جنة الأسماء الممتازة في الأرض والسماء: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'نهج البلاغه' به 'نهج‌البلاغه') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
[[طریحی، محمد سعید]] (محقق) | [[طریحی، محمد سعید]] (محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =/ع8ج9 / 1623 BF | | کد کنگره =/ع8ج9 / 1623 BF | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =79686 | ||
| کتابخوان همراه نور = | | کتابخوان همراه نور = | ||
| کد پدیدآور =02338-00736-02644 | | کد پدیدآور =02338-00736-02644 | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
کتاب، مشتمل بر مقدمه محقق، شرح [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] و متن ارجوزه است. | کتاب، مشتمل بر مقدمه محقق، شرح [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] و متن ارجوزه است. | ||
کتاب، با مقدمه‌ای در شرح حال [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] و اشاره به آثار و فلسفه او آغاز شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7-5</ref>. پس از آن از علم حروف و اسماء سخن رفته است: متصوفه از گذشته دور به علمی که با نام «علم حروف و اسماء» شناخته می‌شود، توجه داشته‌اند. [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] نیز به این علم توجه داشته و تعدادی رساله که «خاتم في علم الحروف» و «الإشارة المعنوية والأسرار الحروفية» و رساله حاضر با نام «جنة الأسماء» از آن جمله است، به او نسبت داده شده است. پیش از آنکه از این کتاب سخن بگوییم، مبادی این علم را توضیح می‌دهیم. شیخ داود انطاکی در «كشف الظنون» چنین نوشته که این علم از خواص حروف به‌تنهایی و به‌صورت ترکیب با دیگر حروف بحث می‌کند و موضوعش حروف الفبا و... است. البونی نیز می‌گوید: گمان نشود که اسرار حروف را با قیاس عقلی می‌توان به دست آورد، بلکه به طریق مشاهده و توفیق الهی به دست می‌آید. اما تصرف در عالم طبیعت با این حروف و اسامی و تأثیرپذیری موجودات از آن امری است غیر قابل انکار؛ چه، به‌تواتر از سوی بسیاری از علما ثابت شده است. البته بعضی گمان کرده‌اند که تصرف اصحاب این حروف و تصرف اصحاب طلسمات یکی است و حال آنکه چنین نیست...<ref>ر.ک: همان، ص11-9</ref>. | کتاب، با مقدمه‌ای در شرح حال [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] و اشاره به آثار و فلسفه او آغاز شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79686/%D8%AC%D9%86%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D8%AA%D8%A7-%D8%B2%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%B6-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%85%D8%A7-%D8%A1?pageNumber=5&viewType=pdf ر.ک: مقدمه، ص7-5]</ref>. پس از آن از علم حروف و اسماء سخن رفته است: متصوفه از گذشته دور به علمی که با نام «علم حروف و اسماء» شناخته می‌شود، توجه داشته‌اند. [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] نیز به این علم توجه داشته و تعدادی رساله که «خاتم في علم الحروف» و «الإشارة المعنوية والأسرار الحروفية» و رساله حاضر با نام «جنة الأسماء» از آن جمله است، به او نسبت داده شده است. پیش از آنکه از این کتاب سخن بگوییم، مبادی این علم را توضیح می‌دهیم. شیخ داود انطاکی در «كشف الظنون» چنین نوشته که این علم از خواص حروف به‌تنهایی و به‌صورت ترکیب با دیگر حروف بحث می‌کند و موضوعش حروف الفبا و... است. البونی نیز می‌گوید: گمان نشود که اسرار حروف را با قیاس عقلی می‌توان به دست آورد، بلکه به طریق مشاهده و توفیق الهی به دست می‌آید. اما تصرف در عالم طبیعت با این حروف و اسامی و تأثیرپذیری موجودات از آن امری است غیر قابل انکار؛ چه، به‌تواتر از سوی بسیاری از علما ثابت شده است. البته بعضی گمان کرده‌اند که تصرف اصحاب این حروف و تصرف اصحاب طلسمات یکی است و حال آنکه چنین نیست...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79686/%D8%AC%D9%86%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D8%AA%D8%A7-%D8%B2%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%B6-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%85%D8%A7-%D8%A1?pageNumber=9&viewType=pdf ر.ک: همان، ص11-9]</ref>. | ||
در کتاب «[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]]» چنین آمده: «جنة الأسماء» [[امام علی علیه‌السلام|امام علی بن ابی‌طالب(ع)]] را امام [[غزالی، محمد بن محمد|حجة‌الاسلام محمد بن محمد غزالی]] (متوفای 505ق) شرح نموده (چنان‌که در برخی کتاب‌ها آمده است). وی می‌افزاید: معلوم نیست این جنة الأسماء که [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] بر آن شرح نوشته، چه کتابی است و علت نسبت آن به امیرالمؤمنین(ع) چیست و شاید اشتباهی در سخن رخ داده باشد<ref>ر.ک: منتظمی، علی، | در کتاب «[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]]» چنین آمده: «جنة الأسماء» [[امام علی علیه‌السلام|امام علی بن ابی‌طالب(ع)]] را امام [[غزالی، محمد بن محمد|حجة‌الاسلام محمد بن محمد غزالی]] (متوفای 505ق) شرح نموده (چنان‌که در برخی کتاب‌ها آمده است). وی می‌افزاید: معلوم نیست این جنة الأسماء که [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] بر آن شرح نوشته، چه کتابی است و علت نسبت آن به امیرالمؤمنین(ع) چیست و شاید اشتباهی در سخن رخ داده باشد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/43299/40 ر.ک: منتظمی، علی، ص]40</ref>. | ||
محقق اثر معتقد است: این رساله از جمله نوشته‌های [[غزالی، محمد بن محمد|حجة‌الاسلام ابوحامد غزالی]] است که آن را به درخواست خلیفه - بعد از ورود به بغداد و تدریس در نظامیه به مدت دو سال - نوشته است. خلیفه، صندوقی فولادی را به او داد که در آن اوراقی وجود داشت که در قطعه‌ای از پارچه ابریشمی سفید خوشبو به انواع عطرها و از جمله زعفران، پیچیده شده بود. این اوراق را [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] نوشته بود و خلفای پیشین به این صندوق که به دستشان می‌رسید تبرک می‌جستند و به هنگام برخورد با دشمنان آن را حمل می‌کردند. هر سال آن را بیرون آورده و به انواع عطرها خوشبو می‌کردند. خلیفه از [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] خواست که در آن با دقت تأمل کند؛ چراکه خطش دشوار بود و قادر بر حل الفاظش نبودند... در این اوراق ابیاتی نوشته شده بود که مشتمل بر مواعظ و برحذر داشتن مردم از مرگ و پس از آن از اهوال روز قیامت بود. همچنین اسم‌هایی بود که [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] اشاره کرده بود که اسم اعظم الهی در آن از ترس اینکه مبادا نااهل بر آن اطلاع یابد، به رمز ذکر شده است. با این اوراق، اوراق دیگری به خط عربی بود که در آن علت نوشتن آن ابیات ذکر شده بود و به درخواست مردی از اعیان اهل کوفه مکنی به ابومنذر که عبدالله بن حسان خوانده می‌شد، در آن بیان کیفیت دعای جنة الأسماء آمده بود و شرایط و ترتیب نوشتن حروف نوزده‌گانه بسمله در یک دایره و سپس نوزده حرف از حروف آیه در دایره دیگری و...، ولذا «جنة الأسماء» نامیده شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص13-12</ref>. | محقق اثر معتقد است: این رساله از جمله نوشته‌های [[غزالی، محمد بن محمد|حجة‌الاسلام ابوحامد غزالی]] است که آن را به درخواست خلیفه - بعد از ورود به بغداد و تدریس در نظامیه به مدت دو سال - نوشته است. خلیفه، صندوقی فولادی را به او داد که در آن اوراقی وجود داشت که در قطعه‌ای از پارچه ابریشمی سفید خوشبو به انواع عطرها و از جمله زعفران، پیچیده شده بود. این اوراق را [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] نوشته بود و خلفای پیشین به این صندوق که به دستشان می‌رسید تبرک می‌جستند و به هنگام برخورد با دشمنان آن را حمل می‌کردند. هر سال آن را بیرون آورده و به انواع عطرها خوشبو می‌کردند. خلیفه از [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] خواست که در آن با دقت تأمل کند؛ چراکه خطش دشوار بود و قادر بر حل الفاظش نبودند... در این اوراق ابیاتی نوشته شده بود که مشتمل بر مواعظ و برحذر داشتن مردم از مرگ و پس از آن از اهوال روز قیامت بود. همچنین اسم‌هایی بود که [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] اشاره کرده بود که اسم اعظم الهی در آن از ترس اینکه مبادا نااهل بر آن اطلاع یابد، به رمز ذکر شده است. با این اوراق، اوراق دیگری به خط عربی بود که در آن علت نوشتن آن ابیات ذکر شده بود و به درخواست مردی از اعیان اهل کوفه مکنی به ابومنذر که عبدالله بن حسان خوانده می‌شد، در آن بیان کیفیت دعای جنة الأسماء آمده بود و شرایط و ترتیب نوشتن حروف نوزده‌گانه بسمله در یک دایره و سپس نوزده حرف از حروف آیه در دایره دیگری و...، ولذا «جنة الأسماء» نامیده شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79686/%D8%AC%D9%86%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D8%AA%D8%A7-%D8%B2%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B1%D8%B6-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%85%D8%A7-%D8%A1?pageNumber=12&viewType=pdf ر.ک: مقدمه، ص13-12]</ref>. | ||
کتاب، فاقد فهارس و پاورقی است. | کتاب، فاقد فهارس و پاورقی است. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
#[[:noormags:817330| منتظمی، علی، «سخنی پیرامون | #[[:noormags:817330| منتظمی، علی، «سخنی پیرامون نهج‌البلاغه»، جستارهای نوین ادبی، بهار 1362، شماره 61، ص39 تا 76]]. | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۲۷
| جنة الأسماء الممتازة في الأرض والسماء | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | امام علی علیه‌السلام (نویسنده)
غزالی، محمد بن محمد (شارح) طریحی، محمد سعید (محقق) |
| ناشر | مؤسسة الوفاء |
| مکان نشر | لبنان - بيروت |
| سال نشر | 1405ق. = 1985م. |
| چاپ | چاپ يکم |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ع8ج9 / 1623 BF |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
جنة الأسماء الممتازة في الأرض والسماء، رساله‌ای منسوب به امام علی(ع) است که توسط ابوحامد محمد غزالی (متوفی 505ق) شرح شده است. این اثر با تحقیق محمد سعید طریحی منتشر شده است.
کتاب، مشتمل بر مقدمه محقق، شرح غزالی و متن ارجوزه است.
کتاب، با مقدمه‌ای در شرح حال غزالی و اشاره به آثار و فلسفه او آغاز شده است[۱]. پس از آن از علم حروف و اسماء سخن رفته است: متصوفه از گذشته دور به علمی که با نام «علم حروف و اسماء» شناخته می‌شود، توجه داشته‌اند. غزالی نیز به این علم توجه داشته و تعدادی رساله که «خاتم في علم الحروف» و «الإشارة المعنوية والأسرار الحروفية» و رساله حاضر با نام «جنة الأسماء» از آن جمله است، به او نسبت داده شده است. پیش از آنکه از این کتاب سخن بگوییم، مبادی این علم را توضیح می‌دهیم. شیخ داود انطاکی در «كشف الظنون» چنین نوشته که این علم از خواص حروف به‌تنهایی و به‌صورت ترکیب با دیگر حروف بحث می‌کند و موضوعش حروف الفبا و... است. البونی نیز می‌گوید: گمان نشود که اسرار حروف را با قیاس عقلی می‌توان به دست آورد، بلکه به طریق مشاهده و توفیق الهی به دست می‌آید. اما تصرف در عالم طبیعت با این حروف و اسامی و تأثیرپذیری موجودات از آن امری است غیر قابل انکار؛ چه، به‌تواتر از سوی بسیاری از علما ثابت شده است. البته بعضی گمان کرده‌اند که تصرف اصحاب این حروف و تصرف اصحاب طلسمات یکی است و حال آنکه چنین نیست...[۲].
در کتاب «كشف الظنون» چنین آمده: «جنة الأسماء» امام علی بن ابی‌طالب(ع) را امام حجة‌الاسلام محمد بن محمد غزالی (متوفای 505ق) شرح نموده (چنان‌که در برخی کتاب‌ها آمده است). وی می‌افزاید: معلوم نیست این جنة الأسماء که غزالی بر آن شرح نوشته، چه کتابی است و علت نسبت آن به امیرالمؤمنین(ع) چیست و شاید اشتباهی در سخن رخ داده باشد[۳].
محقق اثر معتقد است: این رساله از جمله نوشته‌های حجة‌الاسلام ابوحامد غزالی است که آن را به درخواست خلیفه - بعد از ورود به بغداد و تدریس در نظامیه به مدت دو سال - نوشته است. خلیفه، صندوقی فولادی را به او داد که در آن اوراقی وجود داشت که در قطعه‌ای از پارچه ابریشمی سفید خوشبو به انواع عطرها و از جمله زعفران، پیچیده شده بود. این اوراق را امام علی(ع) نوشته بود و خلفای پیشین به این صندوق که به دستشان می‌رسید تبرک می‌جستند و به هنگام برخورد با دشمنان آن را حمل می‌کردند. هر سال آن را بیرون آورده و به انواع عطرها خوشبو می‌کردند. خلیفه از غزالی خواست که در آن با دقت تأمل کند؛ چراکه خطش دشوار بود و قادر بر حل الفاظش نبودند... در این اوراق ابیاتی نوشته شده بود که مشتمل بر مواعظ و برحذر داشتن مردم از مرگ و پس از آن از اهوال روز قیامت بود. همچنین اسم‌هایی بود که علی(ع) اشاره کرده بود که اسم اعظم الهی در آن از ترس اینکه مبادا نااهل بر آن اطلاع یابد، به رمز ذکر شده است. با این اوراق، اوراق دیگری به خط عربی بود که در آن علت نوشتن آن ابیات ذکر شده بود و به درخواست مردی از اعیان اهل کوفه مکنی به ابومنذر که عبدالله بن حسان خوانده می‌شد، در آن بیان کیفیت دعای جنة الأسماء آمده بود و شرایط و ترتیب نوشتن حروف نوزده‌گانه بسمله در یک دایره و سپس نوزده حرف از حروف آیه در دایره دیگری و...، ولذا «جنة الأسماء» نامیده شده است[۴].
کتاب، فاقد فهارس و پاورقی است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- منتظمی، علی، «سخنی پیرامون نهج‌البلاغه»، جستارهای نوین ادبی، بهار 1362، شماره 61، ص39 تا 76.