شرح ملحة الإعراب: تفاوت میان نسخه‌ها

‏شرح ملحة الإعراب
‏شرح ملحة الإعراب
پدیدآوران	حریری، قاسم بن علی (نويسنده) هبود، برکات یوسف (محقق)
عنوان‌های دیگر	ملحة الإعراب. شرح
ناشر	المکتبة العصرية
مکان نشر	لبنان - بیروت ** لبنان - صیدا
سال نشر	1431ق - 2010م
چاپ	1
شابک	‎9953-400-02-4
موضوع	شعر عربی - قرن 5ق. - تاریخ و نقد
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	ح 45 ش4 ۶۱۴۱ ‏PJA‎‏
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۴۵

شرح ملحة الإعراب، نوشته ابومحمد قاسم بن علی بن محمد حریری (446-‌516ق) ادیب، شاعر، لغت‌شناس و عالم به نحو است. وی از اهالی بصره، شافعی‌مذهب و صاحب کتاب «مقامات» مشهور است^[۱]. این اثر در موضوع ادبیات (نحو و صرف) است و برکات یوسف هبود آن را تحقیق کرده و بر مطالب آن تعلیقه زده است.

این کتاب، شرح منظومه «ملحة الإعراب» خود نویسنده است که مشتمل بر سیصدوهفتادوچهار بیت است و نویسنده آن را به درخواست دوست خود ابوالفتح هبةالله بن صاعد بن تلمیذ کاتب به نظم کشیده است^[۲]. نویسنده در این اثر از رویکرد نحوی بصری تبعیت نموده است^[۳].

شیوه نویسنده در طرح مباحث بر چند ویژگی مهم استوار است:

‌طرح مطالب به شیوه واضح و روشن با الفاظ و عباراتی آسان و به‌دور از تعقید؛
تمرکز بر موضوع مورد بحث و مطرح کردن مباحث آن به شکلی مختصر بدون ذکر نظرات اختلافی میان نحویان؛ چراکه کتاب جهت مبتدیان در فراگیری نحو تدوین شده است. بااین‌وجود گاهی به‌ضروت برخی از آراء و نظرات نحوی را ذکر کرده است؛
‌استشهاد به آیات، روایات و شعر در توضیح و تبیین مباحث کتاب. نویسنده دویست‌وپنج آیه از قرآن کریم را به‌عنوان شاهد در این اثر ذکر کرده و از اشعار عرب جاهلی و اسلامی در این راستا بهره گرفته است؛
استفاده از روش آموزشی که در تمام ابواب کتاب جریان دارد؛
‌عرضه آراء نحوی و اشاره به رأی برتر و....^[۴].

ساختار کتاب در پنجاه‌ونه باب تنظیم شده و مشتمل بر مباحثی در نحو، صرف، اصوات و ضرورت‌های شعری است که به شکل مختصر و مفید است^[۵].

نویسنده، مطالب کتاب را نخست به موضوع نحو اختصاص داده و به مباحثی در خصوص کلام، اسم، فعل و حرف اشاره کرده است. وی سپس به موضوع صرف پرداخته و در مورد برخی از مسائل صرفی از جمله تصغیر، نسب، مد، وصل و قطع، مذکر و مؤنث و افعال مهموز سخن گفته است. نویسنده در ادامه به موضوع نحو بازگشته و به شرح و توضیح مطالبی درباره ادوات، نواصب افعال و کاربرد آنها و حروف جزم و انواع آن پرداخته است^[۶].

پانویس

↑ ر.ک: ضیف، شوقی، ج5، ص473؛ کحاله، عمر رضا، ج8، ص‌108
↑ ر.ک: مقدمه محقق، ص‌35
↑ رک: همان، ص‌46
↑ رک: همان، 39-45
↑ رک: همان، ص39
↑ رک: همان، ص46

منابع مقاله

مقدمه محقق.
ضیف، شوقی، «تاريخ الأدب العربي»، قم، ذوي‌القربى‏، 1428ق، چاپ دوم.
کحاله، عمر رضا، «معجم المؤلفين»، بیروت، دارإحياء التراث العربي 1376ق‏، چاپ اول.

وابسته‌ها

ملحة الإعراب للحریری البصری

[1] ر.ک: ضیف، شوقی، ج5، ص473؛ کحاله، عمر رضا، ج8، ص‌108

[2] ر.ک: مقدمه محقق، ص‌35

[3] رک: همان، ص‌46

[4] رک: همان، 39-45

[5] رک: همان، ص39

[6] رک: همان، ص46

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۲۵: / خط ۲۵: @@
 | پیش از =
 }}
-لطفا از اینجا شروع به نوشتن کنید.
+'''شرح ملحة الإعراب'''، نوشته [[حریری، قاسم بن علی|ابومحمد قاسم بن علی بن محمد حریری]] (446-‌516ق) ادیب، شاعر، لغت‌شناس و عالم به نحو است. وی از اهالی بصره، شافعی‌مذهب و صاحب کتاب «مقامات» مشهور است<ref>ر.ک: ضیف، شوقی، ج5، ص473؛ کحاله، عمر رضا، ج8، ص‌108</ref>. این اثر در موضوع ادبیات (نحو و صرف) است و [[هبود، برکات یوسف|برکات یوسف هبود]] آن را تحقیق کرده و بر مطالب آن تعلیقه زده است.
-==پانویس ==
+این کتاب، شرح منظومه «ملحة الإعراب» خود نویسنده است که مشتمل بر سیصدوهفتادوچهار بیت است و نویسنده آن را به درخواست دوست خود ابوالفتح هبةالله بن صاعد بن تلمیذ کاتب به نظم کشیده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص‌35</ref>. نویسنده در این اثر از رویکرد نحوی بصری تبعیت نموده است<ref>رک: همان، ص‌46</ref>.
+شیوه نویسنده در طرح مباحث بر چند ویژگی مهم استوار است:
+# ‌طرح مطالب به شیوه واضح و روشن با الفاظ و عباراتی آسان و به‌دور از تعقید؛
+# تمرکز بر موضوع مورد بحث و مطرح کردن مباحث آن به شکلی مختصر بدون ذکر نظرات اختلافی میان نحویان؛ چراکه کتاب جهت مبتدیان در فراگیری نحو تدوین شده است. بااین‌وجود گاهی به‌ضروت برخی از آراء و نظرات نحوی را ذکر کرده است؛
+# ‌استشهاد به آیات، روایات و شعر در توضیح و تبیین مباحث کتاب. نویسنده دویست‌وپنج آیه از قرآن کریم را به‌عنوان شاهد در این اثر ذکر کرده و از اشعار عرب جاهلی و اسلامی در این راستا بهره گرفته است؛
+# استفاده از روش آموزشی که در تمام ابواب کتاب جریان دارد؛
+# ‌عرضه آراء نحوی و اشاره به رأی برتر و....<ref>رک: همان، 39-45</ref>.
+ساختار کتاب در پنجاه‌ونه باب تنظیم شده و مشتمل بر مباحثی در نحو، صرف، اصوات و ضرورت‌های شعری است که به شکل مختصر و مفید است<ref>رک: همان، ص39</ref>.
+نویسنده، مطالب کتاب را نخست به موضوع نحو اختصاص داده و به مباحثی در خصوص کلام، اسم، فعل و حرف اشاره کرده است. وی سپس به موضوع صرف پرداخته و در مورد برخی از مسائل صرفی از جمله تصغیر، نسب، مد، وصل و قطع، مذکر و مؤنث و افعال مهموز سخن گفته است. نویسنده در ادامه به موضوع نحو بازگشته و به شرح و توضیح مطالبی درباره ادوات، نواصب افعال و کاربرد آنها و حروف جزم و انواع آن پرداخته است<ref>رک: همان، ص46</ref>.
+==پانویس==
 <references/>
 ==منابع مقاله==
+# مقدمه محقق.
+# ضیف، شوقی، «تاريخ الأدب العربي»، قم، ذوي‌القربى‏، 1428ق، چاپ دوم.
+# کحاله، عمر رضا، «معجم المؤلفين»، بیروت، دارإحياء التراث العربي 1376ق‏، چاپ اول.
 ==وابسته‌ها==
 {{وابسته‌ها}}
+[[ملحة الإعراب للحریری البصری]]
 [[رده:کتاب‌شناسی]]
-[[رده:فاقد مقاله]]
+[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
+[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
+[[رده:زبان و ادبیات عربی]]
+[[رده:مقالات شهریور 01 گرنه زاده]]
+[[رده:مقالات بازبینی شده1]]
+[[رده:مقالات بازبینی شده2 مهرماه 1401]]