وکیع بن جراح: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۹

وکیع بن جراح

نام	وکیع بن جراح
نام‎های دیگر
نام پدر	جراح
متولد	128 یا 129ق
محل تولد	کوفه
رحلت	196ق
اساتید	سفیان ثوری جراح بن ملیح اسماعیل بن ابی‌خالد
برخی آثار	الزهد (وکیع بن جراح)
کد مؤلف	AUTHORCODE44608AUTHORCODE

برای دیگر کاربردها، وکیع (ابهام زدایی) را ببینید.

وکیع بن جراح (128 یا 129-‌196ق)، فقیه، حافظ و محدث اهل سنت در کوفه.

ولادت

وکیع بن جراح بن ملیح بن عدی بن فرس بن جمجه، کنیه‌اش ابوسفیان و نسبتش رؤاسی بود. او در سال 129ق یا 128ق، متولد شد. برخی سال ولادت او را 119ق، ذکر کرده‌اند^[۱].

خاندان

او از طایفه بنی‌رواس بن کلاب بن ربیعه بود. برخی نیز گفته‌اند: وکیع اصالتی نیشابوری داشت. خاندانش از اهل علم بودند. پدرش جراح بن ملیح از روات حدیث بوده و ابن حجر او را در طبقه ششم گنجانده است. او در عصر هارون‌الرشید، ناظر بیت‌المال بود و در سال 175 یا 176ق، از دنیا رفت^[۲].

تحصیلات

وکیع بن جراح در کودکی در طلب علم شتافته و به دنبال سماع حدیث رفته است^[۳].

ایشان در جستجوی حدیث و فراگیری آن، به دیار مختلف سفر کرده و از علمای آن دیار دانش آموخته است؛ از جمله سفر به انبار، عبادان (آبادان)، واسط، موصل، دمشق، مصیصه و طرطوس، مکه و مدینه، بیت‌المقدس، مصر و...^[۴].

اساتید و مشایخ

اعمش؛
سفیان ثوری؛
پدرش جراح بن ملیح؛
اسماعیل بن ابی‌خالد؛
هشام بن عروه؛
جریر بن حازم؛
مسعر؛
اوزاعی؛
ابن جریج؛
مالک؛
حسن بن صالح؛
علی بن صالح؛
هشام دستوایی؛
عبیدالله عمری؛

و...^[۵].

شاگردان

وکیع بن جراح از سی سالگی به تدریس مشغول شد^[۶] و در این مدت شاگردان زیادی را پرورش داد که برخی از آنها نامشان در کتب سته آمده است؛ از جمله:

ابن مبارک؛
ابن معین؛
حمیدی؛
ابن ابی‌شیبه؛
احمد، صاحب «المسند»؛
هناد بن سری؛
علی بن مدینی؛
ابوخیثمه؛
ابن سعد، صاحب کتاب «الطبقات الكبری»؛
قعنبی؛
فرزندانش: سفیان، ملیح و عبید؛

و...^[۷].

وکیع از نگاه دیگران

صالح بن احمد‌ می‌گوید‌: درباره وکیع بن جراح، از پدرم [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] سؤال کردم که چگونه فردی بود. او گفت: «ما رأيت أحدا أوعی للعلم من وكيع...».

فضل بن عنبسه‌ می‌گوید‌: در این‌ سی سال کسی را مثل وکیع ندیدم.

اسحاق بن راهویه می‌گوید: روزی وکیع دستش را روی‌ دیوار گذاشت و هفتصد روایت از حفظ گفت. سهل‌ بن‌ عثمان‌ می‌گوید: من کسی را که در احادیث از وکیع حافظ‌تر باشد، ندیده‌ام.

عجلی می‌گوید‌: وکیع‌ بن‌ جراح (ابوسفیان کوفی)، ثقه، عابد، صالح، ادیب و از حفاظ حدیث بود.

یحیی بن معین می‌گوید: وکیع، افقه مردم بود...‌^[۸].

در برابر این‌گونه تمجیدات، نکوهش‌هایی نیز درباره او گزارش شده؛ از جمله اینکه وی عادت به نوشیدن مشروبات الکلی‌ از‌ نوع‌ نبیذ داشته و آن را حلال می‌شمرده است. از گزارش‌های موجود در این‌باره برمی‌آید که وی علم و دانش خویش را در مقابل نبیذ می‌فروخت^[۹].

وفات

در باره تاریخ وفات او اختلاف است، ولی بیشتر معتقدند که او در سال 197ق، از دنیا رفته است^[۱۰].

آثار

المصنف؛
السنن؛
المسند؛
التفسير؛
المعرفة و التاريخ؛
فضائل الصحابة؛
الهبة؛
الأشربة؛
نسخة وكيع (عن الأعمش)؛
الزهد^[۱۱].

پانویس

↑ ر.ک: فریوایی، عبدالرحمن عبدالجبار، ص13-14
↑ ر.ک: همان، ص13-15
↑ ر.ک: همان، ص25-26
↑ ر.ک: همان، ص26-29
↑ ر.ک: همان، ص30-31
↑ ر.ک: همان، ص31
↑ ر.ک: همان، ص33-35
↑ ر.ک: اصغری‌نژاد، محمد، ص235-236
↑ ر.ک: همان، ص244-245
↑ ر.ک: فریوایی، عبدالرحمن عبدالجبار، ص118-119
↑ ر.ک: همان، ص87-90

منابع مقاله

فریوایی، عبدالرحمن عبدالجبار، مقدمه «كتاب الزهد»، تألیف وکیع بن جراح، مكتبة الدار، مدینه منوره، چاپ اول، 1404ق.
اصغری‌نژاد، محمد، وکیع بن جراح، کوثر معارف، زمستان 1389، شماره 16، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور.

وابسته‌ها

الزهد (وکیع بن جراح)

نسخة وكيع عن الأعمش

[1] ر.ک: فریوایی، عبدالرحمن عبدالجبار، ص13-14

[2] ر.ک: همان، ص13-15

[3] ر.ک: همان، ص25-26

[4] ر.ک: همان، ص26-29

[5] ر.ک: همان، ص30-31

[6] ر.ک: همان، ص31

[7] ر.ک: همان، ص33-35

[8] ر.ک: اصغری‌نژاد، محمد، ص235-236

[9] ر.ک: همان، ص244-245

[10] ر.ک: فریوایی، عبدالرحمن عبدالجبار، ص118-119

[11] ر.ک: همان، ص87-90

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

@@ خط ۱۰: / خط ۱۰: @@
 |-
 |نام پدر
-| data-type="authorfatherName" |
+| data-type="authorfatherName" |جراح
 |-
 |متولد
-| data-type="authorbirthDate" |
+| data-type="authorbirthDate" |128 یا 129ق
 |-
 |محل تولد
-| data-type="authorBirthPlace" |
+| data-type="authorBirthPlace" |کوفه
 |-
 |رحلت
-| data-type="authorDeathDate" |
+| data-type="authorDeathDate" |196ق
 |-
 |اساتید
-| data-type="authorTeachers" |[[          |            ]]
+| data-type="authorTeachers" |[[ثوری، سفیان بن سعید|سفیان ثوری]]
+[[جراح بن ملیح]]
-[[                 |               ]]؛
+[[اسماعیل بن ابی‌خالد]]
 |-
 |برخی آثار
-| data-type="authorWritings" |[[              ]]
+| data-type="authorWritings" |[[الزهد (وکیع بن جراح)]]
-[[                  ]]
 |- class="articleCode"
 |کد مؤلف
@@ خط ۳۵: / خط ۳۴: @@
 |}
 </div>
+{{کاربردهای دیگر|وکیع (ابهام زدایی)}}
 '''وکیع بن جراح''' (128 یا 129-‌196ق)، فقیه، حافظ و محدث اهل سنت در کوفه.
-==تولد==
+==ولادت==
 وکیع بن جراح بن ملیح بن عدی بن فرس بن جمجه، کنیه‌اش ابوسفیان و نسبتش رؤاسی بود. او در سال 129ق یا 128ق، متولد شد. برخی سال ولادت او را 119ق، ذکر کرده‌اند<ref>ر.ک: فریوایی، عبدالرحمن عبدالجبار، ص13-14</ref>.
@@ خط ۴۴: / خط ۴۴: @@
 او از طایفه بنی‌رواس بن کلاب بن ربیعه بود. برخی نیز گفته‌اند: وکیع اصالتی نیشابوری داشت. خاندانش از اهل علم بودند. پدرش جراح بن ملیح از روات حدیث بوده و ابن حجر او را در طبقه ششم گنجانده است. او در عصر هارون‌الرشید، ناظر بیت‌المال بود و در سال 175 یا 176ق، از دنیا رفت<ref>ر.ک: همان، ص13-15</ref>.
-==تحصیل==
+==تحصیلات==
 وکیع بن جراح در کودکی در طلب علم شتافته و به دنبال سماع حدیث رفته است<ref>ر.ک: همان، ص25-26</ref>.
@@ خط ۵۰: / خط ۵۰: @@
 ==اساتید و مشایخ==
-# اعمش؛
+{{ستون-شروع|2}}
-# سفیان ثوری؛
-# پدرش جراح بن ملیح؛
+# [[اعمش]]؛
-# اسماعیل بن ابی‌خالد؛
+# [[ثوری، سفیان بن سعید|سفیان ثوری]]؛
+# پدرش [[جراح بن ملیح]]؛
+# [[اسماعیل بن ابی‌خالد]]؛
 # هشام بن عروه؛
 # جریر بن حازم؛
 # مسعر؛
 # اوزاعی؛
-# ابن جریج؛
+# [[ابن جریج]]؛
 # مالک؛
 # حسن بن صالح؛
@@ خط ۶۵: / خط ۶۷: @@
 # عبیدالله عمری؛
 و...<ref>ر.ک: همان، ص30-31</ref>.
+{{پایان}}
 ==شاگردان==
 وکیع بن جراح از سی سالگی به تدریس مشغول شد<ref>ر.ک: همان، ص31</ref> و در این مدت شاگردان زیادی را پرورش داد که برخی از آنها نامشان در کتب سته آمده است؛ از جمله:
+{{ستون-شروع|2}}
 # ابن مبارک؛
 # ابن معین؛
@@ خط ۷۳: / خط ۷۶: @@
 # ابن ابی‌شیبه؛
 # احمد، صاحب «المسند»؛
-# هناد بن سری؛
+# [[ابن سری، هناد|هناد بن سری]]؛
 # علی بن مدینی؛
 # ابوخیثمه؛
@@ خط ۸۰: / خط ۸۳: @@
 # فرزندانش: سفیان، ملیح و عبید؛
 و...<ref>ر.ک: همان، ص33-35</ref>.
+{{پایان}}
 ==وکیع از نگاه دیگران==
-صالح بن احمد‌ می‌گوید‌: درباره وکیع بن جراح، از پدرم [احمد بن حنبل] سؤال کردم که چگونه فردی بود. او گفت: «ما رأيت أحدا أوعی للعلم من وكيع...».
+صالح بن احمد‌ می‌گوید‌: درباره وکیع بن جراح، از پدرم <nowiki>[[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]]</nowiki> سؤال کردم که چگونه فردی بود. او گفت: «ما رأيت أحدا أوعی للعلم من وكيع...».
 فضل بن عنبسه‌ می‌گوید‌: در این‌ سی سال کسی را مثل وکیع ندیدم.
-اسحاق بن راهویه می‌گوید: روزی وکیع دستش را روی‌ دیوار گذاشت و هفتصد روایت از حفظ گفت.
+[[ابن راهویه، اسحاق بن ابراهیم|اسحاق بن راهویه]] می‌گوید: روزی وکیع دستش را روی‌ دیوار گذاشت و هفتصد روایت از حفظ گفت.
 سهل‌ بن‌ عثمان‌ می‌گوید: من کسی را که در احادیث از وکیع حافظ‌تر باشد، ندیده‌ام.
 عجلی می‌گوید‌: وکیع‌ بن‌ جراح (ابوسفیان کوفی)، ثقه، عابد، صالح، ادیب و از حفاظ حدیث بود.
 یحیی بن معین می‌گوید: وکیع، افقه مردم بود...‌<ref>ر.ک: اصغری‌نژاد، محمد، ص235-236</ref>.
 در برابر این‌گونه تمجیدات، نکوهش‌هایی نیز درباره او گزارش شده؛ از جمله اینکه وی عادت به نوشیدن مشروبات الکلی‌ از‌ نوع‌ نبیذ داشته و آن را حلال می‌شمرده است. از گزارش‌های موجود در این‌باره برمی‌آید که وی علم و دانش خویش را در مقابل نبیذ می‌فروخت<ref>ر.ک: همان، ص244-245</ref>.
@@ خط ۹۴: / خط ۱۰۴: @@
 ==آثار==
+{{ستون-شروع|2}}
 # المصنف؛
 # السنن؛
@@ خط ۱۰۴: / خط ۱۱۵: @@
 # نسخة وكيع (عن الأعمش)؛
 # الزهد<ref>ر.ک: همان، ص87-90</ref>.
+{{پایان}}
 ==پانویس==
-<references/>
+<references />
 ==منابع مقاله==
 # فریوایی، عبدالرحمن عبدالجبار، مقدمه «كتاب الزهد»، تألیف وکیع بن جراح، مكتبة الدار، مدینه منوره، چاپ اول، 1404ق.
-# اصغری‌نژاد، محمد، وکیع بن جراح، کوثر معارف، زمستان 1389، شماره 16، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور، به آدرس: https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/975638
+#[[:noormags:975638|اصغری‌نژاد، محمد، وکیع بن جراح، کوثر معارف، زمستان 1389، شماره 16، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور]].
 ==وابسته‌ها==
 {{وابسته‌ها}}
-[[الزهد (وکیع)]]
+[[الزهد (وکیع بن جراح)]]
+[[نسخة وكيع عن الأعمش]]
 [[رده:زندگی‌نامه]]
-[[رده:مقالات جدید]]