احسائی، علینقی بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'احسائی (ابهام زدایی)' به 'احسائی (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo"> | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR47726.jpg|بندانگشتی|احسائی، | [[پرونده:NUR47726.jpg|بندانگشتی|احسائی، علینقی بن احمد]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type="authorName" |احسائی، | ! نام!! data-type="authorName" |احسائی، علینقی بن احمد | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
| data-type="authorOtherNames" | | | data-type="authorOtherNames" | | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۸: | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| data-type="authorDeathDate" |1246ق | | data-type="authorDeathDate" |1246ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۴: | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| data-type="authorWritings" | | | data-type="authorWritings" |[[نهج المحجة في إثبات إمامة الاثنی عشر عليهم‌السلام]] | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۰: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|احسائی (ابهام‌زدایی)}} | |||
{{کاربردهای دیگر|احسائی ( | '''علینقی احسائی''' (متوفی ۱۲۴۶ق / 5 ژوئن 1831م)، ملقب به بدرالایمان از علمای فرقه شیخیه است. او فرزند احمد بن زین‌الدین بن ابراهیم احسایی بود (متوفی 1241ق) و در پاسخ به اشکالات به پدرش، رسائلی نوشت. وی پس از وفات پدر، در کرمانشاه به مرجعیت علمی و فقهی پیروان شیخیه رسید. سید کاظم رشتی او را «حامل اسرار» پدرش لقب داده است. او به قوت حافظه و حفظ اشعار و احادیث بسیار، مشهور است. | ||
''' | |||
==نام، نسب و لقب، ولادت، خانواده== | ==نام، نسب و لقب، ولادت، خانواده== | ||
علینقی احسایی، فرزند [[احسائی، احمد بن زین‌الدین|شیخ احمد احسایی]]، ملقب به بدرالایمان، فقیه و ادیب است. برخی نام او را | علینقی احسایی، فرزند [[احسائی، احمد بن زین‌الدین|شیخ احمد احسایی]]، ملقب به بدرالایمان، فقیه و ادیب است. برخی نام او را به‌اختصار علی نوشته‌اند.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/4191 انواری، محمدجواد، ج6، ص667]</ref> نسب او اینچنین است: علینقی بن شیخ احمد بن زین‌الدین بن ابراهیم بن داغر بن راشد بن دهیم بن شمروخ آل صقر مطیرفی احسائی.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/35284/103 ر.ک: المسکین، عقیل بن ناجی، ص103]</ref> وی از پدرش، دو برادر تنی دارد که از وی بزرگترند؛ نام‌های ایشان محمدتقی و عبدالله بوده و هردو مانند علینقی و پدرشان از علما بوده‌اند. ظاهراً هردوی این برادران در زمان پدرشان از دنیا رفته‌اند. البته برخی در وفات دومی در زمان پدر تردید کرده‌اند.<ref>ر.ک: حائری، علی بن موسی، ص6</ref> | ||
وی در احساء (یکی از مناطق عربستان) به دنیا آمد.<ref>ر.ک: المسکین، عقیل بن ناجی، ص103</ref> | وی در احساء (یکی از مناطق عربستان) به دنیا آمد.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/35284/103 ر.ک: المسکین، عقیل بن ناجی، ص103]</ref> | ||
== وفات == | == وفات == | ||
درگذشت او به سبب طاعونی | درگذشت او به سبب طاعونی همیر در کرمانشاه روی داد و چون انتقال جنازه برخلاف عقیده او بود، بنا به وصیتی که کرده بود، او را در حومه شهر بر سر راه کربلا به خاک سپردند.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/4191 انواری، محمدجواد، ج6، ص667]</ref> | ||
== عقاید == | == عقاید == | ||
علینقی بر مشرب پدرش، احمد احسایی و از پیروان مکتب شیخیه بود. از اینکه سید کاظم رشتی وی را از «حاملان اسرار» خوانده است، احتمال می‌رود که بهره او از تعالیم پدرش در نظر پیروان شیخ با اهمیت تلقی می‌شده است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/4191 همان]</ref> | |||
==ویژگی و جایگاه علمی== | ==ویژگی و جایگاه علمی== | ||
منقول است که هیچ شعری نزد او خوانده | منقول است که هیچ شعری نزد او خوانده نمی‌شد مگر اینکه از اول تا آخر آن را می‌دانست و می‌خواند. همچنین مشهور است که پدرش درباره وی گفته: «علی احفظ منی» یعنی حافظه علی از من بهتر است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/35284/103 ر.ک: المسکین، عقیل بن ناجی، ص103]</ref> | ||
وی در بیشتر سفرهای [[احسائی، احمد بن زین‌الدین|شیخ احمد احسایی]] همراه او بود و در مقام وصی پدر بر | وی در بیشتر سفرهای [[احسائی، احمد بن زین‌الدین|شیخ احمد احسایی]] همراه او بود و در مقام وصی پدر بر جنازه‌اش نماز گزارد. وی پس از وفات پدرش در کرمانشاه مقیم شد و برای بسیاری از پیروان او مرجعیت علمی و فقهی یافت.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/35284/103 همان]</ref> | ||
از استادان او کسی جز پدرش که به او اجازه | از استادان او کسی جز پدرش که به او اجازه علمی‌داده است، شناخته شده نیست.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/35284/103 همان]</ref> گفته‌اند که حافظه سرشاری داشته است، چنانکه ۱۲ هزار حدیث را با اسناد آن‌ها و نیز شمار بسیاری اشعار و متون کتاب‌ها را در سینه داشت.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/35284/103 همان]</ref> | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۶۳: | خط ۵۹: | ||
===خطی=== | ===خطی=== | ||
# خلاصة مختصر الرسالة الحیدرية، | # خلاصة مختصر الرسالة الحیدرية، خلاصه‌ای از گزیده‌ای که شیخ احمد احسایی از رساله عملیه خود فراهم کرده است؛ | ||
# | # رساله‌ای در وحدت وجود؛ | ||
# | # رساله‌ای در شرح رسالة التوحید عبدالکریم گیلانی که صورت ردیه دارد؛ | ||
# رساله في علمه تعالی یا الرسالة العلمية، در این رساله در برابر برخی ایرادها وارد شده بر اندیشه پدرش دفاع | # رساله في علمه تعالی یا الرسالة العلمية، در این رساله در برابر برخی ایرادها وارد شده بر اندیشه پدرش دفاع می‌کند؛ | ||
# کشکول؛ | # کشکول؛ | ||
# معاد الأجسام، رساله در پاسخ اعتراض به عقیده شیخ احمد احسایی در باب معاد جسمانی؛ | # معاد الأجسام، رساله در پاسخ اعتراض به عقیده شیخ احمد احسایی در باب معاد جسمانی؛ | ||
# واضح المنار في علم الأسرار. | # واضح المنار في علم الأسرار. | ||
نیز از آثار او رساله «الأمر بین الأمرین»، «شرح رسالة الإمام الهادي(ع)» و «مشرق الأنوار» در حکمت را نیز نام | نیز از آثار او رساله «الأمر بین الأمرین»، «شرح رسالة الإمام الهادي(ع)» و «مشرق الأنوار» در حکمت را نیز نام برده‌اند که از نسخه‌های آن‌ها نشانی در دست نیست. | ||
بخشی از آثار علینقی احسایی در جواب سؤالهایی است که از پدرش | بخشی از آثار علینقی احسایی در جواب سؤالهایی است که از پدرش پرسیده‌اند و او نوشتن پاسخ را به فرزندش واگذار کرده است. از جمله آنهاست رساله‌ای با عنوان «بحرانیه» در ماجرای موسی با خضر و نیز در باب کیفیت رجعت.<ref>همان، ص667-668</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
== | ==منابع مقاله== | ||
# انواری، محمدجواد، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1373ش. | # [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/4191 انواری، محمدجواد، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1373ش]. | ||
# المسکین، عقیل بن ناجی، «الشیخ | #[[:noormags:656778|المسکین، عقیل بن ناجی، «الشیخ علینقی الأحسائی لمحات من سیرته و أدبه»، الواحة، الربع الاول 2000م، العدد 16؛ درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]]. | ||
# حائری، علی بن موسی، نهج المحجة في إثبات إمامة الإثنی عشر علیهم‌السلام، تألیف علینقی احسائی، مطبعة العدل الاسلامي، النجف الاشرف، 1370ق. | |||
# حائری، علی بن موسی، نهج المحجة في إثبات إمامة الإثنی عشر | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
[[نهج المحجة في إثبات إمامة | {{وابسته‌ها}} | ||
[[نهج المحجة في إثبات إمامة الاثنی عشر عليهم‌السلام]] | |||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۱۰
| نام | احسائی، علینقی بن احمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | شیخ احمد احسایی |
| متولد | |
| محل تولد | احساء عربستان |
| رحلت | 1246ق |
| اساتید | شیخ احمد احسایی |
| برخی آثار | نهج المحجة في إثبات إمامة الاثنی عشر عليهم‌السلام |
| کد مؤلف | AUTHORCODE47726AUTHORCODE |
برای دیگر کاربردها، احسائی (ابهام‌زدایی) را ببینید.
علینقی احسائی (متوفی ۱۲۴۶ق / 5 ژوئن 1831م)، ملقب به بدرالایمان از علمای فرقه شیخیه است. او فرزند احمد بن زین‌الدین بن ابراهیم احسایی بود (متوفی 1241ق) و در پاسخ به اشکالات به پدرش، رسائلی نوشت. وی پس از وفات پدر، در کرمانشاه به مرجعیت علمی و فقهی پیروان شیخیه رسید. سید کاظم رشتی او را «حامل اسرار» پدرش لقب داده است. او به قوت حافظه و حفظ اشعار و احادیث بسیار، مشهور است.
نام، نسب و لقب، ولادت، خانواده
علینقی احسایی، فرزند شیخ احمد احسایی، ملقب به بدرالایمان، فقیه و ادیب است. برخی نام او را به‌اختصار علی نوشته‌اند.[۱] نسب او اینچنین است: علینقی بن شیخ احمد بن زین‌الدین بن ابراهیم بن داغر بن راشد بن دهیم بن شمروخ آل صقر مطیرفی احسائی.[۲] وی از پدرش، دو برادر تنی دارد که از وی بزرگترند؛ نام‌های ایشان محمدتقی و عبدالله بوده و هردو مانند علینقی و پدرشان از علما بوده‌اند. ظاهراً هردوی این برادران در زمان پدرشان از دنیا رفته‌اند. البته برخی در وفات دومی در زمان پدر تردید کرده‌اند.[۳]
وی در احساء (یکی از مناطق عربستان) به دنیا آمد.[۴]
وفات
درگذشت او به سبب طاعونی همیر در کرمانشاه روی داد و چون انتقال جنازه برخلاف عقیده او بود، بنا به وصیتی که کرده بود، او را در حومه شهر بر سر راه کربلا به خاک سپردند.[۵]
عقاید
علینقی بر مشرب پدرش، احمد احسایی و از پیروان مکتب شیخیه بود. از اینکه سید کاظم رشتی وی را از «حاملان اسرار» خوانده است، احتمال می‌رود که بهره او از تعالیم پدرش در نظر پیروان شیخ با اهمیت تلقی می‌شده است.[۶]
ویژگی و جایگاه علمی
منقول است که هیچ شعری نزد او خوانده نمی‌شد مگر اینکه از اول تا آخر آن را می‌دانست و می‌خواند. همچنین مشهور است که پدرش درباره وی گفته: «علی احفظ منی» یعنی حافظه علی از من بهتر است.[۷]
وی در بیشتر سفرهای شیخ احمد احسایی همراه او بود و در مقام وصی پدر بر جنازه‌اش نماز گزارد. وی پس از وفات پدرش در کرمانشاه مقیم شد و برای بسیاری از پیروان او مرجعیت علمی و فقهی یافت.[۸]
از استادان او کسی جز پدرش که به او اجازه علمی‌داده است، شناخته شده نیست.[۹] گفته‌اند که حافظه سرشاری داشته است، چنانکه ۱۲ هزار حدیث را با اسناد آن‌ها و نیز شمار بسیاری اشعار و متون کتاب‌ها را در سینه داشت.[۱۰]
آثار
چاپی
- دیوان شعر، که به کوشش محمدکاظم طریحی در ۱۳۷۵ق در تهران به چاپ رسیده است؛
- رسالة في تفسير قاب قوسین؛
- منهاج السالكين في السلوك و الأخلاق؛
- نهج المحجة، در اثبات امامت امامان شیعه؛
خطی
- خلاصة مختصر الرسالة الحیدرية، خلاصه‌ای از گزیده‌ای که شیخ احمد احسایی از رساله عملیه خود فراهم کرده است؛
- رساله‌ای در وحدت وجود؛
- رساله‌ای در شرح رسالة التوحید عبدالکریم گیلانی که صورت ردیه دارد؛
- رساله في علمه تعالی یا الرسالة العلمية، در این رساله در برابر برخی ایرادها وارد شده بر اندیشه پدرش دفاع می‌کند؛
- کشکول؛
- معاد الأجسام، رساله در پاسخ اعتراض به عقیده شیخ احمد احسایی در باب معاد جسمانی؛
- واضح المنار في علم الأسرار.
نیز از آثار او رساله «الأمر بین الأمرین»، «شرح رسالة الإمام الهادي(ع)» و «مشرق الأنوار» در حکمت را نیز نام برده‌اند که از نسخه‌های آن‌ها نشانی در دست نیست.
بخشی از آثار علینقی احسایی در جواب سؤالهایی است که از پدرش پرسیده‌اند و او نوشتن پاسخ را به فرزندش واگذار کرده است. از جمله آنهاست رساله‌ای با عنوان «بحرانیه» در ماجرای موسی با خضر و نیز در باب کیفیت رجعت.[۱۱]
پانویس
- ↑ انواری، محمدجواد، ج6، ص667
- ↑ ر.ک: المسکین، عقیل بن ناجی، ص103
- ↑ ر.ک: حائری، علی بن موسی، ص6
- ↑ ر.ک: المسکین، عقیل بن ناجی، ص103
- ↑ انواری، محمدجواد، ج6، ص667
- ↑ همان
- ↑ ر.ک: المسکین، عقیل بن ناجی، ص103
- ↑ همان
- ↑ همان
- ↑ همان
- ↑ همان، ص667-668
منابع مقاله
- انواری، محمدجواد، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1373ش.
- المسکین، عقیل بن ناجی، «الشیخ علینقی الأحسائی لمحات من سیرته و أدبه»، الواحة، الربع الاول 2000م، العدد 16؛ درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز).
- حائری، علی بن موسی، نهج المحجة في إثبات إمامة الإثنی عشر علیهم‌السلام، تألیف علینقی احسائی، مطبعة العدل الاسلامي، النجف الاشرف، 1370ق.