سمرقندی، محمد بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'سمرقندی (ابهام زدایی)' به 'سمرقندی (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |احمد | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| data-type="authorBirthPlace" | | | data-type="authorBirthPlace" |سمرقند | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| data-type="authorDeathDate" | | | data-type="authorDeathDate" |539ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" | | | data-type="authorTeachers" |[[بزدوی، محمد بن محمد|صدرالاسلام ابوالیسر بزدوی]] | ||
[[نسفی، میمون بن محمد|ابوالمعین مکحولی نسفی]] | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| data-type="authorWritings" | | | data-type="authorWritings" |[[تحفة الفقهاء]] | ||
[[ميزان الأصول في نتائج العقول]] | |||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۵: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|سمرقندی (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''محمد بن احمد سمرقندی'''، | '''محمد بن احمد سمرقندی ''' (متوفی 539ق)، از فقهای حنفی و صاحب تألیفاتی در فقه و اصول. | ||
==نام و کنیه== | ==نام و کنیه== | ||
| خط ۳۸: | خط ۴۲: | ||
==از نگاه بزرگان== | ==از نگاه بزرگان== | ||
# صاحب كشف الظنون: إنه الإمام الزاهد؛ | # [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|صاحب كشف الظنون]]: إنه الإمام الزاهد؛ | ||
# رفیع‌الدین شروانی: ركن الأئمة... صاحب «تحفة الفقهاء»؛ | # [[رفیع‌الدین شروانی]]: ركن الأئمة... صاحب «تحفة الفقهاء»؛ | ||
# صاحب الجواهر: إمام فاضل في الفتوی والمناظرة والأصول والكلام<ref>ر.ک: محمد زکی عبدالبر، صفحه «ز» - «س»</ref>. | # صاحب الجواهر: إمام فاضل في الفتوی والمناظرة والأصول والكلام<ref>ر.ک: محمد زکی عبدالبر، صفحه «ز» - «س»</ref>. | ||
== | ==ولادت== | ||
زادروز او معلوم نیست، ولی زادگاه وی سمرقند بوده است. سمرقند شهر مشهوری است در ماوراء النهر (رود سیحون) که همان قصبه «الصغد» است. | زادروز او معلوم نیست، ولی زادگاه وی سمرقند بوده است. سمرقند شهر مشهوری است در ماوراء النهر (رود سیحون) که همان قصبه «الصغد» است. | ||
گاه، اقلیم صغد را اقلیم سمرقند نامیده‌اند؛ بنابراین سمرقند هم شهر است و هم اقلیم و به نظر می‌رسد که محمد بن احمد به سمرقندِ اقلیم منسوب است و نه به سمرقندِ شهر؛ زیرا در انساب سمعانی ذکر شده که وی در بخارا اقامت داشت و در آنجا درگذشت. بخارا شهری است در صغد یا در اقلیم سمرقند و به گفته قدیمی‌ها فاصله بین بخارا و شهر سمرقند، هفت روز و سی‌وهفت فرسخ بوده است<ref>ر.ک: همان، صفحه «ش»</ref>. | گاه، اقلیم صغد را اقلیم سمرقند نامیده‌اند؛ بنابراین سمرقند هم شهر است و هم اقلیم و به نظر می‌رسد که محمد بن احمد به سمرقندِ اقلیم منسوب است و نه به سمرقندِ شهر؛ زیرا در انساب سمعانی ذکر شده که وی در بخارا اقامت داشت و در آنجا درگذشت. بخارا شهری است در صغد یا در اقلیم سمرقند و به گفته قدیمی‌ها فاصله بین بخارا و شهر سمرقند، هفت روز و سی‌وهفت فرسخ بوده است<ref>ر.ک: همان، صفحه «ش»</ref>. | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
# صدرالاسلام ابوالیسر | # [[بزدوی، محمد بن محمد|صدرالاسلام ابوالیسر بزدوی]]؛ | ||
# ابوالمعین مکحولی نسفی<ref>ر.ک: همان، صفحه «ط»</ref>. | # [[نسفی، میمون بن محمد|ابوالمعین مکحولی نسفی]]<ref>ر.ک: همان، صفحه «ط»</ref>. | ||
==هم‌شاگردی‌ها== | ==هم‌شاگردی‌ها== | ||
| خط ۵۸: | خط ۶۳: | ||
# دخترش فاطمه؛ | # دخترش فاطمه؛ | ||
# دامادش علاءالدین کاشانی<ref>ر.ک: همان</ref>. | # دامادش علاءالدین کاشانی<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
==وفات== | |||
درباره تاریخ وفات وی ختلاف است؛ سمعانی آن را 539ق، یوسف سرکیس 540ق، حاجی خلیفه در جایی 552ق و در جای دیگر 553ق، ذکر کرده‌اند. | |||
به نظر می‌رسد که نظر سمعانی صحیح باشد و او در 539ق، از دنیا رفته باشد؛ زیرا سمعانی در جایی ذکر کرده که سمرقندی برای وی اجازه‌نامه نوشته است؛ این در حالی است که اقوال دیگر منسوب به معاصران سمرقندی یا کسانی که با وی ارتباط داشته‌اند نیست<ref>ر.ک: همان، صفحه «ض» - «ط»</ref>. | |||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۶۶: | خط ۷۶: | ||
# شرح الجامع الكبير. | # شرح الجامع الكبير. | ||
محمد بن احمد، خود در «التحفه» به کتاب مبسوطی از خویش اشاره می‌کند که یافت نشده؛ وی به کتاب‌های دیگرش همچون: «زیادات» «شرحی بر الطحاوی» و مبسوطی در اصول»، نیز اشاره کرده است. | محمد بن احمد، خود در «التحفه» به کتاب مبسوطی از خویش اشاره می‌کند که یافت نشده؛ وی به کتاب‌های دیگرش همچون: «زیادات» «شرحی بر الطحاوی» و مبسوطی در اصول»، نیز اشاره کرده است. | ||
در کتابخانه الازهر، کتابی منسوب به وی با عنوان «شرح منظومة النسفي» وجود دارد<ref>ر.ک: همان، صفحه «غ» | در کتابخانه الازهر، کتابی منسوب به وی با عنوان «شرح منظومة النسفي» وجود دارد<ref>ر.ک: همان، صفحه «غ»</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۸۷: | خط ۹۳: | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده: | [[رده:مهر(1400)]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۴۳
| نام | سمرقندی، محمد بن احمد |
|---|---|
| نامهای دیگر | س‍م‍رق‍ن‍دي، ع‍لاء ال‍دي‍ن محمد |
| نام پدر | احمد |
| متولد | |
| محل تولد | سمرقند |
| رحلت | 539ق |
| اساتید | صدرالاسلام ابوالیسر بزدوی |
| برخی آثار | تحفة الفقهاء |
| کد مؤلف | AUTHORCODE14366AUTHORCODE |
محمد بن احمد سمرقندی (متوفی 539ق)، از فقهای حنفی و صاحب تألیفاتی در فقه و اصول.
نام و کنیه
وی محمد بن احمد بن ابی‌احمد، ابوبکر علاءالدین سمرقندی است.
از نگاه بزرگان
- صاحب كشف الظنون: إنه الإمام الزاهد؛
- رفیع‌الدین شروانی: ركن الأئمة... صاحب «تحفة الفقهاء»؛
- صاحب الجواهر: إمام فاضل في الفتوی والمناظرة والأصول والكلام[۱].
ولادت
زادروز او معلوم نیست، ولی زادگاه وی سمرقند بوده است. سمرقند شهر مشهوری است در ماوراء النهر (رود سیحون) که همان قصبه «الصغد» است.
گاه، اقلیم صغد را اقلیم سمرقند نامیده‌اند؛ بنابراین سمرقند هم شهر است و هم اقلیم و به نظر می‌رسد که محمد بن احمد به سمرقندِ اقلیم منسوب است و نه به سمرقندِ شهر؛ زیرا در انساب سمعانی ذکر شده که وی در بخارا اقامت داشت و در آنجا درگذشت. بخارا شهری است در صغد یا در اقلیم سمرقند و به گفته قدیمی‌ها فاصله بین بخارا و شهر سمرقند، هفت روز و سی‌وهفت فرسخ بوده است[۲].
اساتید
هم‌شاگردی‌ها
- ابوالمعالی احمد؛
- حسن بن فخرالاسلام علی بزدوی[۴].
شاگردان
- محمد بن حسین بن ناصر بن عبدالعزیز ضیاءالدین بندنیجی؛
- دخترش فاطمه؛
- دامادش علاءالدین کاشانی[۵].
وفات
درباره تاریخ وفات وی ختلاف است؛ سمعانی آن را 539ق، یوسف سرکیس 540ق، حاجی خلیفه در جایی 552ق و در جای دیگر 553ق، ذکر کرده‌اند.
به نظر می‌رسد که نظر سمعانی صحیح باشد و او در 539ق، از دنیا رفته باشد؛ زیرا سمعانی در جایی ذکر کرده که سمرقندی برای وی اجازه‌نامه نوشته است؛ این در حالی است که اقوال دیگر منسوب به معاصران سمرقندی یا کسانی که با وی ارتباط داشته‌اند نیست[۶].
آثار
- تحفة الفقهاء؛
- شرح كتاب التأويلات للماتريدي؛
- مختلف الرواية؛
- ميزان الأصول في نتائج المعقول (مطول و مختصر)؛
- شرح الجامع الكبير.
محمد بن احمد، خود در «التحفه» به کتاب مبسوطی از خویش اشاره می‌کند که یافت نشده؛ وی به کتاب‌های دیگرش همچون: «زیادات» «شرحی بر الطحاوی» و مبسوطی در اصول»، نیز اشاره کرده است. در کتابخانه الازهر، کتابی منسوب به وی با عنوان «شرح منظومة النسفي» وجود دارد[۷].
پانویس
منابع مقاله
محمد زکی عبدالبر، مقدمه کتاب «ميزان الأصول في نتائج العقول»، اثر علاءالدین شمس‌النظر ابوبکر محمد بن احمد سمرقندی، با تحقیق دکتر محمد زکی عبدالبر، قطر، چاپ اول، 1404ق/1984م.