التلخیص فی تفسیر القرآن العظیم

التلخيص في تفسير القرآن العظيم، اثر موفق‌الدین ابوالعباس احمد بن یوسف موصلی شافعی، معروف به کواشی (متوفی 680ق/1281م)، تلخیصی است از تفسیر بزرگ‌تر و مفصل‌تر از همین نویسنده، تحت عنوان «تبصرة المتذکر و تذکرة المتبصر (المتدبر)» که توسط خود نویسنده، انجام شده و با تحقیق محیی هلال سرحان به چاپ رسیده است.

التلخیص فی تفسیر القرآن العظیم
پدیدآوران	کواشی، احمد بن یوسف (نویسنده) سرحان، محیی هلال (محقق)
ناشر	الجمهوریة العراقیة، دیوان الوقف السنی. مرکز البحوث و الدراسات الإسلامیة
مکان نشر	عراق - بغداد
سال نشر	1430-1427ق. = 2007-2006م.
چاپ	چاپ یکم
موضوع	تفاسیر اهل سنت - قرن 7ق.
زبان	عربی
تعداد جلد	4
کد کنگره	‏‎‏ک‎‏9‎‏ت‎‏8 / 95 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

نویسنده در این کتاب، به ذکر لب و خلاصه‌ای از آنچه در کتاب «التبصرة» نگاشته، اعم از ذکر معانی، بیان وقوف آیات، احوال قرائات، وجوه اعراب و لغت، اسباب نزول آیات، احکام فقهی و سایر علوم متعلق به قرآن و علوم قرآنی، پرداخته است؛ به‌گونه‌ای که تفسیری موجز و درعین‌حال، دربردارنده تفسیر تمامی آیات قرآن مجید، ارائه کرده و در آن، به برخی از وجوه اعجاز و اسرار تنزیل، اشاره نموده است.

نگارش این تفسیر، در بیست‌وسوم ربیع‌الآخر 649ق، به پایان رسیده است.

از جمله اموری که در اهمیت کتاب نقش داشته و در مقدمه بدان اشاره شده است، عبارتند از:

1. نگارش آن توسط فردی از اهل صلاح، تقوی، زهد و کرامات همراه با استقامت در عقیده و انقطاع از دنیا؛
2. تخلیص مطالب به‌صورت مختصر و مفید، با ایجازی غیر مخل؛
3. اهتمام نویسنده به وقوف، قرائات و وجوه آن، وجوه اعراب، اصول لغوی در بسیاری از مفردات و اشاره به اختلاف معانی در صورت اختلاف قرائت؛
4. رعایت اعتدال در تفسیر؛
5. اجتناب از اسرائیلیات.

منابع مقاله

مقدمه محقق.