وگوی پیرمردی را با طفلی بیان می‌کند و نمک این قطعه، آن است که هردوی آنان الکن هستند. نمونه این شیرین‌کاری‌ها در شعرای قدیم ایران زیاد نیست و باید قاآنی را در این سبک تا حدی متجدد دانست؛ اما این‌گونه اشعار او بسیار نادر است[۱].

بامطالعه کتاب، می‌توان دریافت که زبان شاعر آن، غنی و شیواست. قاآنی تسلط بی‌نظیری بر الفاظ دارد. او کلمات را فخیم و فاخر انتخاب می‌کند و در نشاندن هر کلمه به‌جای خود، توانایی و چیره‌دستی عجیبی از خود نشان می‌دهد و در این کار، یعنی ربودن و به‌کارگرفتن کلمات، هیچ شاعر فارسی‌زبانی به‌پای او نمی‌رسد. ولی بااین‌همه قدرت بیان و مهارت در وصف و تشبیه و صحنه‌سازی، قصاید او از حیث مضمون، فقیر و ناچیز است و می‌توان گفت روی‌هم‌رفته در شعر او، لفظ بر معنی و خیالات سطحی بر تخیلات عالیه و تصورات بلند، غلبه دارد و او یکه‌تاز میدان الفاظ است[۲].

ولى متأسفانه قاآنى اين قريحه و استعداد توانا و بارور خود را به خاطراخذ صله و سيم و زر در ستايش اين و آن مى‌گمارد. او هركس و ناكسى را به‌اميد گرفتن احسان مدح مى‌كند و در ممدوحان خود فضيلت و مناعت نمى‌جويد. او حتی براى زكام حاج ميرزا آقاسى نيز شعر گفته است. براى اومردم ايران و دردهاى آنان ارزش و اهميتى ندارد [۳].

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه، ص8- 9
  2. ر.ک: همان، ص9
  3. ر.ک: همان

منابع مقاله

مقدمه کتاب.


وابسته‌ها