القضاء و القدر(مناظرة الشيخ مع قدري): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'الاجوبة عن مسائل ابى الريحان البيرونى' به 'الأجوبة عن مسائل أبي الريحان البيروني') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مناظره (ابهام زدایی)' به 'مناظره (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان =رسائل ابن سینا | | عنوان =رسائل ابن سینا | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[ابن سینا، حسین بن عبدالله]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BBR 362 1359 | | کد کنگره =BBR 362 1359 | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =01721 | ||
| کتابخوان همراه نور =01721 | | کتابخوان همراه نور =01721 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|قضا و قدر (ابهام‌زدایی)}} | |||
{{کاربردهای دیگر| مناظره (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''القضاء و القدر''' رساله‌ای از [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|بوعلى سینا]] و به زبان عربى است که زمان تأليف آن را سال چهار صد و چهارده تخمين زده‌اند و حاصل مناظره وی با يكى از اهل قدر منكر قدر است. [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|میرداماد]] در كتاب قبسات، [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] در شرح اشارت و سيد احمد علوى در كتاب خود، به اين رساله، استناد كرده‌اند و آن را در رديف كتب معتبر و قابل استناد به حساب آورده‌اند، امّا بعد از آنها و در دوره‌هاى بعدى چنين عنايتى به اين اثر ارزش‌مند به چشم نمى‌خورد. | |||
این رساله به همراه بیست و دو رساله دیگر در مجموعه‌ای به نام [[رسائل ابن سينا (23 رساله)|رسائل ابن سينا]]، به چاپ رسیده است. | |||
این | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
رساله، فاقد هر گونه باب‌بندى و فصل‌بندى و داراى عباراتى مغلق است. | رساله، فاقد هر گونه باب‌بندى و فصل‌بندى و داراى عباراتى مغلق است. | ||
واژه '''اهل قدر'''، در دو جا مورد استفاده متكلمين قرار گرفته است: يكى در مورد جبريّون كه قائل به قضا و قدر الهى و عدم اختيار انسان مى‌باشند. ديگرى در مورد معتزله و منكران قدر مى‌باشد؛ يعنى كسانى كه به قدرت انسان قائلند و او را صاحب قدرت و اختيار در اعمال خود مى‌دانند. | واژه'''اهل قدر'''، در دو جا مورد استفاده متكلمين قرار گرفته است: يكى در مورد جبريّون كه قائل به قضا و قدر الهى و عدم اختيار انسان مى‌باشند. ديگرى در مورد معتزله و منكران قدر مى‌باشد؛ يعنى كسانى كه به قدرت انسان قائلند و او را صاحب قدرت و اختيار در اعمال خود مى‌دانند. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۳۹: | خط ۴۰: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[رسائل ابن سينا (23 رساله)]] | [[رسائل ابن سينا (23 رساله)]] | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۷: | ||
[[الحدود]]؛ | [[الحدود]]؛ | ||
[[ | [[حي بن يقظان]]؛ | ||
[[هدية الرئيس | [[هدية الرئيس للأمير (في القوى النفسانية)]]؛ | ||
[[الفعل و الانفعال]]؛ | [[الفعل و الانفعال]]؛ | ||
[[ | [[أسباب الرعد]]؛ | ||
[[سر القدر]]؛ | [[سر القدر]]؛ | ||
[[العرشية ( | [[العرشية (في التوحيد)]]؛ | ||
[[السعادة و ذكر الحجج على جوهرية النفس]]؛ | [[السعادة و ذكر الحجج على جوهرية النفس]]؛ | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۳: | ||
[[الحث على الذكر]]؛ | [[الحث على الذكر]]؛ | ||
[[رسالة في | [[رسالة في الموسيقی]]؛ | ||
[[ماهية الصلاة]]؛ | [[ماهية الصلاة]]؛ | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۳: | ||
[[تفسير سورة الناس]]؛ | [[تفسير سورة الناس]]؛ | ||
[[سبب | [[سبب إجابة الدعاء و كيفية الزيارة]]؛ | ||
[[الشفاء من خوف الموت]]؛ | [[الشفاء من خوف الموت]]؛ | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۳: | ||
[[الأجوبة عن مسائل أبي الريحان البيروني]]؛ | [[الأجوبة عن مسائل أبي الريحان البيروني]]؛ | ||
[[علة قيام | [[علة قيام الأرض وسط السماء]]؛ | ||
[[رسالة بعض الأفاضل إلى علماء مدينة السلام]]. | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۰۹
القضاء و القدر رساله‌ای از بوعلى سینا و به زبان عربى است که زمان تأليف آن را سال چهار صد و چهارده تخمين زده‌اند و حاصل مناظره وی با يكى از اهل قدر منكر قدر است. میرداماد در كتاب قبسات، خواجه نصيرالدين طوسى در شرح اشارت و سيد احمد علوى در كتاب خود، به اين رساله، استناد كرده‌اند و آن را در رديف كتب معتبر و قابل استناد به حساب آورده‌اند، امّا بعد از آنها و در دوره‌هاى بعدى چنين عنايتى به اين اثر ارزش‌مند به چشم نمى‌خورد.
| رسائل ابن سینا | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن سینا، حسین بن عبدالله (نویسنده) |
| ناشر | بيدار |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1400 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BBR 362 1359 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این رساله به همراه بیست و دو رساله دیگر در مجموعه‌ای به نام رسائل ابن سينا، به چاپ رسیده است.
ساختار
رساله، فاقد هر گونه باب‌بندى و فصل‌بندى و داراى عباراتى مغلق است.
واژهاهل قدر، در دو جا مورد استفاده متكلمين قرار گرفته است: يكى در مورد جبريّون كه قائل به قضا و قدر الهى و عدم اختيار انسان مى‌باشند. ديگرى در مورد معتزله و منكران قدر مى‌باشد؛ يعنى كسانى كه به قدرت انسان قائلند و او را صاحب قدرت و اختيار در اعمال خود مى‌دانند.
گزارش محتوا
ابن سينا، در اين مناظره، در پى به كرسى نشاندن نظريه «لا جبر و لا تفويض بل امر بين امرين» است كه روايات و احاديث نيز ما را به آن مسير رهنمون گشته‌اند، فلذا در بعضى از قسمت‌هاى اين مناظره، اشاره به سخافت قول اشاعره كه در مقابل معتزله بوده‌اند، اشاره مى‌كند تا ضمن محكوم كردن طرف مناظره، از ديدگاه مقابل آنان نيز تبرى بجويد.
بوعلى، مى‌گويد: مصدر هر فعلى طاعت شوق است، بلكه هر اراده و اختيارى، حادث و داراى آغاز است و هر چه چنين باشد سببى دارد، آن‌گاه اين استدلال را تا آن‌جا ادامه مى‌دهد كه واجب‌الوجود شدن اراده، پيش از موجود شدنش، به اثبات برسد. در ادامه رساله، حدود اراده انسان را تبيين كرده و آن شخصى معتزلى را كه انسان را موجودى با اراده مطلق مى‌پندارد، به طريق مستقيم راهنمايى مى‌كند.