نخبة المقال في تمييز الأسناد والرجال: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR36186J1.jpg | عنوان =نخبة المقال في تمييز الأسناد والر...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'نخبة المقال (ابهام زدایی)' به 'نخبة المقال (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
[[حاجیانی دشتی، عباس]] (نویسنده) | [[حاجیانی دشتی، عباس]] (نویسنده) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =/ح2ن3 / 114 BP | | کد کنگره =/ح2ن3 / 114 BP | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =36186 | ||
| کتابخوان همراه نور = | | کتابخوان همراه نور = | ||
| کد پدیدآور =08776 | | کد پدیدآور =08776 | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|نخبة المقال (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''نخبة المقال في تمييز الأسناد والرجال'''، اثر عباس حاجیانی | '''نخبة المقال في تمييز الأسناد والرجال'''، اثر شیخ [[حاجیانی دشتی، عباس|عباس حاجیانی دشتی]]، تحقیقی است در اسانید [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] و [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شیخ صدوق]] در کتب این دو بزرگوار. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با مقدمه‌ای از مؤلف، در مشخصات و روش کار ایشان در کتاب، همراه با ذکر چند فایده رجالی، از جمله بحث در توثیقات عامه و غیر آن و بررسی بعضی از مصطلحات موجود در کتاب‌های شیخ طوسی آغاز و مطالب، دربردارنده شرح طریق‌های شیخ طوسی در «مشيخة التهذيب»، | کتاب با مقدمه‌ای از مؤلف، در مشخصات و روش کار ایشان در کتاب، همراه با ذکر چند فایده رجالی، از جمله بحث در توثیقات عامه و غیر آن و بررسی بعضی از مصطلحات موجود در کتاب‌های [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] آغاز و مطالب، دربردارنده شرح طریق‌های [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] در «مشيخة التهذيب»، «[[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|الاستبصار]]» و «[[الفهرست (طوسی)|الفهرست]]» و طریق‌های [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شیخ صدوق]] در مشیخه کتاب «[[من لا‌يحضره الفقيه|من‌لايحضره‌الفقيه]]» می‌باشد که به‌ترتیب حروف الفبا، مرتب شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۷: | ||
در مقدمه دوم، به تشریح، بررسی و بحث پیرامون اموری که وثاقت به‌واسطه آنها اثبات می‌شود، پرداخته شده است که عبارتند از: | در مقدمه دوم، به تشریح، بررسی و بحث پیرامون اموری که وثاقت به‌واسطه آنها اثبات می‌شود، پرداخته شده است که عبارتند از: | ||
# تصریح معصوم(ع) که اعلی مصادیق توثیق بوده و در زمان ما، به‌واسطه روایات معتبری که در آنها، به وثاقت شخص تصریح شده، احراز می‌شود؛ | # تصریح معصوم(ع) که اعلی مصادیق توثیق بوده و در زمان ما، به‌واسطه روایات معتبری که در آنها، به وثاقت شخص تصریح شده، احراز می‌شود؛ | ||
# نص یکی از اعلام متقدم مانند برقی، ابن قولویه، کشی، شیخ | # نص یکی از اعلام متقدم مانند [[برقی، احمد بن محمد|برقی]]، [[ابن قولویه، جعفر بن محمد|ابن قولویه]]، [[کشی، محمد بن عمر|کشی]]، [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شیخ صدوق]]، [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]، [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشی]]، [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] و...؛ | ||
# ادعای اجماع متقدمین بر وثاقت شخص<ref>ر.ک: همان، ص5-9</ref>. | # ادعای اجماع متقدمین بر وثاقت شخص<ref>ر.ک: همان، ص5-9</ref>. | ||
در مقدمه سوم، به این نکته اشاره شده است که شیخ | در مقدمه سوم، به این نکته اشاره شده است که [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]]، طرق خاص خویش برای روایت را داشته و در کتاب، به‌ترتیب حروف الفبا، به این طرق و اسناد آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>. | ||
شیخ طوسی در کتاب | [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] در کتاب «[[الفهرست (طوسی)|الفهرست]]»، به‌صورت فراوان، از عباراتی نظیر: «له أصل»، «له كتاب»، «له كتب رويناه بالإسناد الأول» و «له كتاب بهذا الإسناد» استفاده کرده و مراد وی، یکی از این دو اسناد می‌باشد: | ||
# عده‌ای از اصحاب ما از ابوالفضل شیبانی از ابوجعفر محمد بن بطه قمی؛ | # عده‌ای از اصحاب ما از ابوالفضل شیبانی از ابوجعفر محمد بن بطه قمی؛ | ||
# احمد بن عبدون از ابوطالب انباری از حمید بن زیاد. | # احمد بن عبدون از ابوطالب انباری از حمید بن زیاد. | ||
در مقدمه چهارم، این موضوع، توضیح داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>. | در مقدمه چهارم، این موضوع، توضیح داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>. | ||
شیخ طوسی در | [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] در «[[الفهرست (طوسی)|الفهرست]]»، کتاب‌ها و اصولی را به‌واسطه «الجماعة» و «العدة» نقل کرده و فرموده است: «أخبرنا أو حدثنا به جماعة من أصحابنا أو عدة من أصحابنا». حال بین اعلام، اختلاف به وجود آمده است که مراد از «الجماعة» و «العدة»، چه کسانی هستند. در مقدمه پنجم، به توضیح این موضوع، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
در مقدمه ششم، به توضیح دو عبارت شیخ طوسی در «المشيخة» پرداخته شده است که عبارتند از: «وما ذكرته في هذا الكتاب عن فلان فقد رويته عن فلان» و «ومن جملة ماذكرته عن فلان فقد رويته بهذه الأسانيد»<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>. | در مقدمه ششم، به توضیح دو عبارت [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] در «المشيخة» پرداخته شده است که عبارتند از: «وما ذكرته في هذا الكتاب عن فلان فقد رويته عن فلان» و «ومن جملة ماذكرته عن فلان فقد رويته بهذه الأسانيد»<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>. | ||
در ادامه، به تشریح طرق روایی شیخ طوسی در کتاب‌های ایشان، شامل: | در ادامه، به تشریح طرق روایی [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] در کتاب‌های ایشان، شامل: «[[مشيخة التهذيب]]»، «[[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|الاستبصار]]» و «[[الفهرست (طوسی)|الفهرست]]» و نیز طرق روایی [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شیخ صدوق]] در مشیخه کتاب «[[من لا‌يحضره الفقيه|من‌لايحضره‌الفقيه]]» پرداخته شده است. همچنین حجیت و عدم حجیت طریق‌های [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] و [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شیخ صدوق]] با ذکر علت و ذکر اقوال علمای رجال در مورد رجال موجود در طریق، مورد بحث و بررسی واقع شده است. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۷: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:حدیث]] | |||
[[رده:علم الحدیث]] | |||
[[رده:مباحث خاص علم الحدیث]] | |||
[[رده:دی (1400)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۰۸
نخبة المقال في تمييز الأسناد والرجال، اثر شیخ عباس حاجیانی دشتی، تحقیقی است در اسانید شیخ طوسی و شیخ صدوق در کتب این دو بزرگوار.
| نخبة المقال في تمييز الأسناد والرجال | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حاجیانی دشتی، عباس (نویسنده) |
| ناشر | مطبعه مهر |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | [--13] |
| چاپ | چاپ اول |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ح2ن3 / 114 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
کتاب با مقدمه‌ای از مؤلف، در مشخصات و روش کار ایشان در کتاب، همراه با ذکر چند فایده رجالی، از جمله بحث در توثیقات عامه و غیر آن و بررسی بعضی از مصطلحات موجود در کتاب‌های شیخ طوسی آغاز و مطالب، دربردارنده شرح طریق‌های شیخ طوسی در «مشيخة التهذيب»، «الاستبصار» و «الفهرست» و طریق‌های شیخ صدوق در مشیخه کتاب «من‌لايحضره‌الفقيه» می‌باشد که به‌ترتیب حروف الفبا، مرتب شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه اول، به بیان این نکته پرداخته شده است که زمانی که دو واژه «الصحة» و «الضعف» در این کتاب، به‌صورت مطلق استعمال شود، معنای اصطلاحی مشهور آن نزد قدما، منظور نیست، بلکه مراد از آن، حجت و عدم حجت است؛ لذا در مواردی که گفته می‌شود: «إن الطريق صحيح»، مراد معتبر شرعی بودن و حجت بودن آن است و در مواردی که گفته می‌شود: «إن الطريق ضعيف»، منظور عدم حجیت شرعی آن است[۱].
در مقدمه دوم، به تشریح، بررسی و بحث پیرامون اموری که وثاقت به‌واسطه آنها اثبات می‌شود، پرداخته شده است که عبارتند از:
- تصریح معصوم(ع) که اعلی مصادیق توثیق بوده و در زمان ما، به‌واسطه روایات معتبری که در آنها، به وثاقت شخص تصریح شده، احراز می‌شود؛
- نص یکی از اعلام متقدم مانند برقی، ابن قولویه، کشی، شیخ صدوق، شیخ مفید، نجاشی، شیخ طوسی و...؛
- ادعای اجماع متقدمین بر وثاقت شخص[۲].
در مقدمه سوم، به این نکته اشاره شده است که شیخ طوسی، طرق خاص خویش برای روایت را داشته و در کتاب، به‌ترتیب حروف الفبا، به این طرق و اسناد آن، اشاره شده است[۳].
شیخ طوسی در کتاب «الفهرست»، به‌صورت فراوان، از عباراتی نظیر: «له أصل»، «له كتاب»، «له كتب رويناه بالإسناد الأول» و «له كتاب بهذا الإسناد» استفاده کرده و مراد وی، یکی از این دو اسناد می‌باشد:
- عده‌ای از اصحاب ما از ابوالفضل شیبانی از ابوجعفر محمد بن بطه قمی؛
- احمد بن عبدون از ابوطالب انباری از حمید بن زیاد.
در مقدمه چهارم، این موضوع، توضیح داده شده است[۴].
شیخ طوسی در «الفهرست»، کتاب‌ها و اصولی را به‌واسطه «الجماعة» و «العدة» نقل کرده و فرموده است: «أخبرنا أو حدثنا به جماعة من أصحابنا أو عدة من أصحابنا». حال بین اعلام، اختلاف به وجود آمده است که مراد از «الجماعة» و «العدة»، چه کسانی هستند. در مقدمه پنجم، به توضیح این موضوع، پرداخته شده است[۵].
در مقدمه ششم، به توضیح دو عبارت شیخ طوسی در «المشيخة» پرداخته شده است که عبارتند از: «وما ذكرته في هذا الكتاب عن فلان فقد رويته عن فلان» و «ومن جملة ماذكرته عن فلان فقد رويته بهذه الأسانيد»[۶].
در ادامه، به تشریح طرق روایی شیخ طوسی در کتاب‌های ایشان، شامل: «مشيخة التهذيب»، «الاستبصار» و «الفهرست» و نیز طرق روایی شیخ صدوق در مشیخه کتاب «من‌لايحضره‌الفقيه» پرداخته شده است. همچنین حجیت و عدم حجیت طریق‌های شیخ طوسی و شیخ صدوق با ذکر علت و ذکر اقوال علمای رجال در مورد رجال موجود در طریق، مورد بحث و بررسی واقع شده است.
وضعیت کتاب
فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها، به ذکر منابع پرداخته شده است[۷].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.