روضة العقول: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'محمد روشن' به 'محمد روشن')
    جز (جایگزینی متن - '==وابسته‌ها== [[' به '==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} [[')
     
    (۳۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR10807J1.jpg|بندانگشتی|روضة العقول]]
    | تصویر =NUR10807J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =روضة العقول
    |+ |
    | پدیدآوران =  
    |-
    [[ملطیوی، محمد غازی]] (نویسنده)
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|روضة العقول
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|
    |-
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[ملطیوی، محمد غازی]] (نويسنده)


    [[روشن، محمد]] (مصحح)
    [[روشن، محمد]] (مصحح)


    [[جلیل‌پور، ابوالقاسم]] (تصحیح و تحشیه)
    [[جلیل‌پور، ابوالقاسم]] (تصحیح و تحشیه)
    |-
    | زبان =فارسی
    |زبان  
    | کد کنگره =‏PIR‎‏ ‎‏5102‎‏ ‎‏/‎‏د‎‏9
    |data-type='language'|فارسی
    | موضوع =
    |-
    نثر فارسی - قرن 6ق.
    |کد کنگره  
    | ناشر =
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏PIR‎‏ ‎‏5102‎‏ ‎‏/‎‏د‎‏9
    فرهنگستان زبان و ادب فارسی، گروه نشر آثار
    |-
    | مکان نشر =تهران - ایران
    |موضوع  
    | سال نشر = 1383 ش  
    |data-type='subject'|نثر فارسی - قرن 6ق.
    |-
    |ناشر  
    |data-type='publisher'|فرهنگستان زبان و ادب فارسی، گروه نشر آثار
    |-
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|تهران - ایران
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1383 هـ.ش  
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE10807AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


     
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10807AUTOMATIONCODE
    == معرفى اجمالى==
    | چاپ =1
     
    | شابک =964-7531-11-7
     
    | تعداد جلد =1
    «روضة العقول» تحرير ديگرى است از مرزبان‌نامه اسپهبد مرزبان بن رستم بن شروين كه به درخواست ركن الدين سليمانشاه توسط محمد بن غازى ملطيوى نگارش شده است. اين اثر با موضوع سياست نامه در اواخر قرن ششم هجرى به نثر فنى فارسى درآمده است.
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =10807
    | کتابخوان همراه نور =10807
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}
    '''روضة العقول''' تحرير ديگرى است از [[مرزبان‌نامه]] اسپهبد مرزبان بن رستم بن شروين كه به درخواست ركن‌الدين سليمانشاه توسط [[ملطیوی، محمد غازی|محمد بن غازى ملطيوى]] نگارش شده است. اين اثر با موضوع سياست نامه در اواخر قرن ششم هجرى به نثر فنى فارسى درآمده است.


    == ساختار==
    == ساختار==


     
    كتاب مشتمل بر مقدمه مصحح، و متن است كه متن اثر شامل سيزده باب است؛ دو باب نخستين، يكى پيرامون القاب ركن‌الدّين سليمانشاه و اشاراتى كوتاه به آغاز كار خاندان سلجوقى و باب ديگر شرح زندگی‌نامه خود اوست. در ديگر ابواب كتاب داستانها، افسانه‌ها، و حكايت‌ها آمده است.
    كتاب مشتمل بر مقدمه مصحح، و متن است كه متن اثر شامل سيزده باب است؛ دو باب نخستين، يكى پيرامون القاب ركن الدّين سليمانشاه و اشاراتى كوتاه به آغاز كار خاندان سلجوقى و باب ديگر شرح زندگينامه خود اوست. در ديگر ابواب كتاب داستانها، افسانه‌ها، و حكايت‌ها آمده است.


    == گزارش محتوا==
    == گزارش محتوا==
    روضة العقول نيز مانند [[كليلة و دمنة]] با نثرى مصنوع، آميخته با اشعار و عبارات فارسى و عربى تحرير يافته است. تعداد اشعار و شواهد عربى آن نسبت به فارسى به مراتب بيشتر است.


    مؤلف در نگارش روضة العقول تكلّف و تصنّع را به نهايت رسانيده است؛ و در كاربرد گونه‌هاى صناعات ادبى از سجع و ترصع و جناس و موازنه و... دريغ نورزيده است. از ويژگى‌هاى نثر محمد غازى در روضة العقول به كار بردن انبوه واژگان تازى به معنى مصطلح و متداول احياناً روزگار خود اوست كه در متنهاى ديگرى مانند مرزبان‌نامه، ديده نمى‌شود. وى در غايت چيره‌دستى و مهارت به انواع واژه‌سازى دست برده است به طورى كه مى‌توان گفت به گونه‌اى افراط دست يازيده است، و در سيزده باب مطالب كتاب را بيان نموده است.


    روضة العقول نيز مانند كليله و دمنه با نثرى مصنوع، آميخته با اشعار و عبارات فارسى و عربى تحرير يافته است. تعداد اشعار و شواهد عربى آن نسبت به فارسى به مراتب بيشتر است.
    همچنان كه ذكر شد در باب اول آن به مناقب سلطان و در باب دوم به زندگی‌نامه خود پرداخته است.
     
    مولف در نگارش روضة العقول تكلّف و تصنّع را به نهايت رسانيده است؛ و در كاربرد گونه‌هاى صناعات ادبى از سجع و ترصع و جناس و موازنه و ... دريغ نورزيده است. از ويژگى‌هاى نثر محمد غازى در روضة العقول به كار بردن انبوه واژگان تازى به معنى مصطلح و متداول احياناً روزگار خود اوست كه در متنهاى ديگرى مانند مرزبان‌نامه، ديده نمى‌شود. وى در غايت چيره‌دستى و مهارت به انواع واژه‌سازى دست برده است به طورى كه مى‌توان گفت به گونه‌اى افراط دست يازيده است، و در سيزده باب مطالب كتاب را بيان نموده است.
     
    همچنان كه ذكر شد در باب اول آن به مناقب سلطان و در باب دوم به زندگينامه خود پرداخته است.


    در باب سوم با عنوان «باب الملك و اولاده» به داستان پادشاهى كه شش پسر داشت اشاره مى‌كند كه پدر وقت مرگ پسرانش را جمع كرده و براى فرزندانش مطالبى ذكر مى‌كند.
    در باب سوم با عنوان «باب الملك و اولاده» به داستان پادشاهى كه شش پسر داشت اشاره مى‌كند كه پدر وقت مرگ پسرانش را جمع كرده و براى فرزندانش مطالبى ذكر مى‌كند.


    مولف، در اين بخش از قول پدر سخنان زيبايى ذكر مى‌كند، او اشاره‌اى به اقسام پدر دارد و مى‌گويد «پدرى پنج نوع است» كه چنين مى‌گويد: «يكى آنكه سبب وجود تو آمد؛ دوم آنكه محافظت مصالح ترا استبداد نمايد؛ سيم آنكه سبب رزق و وسيلت معيشت تو گردد؛ چهارم آنكه معلم تو باشد؛ پنجم آنكه در تربيت و تهذيب تو جد نمايد». سپس حق فرزند را بر پدر برمى‌شمارد كه سه چيز است نام نيك و تعليم علم و به دوست صادق هدايت و راهنمايى كردن.
    مؤلف، در اين بخش از قول پدر سخنان زيبايى ذكر مى‌كند، او اشاره‌اى به اقسام پدر دارد و مى‌گويد «پدرى پنج نوع است» كه چنين مى‌گويد: «يكى آنكه سبب وجود تو آمد؛ دوم آنكه محافظت مصالح ترا استبداد نمايد؛ سيم آنكه سبب رزق و وسيلت معيشت تو گردد؛ چهارم آنكه معلم تو باشد؛ پنجم آنكه در تربيت و تهذيب تو جد نمايد». سپس حق فرزند را بر پدر برمى‌شمارد كه سه چيز است نام نيك و تعليم علم و به دوست صادق هدايت و راهنمايى كردن.


    در ادامه، مطالب اخلاقى فراوانى از قول پادشاه در قالب حكايت متذكر مى‌شود. در اين باب علاوه بر حكايت دوستى كشاورز و مار، ده حكايت ديگر نيز از زبان پادشاه و فرزندانش نقل مى‌كند.
    در ادامه، مطالب اخلاقى فراوانى از قول پادشاه در قالب حكايت متذكر مى‌شود. در اين باب علاوه بر حكايت دوستى كشاورز و مار، ده حكايت ديگر نيز از زبان پادشاه و فرزندانش نقل مى‌كند.


    باب چهارم با عنوان «باب مناظره ملك‌زاده با وزير برادرش» ادامه داستان باب سوم است. بعد از به قدرت رسيدن يكى از فرزندان به پادشاهى، اشاره اى به وزيرى دارد كه نفاق را سرلوحه كار خود قرار داده و حيله‌گرى را در خدمت پيشبرد كار خويش به خدمت گرفته است. مؤلف در اين باب به چهار حكايت از زبان « مَلِك زاده» مى‌پردازد.  
    باب چهارم با عنوان «باب مناظره ملك‌زاده با وزير برادرش» ادامه داستان باب سوم است. بعد از به قدرت رسيدن يكى از فرزندان به پادشاهى، اشاره‌اى به وزيرى دارد كه نفاق را سرلوحه كار خود قرار داده و حيله‌گرى را در خدمت پيشبرد كار خويش به خدمت گرفته است. مؤلف در اين باب به چهار حكايت از زبان «مَلِك زاده» مى‌پردازد.  


    اردشير بابكان با مهران به دانا، باب مناظره ديو گاوپاى با دينى، باب تمامت مناظره دينى، شاه شيران با شاه پيلان،عقاب شكارگر و آزادچهر از ديگر عناوين كتاب است.
    اردشير بابكان با مهران به دانا، باب مناظره ديو گاوپاى با دينى، باب تمامت مناظره دينى، شاه شيران با شاه پيلان، عقاب شكارگر و آزادچهر از ديگر عناوين كتاب است.


    == وضعيت كتاب==
    == وضعيت كتاب==
     
    مصحح كتاب [[روشن، محمد|محمد روشن]] در مقدمه‌اش بر كتاب به مقايسه بين دو كتاب [[مرزبان‌نامه|مرزبان نامه]] و روضه العقول پرداخته است. سپس به شيوه تصحيح متن را بيان كرده است. فهرست مطالب در ابتداى اثر آمده است.
     
    مصحح كتاب [[روشن، محمد|محمد روشن]] در مقدمه‌اش بر كتاب به مقايسه بين دو كتاب مرزبان نامه و روضه العقول پرداخته است. سپس به شيوه تصحيح متن را بيان كرده است. فهرست مطالب در ابتداى اثر آمده است.


    پايان كتاب بخش ضمائم كتاب آمده است كه با بخش تعليقات شروع مى‌شود. بخش تعليقات كه در پاسخ به مشكلات و دشوارى‌هاى كتاب تهيه شده بحث مفصلى است و شامل توضيح برخى واژه‌هاى بسيار مبهم و دشوار، ترجمه آيات و احاديث و اشعار و عبارات و امثال عربى كتاب و اشاره به منابع آنها، توضيح عبارات پيچيده و دشوار كتاب و قضاوت درباره صحت و سقم موارد مورد بحث است.
    پايان كتاب بخش ضمائم كتاب آمده است كه با بخش تعليقات شروع مى‌شود. بخش تعليقات كه در پاسخ به مشكلات و دشوارى‌هاى كتاب تهيه شده بحث مفصلى است و شامل توضيح برخى واژه‌هاى بسيار مبهم و دشوار، ترجمه آيات و احاديث و اشعار و عبارات و امثال عربى كتاب و اشاره به منابع آنها، توضيح عبارات پيچيده و دشوار كتاب و قضاوت درباره صحت و سقم موارد مورد بحث است.
    خط ۷۸: خط ۵۸:
    پس از تعليقات، فهرست واژگان دشوار و معانى آنها با ذكر صفحات كتاب گشوده مى‌شود.
    پس از تعليقات، فهرست واژگان دشوار و معانى آنها با ذكر صفحات كتاب گشوده مى‌شود.


    فهرست آيات، احاديث، امثال عربى و فارسى، عبارات عربى، بيت‌ها و مصراع‌هاى عربى و فارسى، نام كسان، نام جاها، نام جانوران و صورت‌هاى فلكى و سرانجام منابع و ماخذ از ضمايم و پيوست‌هاى انتهاى كتاب است.
    فهرست آيات، احاديث، امثال عربى و فارسى، عبارات عربى، بيت‌ها و مصراع‌هاى عربى و فارسى، نام كسان، نام جاها، نام جانوران و صورت‌هاى فلكى و سرانجام منابع و مأخذ از ضمايم و پيوست‌هاى انتهاى كتاب است.


    == منبع مقاله==
    ==منابع مقاله==




    مقدمه و متن كتاب
    مقدمه و متن كتاب
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    [[مرزبان‌نامه]]




    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/17516 مطالعه کتاب روضة العقول در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
    [[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
    [[رده:نویسندگان و آثار انفرادی]]
    [[رده:نویسندگان و آثار انفرادی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۴ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۴۸

    روضة العقول
    روضة العقول
    پدیدآورانملطیوی، محمد غازی (نویسنده)

    روشن، محمد (مصحح)

    جلیل‌پور، ابوالقاسم (تصحیح و تحشیه)
    ناشرفرهنگستان زبان و ادب فارسی، گروه نشر آثار
    مکان نشرتهران - ایران
    سال نشر1383 ش
    چاپ1
    شابک964-7531-11-7
    موضوعنثر فارسی - قرن 6ق.
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏PIR‎‏ ‎‏5102‎‏ ‎‏/‎‏د‎‏9
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    روضة العقول تحرير ديگرى است از مرزبان‌نامه اسپهبد مرزبان بن رستم بن شروين كه به درخواست ركن‌الدين سليمانشاه توسط محمد بن غازى ملطيوى نگارش شده است. اين اثر با موضوع سياست نامه در اواخر قرن ششم هجرى به نثر فنى فارسى درآمده است.

    ساختار

    كتاب مشتمل بر مقدمه مصحح، و متن است كه متن اثر شامل سيزده باب است؛ دو باب نخستين، يكى پيرامون القاب ركن‌الدّين سليمانشاه و اشاراتى كوتاه به آغاز كار خاندان سلجوقى و باب ديگر شرح زندگی‌نامه خود اوست. در ديگر ابواب كتاب داستانها، افسانه‌ها، و حكايت‌ها آمده است.

    گزارش محتوا

    روضة العقول نيز مانند كليلة و دمنة با نثرى مصنوع، آميخته با اشعار و عبارات فارسى و عربى تحرير يافته است. تعداد اشعار و شواهد عربى آن نسبت به فارسى به مراتب بيشتر است.

    مؤلف در نگارش روضة العقول تكلّف و تصنّع را به نهايت رسانيده است؛ و در كاربرد گونه‌هاى صناعات ادبى از سجع و ترصع و جناس و موازنه و... دريغ نورزيده است. از ويژگى‌هاى نثر محمد غازى در روضة العقول به كار بردن انبوه واژگان تازى به معنى مصطلح و متداول احياناً روزگار خود اوست كه در متنهاى ديگرى مانند مرزبان‌نامه، ديده نمى‌شود. وى در غايت چيره‌دستى و مهارت به انواع واژه‌سازى دست برده است به طورى كه مى‌توان گفت به گونه‌اى افراط دست يازيده است، و در سيزده باب مطالب كتاب را بيان نموده است.

    همچنان كه ذكر شد در باب اول آن به مناقب سلطان و در باب دوم به زندگی‌نامه خود پرداخته است.

    در باب سوم با عنوان «باب الملك و اولاده» به داستان پادشاهى كه شش پسر داشت اشاره مى‌كند كه پدر وقت مرگ پسرانش را جمع كرده و براى فرزندانش مطالبى ذكر مى‌كند.

    مؤلف، در اين بخش از قول پدر سخنان زيبايى ذكر مى‌كند، او اشاره‌اى به اقسام پدر دارد و مى‌گويد «پدرى پنج نوع است» كه چنين مى‌گويد: «يكى آنكه سبب وجود تو آمد؛ دوم آنكه محافظت مصالح ترا استبداد نمايد؛ سيم آنكه سبب رزق و وسيلت معيشت تو گردد؛ چهارم آنكه معلم تو باشد؛ پنجم آنكه در تربيت و تهذيب تو جد نمايد». سپس حق فرزند را بر پدر برمى‌شمارد كه سه چيز است نام نيك و تعليم علم و به دوست صادق هدايت و راهنمايى كردن.

    در ادامه، مطالب اخلاقى فراوانى از قول پادشاه در قالب حكايت متذكر مى‌شود. در اين باب علاوه بر حكايت دوستى كشاورز و مار، ده حكايت ديگر نيز از زبان پادشاه و فرزندانش نقل مى‌كند.

    باب چهارم با عنوان «باب مناظره ملك‌زاده با وزير برادرش» ادامه داستان باب سوم است. بعد از به قدرت رسيدن يكى از فرزندان به پادشاهى، اشاره‌اى به وزيرى دارد كه نفاق را سرلوحه كار خود قرار داده و حيله‌گرى را در خدمت پيشبرد كار خويش به خدمت گرفته است. مؤلف در اين باب به چهار حكايت از زبان «مَلِك زاده» مى‌پردازد.

    اردشير بابكان با مهران به دانا، باب مناظره ديو گاوپاى با دينى، باب تمامت مناظره دينى، شاه شيران با شاه پيلان، عقاب شكارگر و آزادچهر از ديگر عناوين كتاب است.

    وضعيت كتاب

    مصحح كتاب محمد روشن در مقدمه‌اش بر كتاب به مقايسه بين دو كتاب مرزبان نامه و روضه العقول پرداخته است. سپس به شيوه تصحيح متن را بيان كرده است. فهرست مطالب در ابتداى اثر آمده است.

    پايان كتاب بخش ضمائم كتاب آمده است كه با بخش تعليقات شروع مى‌شود. بخش تعليقات كه در پاسخ به مشكلات و دشوارى‌هاى كتاب تهيه شده بحث مفصلى است و شامل توضيح برخى واژه‌هاى بسيار مبهم و دشوار، ترجمه آيات و احاديث و اشعار و عبارات و امثال عربى كتاب و اشاره به منابع آنها، توضيح عبارات پيچيده و دشوار كتاب و قضاوت درباره صحت و سقم موارد مورد بحث است.

    پس از تعليقات، فهرست واژگان دشوار و معانى آنها با ذكر صفحات كتاب گشوده مى‌شود.

    فهرست آيات، احاديث، امثال عربى و فارسى، عبارات عربى، بيت‌ها و مصراع‌هاى عربى و فارسى، نام كسان، نام جاها، نام جانوران و صورت‌هاى فلكى و سرانجام منابع و مأخذ از ضمايم و پيوست‌هاى انتهاى كتاب است.

    منابع مقاله

    مقدمه و متن كتاب

    وابسته‌ها