مقدمة في علم الأخلاق

مقدمة في علم الأخلاق
پدیدآوران	حیدری، کمال (نویسنده)
ناشر	دار فراقد
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1385 ش یا 1427 ق یا 2006 م
چاپ	2
شابک	‎964-96354-7-5
موضوع	اخلاق - فلسفه اخلاق اسلامی فلسفه
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏247‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏9‎‏م‎‏7
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

مقدمة في علم الأخلاق از آثار سيد كمال حيدرى به زبان عربى است

كتاب با تهميديه آغاز شده سپس متن كه حاوى سه بحث است آمده است.

تمهيديه كتاب حاوى تفسير دو آيه‌ى «وَ إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيم» (قلم: 4) و «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها» (شمس: 8) است كه در آن به اهميت و جايگاه اخلاق در قرآن اشاره دارد سپس رواياتى در خصوص اخلاق حسنه را مورد بررسى قرار داده است.

بحث اول كتاب درباره تعريف علم اخلاق است.

ايشان بعد از تعريف لغوى و اصطلاحى علم اخلاق و نيز جايگاه علم اخلاق پرداخته و اخلاق را از اقسام حكمت عمليه شمرده است لذا به تعريف علم اخلاق از ديدگاه علامه طباطبايى مى‌پردازد و اين تعريف را برمى‌گزيند، علامه در تعريف علم اخلاق مى‌گويد: علم اخلاق عبارت است از فنى كه پيرامون ملكات انسانى بحث مى‌كند، ملكاتى كه مربوط به قواى نباتى و حيوانى و انسانى اوست، به اين غرض بحث مى‌كند كه فضائل آنها را از رذائلش جدا سازد و معلوم كند كدام يك از ملكات نفسانى انسان خوب و فضيلت و مايه كمال اوست، و كداميك بد و رذيله و مايه نقص اوست، تا آدمى بعد از شناسايى آنها خود را با فضائل بيارايد، و از رذائل دور كند و در نتيجه اعمال نيكى كه مقتضاى فضائل درونى است، انجام دهد تا در اجتماع انسانى ستايش عموم و ثناى جميل جامعه را بخود جلب نموده، سعادت علمى و عملى خود را به كمال برساند. (38)

در بحث دوم به اين مطلب اشاره دارد كه اخلاق انسان قابل تغيير است و انسه‌گانها در پذيرش تغيير، متفاوت هستند.

در اين بخش مؤلف پاسخگوى اين شبهه است كه در آيه شريفه «إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرا» (الاحزاب: 33) اگر منظور از اراده، اراده تكوينى است پس در تطهير اهل‌بيت(ع) جبر وجود دارد و جبر باعث مى‌شود كه اين بزرگواران مستحق ثواب نباشند.

بحث سوم و پايانى كتاب درباره راه‌هاى اصلاح اخلاق انسان است. مؤلف در اين بخش بعد از مقدمه وارد اين بحث مى‌شود كه براى امر تهذيب انسان‌ها غايتى متصور است كه بنا بر آن غايت مى‌توان انسه‌گانهاى مهذب را به سه بخش تقسيم كرد، برخى از انسه‌گانها به خاطر هدف دنيوى، برخى هدف اخروى و گروهى نيز بخاطر حب الهى خود را تهذيب مى‌كنند.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب