مسند ابن أبي‌شيبة: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR21909J1.jpg | عنوان = | عنوان‌های دیگر = | پدیدآوران = [[]...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مسند (ابهام زدایی)' به 'مسند (ابهام‌زدایی)') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR21909J1.jpg | | تصویر =NUR21909J1.jpg | ||
| عنوان = | | عنوان =مسند إبن أبي شيبة | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[]] (نویسنده) | [[ابن ابي شيبه، عبدالله بن محمد]] (نویسنده) | ||
| زبان = | |||
[[غزاوي، عادل بن يوسف]] (محقق) | |||
[[مزیدی، احمد فرید]] (محقق) | |||
| زبان = عربی | |||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
| ناشر = | | ناشر = دار الوطن للنشر | ||
| مکان نشر = | | مکان نشر =عربستان - رياض | ||
| سال نشر = | |||
| سال نشر = 1997م , 1418ق | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE21909AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE21909AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ = | | چاپ = | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد = | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =21909 | ||
| کتابخوان همراه نور =21909 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|مسند (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''مسند ابن أبي‌شيبة'''، اثر ابوبکر عبدالله بن محمد بن ابی‌شیبه (159-235ق)، کتابی است روایی که در آن به گردآوری روایات پیامبر(ص) و صحابه و تابعین، پرداخته شده و با تحقیق عادل بن یوسف عزازی و احمد فرید مزیدی به چاپ رسیده است. | '''مسند ابن أبي‌شيبة'''، اثر [[ابن ابی‌شیبه، عبدالله بن محمد|ابوبکر عبدالله بن محمد بن ابی‌شیبه]] (159-235ق)، کتابی است روایی که در آن به گردآوری روایات پیامبر(ص) و صحابه و تابعین، پرداخته شده و با تحقیق [[غزاوي، عادل بن يوسف|عادل بن یوسف عزازی]] و [[مزیدی، احمد فرید|احمد فرید مزیدی]] به چاپ رسیده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۳: | خط ۴۰: | ||
نویسنده کتاب حاضر، از محدثان بزرگ اهل تسنن بوده و اصحاب صحاح و سنن شش‌گانه به‌جز ترمزی، از او روایت کرده‌اند<ref>ر.ک: طباطبایی یزدی، سید جعفر، ص25</ref>. | نویسنده کتاب حاضر، از محدثان بزرگ اهل تسنن بوده و اصحاب صحاح و سنن شش‌گانه به‌جز ترمزی، از او روایت کرده‌اند<ref>ر.ک: طباطبایی یزدی، سید جعفر، ص25</ref>. | ||
این کتاب، از جمله مسندهایی است که مانند مسند احمد بن حنبل و مسند اسحاق بن راهویه، به نام مؤلف خود معروف شده و «مسند ابن ابی‌شیبه»، نام گرفته است<ref>ر.ک: مختاری، علی، ص49</ref>. | این کتاب، از جمله مسندهایی است که مانند [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد بن حنبل]] و مسند اسحاق بن راهویه، به نام مؤلف خود معروف شده و «مسند ابن ابی‌شیبه»، نام گرفته است<ref>ر.ک: مختاری، علی، ص49</ref>. | ||
اثر حاضر، در طبقه‌بندی مجموعه‌های حدیثی که توسط دانشمندان علم حدیث صورت گرفته، در طبقه سوم اعتبار قرار می‌گیرد. به‌منظور آشنایی با این موضوع، به این طبقه‌بندی، اشاره می‌شود: | اثر حاضر، در طبقه‌بندی مجموعه‌های حدیثی که توسط دانشمندان علم حدیث صورت گرفته، در طبقه سوم اعتبار قرار می‌گیرد. به‌منظور آشنایی با این موضوع، به این طبقه‌بندی، اشاره می‌شود: | ||
هدف مؤلفان کتاب‌هایی که در این طبقه قرار می‌گیرند، آوردن یافته‌های خویش بوده، نه گزینش و پالایش آن یافته‌ها. از کتاب‌های این طبقه، جز حدیث‌شناسان برجسته که زندگانی خویش را در راه کسب دقایق این دانش سپری کرده‌اند، نمی‌توانند سود جویند. طبقه چهارم نیز تصنیفات سست و بی‌ارزشی است که در زمان‌های متأخر، از زبان داستان‌پردازان، واعظان، صوفیان، مورخان ناعادل، هوی‌پرستان و بدعت‌گذاران گردآوری شده است؛ مانند کتاب‌های خطیب، ابونعیم، ابن عساکر، دیلمی، ابن | در طبقه نخست، تنها صحیح بخاری و مسلم و موطأ مالک جای دارند. در این کتاب‌ها، احادیث متواتر، صحیح آحادی و حسن را به ودیعت نهاده‌اند. در طبقه دوم، جامع ترمذی، [[سنن أبي‌داود|سنن ابو داوود]]، [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد]] و [[المجتبی من السنن (المشهور بسنن النسائی)|مجتبی]] اثر [[نسائی، احمد بن علی|نسایی]] جای می‌گیرند. این کتاب‌ها از نظر ارزش و اعتبار به پایه دو صحیح و موطأ نمی‌رسند، اما مؤلفان آنها نسبت به شروطی که در نظر داشته‌اند، سهل‌انگاری نکرده‌اند. کتاب‌های یادشده هرچند که از احادیث ضعیف تهی نیستند، ولی مردم دوره‌های بعدی آنها را پذیرفته‌اند و حدیث‌پژوهان اهل سنت، به کتاب‌هایی که در این دو طبقه جای می‌گیرند، به‌نحوی ویژه اعتماد دارند و اصول عقیده و احکام شریعت را از دل آنها بیرون می‌کشند. در طبقه سوم که اثر حاضر نیز جزو آن محسوب می‌شود، مسندها، جوامع و کتاب‌هایی قرار دارند که انواع احادیث ضعیف از قبیل شاذ، منکر، مقلوب و... در آنها فراوان یافت می‌شود. افزون بر آنکه حال رجال و راویان احادیث آن کتاب‌ها برای ما ناشناخته و احادیث شاذ و منفرد آن، شایع و متداول نیستند. علاوه بر کتاب حاضر، مسند طیالسی، عبد بن حمید، [[المصنف|مصنف عبدالرزاق]] و کتاب‌های بیهقی، [[طبرانی، سلیمان بن احمد|طبرانی]] و [[طحاوی، احمد بن محمد|طحاوی]] در این طبقه جای می‌گیرند<ref>ر.ک: طباطبایی، سید کاظم، ص89-90</ref>. | ||
هدف مؤلفان کتاب‌هایی که در این طبقه قرار می‌گیرند، آوردن یافته‌های خویش بوده، نه گزینش و پالایش آن یافته‌ها. از کتاب‌های این طبقه، جز حدیث‌شناسان برجسته که زندگانی خویش را در راه کسب دقایق این دانش سپری کرده‌اند، نمی‌توانند سود جویند. طبقه چهارم نیز تصنیفات سست و بی‌ارزشی است که در زمان‌های متأخر، از زبان داستان‌پردازان، واعظان، صوفیان، مورخان ناعادل، هوی‌پرستان و بدعت‌گذاران گردآوری شده است؛ مانند کتاب‌های خطیب، ابونعیم، ابن عساکر، دیلمی، ابن مردویه، ابن شاهین<ref>ر.ک: همان، ص90</ref>. | |||
«الكتاب المصنف في الأحاديث و الآثار»، اثری دیگر از ابن ابی‌شیبه است که در آن، احادیث نبوی(ص)، گفته‌های صحابه و فتواهای تابعان بر اساس موضوعات و ابواب فقهی آورده شده است. این کتاب، ظاهرا همان است که در شمار مسندها هم از آن نام برده و آن را با کتاب حاضر، اشتباه گرفته‌اند، ولی باید گفت آن کتاب، در واقع مسند نیست و این شهرت، پایه‌ای ندارد. گفتنی است که برخی از آگاهان، ابن ابی‌شیبه را محدثی دانسته‌اند که هم بر اساس موضوع و هم به شیوه مسانید، کتاب نوشته است. بنابراین احتمال دارد، مسند و مصنف، دو کتاب جداگانه بوده، ولی با گذشت زمان، مسندش از میان رفته باشد و مردمان دوره‌های بعد، مصنف او را همان مسندش پنداشته باشند<ref>ر.ک: همان، ص183-184</ref>. | «الكتاب المصنف في الأحاديث و الآثار»، اثری دیگر از [[ابن ابی‌شیبه، عبدالله بن محمد|ابن ابی‌شیبه]] است که در آن، احادیث نبوی(ص)، گفته‌های صحابه و فتواهای تابعان بر اساس موضوعات و ابواب فقهی آورده شده است. این کتاب، ظاهرا همان است که در شمار مسندها هم از آن نام برده و آن را با کتاب حاضر، اشتباه گرفته‌اند، ولی باید گفت آن کتاب، در واقع مسند نیست و این شهرت، پایه‌ای ندارد. گفتنی است که برخی از آگاهان، [[ابن ابی‌شیبه، عبدالله بن محمد|ابن ابی‌شیبه]] را محدثی دانسته‌اند که هم بر اساس موضوع و هم به شیوه مسانید، کتاب نوشته است. بنابراین احتمال دارد، مسند و مصنف، دو کتاب جداگانه بوده، ولی با گذشت زمان، مسندش از میان رفته باشد و مردمان دوره‌های بعد، مصنف او را همان مسندش پنداشته باشند<ref>ر.ک: همان، ص183-184</ref>. | ||
بروکلمان نیز معتقد است کتاب | [[بروکلمان، کارل|بروکلمان]] نیز معتقد است کتاب «[[المصنف]]» با عنوان «مسند» نیز چاپ شده است. در گذشته نیز برخی احتمال داده‌اند که «[[المصنف]]»، همان است که به «المسند» نیز معروف شده است<ref>ر.ک: یوسفی اشکوری، حسن، ج2، ص670</ref>؛ در صورتی که این خلط، اشتباه بوده و این دو کتاب با یکدیگر، متفاوتند. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۸: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۵۶: | خط ۶۴: | ||
# طباطبایی، سید کاظم، «مسندنویسی در تاریخ حدیث»، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1377. | # طباطبایی، سید کاظم، «مسندنویسی در تاریخ حدیث»، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1377. | ||
# یوسفی اشکوری، حسن، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374. | # یوسفی اشکوری، حسن، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374. | ||
# مختاری، علی، «مسند و مسندنویسی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: علوم حدیث، تابستان 1376، شماره 4 ISC (11 صفحه، از 44 تا 54) | #[[:noormags:1514|مختاری، علی، «مسند و مسندنویسی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: علوم حدیث، تابستان 1376، شماره 4 ISC (11 صفحه، از 44 تا 54)]]. | ||
#[[:noormags:57744|طباطبایی یزدی، سید جعفر، «از مجموعه یادداشت‌های محقق طباطبایی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: کتاب ماه کلیات، اردیبهشت و خرداد 1383، شماره 77 و 78 (6 صفحه، از 24 تا 29)]]. | |||
# طباطبایی یزدی، سید جعفر، «از مجموعه یادداشت‌های محقق طباطبایی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: کتاب ماه کلیات، اردیبهشت و خرداد 1383، شماره 77 و 78 (6 صفحه، از 24 تا 29) | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[مسند الإمام الشافعي]] | |||
[[مسند الإمام أحمد بن حنبل]] | |||
[[المجتبی من السنن (المشهور بسنن النسائی)]] | |||
[[مسند أبي‌يعلی الموصلي]] | |||
[[السنن (شافعی)]] | |||
[[سنن ابن ماجة]] | |||
[[سنن سعيد بن منصور]] | |||
[[المنتقى من السنن المسندة عن رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌و‌سلم]] | |||
[[ | [[مسند أبي‌بكر الصديق]] | ||
[[ | [[السنة (ابن حنبل)]] | ||
[[ | [[مسند إسحاق بن راهويه]] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:حدیث]] | |||
[[رده:متون احادیث]] | |||
[[رده:احادیث اهل سنت]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۴۸
| مسند إبن أبي شيبة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن ابي شيبه، عبدالله بن محمد (نویسنده)
غزاوي، عادل بن يوسف (محقق) مزیدی، احمد فرید (محقق) |
| ناشر | دار الوطن للنشر |
| مکان نشر | عربستان - رياض |
| سال نشر | 1997م , 1418ق |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مسند ابن أبي‌شيبة، اثر ابوبکر عبدالله بن محمد بن ابی‌شیبه (159-235ق)، کتابی است روایی که در آن به گردآوری روایات پیامبر(ص) و صحابه و تابعین، پرداخته شده و با تحقیق عادل بن یوسف عزازی و احمد فرید مزیدی به چاپ رسیده است.
ساختار
کتاب با مقدمه محققان آغاز و روایات بر اساس نام راویان، به‌ترتیب حروف الفبا، در دو جلد، سامان‌دهی شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، ضمن اشاره به اهمیت پرداختن به علم حدیث، به شرح حال نویسنده و توضیح اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب، پرداخته شده است[۱].
نویسنده کتاب حاضر، از محدثان بزرگ اهل تسنن بوده و اصحاب صحاح و سنن شش‌گانه به‌جز ترمزی، از او روایت کرده‌اند[۲].
این کتاب، از جمله مسندهایی است که مانند مسند احمد بن حنبل و مسند اسحاق بن راهویه، به نام مؤلف خود معروف شده و «مسند ابن ابی‌شیبه»، نام گرفته است[۳].
اثر حاضر، در طبقه‌بندی مجموعه‌های حدیثی که توسط دانشمندان علم حدیث صورت گرفته، در طبقه سوم اعتبار قرار می‌گیرد. به‌منظور آشنایی با این موضوع، به این طبقه‌بندی، اشاره می‌شود:
در طبقه نخست، تنها صحیح بخاری و مسلم و موطأ مالک جای دارند. در این کتاب‌ها، احادیث متواتر، صحیح آحادی و حسن را به ودیعت نهاده‌اند. در طبقه دوم، جامع ترمذی، سنن ابو داوود، مسند احمد و مجتبی اثر نسایی جای می‌گیرند. این کتاب‌ها از نظر ارزش و اعتبار به پایه دو صحیح و موطأ نمی‌رسند، اما مؤلفان آنها نسبت به شروطی که در نظر داشته‌اند، سهل‌انگاری نکرده‌اند. کتاب‌های یادشده هرچند که از احادیث ضعیف تهی نیستند، ولی مردم دوره‌های بعدی آنها را پذیرفته‌اند و حدیث‌پژوهان اهل سنت، به کتاب‌هایی که در این دو طبقه جای می‌گیرند، به‌نحوی ویژه اعتماد دارند و اصول عقیده و احکام شریعت را از دل آنها بیرون می‌کشند. در طبقه سوم که اثر حاضر نیز جزو آن محسوب می‌شود، مسندها، جوامع و کتاب‌هایی قرار دارند که انواع احادیث ضعیف از قبیل شاذ، منکر، مقلوب و... در آنها فراوان یافت می‌شود. افزون بر آنکه حال رجال و راویان احادیث آن کتاب‌ها برای ما ناشناخته و احادیث شاذ و منفرد آن، شایع و متداول نیستند. علاوه بر کتاب حاضر، مسند طیالسی، عبد بن حمید، مصنف عبدالرزاق و کتاب‌های بیهقی، طبرانی و طحاوی در این طبقه جای می‌گیرند[۴].
هدف مؤلفان کتاب‌هایی که در این طبقه قرار می‌گیرند، آوردن یافته‌های خویش بوده، نه گزینش و پالایش آن یافته‌ها. از کتاب‌های این طبقه، جز حدیث‌شناسان برجسته که زندگانی خویش را در راه کسب دقایق این دانش سپری کرده‌اند، نمی‌توانند سود جویند. طبقه چهارم نیز تصنیفات سست و بی‌ارزشی است که در زمان‌های متأخر، از زبان داستان‌پردازان، واعظان، صوفیان، مورخان ناعادل، هوی‌پرستان و بدعت‌گذاران گردآوری شده است؛ مانند کتاب‌های خطیب، ابونعیم، ابن عساکر، دیلمی، ابن مردویه، ابن شاهین[۵].
«الكتاب المصنف في الأحاديث و الآثار»، اثری دیگر از ابن ابی‌شیبه است که در آن، احادیث نبوی(ص)، گفته‌های صحابه و فتواهای تابعان بر اساس موضوعات و ابواب فقهی آورده شده است. این کتاب، ظاهرا همان است که در شمار مسندها هم از آن نام برده و آن را با کتاب حاضر، اشتباه گرفته‌اند، ولی باید گفت آن کتاب، در واقع مسند نیست و این شهرت، پایه‌ای ندارد. گفتنی است که برخی از آگاهان، ابن ابی‌شیبه را محدثی دانسته‌اند که هم بر اساس موضوع و هم به شیوه مسانید، کتاب نوشته است. بنابراین احتمال دارد، مسند و مصنف، دو کتاب جداگانه بوده، ولی با گذشت زمان، مسندش از میان رفته باشد و مردمان دوره‌های بعد، مصنف او را همان مسندش پنداشته باشند[۶].
بروکلمان نیز معتقد است کتاب «المصنف» با عنوان «مسند» نیز چاپ شده است. در گذشته نیز برخی احتمال داده‌اند که «المصنف»، همان است که به «المسند» نیز معروف شده است[۷]؛ در صورتی که این خلط، اشتباه بوده و این دو کتاب با یکدیگر، متفاوتند.
وضعیت کتاب
فهرست احادیث و آثار به‌همراه فهرست مسانید، در انتهای جلد دوم آمده است.
در پاورقی‌ها به بررسی صحت و ضعف روایات، پرداخته شده است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- طباطبایی، سید کاظم، «مسندنویسی در تاریخ حدیث»، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1377.
- یوسفی اشکوری، حسن، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.
- مختاری، علی، «مسند و مسندنویسی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: علوم حدیث، تابستان 1376، شماره 4 ISC (11 صفحه، از 44 تا 54).
- طباطبایی یزدی، سید جعفر، «از مجموعه یادداشت‌های محقق طباطبایی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: کتاب ماه کلیات، اردیبهشت و خرداد 1383، شماره 77 و 78 (6 صفحه، از 24 تا 29).