احکام خمس (صافی گلپایگانی): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '<references />' به '<references/>') |
جز (جایگزینی متن - '↵↵| ' به ' | ') |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[صافی، لطف‌الله ]] (نويسنده) | [[صافی، لطف‌الله]] (نويسنده) | ||
[[علوی، محمدتقی]] (گردآورنده) | [[علوی، محمدتقی]] (گردآورنده) | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = BP 188/6 /ص2الف3* | | کد کنگره = BP 188/6 /ص2الف3* | ||
| موضوع = فقه جعفری، رساله عملیه | | موضوع = فقه جعفری، رساله عملیه | ||
| ناشر = دفتر تنظیم و نشر اثار حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی | | ناشر = دفتر تنظیم و نشر اثار حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی | ||
| مکان نشر =ايران - قم | | مکان نشر =ايران - قم | ||
| سال نشر = 1389ش | | سال نشر = 1389ش | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE33330AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE33330AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ = | | چاپ = | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =33330 | ||
| کتابخوان همراه نور =33330 | | کتابخوان همراه نور =33330 | ||
| کد پدیدآور = 68 | | کد پدیدآور = 68 | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۰: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه ناشر آمده است که: ازآنجاکه امکان دسترسی به همه سؤالات فقهی برای عموم فراهم نیست و از طرفی وجود اصطلاحات فقهی در کتب فقهای عظام، بهره‌برداری را برای طبقات مختلف غیر مقدور نموده است، لذا وجود مجموعه‌هایی از احکام فقهی برای استفاده عموم طبقات، خصوصا جوانان و دانش‌پژوهان ضروری به نظر می‌رسید. در این راستا مجموعه حاضر تحت عنوان «احکام خمس» تقدیم علاقه‌مندان و متدینان می‌گردد. گزینش و ویرایش پرسش‌ها و پاسخ‌ها و ایجاد عناوین و نمایه‌هایی که ارتباط خواننده را با متن آسان می‌سازد، به همت [[علوی، محمدتقی|سید محمدتقی علوی]] انجام پذیرفته است<ref>ر.ک: سخن ناشر، | در مقدمه ناشر آمده است که: ازآنجاکه امکان دسترسی به همه سؤالات فقهی برای عموم فراهم نیست و از طرفی وجود اصطلاحات فقهی در کتب فقهای عظام، بهره‌برداری را برای طبقات مختلف غیر مقدور نموده است، لذا وجود مجموعه‌هایی از احکام فقهی برای استفاده عموم طبقات، خصوصا جوانان و دانش‌پژوهان ضروری به نظر می‌رسید. در این راستا مجموعه حاضر تحت عنوان «احکام خمس» تقدیم علاقه‌مندان و متدینان می‌گردد. گزینش و ویرایش پرسش‌ها و پاسخ‌ها و ایجاد عناوین و نمایه‌هایی که ارتباط خواننده را با متن آسان می‌سازد، به همت [[علوی، محمدتقی|سید محمدتقی علوی]] انجام پذیرفته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=9&viewType=html ر.ک: سخن ناشر، ص9]</ref>. | ||
در مقدمه [[علوی، محمدتقی|سید محمدتقی علوی]] آمده است که: در آیات قرآن، پذیرش خمس در ردیف ایمان به خدا آمده است. | در مقدمه [[علوی، محمدتقی|سید محمدتقی علوی]] آمده است که: در آیات قرآن، پذیرش خمس در ردیف ایمان به خدا آمده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=11&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص11]</ref> | ||
قرآن مجید در پرداخت‌های مالی، به دو نکته اشاره می‌فرماید: | قرآن مجید در پرداخت‌های مالی، به دو نکته اشاره می‌فرماید: | ||
# ریشه شرعی داشتن این پرداخت‌ها؛ | # ریشه شرعی داشتن این پرداخت‌ها؛ | ||
# نگرش به مال به‌عنوان امانت از جانب خداوند متعال و مالک حقیقی و علی‌الاطلاق. | # نگرش به مال به‌عنوان امانت از جانب خداوند متعال و مالک حقیقی و علی‌الاطلاق.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=12&viewType=html ر.ک: همان، ص12]</ref> | ||
این نظام مالی اسلامی، قبل از آنکه یک نظام مادی باشد، یک نظام روحی و اخلاقی است که التزام به آن موجب ثواب و برکت در مال می‌گردد وشخص را از تنگ‌نظری دور و به گذشت و انفاق مال ترغیب می‌نماید و رد آن موجب عصیان و عقاب الهی است. | این نظام مالی اسلامی، قبل از آنکه یک نظام مادی باشد، یک نظام روحی و اخلاقی است که التزام به آن موجب ثواب و برکت در مال می‌گردد وشخص را از تنگ‌نظری دور و به گذشت و انفاق مال ترغیب می‌نماید و رد آن موجب عصیان و عقاب الهی است. | ||
ویژگی دیگر خمس آن است که از مکلفین به‌تناسب گرفته می‌شود و نه‌تنها فقرا از پرداخت آن معاف هستند، بلکه کسانی که درآمد آنها فقط هزینه‌های جاری زندگی‌اشان را تأمین می‌کند، نیز ملتزم به پرداخت خمس نیستند<ref>ر.ک: مقدمه، | ویژگی دیگر خمس آن است که از مکلفین به‌تناسب گرفته می‌شود و نه‌تنها فقرا از پرداخت آن معاف هستند، بلکه کسانی که درآمد آنها فقط هزینه‌های جاری زندگی‌اشان را تأمین می‌کند، نیز ملتزم به پرداخت خمس نیستند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=13&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص13]</ref>. | ||
«خمس در آینه قرآن و روایات»، عنوانی است که بعد از مقدمه آمده و در ذیل آن، یک آیه (آیه خمس) و چند روایت، از جمله اين روایت از [[امام رضا(ع)]]: «فإن إخراجه مفتاح رزقكم و تمحيص ذنوبكم و ما تمهدون لأنفسكم ليوم فاقتكم» (اخراج خمس، کلید رزق و موجب پاک کردن گناهان و زاد و توشه برای روز بیچارگی شما است) ذکر شده است<ref>ر.ک: | «خمس در آینه قرآن و روایات»، عنوانی است که بعد از مقدمه آمده و در ذیل آن، یک آیه (آیه خمس) و چند روایت، از جمله اين روایت از [[امام رضا(ع)]]: «فإن إخراجه مفتاح رزقكم و تمحيص ذنوبكم و ما تمهدون لأنفسكم ليوم فاقتكم» (اخراج خمس، کلید رزق و موجب پاک کردن گناهان و زاد و توشه برای روز بیچارگی شما است) ذکر شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=15&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص15]</ref>. | ||
مسائل خمس و پرسش‌ها و پاسخ‌ها همراه با شماره‌گذاری در ذیل عناوین متعدد که خود زیرعنوان‌های سه عنوان کلی احکام | مسائل خمس و پرسش‌ها و پاسخ‌ها همراه با شماره‌گذاری در ذیل عناوین متعدد که خود زیرعنوان‌های سه عنوان کلی احکام خمس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان، ص19]</ref>، سال مالی (خمسی)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=55&viewType=html ر.ک: همان، ص55]</ref> و پرداخت خمس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=59&viewType=html ر.ک: همان، ص59]</ref> هستند، ذکر شده‌اند؛ زیرعنوان‌هایی همچون: خمس منافع<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص21]</ref>، خمس حقوق جاری<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص22]</ref>، خمس حقوق بازنشستگی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص22]</ref>، خمس مستمری‌بگیران<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref>، تأخیر حقوق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref>، سهام<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص24]</ref>... تعریف سال مالی (خمسی)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص57]</ref>، کسی که بین سال خمسی فوت شود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص58]</ref>، تغییر سال خمسی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص58]</ref>، تعیین سال خمسی برای افراد مجرد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص58]</ref>، قصد قربت در پرداخت خمس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص61]</ref>، پرداخت خمس به مجتهد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص61]</ref>، پرداخت خمس از درآمد آینده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص61]</ref>، پرداخت خمس دیگری بدون اجازه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص62]</ref>، پرداخت خمس به دفتر یا وکیل مجتهد میت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص63]</ref>، پرداخت خمس به امور خیریه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص63]</ref>، پرداخت خمس به واجب النفقه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص64]</ref>، پرداخت خمس به غیر مؤمن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص64]</ref>، به ذمه گرفتن خمس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص64]</ref>، مصالحه خمس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص65]</ref> و.... | ||
متن کتاب، با یک پرسش و پاسخ در ذیل عنوان «مظالم» به پایان رسیده است<ref>ر.ک: همان، | متن کتاب، با یک پرسش و پاسخ در ذیل عنوان «مظالم» به پایان رسیده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/55241/%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%D8%B3?pageNumber=73&viewType=html ر.ک: همان، ص73]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۶۴: | خط ۵۹: | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
| خط ۷۱: | خط ۶۷: | ||
[[رده:مباحث خاص فقه]] | [[رده:مباحث خاص فقه]] | ||
[[رده:عبادات]] | [[رده:عبادات]] | ||
[[رده: | [[رده:اردیبهشت (1401)]] | ||
[[رده:رساله‌های عملیه]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۰
| احکام خمس | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صافی، لطف‌الله (نويسنده) علوی، محمدتقی (گردآورنده) |
| ناشر | دفتر تنظیم و نشر اثار حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | 1389ش |
| موضوع | فقه جعفری، رساله عملیه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 188/6 /ص2الف3* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
احکام خمس، مطابق با فتاوای آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی، مجموعه فتاوای آن جناب، به زبان فارسی است که در یک جلد به چاپ رسیده است.
ساختار
کتاب با سخن ناشر و مقدمه سید محمدتقی علوی آغاز شده و متن اصلی در ذیل عناوین متعدد به‌صورت سؤال و جواب و با شماره‌گذاری (مجموعا مشتمل بر 200 سؤال و جواب) تنظیم گردیده است.
گزارش محتوا
در مقدمه ناشر آمده است که: ازآنجاکه امکان دسترسی به همه سؤالات فقهی برای عموم فراهم نیست و از طرفی وجود اصطلاحات فقهی در کتب فقهای عظام، بهره‌برداری را برای طبقات مختلف غیر مقدور نموده است، لذا وجود مجموعه‌هایی از احکام فقهی برای استفاده عموم طبقات، خصوصا جوانان و دانش‌پژوهان ضروری به نظر می‌رسید. در این راستا مجموعه حاضر تحت عنوان «احکام خمس» تقدیم علاقه‌مندان و متدینان می‌گردد. گزینش و ویرایش پرسش‌ها و پاسخ‌ها و ایجاد عناوین و نمایه‌هایی که ارتباط خواننده را با متن آسان می‌سازد، به همت سید محمدتقی علوی انجام پذیرفته است[۱].
در مقدمه سید محمدتقی علوی آمده است که: در آیات قرآن، پذیرش خمس در ردیف ایمان به خدا آمده است.[۲] قرآن مجید در پرداخت‌های مالی، به دو نکته اشاره می‌فرماید:
- ریشه شرعی داشتن این پرداخت‌ها؛
- نگرش به مال به‌عنوان امانت از جانب خداوند متعال و مالک حقیقی و علی‌الاطلاق.[۳]
این نظام مالی اسلامی، قبل از آنکه یک نظام مادی باشد، یک نظام روحی و اخلاقی است که التزام به آن موجب ثواب و برکت در مال می‌گردد وشخص را از تنگ‌نظری دور و به گذشت و انفاق مال ترغیب می‌نماید و رد آن موجب عصیان و عقاب الهی است.
ویژگی دیگر خمس آن است که از مکلفین به‌تناسب گرفته می‌شود و نه‌تنها فقرا از پرداخت آن معاف هستند، بلکه کسانی که درآمد آنها فقط هزینه‌های جاری زندگی‌اشان را تأمین می‌کند، نیز ملتزم به پرداخت خمس نیستند[۴].
«خمس در آینه قرآن و روایات»، عنوانی است که بعد از مقدمه آمده و در ذیل آن، یک آیه (آیه خمس) و چند روایت، از جمله اين روایت از امام رضا(ع): «فإن إخراجه مفتاح رزقكم و تمحيص ذنوبكم و ما تمهدون لأنفسكم ليوم فاقتكم» (اخراج خمس، کلید رزق و موجب پاک کردن گناهان و زاد و توشه برای روز بیچارگی شما است) ذکر شده است[۵].
مسائل خمس و پرسش‌ها و پاسخ‌ها همراه با شماره‌گذاری در ذیل عناوین متعدد که خود زیرعنوان‌های سه عنوان کلی احکام خمس[۶]، سال مالی (خمسی)[۷] و پرداخت خمس[۸] هستند، ذکر شده‌اند؛ زیرعنوان‌هایی همچون: خمس منافع[۹]، خمس حقوق جاری[۱۰]، خمس حقوق بازنشستگی[۱۱]، خمس مستمری‌بگیران[۱۲]، تأخیر حقوق[۱۳]، سهام[۱۴]... تعریف سال مالی (خمسی)[۱۵]، کسی که بین سال خمسی فوت شود[۱۶]، تغییر سال خمسی[۱۷]، تعیین سال خمسی برای افراد مجرد[۱۸]، قصد قربت در پرداخت خمس[۱۹]، پرداخت خمس به مجتهد[۲۰]، پرداخت خمس از درآمد آینده[۲۱]، پرداخت خمس دیگری بدون اجازه[۲۲]، پرداخت خمس به دفتر یا وکیل مجتهد میت[۲۳]، پرداخت خمس به امور خیریه[۲۴]، پرداخت خمس به واجب النفقه[۲۵]، پرداخت خمس به غیر مؤمن[۲۶]، به ذمه گرفتن خمس[۲۷]، مصالحه خمس[۲۸] و....
متن کتاب، با یک پرسش و پاسخ در ذیل عنوان «مظالم» به پایان رسیده است[۲۹].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب در ابتدای کتاب و لیست آثار آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی در انتهای آن آمده است.
کتاب، فاقد پاورقی است.
پانویس
- ↑ ر.ک: سخن ناشر، ص9
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص11
- ↑ ر.ک: همان، ص12
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص13
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص15
- ↑ ر.ک: همان، ص19
- ↑ ر.ک: همان، ص55
- ↑ ر.ک: همان، ص59
- ↑ ر.ک: همان، ص21
- ↑ ر.ک: همان، ص22
- ↑ ر.ک: همان، ص22
- ↑ ر.ک: همان، ص23
- ↑ ر.ک: همان، ص23
- ↑ ر.ک: همان، ص24
- ↑ ر.ک: همان، ص57
- ↑ ر.ک: همان، ص58
- ↑ ر.ک: همان، ص58
- ↑ ر.ک: همان، ص58
- ↑ ر.ک: همان، ص61
- ↑ ر.ک: همان، ص61
- ↑ ر.ک: همان، ص61
- ↑ ر.ک: همان، ص62
- ↑ ر.ک: همان، ص63
- ↑ ر.ک: همان، ص63
- ↑ ر.ک: همان، ص64
- ↑ ر.ک: همان، ص64
- ↑ ر.ک: همان، ص64
- ↑ ر.ک: همان، ص65
- ↑ ر.ک: همان، ص73
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.