مع الشيعة الإمامية في عقائدهم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'ابن بابویه، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR03725J1.jpg | |||
| عنوان =مع الشیعة الإمامیة في عقایدهم | |||
| عنوان‌های دیگر = | |||
| | | پدیدآوران = | ||
[[سبحانی تبریزی، جعفر]] (نویسنده) | |||
| | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 211/5 /س2م6 1385 | |||
| | | موضوع = | ||
شیعه امامیه - عقاید | |||
| ناشر = | |||
مشعر | |||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
|زبان | | سال نشر = 1427 ق | ||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03725AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =03725 | |||
| کتابخوان همراه نور =03725 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''مع الشيعة الإمامية في عقائدهم'''، تأليف [[سبحانی تبریزی، جعفر|آيت‌الله جعفر سبحانى]]، كتابى است با موضوع اعتقادات شيعه اماميه كه به زبان عربى در يك جلد نگارش شده است. | '''مع الشيعة الإمامية في عقائدهم'''، تأليف [[سبحانی تبریزی، جعفر|آيت‌الله جعفر سبحانى]]، كتابى است با موضوع اعتقادات شيعه اماميه كه به زبان عربى در يك جلد نگارش شده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
در ابتداى اثر، مقدمه مؤلف و هفت رساله از اعلام شيعه آمده است. متن اثر در ضمن ده مسئله مطرح شده كه در هر مسئله يك عنوان اعتقادى مورد بحث قرار گرفته است. | در ابتداى اثر، مقدمه مؤلف و هفت رساله از اعلام شيعه آمده است. متن اثر در ضمن ده مسئله مطرح شده كه در هر مسئله يك عنوان اعتقادى مورد بحث قرار گرفته است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
نویسنده در ابتداى كتاب، پيش از ورود به فصول كتاب، در بخشى با عنوان «رسائل برخى بزرگان شيعه»، هفت رساله و نامه اعتقادى را ارائه كرده است. اولين نوشته، به قلم مبارک [[امام رضا(ع)]] در پاسخ به مطالبه مأمون نگارش شده كه از ايشان درخواست نمود كه اسلام ناب را موجز و مختصر براى وى بنويسد. در ابتداى اين رساله مباحث اعتقادى و در انتهاى آن به فروعات فقهى پرداخته شده كه نویسنده مباحث فقهى را ذكر نكرده و به كتاب «عيون أخبار الرضا» ارجاع داده است. در ادامه اين بخش، عرضه نمودن سيد عبدالعظيم حسنى عقايدش را بر امام هادى(ع) و رسائلى از [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|صدوق]]، شريف مرتضى، كراجكى و [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] ارائه شده است. | |||
خلاصه مباحث فصول كتاب به‌ترتيب بدين شرح است: | خلاصه مباحث فصول كتاب به‌ترتيب بدين شرح است: | ||
#اولين فصل كتاب به بحث «نصب» امام اختصاص دارد. | #اولين فصل كتاب به بحث «نصب» امام اختصاص دارد. نویسنده در ابتداى اين فصل بر اتفاق فرق اسلامى، به‌جز فرقه‌اى از خوارج، در وجوب نصب امام تأكيد مى‌كند. مسلمانان در اعتقاد به اين موضوع به دو گروه تقسيم مى‌شوند: شيعه، معتقد به وجوب نصب امام بر خداوند متعال است، اما باقى فرق اسلامى آن را بر امت واجب مى‌دانند كه نویسنده در ادامه اين فصل به بررسى آن پرداخته است<ref>متن كتاب، ص 3</ref> | ||
#در بين فرق اسلامى تنها اماميه قائل به وجوب «عصمت» امام از گناه و خطاست. | #در بين فرق اسلامى تنها اماميه قائل به وجوب «عصمت» امام از گناه و خطاست. نویسنده اين فصل را با كلامى از [[شيخ مفيد]] آغاز مى‌كند: «ائمه(ع) همانند انبيا معصوم هستند و...». سپس حقيقت عصمت را عبارت از توانايى‌اى مى‌داند كه صاحبش را از وقوع در معصيت و خطا مانع مى‌شود؛ به‌گونه‌اى كه با وجود قدرت بر ترك و فعل، واجبى را ترك نمى‌كند و حرامى را انجام نمى‌دهد<ref>همان، ص 57 - 58</ref>نویسنده در ادامه اين فصل با استفاده از آيات و روايات به بررسى اين موضوع پرداخته است. | ||
#از ديگر مباحث مشترك بين جميع مسلمانان، اعتقاد به امام «مهدى منتظر(عج)» است. احاديث نبى اكرم(ص) و خاندان آن حضرت در بشارت به ظهور مهدى در آخرالزمان براى ازاله جهل و ظلم در حد تواتر است. | #از ديگر مباحث مشترك بين جميع مسلمانان، اعتقاد به امام «مهدى منتظر(عج)» است. احاديث نبى اكرم(ص) و خاندان آن حضرت در بشارت به ظهور مهدى در آخرالزمان براى ازاله جهل و ظلم در حد تواتر است. نویسنده در اين فصل پس از بررسى اين مطلب، به كتاب «منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر» [[صافی گلپایگانی، لطف‌الله|آيت‌الله صافى گلپايگانى]] و منابع ديگرى ارجاع داده است<ref>همان، ص 71 - 74</ref> | ||
#«تقيه»، از مفاهيم قرآنى است كه در آيات فراوانى وارد شده است. در اين آيات اشارات روشنى به مواردى شده كه مؤمن مى‌تواند در شرايط دشوار زندگى به اين راه شرعى پناه برد تا جان و آبرو و مالش را به‌وسيله آن محافظت نمايد <ref>همان، ص 75</ref> | #«تقيه»، از مفاهيم قرآنى است كه در آيات فراوانى وارد شده است. در اين آيات اشارات روشنى به مواردى شده كه مؤمن مى‌تواند در شرايط دشوار زندگى به اين راه شرعى پناه برد تا جان و آبرو و مالش را به‌وسيله آن محافظت نمايد<ref>همان، ص 75</ref>نویسنده در اين فصل، به‌ترتيب ابتدا معناى لغوى و هدف از تقيه و پس از آن ادله قرآنى و روايى و حدود تقيه را مورد بررسى قرار داده است. | ||
#«بداء»، از عقايد ثابت شيعه اماميه است. | #«بداء»، از عقايد ثابت شيعه اماميه است. نویسنده با استفاده از آيات و روايات به توضيح حقيقت بداء پرداخته است. | ||
#رجعت در كتاب و سنت: رجعت از مسائلى است كه برخى از آيات قرآن و احاديث مروى از | #رجعت در كتاب و سنت: رجعت از مسائلى است كه برخى از آيات قرآن و احاديث مروى از اهل‌بيت رسالت(ع) از آن خبر مى‌دهد. به سبب اين موضوع، شيعه مورد اتهام قرار گرفته و قائل شدن به آن را همانند خروج از دين مى‌دانند. جالب آنكه اهل سنت فراموش كرده‌اند يا خود را به فراموشى زده‌اند كه اولين كسى كه نظريه رجعت را ابداء كرده خليفه عمر بن خطاب است؛ وى به هنگامى كه رحلت نبى اكرم(ص) شايع شد، اعلام كرد كه آن حضرت نمرده است و بازمى‌گردد<ref>متن كتاب، ص 135</ref> | ||
#: | #:نویسنده، در اين بخش به توضيح رجعت پرداخته و بازگشت جماعتى اندك به زندگى دنيا پيش از روز قيامت و مرگ دوباره آنها و محشور شدن دوباره آنها در روز قيامت را مخالف با اصول اسلام و يا انكار حكمى ضرورى نمى‌داند و شواهد قرآنى آن را ذكر مى‌كند<ref>همان، ص 136</ref> | ||
#از مواردى كه شيعه مورد اتهام واقع شده، قائل شدن به جواز «ازدواج موقت» است. | #از مواردى كه شيعه مورد اتهام واقع شده، قائل شدن به جواز «ازدواج موقت» است. نویسنده در اين بحث يادآور مى‌شود كه اگرچه اين موضوع از مسائل فرعى فقهى و مناسب بحث در كتب تاريخ عقائد نيست، اما با توجه به اينكه از شعائر فقه شيعه است، تصميم گرفته كه به‌اجمال از آن بحث كند، تا اينكه خواننده اطلاع يابد كه قول به اصل تشريع آن و عدم نسخش از مواردى است كه كتاب و سنت آن را اثبات مى‌كند<ref>متن كتاب، ص 141</ref> | ||
#مسلمين در شستن پا و مسح آن دو اختلاف كرده‌اند؛ پيشوايان مذاهب چهارگانه قائل به شستن پا شده‌اند و شيعه قائل به مسح پا و زيديه قائل به جمع شده‌اند <ref>همان، ص 157</ref> | #مسلمين در شستن پا و مسح آن دو اختلاف كرده‌اند؛ پيشوايان مذاهب چهارگانه قائل به شستن پا شده‌اند و شيعه قائل به مسح پا و زيديه قائل به جمع شده‌اند<ref>همان، ص 157</ref> | ||
#صحابه نبى اكرم(ص)، به اولين مسلمانانى گفته مى‌شود كه آن حضرت را ديده و به كرامت مصاحبت با ايشان مشرف شده باشند. بخش اعظمى از نشر دعوت اسلامى به عهده صحابه بوده و تعداد زيادى از آنها جان و مال خود را در راه نشر اسلام تقديم كردند. | #صحابه نبى اكرم(ص)، به اولين مسلمانانى گفته مى‌شود كه آن حضرت را ديده و به كرامت مصاحبت با ايشان مشرف شده باشند. بخش اعظمى از نشر دعوت اسلامى به عهده صحابه بوده و تعداد زيادى از آنها جان و مال خود را در راه نشر اسلام تقديم كردند. نویسنده در اين بحث، آيات قرآن كريم را پيرامون اين موضوع مورد بررسى قرار مى‌دهد، سپس چنين نتيجه‌گيرى مى‌كند كه محل نزاع در اين بحث اين است كه عدالت صحابه، قضيه كليه يا جزئيه است. اهل سنت قائل به عدالت همه صحابه هستند و شيعه گروهى از صحابه را عادل مى‌دانند. البته سبّ صحابه و لعن، يا ارتداد آنها از دين، پس از رحلت رسول، يا عدم حجيت رواياتشان به‌طور مطلق از اتهامات امويان ناصبى است كه شيعه آل محمد(ص) را به آن متهم كرده‌اند و شيعه از آن مبراست<ref>همان، ص 183</ref> | ||
#اينكه سجده بر چه چيزهايى صحيح است، در فصل دهم كتاب مورد مطالعه قرار گرفته است. | #اينكه سجده بر چه چيزهايى صحيح است، در فصل دهم كتاب مورد مطالعه قرار گرفته است. نویسنده در ابتدا سه مطلب را مطرح كرده كه «سنت در سجود در عصر رسول(ص) و پس از آن»، از آن جمله است. در ادامه، اين مبحث، در ضمن سه مرحله «واجب بودن سجده بر زمين و عدم جواز سجده بر غير آن»، «جواز سجده بر آنچه از زمين مى‌رويد» و «جواز سجده بر لباس به خاطر عذر و ضرورت» تبيين شده است<ref>همان، ص 187 - 200</ref> | ||
| خط ۷۱: | خط ۵۲: | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references/> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
| خط ۷۷: | خط ۵۸: | ||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:کلام و عقاید]] | [[رده:کلام و عقاید]] | ||
[[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]] | [[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۴۱
| مع الشیعة الإمامیة في عقایدهم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سبحانی تبریزی، جعفر (نویسنده) |
| ناشر | مشعر |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1427 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | شیعه امامیه - عقاید |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 211/5 /س2م6 1385 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مع الشيعة الإمامية في عقائدهم، تأليف آيت‌الله جعفر سبحانى، كتابى است با موضوع اعتقادات شيعه اماميه كه به زبان عربى در يك جلد نگارش شده است.
ساختار
در ابتداى اثر، مقدمه مؤلف و هفت رساله از اعلام شيعه آمده است. متن اثر در ضمن ده مسئله مطرح شده كه در هر مسئله يك عنوان اعتقادى مورد بحث قرار گرفته است.
گزارش محتوا
نویسنده در ابتداى كتاب، پيش از ورود به فصول كتاب، در بخشى با عنوان «رسائل برخى بزرگان شيعه»، هفت رساله و نامه اعتقادى را ارائه كرده است. اولين نوشته، به قلم مبارک امام رضا(ع) در پاسخ به مطالبه مأمون نگارش شده كه از ايشان درخواست نمود كه اسلام ناب را موجز و مختصر براى وى بنويسد. در ابتداى اين رساله مباحث اعتقادى و در انتهاى آن به فروعات فقهى پرداخته شده كه نویسنده مباحث فقهى را ذكر نكرده و به كتاب «عيون أخبار الرضا» ارجاع داده است. در ادامه اين بخش، عرضه نمودن سيد عبدالعظيم حسنى عقايدش را بر امام هادى(ع) و رسائلى از صدوق، شريف مرتضى، كراجكى و شيخ طوسى ارائه شده است.
خلاصه مباحث فصول كتاب به‌ترتيب بدين شرح است:
- اولين فصل كتاب به بحث «نصب» امام اختصاص دارد. نویسنده در ابتداى اين فصل بر اتفاق فرق اسلامى، به‌جز فرقه‌اى از خوارج، در وجوب نصب امام تأكيد مى‌كند. مسلمانان در اعتقاد به اين موضوع به دو گروه تقسيم مى‌شوند: شيعه، معتقد به وجوب نصب امام بر خداوند متعال است، اما باقى فرق اسلامى آن را بر امت واجب مى‌دانند كه نویسنده در ادامه اين فصل به بررسى آن پرداخته است[۱]
- در بين فرق اسلامى تنها اماميه قائل به وجوب «عصمت» امام از گناه و خطاست. نویسنده اين فصل را با كلامى از شيخ مفيد آغاز مى‌كند: «ائمه(ع) همانند انبيا معصوم هستند و...». سپس حقيقت عصمت را عبارت از توانايى‌اى مى‌داند كه صاحبش را از وقوع در معصيت و خطا مانع مى‌شود؛ به‌گونه‌اى كه با وجود قدرت بر ترك و فعل، واجبى را ترك نمى‌كند و حرامى را انجام نمى‌دهد[۲]نویسنده در ادامه اين فصل با استفاده از آيات و روايات به بررسى اين موضوع پرداخته است.
- از ديگر مباحث مشترك بين جميع مسلمانان، اعتقاد به امام «مهدى منتظر(عج)» است. احاديث نبى اكرم(ص) و خاندان آن حضرت در بشارت به ظهور مهدى در آخرالزمان براى ازاله جهل و ظلم در حد تواتر است. نویسنده در اين فصل پس از بررسى اين مطلب، به كتاب «منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر» آيت‌الله صافى گلپايگانى و منابع ديگرى ارجاع داده است[۳]
- «تقيه»، از مفاهيم قرآنى است كه در آيات فراوانى وارد شده است. در اين آيات اشارات روشنى به مواردى شده كه مؤمن مى‌تواند در شرايط دشوار زندگى به اين راه شرعى پناه برد تا جان و آبرو و مالش را به‌وسيله آن محافظت نمايد[۴]نویسنده در اين فصل، به‌ترتيب ابتدا معناى لغوى و هدف از تقيه و پس از آن ادله قرآنى و روايى و حدود تقيه را مورد بررسى قرار داده است.
- «بداء»، از عقايد ثابت شيعه اماميه است. نویسنده با استفاده از آيات و روايات به توضيح حقيقت بداء پرداخته است.
- رجعت در كتاب و سنت: رجعت از مسائلى است كه برخى از آيات قرآن و احاديث مروى از اهل‌بيت رسالت(ع) از آن خبر مى‌دهد. به سبب اين موضوع، شيعه مورد اتهام قرار گرفته و قائل شدن به آن را همانند خروج از دين مى‌دانند. جالب آنكه اهل سنت فراموش كرده‌اند يا خود را به فراموشى زده‌اند كه اولين كسى كه نظريه رجعت را ابداء كرده خليفه عمر بن خطاب است؛ وى به هنگامى كه رحلت نبى اكرم(ص) شايع شد، اعلام كرد كه آن حضرت نمرده است و بازمى‌گردد[۵]
- نویسنده، در اين بخش به توضيح رجعت پرداخته و بازگشت جماعتى اندك به زندگى دنيا پيش از روز قيامت و مرگ دوباره آنها و محشور شدن دوباره آنها در روز قيامت را مخالف با اصول اسلام و يا انكار حكمى ضرورى نمى‌داند و شواهد قرآنى آن را ذكر مى‌كند[۶]
- از مواردى كه شيعه مورد اتهام واقع شده، قائل شدن به جواز «ازدواج موقت» است. نویسنده در اين بحث يادآور مى‌شود كه اگرچه اين موضوع از مسائل فرعى فقهى و مناسب بحث در كتب تاريخ عقائد نيست، اما با توجه به اينكه از شعائر فقه شيعه است، تصميم گرفته كه به‌اجمال از آن بحث كند، تا اينكه خواننده اطلاع يابد كه قول به اصل تشريع آن و عدم نسخش از مواردى است كه كتاب و سنت آن را اثبات مى‌كند[۷]
- مسلمين در شستن پا و مسح آن دو اختلاف كرده‌اند؛ پيشوايان مذاهب چهارگانه قائل به شستن پا شده‌اند و شيعه قائل به مسح پا و زيديه قائل به جمع شده‌اند[۸]
- صحابه نبى اكرم(ص)، به اولين مسلمانانى گفته مى‌شود كه آن حضرت را ديده و به كرامت مصاحبت با ايشان مشرف شده باشند. بخش اعظمى از نشر دعوت اسلامى به عهده صحابه بوده و تعداد زيادى از آنها جان و مال خود را در راه نشر اسلام تقديم كردند. نویسنده در اين بحث، آيات قرآن كريم را پيرامون اين موضوع مورد بررسى قرار مى‌دهد، سپس چنين نتيجه‌گيرى مى‌كند كه محل نزاع در اين بحث اين است كه عدالت صحابه، قضيه كليه يا جزئيه است. اهل سنت قائل به عدالت همه صحابه هستند و شيعه گروهى از صحابه را عادل مى‌دانند. البته سبّ صحابه و لعن، يا ارتداد آنها از دين، پس از رحلت رسول، يا عدم حجيت رواياتشان به‌طور مطلق از اتهامات امويان ناصبى است كه شيعه آل محمد(ص) را به آن متهم كرده‌اند و شيعه از آن مبراست[۹]
- اينكه سجده بر چه چيزهايى صحيح است، در فصل دهم كتاب مورد مطالعه قرار گرفته است. نویسنده در ابتدا سه مطلب را مطرح كرده كه «سنت در سجود در عصر رسول(ص) و پس از آن»، از آن جمله است. در ادامه، اين مبحث، در ضمن سه مرحله «واجب بودن سجده بر زمين و عدم جواز سجده بر غير آن»، «جواز سجده بر آنچه از زمين مى‌رويد» و «جواز سجده بر لباس به خاطر عذر و ضرورت» تبيين شده است[۱۰]
وضعيت كتاب
فهرست مطالب و مصادر در انتهاى كتاب آمده است. آدرس مطالب و برخى توضيحات، در پاورقى ذكر شده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.