سجستانی، محمد بن عزیز: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'ذهبى' به 'ذهبى') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'سجستانی (ابهام زدایی)' به 'سجستانی (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR03845.jpg|بندانگشتی|سجستانی، محمد بن عزیز]] | [[پرونده:NUR03845.jpg|بندانگشتی|سجستانی، محمد بن عزیز]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |سجستانی، محمد بن عزیز | ||
|- | |- | ||
| | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | سجستانی، اب‍وب‍ک‍ر محمد بن عبدالعزیز | ||
سجستانی ال‍ع‍زی‍زی، محمد | سجستانی ال‍ع‍زی‍زی، محمد | ||
محمد بن | محمد بن عبدالعزیز ال‍س‍ج‍س‍ت‍ان‍ی | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |عبدالعزیز | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" | | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |سیستان | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |330 ق یا 942 م | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |[[ابن انباری، عبدالرحمن بن محمد|ابن انبارى]] | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[نزهة القلوب في تفسیر غریب القرآن العزیز]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE03845AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|سجستانی (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''ابوبكر سجستانى، محمد بن عزيز''' (متوفای ح 330ق / 942م)، مفسر، اديب و مؤلف در زمينه غريب القرآن بوده است. | |||
برخى چون دارقطنى (متوفای 385ق) و [[خطیب بغدادى]] او را محمد بن عزيز خوانده‌اند. اكثر قريب به اتفاق منابع در نام و نسب او به «محمد بن عزير» بسنده كرده‌اند، ولى در مواردى محمد بن عزير بن اعين، محمد بن عمر بن احمد و محمد بن عمر بن احمد بن عزير نيز ضبط شده است. | |||
درباره زندگى وى تقريباً چيزى دانسته نيست. از نسبت سجستانى چنين برمى‌آيد كه اصل او از سيستان بوده و در بغداد مى‌زيسته است. به گفته [[ذهبى]]: «وى تا حدود 330ق، در قيد حيات بوده، اما ابن نجار درباره تاريخ درگذشت او سكوت كرده است». بر اساس گفته ابن خالويه وفات ابوبكر سجستانى پيش از ابوبكر محمد بن قاسم انبارى؛ يعنى پيش از 328ق واقع شده است؛ ازاين‌رو، استنباط ابن شاكر و در پى او بسيارى از متأخران و حتى معاصران كه 330ق را سال قطعى وفات او تلقى كرده‌اند، قابل ترديد است. | |||
== مشایخ == | |||
درباره مشايخ وى گزارشى در دست نيست. تنها مى‌دانيم كه او در تأليف «غريب القرآن» از ارشادات [[ابن انباری، عبدالرحمن بن محمد|ابن انبارى]] سود برده و ابن خالويه او را از شاگردان وى شمرده است. | |||
== راویان == | |||
از راويان ابويكر سجستانى تنها سه تن را مى‌شناسیم كه «غريب القرآن» را از او روايت كرده‌اند: ابواحمد عبدالله بن حسين بن حسنون سامرى، ابوعمرو عثمان بن احمد بن سمعان رزاز، ابوعبدالله عبيدالله بن محمد بن بطه عُكبرى، ولى بنا به گفته ابن خالويه، نه اين سه تن و نه ديگرى كتاب را مستقيماً از مؤلف استماع نكرده‌اند. | |||
== آثار == | |||
تنها اثرى كه از ابوبكر سجستانى مى‌شناسیم، كتاب «غريب القرآن» اوست كه در برخى نسخ «نزهة القلوب» ناميده شده است. ريو، احتمال داده كه «نزهة القلوب» عنوانى متأخر براى كتاب بوده باشد. تأليف اين كتاب بيش از 15 سال به طول انجاميده و گويا ثمره زندگى سجستانى بوده است. | |||
تنها اثرى كه از ابوبكر سجستانى | |||
«غريب القرآن»، از همان سده 4ق، به‌عنوان اثرى معتبر در اين رشته بشمار آمده و از آن پس نيز همواره يكى از نام‌آورترين آثار در اين زمينه بوده است. | «غريب القرآن»، از همان سده 4ق، به‌عنوان اثرى معتبر در اين رشته بشمار آمده و از آن پس نيز همواره يكى از نام‌آورترين آثار در اين زمينه بوده است. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۵: | ||
برگرفته از دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 5، ص 254، به قلم احمد | برگرفته از دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 5، ص 254، به قلم احمد پاکتچى. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[نزهة القلوب في تفسیر غریب القرآن العزیز]] | |||
[[نزهة القلوب في تفسیر غریب القرآن العزیز]] | |||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۳۱
| نام | سجستانی، محمد بن عزیز |
|---|---|
| نامهای دیگر | سجستانی، اب‍وب‍ک‍ر محمد بن عبدالعزیز
سجستانی ال‍ع‍زی‍زی، محمد محمد بن عبدالعزیز ال‍س‍ج‍س‍ت‍ان‍ی |
| نام پدر | عبدالعزیز |
| متولد | |
| محل تولد | سیستان |
| رحلت | 330 ق یا 942 م |
| اساتید | ابن انبارى |
| برخی آثار | نزهة القلوب في تفسیر غریب القرآن العزیز |
| کد مؤلف | AUTHORCODE03845AUTHORCODE |
ابوبكر سجستانى، محمد بن عزيز (متوفای ح 330ق / 942م)، مفسر، اديب و مؤلف در زمينه غريب القرآن بوده است.
برخى چون دارقطنى (متوفای 385ق) و خطیب بغدادى او را محمد بن عزيز خوانده‌اند. اكثر قريب به اتفاق منابع در نام و نسب او به «محمد بن عزير» بسنده كرده‌اند، ولى در مواردى محمد بن عزير بن اعين، محمد بن عمر بن احمد و محمد بن عمر بن احمد بن عزير نيز ضبط شده است.
درباره زندگى وى تقريباً چيزى دانسته نيست. از نسبت سجستانى چنين برمى‌آيد كه اصل او از سيستان بوده و در بغداد مى‌زيسته است. به گفته ذهبى: «وى تا حدود 330ق، در قيد حيات بوده، اما ابن نجار درباره تاريخ درگذشت او سكوت كرده است». بر اساس گفته ابن خالويه وفات ابوبكر سجستانى پيش از ابوبكر محمد بن قاسم انبارى؛ يعنى پيش از 328ق واقع شده است؛ ازاين‌رو، استنباط ابن شاكر و در پى او بسيارى از متأخران و حتى معاصران كه 330ق را سال قطعى وفات او تلقى كرده‌اند، قابل ترديد است.
مشایخ
درباره مشايخ وى گزارشى در دست نيست. تنها مى‌دانيم كه او در تأليف «غريب القرآن» از ارشادات ابن انبارى سود برده و ابن خالويه او را از شاگردان وى شمرده است.
راویان
از راويان ابويكر سجستانى تنها سه تن را مى‌شناسیم كه «غريب القرآن» را از او روايت كرده‌اند: ابواحمد عبدالله بن حسين بن حسنون سامرى، ابوعمرو عثمان بن احمد بن سمعان رزاز، ابوعبدالله عبيدالله بن محمد بن بطه عُكبرى، ولى بنا به گفته ابن خالويه، نه اين سه تن و نه ديگرى كتاب را مستقيماً از مؤلف استماع نكرده‌اند.
آثار
تنها اثرى كه از ابوبكر سجستانى مى‌شناسیم، كتاب «غريب القرآن» اوست كه در برخى نسخ «نزهة القلوب» ناميده شده است. ريو، احتمال داده كه «نزهة القلوب» عنوانى متأخر براى كتاب بوده باشد. تأليف اين كتاب بيش از 15 سال به طول انجاميده و گويا ثمره زندگى سجستانى بوده است.
«غريب القرآن»، از همان سده 4ق، به‌عنوان اثرى معتبر در اين رشته بشمار آمده و از آن پس نيز همواره يكى از نام‌آورترين آثار در اين زمينه بوده است.
منابع مقاله
برگرفته از دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 5، ص 254، به قلم احمد پاکتچى.