آداب العشرة و ذكر الصحبة و الأخوة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'غزي، محمد بن محمد (بدرالدين)' به 'غزی، محمد بن محمد') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'آداب (ابهام زدایی)' به 'آداب (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان =آداب العشرة و ذكر الصحبة و الأخوة | | عنوان =آداب العشرة و ذكر الصحبة و الأخوة | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[غزی، محمد بن محمد]] (نويسنده) | [[غزی، محمد بن محمد]] (نويسنده) | ||
[[باشا، عمر موسي]] (محقق) | [[باشا، عمر موسي]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
| ناشر =مجمع اللغة العربية | | ناشر =مجمع اللغة العربية | ||
| مکان نشر =سوريه - دمشق | | مکان نشر =سوريه - دمشق | ||
| سال نشر =مجلد1: 1968م , 1388ق, | | سال نشر =مجلد1: 1968م , 1388ق, | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE58446AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE58446AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ = | | چاپ = | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =58446 | ||
| کتابخوان همراه نور =58446 | |||
| کد پدیدآور =03291 | | کد پدیدآور =03291 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| آداب (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''آداب العشرة و ذكر الصحبة و الأخوة'''، اثر ابوالبرکات بدرالدین محمد غزی (904- 984ق)، کتابی است پیرامون آداب و اخلاق برخورد با همنوعان که با تحقیق عمر موسی پاشا به چاپ رسیده است. | '''آداب العشرة و ذكر الصحبة و الأخوة'''، اثر [[غزی، محمد بن محمد|ابوالبرکات بدرالدین محمد غزی]] (904- 984ق)، کتابی است پیرامون آداب و اخلاق برخورد با همنوعان که با تحقیق [[باشا، عمر موسي|عمر موسی پاشا]] به چاپ رسیده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۲: | خط ۲۹: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه، به بیان موضوع کتاب و اهمیت آن، پرداخته شده است<ref>همان، ص3- 7</ref>. | در مقدمه، به بیان موضوع کتاب و اهمیت آن، پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41438/1/3 همان، ص3- 7]</ref>. | ||
در بخش نخست، به بیان مجموعاً 87 مورد از آداب معاشرت، پرداخته شده است که از جمله آن‌ها، می‌توان به حسن خلق، معاشرت با مؤمن، ترک حسد، مصاحبت با عالم، حسن معاشرت، حسن ظن، حفظ مودت و برادری، ایثار و اکرام، حفظ اسرار، ترک مداهنه، بغض دنیا، حسن همجواری، حفظ عهد، قبول عذر دیگران، رفع حوایج برادران دینی، مواسات با دیگران و صبر بر هجران اشاره کرد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41438/1/13 متن کتاب، ص13- 68]</ref>. | |||
در بخش نخست، به بیان مجموعاً 87 مورد از آداب معاشرت، پرداخته شده است که از جمله | پیرامون حسن همجواری و نیکی به همسایگان، چند روایت ذکر گردیده است از جمله آنکه پیامبر(ص) فرمود: شخص ایمان ندارد مگر زمانی که همسایه‌اش از او ایمن بوده و به او اعتماد داشته باشد. در روایت دیگری آمده است که کسی که سیر باشد ولی همسایه او گرسنه باشد، ایمان ندارد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41438/1/48 همان، ص48-49]</ref>. | ||
درباره حفظ عهد و ملازمت با برادران دینی و مداومت بر آن، روایت زیبایی از پیامبر(ص) بدین مضمون، اشاره شده است: «أحب الأعمال إلی ألله أدومها و إن قل»، «بهترین اعمال نزد خداوند، بادوامترین آنهاست هرچند که کم باشد»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41438/1/26 همان، ص26]</ref>. پیرامون ترک استخفاف و کوچک شمردن دیگران و قدرشناس بودن نیز، روایت زیبایی از پیامبر(ص) نقل شده است که فرمودند: «من استخف بالعلماء ذهبت آخرته و من استخف بالأمراء ذهبت دنیاه و من استخف بالإخوان ذهبت مروءته»، (کسی که علما را کوچک و خوار بشمارد، آخرت را از دست داده و کسی که امرا را کوچک و خوار بشمارد دنیا را از دست داده و کسی که برادران خود را خوار شمارد، مروت و جوانمردی‌اش از بین می‌رود)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41438/1/28 همان، ص28- 29]</ref>. | |||
پیرامون حسن همجواری و نیکی به همسایگان، چند روایت ذکر گردیده است از جمله آنکه پیامبر(ص) فرمود: شخص ایمان ندارد مگر زمانی که | در بخش دوم تحت عنوان «آداب الصحبة»، در موضوعات زیر، به بیان آداب مصاحبت و ارتباط با دیگران، پرداخته شده است: خداوند، پیامبر(ص)، صحابه و اهلبیت(ع)، اولیاءالله، سلطان، اهل‌وعیال، برادران دینی، علما، والدین و مهمان. به‌عنوان‌مثال، آداب ارتباط با خداوند، عبارت است از تبعیت از اوامر، ترک نواهی، دوام ذکر، مطالعه کتاب فرستاده شده از طرف او، مراقبت بر اسرار بندگان، رضای به قضای الهی، صبر بر بلا و رحمت و شفقت بر خلق<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41438/1/69 همان، ص69]</ref> و آداب مصاحبت با پیامبر(ص)، تبعیت از سنت و ترک مخالفت با آن حضرت بیان شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41438/1/70 همان، ص70]</ref>. | ||
درباره حفظ عهد و ملازمت با برادران دینی و مداومت بر آن، روایت زیبایی از پیامبر(ص) بدین مضمون، اشاره شده است: «أحب الأعمال إلی ألله أدومها و إن قل»، «بهترین اعمال نزد خداوند، بادوامترین آنهاست هرچند که کم باشد»<ref>همان، ص26</ref>. پیرامون ترک استخفاف و کوچک شمردن دیگران و قدرشناس بودن نیز، روایت زیبایی از پیامبر(ص) نقل شده است که فرمودند: «من استخف بالعلماء ذهبت آخرته و من استخف بالأمراء ذهبت دنیاه و من استخف بالإخوان ذهبت مروءته»، (کسی که علما را کوچک و خوار بشمارد، آخرت را از دست داده و کسی که امرا را کوچک و خوار بشمارد دنیا را از دست داده و کسی که برادران خود را خوار شمارد، مروت و | |||
در بخش دوم تحت عنوان «آداب الصحبة»، در موضوعات زیر، به بیان آداب مصاحبت و ارتباط با دیگران، پرداخته شده است: خداوند، پیامبر(ص)، صحابه و | |||
در بخش سوم، با اشاره به این امر که هریک از اعضا و جوارح انسان، دارای آداب خاص مختص به خود است، در پنج موضوع زیر، آداب جوارح بدن، بیان شده است: | در بخش سوم، با اشاره به این امر که هریک از اعضا و جوارح انسان، دارای آداب خاص مختص به خود است، در پنج موضوع زیر، آداب جوارح بدن، بیان شده است: | ||
# آداب چشم: نگاه کردن با مودت و محبت به برادران دینی. | # آداب چشم: نگاه کردن با مودت و محبت به برادران دینی. | ||
# آداب گوش: اظهار لذت از شنیدن سخن طرف مقابل و نگاه کردن به او هنگام سخن گفتن او و قطع نکردن سخنش. | # آداب گوش: اظهار لذت از شنیدن سخن طرف مقابل و نگاه کردن به او هنگام سخن گفتن او و قطع نکردن سخنش. | ||
# آداب زبان: سخن گفتن با برادران در | # آداب زبان: سخن گفتن با برادران در وقتی‌که ایشان تمایل به شنیدن دارند و نصیحت کردن به آنچه صلاح ایشان است. | ||
# آداب دست: مبسوط الید بودن در نیکی و صله با برادران و کمک کردن به | # آداب دست: مبسوط الید بودن در نیکی و صله با برادران و کمک کردن به آن‌ها. | ||
# آداب پا: مراعات حال برادران در راه رفتن و پیشی نگرفتن از | # آداب پا: مراعات حال برادران در راه رفتن و پیشی نگرفتن از آن‌ها<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41438/1/75 همان، ص75- 77]</ref>. | ||
در آخرین بخش، به بیان این امر پرداخته شده است که علاوه بر مراعات آداب ظاهری، مراعات آداب باطنی نیز لازم و واجب است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41438/1/78 همان، ص78- 80]</ref>. | |||
در آخرین بخش، به بیان این امر پرداخته شده است که علاوه بر مراعات آداب ظاهری، مراعات آداب باطنی نیز لازم و واجب است<ref>همان، ص78- 80</ref>. | |||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۵۵: | خط ۴۶: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۰
| آداب العشرة و ذكر الصحبة و الأخوة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | غزی، محمد بن محمد (نويسنده) باشا، عمر موسي (محقق) |
| ناشر | مجمع اللغة العربية |
| مکان نشر | سوريه - دمشق |
| سال نشر | مجلد1: 1968م , 1388ق, |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
آداب العشرة و ذكر الصحبة و الأخوة، اثر ابوالبرکات بدرالدین محمد غزی (904- 984ق)، کتابی است پیرامون آداب و اخلاق برخورد با همنوعان که با تحقیق عمر موسی پاشا به چاپ رسیده است.
ساختار
کتاب با مقدمه محقق و خطبه مؤلف آغاز و مطالب در چهار بخش، تنظیم شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، به بیان موضوع کتاب و اهمیت آن، پرداخته شده است[۱]. در بخش نخست، به بیان مجموعاً 87 مورد از آداب معاشرت، پرداخته شده است که از جمله آن‌ها، می‌توان به حسن خلق، معاشرت با مؤمن، ترک حسد، مصاحبت با عالم، حسن معاشرت، حسن ظن، حفظ مودت و برادری، ایثار و اکرام، حفظ اسرار، ترک مداهنه، بغض دنیا، حسن همجواری، حفظ عهد، قبول عذر دیگران، رفع حوایج برادران دینی، مواسات با دیگران و صبر بر هجران اشاره کرد[۲]. پیرامون حسن همجواری و نیکی به همسایگان، چند روایت ذکر گردیده است از جمله آنکه پیامبر(ص) فرمود: شخص ایمان ندارد مگر زمانی که همسایه‌اش از او ایمن بوده و به او اعتماد داشته باشد. در روایت دیگری آمده است که کسی که سیر باشد ولی همسایه او گرسنه باشد، ایمان ندارد[۳]. درباره حفظ عهد و ملازمت با برادران دینی و مداومت بر آن، روایت زیبایی از پیامبر(ص) بدین مضمون، اشاره شده است: «أحب الأعمال إلی ألله أدومها و إن قل»، «بهترین اعمال نزد خداوند، بادوامترین آنهاست هرچند که کم باشد»[۴]. پیرامون ترک استخفاف و کوچک شمردن دیگران و قدرشناس بودن نیز، روایت زیبایی از پیامبر(ص) نقل شده است که فرمودند: «من استخف بالعلماء ذهبت آخرته و من استخف بالأمراء ذهبت دنیاه و من استخف بالإخوان ذهبت مروءته»، (کسی که علما را کوچک و خوار بشمارد، آخرت را از دست داده و کسی که امرا را کوچک و خوار بشمارد دنیا را از دست داده و کسی که برادران خود را خوار شمارد، مروت و جوانمردی‌اش از بین می‌رود)[۵]. در بخش دوم تحت عنوان «آداب الصحبة»، در موضوعات زیر، به بیان آداب مصاحبت و ارتباط با دیگران، پرداخته شده است: خداوند، پیامبر(ص)، صحابه و اهلبیت(ع)، اولیاءالله، سلطان، اهل‌وعیال، برادران دینی، علما، والدین و مهمان. به‌عنوان‌مثال، آداب ارتباط با خداوند، عبارت است از تبعیت از اوامر، ترک نواهی، دوام ذکر، مطالعه کتاب فرستاده شده از طرف او، مراقبت بر اسرار بندگان، رضای به قضای الهی، صبر بر بلا و رحمت و شفقت بر خلق[۶] و آداب مصاحبت با پیامبر(ص)، تبعیت از سنت و ترک مخالفت با آن حضرت بیان شده است[۷]. در بخش سوم، با اشاره به این امر که هریک از اعضا و جوارح انسان، دارای آداب خاص مختص به خود است، در پنج موضوع زیر، آداب جوارح بدن، بیان شده است:
- آداب چشم: نگاه کردن با مودت و محبت به برادران دینی.
- آداب گوش: اظهار لذت از شنیدن سخن طرف مقابل و نگاه کردن به او هنگام سخن گفتن او و قطع نکردن سخنش.
- آداب زبان: سخن گفتن با برادران در وقتی‌که ایشان تمایل به شنیدن دارند و نصیحت کردن به آنچه صلاح ایشان است.
- آداب دست: مبسوط الید بودن در نیکی و صله با برادران و کمک کردن به آن‌ها.
- آداب پا: مراعات حال برادران در راه رفتن و پیشی نگرفتن از آن‌ها[۸].
در آخرین بخش، به بیان این امر پرداخته شده است که علاوه بر مراعات آداب ظاهری، مراعات آداب باطنی نیز لازم و واجب است[۹].
وضعیت کتاب
فهارس کتاب، که عبارتند از فهرست آیات؛ احادیث نبوی؛ شواهد شعری؛ اسامی اعلام؛ اماکن و فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.