مجمع الفوائد في شرح الفرائد: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    جز (جایگزینی متن - 'شرح رسائل شیخ انصاری (ابهام‌ زدایی)' به 'شرح رسائل شیخ انصاری (ابهام‌‌زدایی)')
     
    (۴۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱۳: خط ۱۳:
    [[انصاری، مرتضی بن محمدامین]] (نويسنده)
    [[انصاری، مرتضی بن محمدامین]] (نويسنده)


    [[موسسه آيت الله العظمي بروجردي قدس سره]] (مقرر و محقق)
    [[مؤسسه آيت‌الله العظمي بروجردي قدس‌سره]] (مقرر و محقق)


    [[موسوي تهراني، رسول]] (مصحح)
    [[موسوي تهراني، رسول]] (مصحح)
    | زبان =عربي  فارسي
    | زبان =عربی فارسی
    | کد کنگره =‏‏BP‎‏ ‎‏159‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ ‎‏ف‎‏402187*  
    | کد کنگره =‏‏BP‎‏ ‎‏159‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ ‎‏ف‎‏402187*  
    | موضوع =اصول فقه شيعه
    | موضوع =اصول فقه شيعه
    خط ۲۴: خط ۲۴:
    | ناشر =طبا؛
    | ناشر =طبا؛


    مؤسسة آية الله العظمي البروجردي.
    مؤسسة آيةالله العظمي البروجردي.  


    | مکان نشر =ايران - قم  
    | مکان نشر =ايران - قم  
    | سال نشر =مجلد1: 1383ش ,
    | سال نشر =مجلد1: 1383ش ,  


    مجلد2: 1390ش,
    مجلد2: 1390ش,  


    مجلد3: 1392ش,
    مجلد3: 1392ش,  


    مجلد4: 1392ش,
    مجلد4: 1392ش,  


    مجلد5: 1393ش,
    مجلد5: 1393ش,


    مجلد6: 1395ش,
    مجلد6: 1395ش,  


    مجلد9: 1394ش,
    مجلد9: 1394ش,  


    مجلد10: 1395ش,
    مجلد10: 1395ش,  
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE36930AUTOMATIONCODE
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE36930AUTOMATIONCODE
    | چاپ =
    | چاپ =
    | شابک =964-06-4546
    | شابک =964-06-4546
    | تعداد جلد =10
    | تعداد جلد =10
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =36930
    | کتابخوان همراه نور =36930
    | کد پدیدآور =08758
    | کد پدیدآور =08758
    | پس از =
    | پس از =
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}  
    }}  
    {{کاربردهای دیگر|شرح رسائل شیخ انصاری (ابهام‌‌زدایی)}}
    '''مجمع الفوائد في شرح الفرائد'''، شرح بر کتاب «[[فرائد الأصول]]» یا رسائل [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ انصاری]] (متوفی 1214ق)، تقریرات دروس استاد [[موسوي تهراني، رسول|موسوی تهرانی]] است که به کوشش جمعی از شاگردان وی نگارش و در چهار جلد تنظیم و منتشر شده است. تصحیح این اثر نیز به قلم خود اوست.
    '''مجمع الفوائد في شرح الفرائد'''، شرح بر کتاب «[[فرائد الأصول]]» یا رسائل [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ انصاری]] (متوفی 1214ق)، تقریرات دروس استاد [[موسوي تهراني، رسول|موسوی تهرانی]] است که به کوشش جمعی از شاگردان وی نگارش و در چهار جلد تنظیم و منتشر شده است. تصحیح این اثر نیز به قلم خود اوست.


    کتاب با مقدمه‎ای در معرفی و تبیین جایگاه علم اصول فقه و موضوع اجتهاد از دیدگاه شیعه و اهل سنت آغاز شده است. سپس جایگاه بلند فرائد الأصول در نوآوری‎های [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ انصاری]] بحث شده است: «شیخ برای نخستین بار برجسته‎ترین، کامل‎ترین و محققانه‎ترین اثر عمیق را از خود، در همین نوشته به یادگار گذاشته است؛ کتابی حاوی همه مباحث در استنباط فقه شیعه و عاری از همه مطالب بی‎ارتباط با آن»<ref>ر.ک: مقدمه جلد اول، ص94-93</ref>‎.  
    کتاب با مقدمه‌ای در معرفی و تبیین جایگاه علم اصول فقه و موضوع اجتهاد از دیدگاه شیعه و اهل سنت آغاز شده است. سپس جایگاه بلند فرائد الأصول در نوآوری‌های [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ انصاری]] بحث شده است: «شیخ برای نخستین بار برجسته‌ترین، کامل‌ترین و محققانه‌ترین اثر عمیق را از خود، در همین نوشته به یادگار گذاشته است؛ کتابی حاوی همه مباحث در استنباط فقه شیعه و عاری از همه مطالب بی‌ارتباط با آن»<ref>ر.ک: مقدمه جلد اول، ص94-93</ref>‎.  


    نویسنده در ادامه مقدمه لازم دیده است که به شرح حال مختصری از 21 تن از مشاهیر مکتب اصولی شیخ، همچون میرزای شیرازی، آخوند خراسانی و [[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] اشاره کند<ref>ر.ک: همان، ص105-101</ref>‎. سپس نگاهی گذرا به زندگانی استاد موسوی تهرانی داشته و تحت عنوان ویژگی‎های درس رسائل وی می‎نویسد: «در میان فرزانگانی که در سال‎های اخیر، در زمینه تدریس کتاب ارزشمند یادشده، چهره ماندگار و پرآوازه‎ای داشته‎اند، استاد [[موسوي تهراني، رسول|موسوی تهرانی]] از فروغ و درخشش ویژه‎ای برخوردارند»<ref>ر.ک: همان، ص112</ref>‎.  
    نویسنده در ادامه مقدمه لازم دیده است که به شرح حال مختصری از 21 تن از مشاهیر مکتب اصولی شیخ، همچون [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|میرزای شیرازی]]، [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] و [[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] اشاره کند<ref>ر.ک: همان، ص105-101</ref>‎. سپس نگاهی گذرا به زندگانی استاد موسوی تهرانی داشته و تحت عنوان ویژگی‌های درس رسائل وی می‌نویسد: «در میان فرزانگانی که در سال‎های اخیر، در زمینه تدریس کتاب ارزشمند یادشده، چهره ماندگار و پرآوازه‌ای داشته‌اند، استاد [[موسوي تهراني، رسول|موسوی تهرانی]] از فروغ و درخشش ویژه‌ای برخوردارند»<ref>ر.ک: همان، ص112</ref>‎.  


    ازآنجاکه کتاب رسائل از دقت، متانت و پیچیدگی خاصی برخوردار است و درعین‎حال، به‎عنوان یکی از کتب درسی، در سطوح عالی حوزه تدریس می‎شود، از عصر شیخ به این‎سو، شروح و حواشی زیادی بر آن نوشته شده که شرح موسوی تهرانی از آن جمله است.  
    ازآنجاکه کتاب رسائل از دقت، متانت و پیچیدگی خاصی برخوردار است و درعین‌حال، به‌عنوان یکی از کتب درسی، در سطوح عالی حوزه تدریس می‌شود، از عصر شیخ به این‌سو، شروح و حواشی زیادی بر آن نوشته شده که شرح [[موسوي تهراني، رسول|موسوی تهرانی]] از آن جمله است.  


    شارح از بیانی شیوا، آسان و روان برخوردار است که همواره با ذکر نکاتی ارزنده همراه است؛ به همین جهت وی دشوارترین مطالب کتاب را به‎گونه‎ای آسان و ساده مطرح می‎کنند؛ به‎گونه‎ای که حقیقتاً هیچ نکته نگفته‎ای باقی نمی‎ماند<ref>ر.ک: همان، ص112</ref>‎.  
    شارح از بیانی شیوا، آسان و روان برخوردار است که همواره با ذکر نکاتی ارزنده همراه است؛ به همین جهت وی دشوارترین مطالب کتاب را به‌گونه‌ای آسان و ساده مطرح می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که حقیقتاً هیچ نکته نگفته‌ای باقی نمی‌ماند<ref>ر.ک: همان، ص112</ref>‎.  


    تحقیق و تتبع فراوان در مطالب درسی و مسائل جانبی آن، از ویژگی‎های حائز اهمیت حوزه درسی شارح است. وی در برخورد با مطالب علمی، بسیار موشکافانه و تحقیقی عمل می‎کند و در این محفل، مسائل مورد تحلیل و بررسی عمیقی قرار می‎گیرد؛ به‎گونه‎ای که در بسیاری از اوقات، جنبه درس خارج اصول پیدا می‎کند. توجه به جنبه کاربردی مباحث اصولی و تطبیق قواعد آن با مثال‎های متنوع فقهی تسلط و اشراف کامل بر عبارات کتاب و همت در تصحیح ادبی آن‎ها در موارد لزوم، تقسیم‎بندی مطالب و عناوین درسی، ایجاد انگیزه و فراهم آوردن زمینه‎های لازم برای تحقیق و پژوهش و وادار کردن شاگردان بدین امر مهم، ذکر منابع و مآخذ اقوال و دقت تحسین‎برانگیز در نقل آن‎ها، بیان سیر تاریخ مباحث و ایجاد پیوند منطقی میان مطالب علمی و عبارات کتاب، توجه به ادله و مبانی پنهان در پس اقوال و تقید به تدریس کتاب از آغاز تا پایان آن، از دیگر ویژگی‎های برجسته درس شارح است<ref>ر.ک: همان، ص113</ref>‎.  
    تحقیق و تتبع فراوان در مطالب درسی و مسائل جانبی آن، از ویژگی‌های حائز اهمیت حوزه درسی شارح است. وی در برخورد با مطالب علمی، بسیار موشکافانه و تحقیقی عمل می‌کند و در این محفل، مسائل مورد تحلیل و بررسی عمیقی قرار می‌گیرد؛ به‌گونه‌ای که در بسیاری از اوقات، جنبه درس خارج اصول پیدا می‌کند. توجه به جنبه کاربردی مباحث اصولی و تطبیق قواعد آن با مثال‎های متنوع فقهی تسلط و اشراف کامل بر عبارات کتاب و همت در تصحیح ادبی آن‌ها در موارد لزوم، تقسیم‌بندی مطالب و عناوین درسی، ایجاد انگیزه و فراهم آوردن زمینه‌های لازم برای تحقیق و پژوهش و وادار کردن شاگردان بدین امر مهم، ذکر منابع و مآخذ اقوال و دقت تحسین‌برانگیز در نقل آن‌ها، بیان سیر تاریخ مباحث و ایجاد پیوند منطقی میان مطالب علمی و عبارات کتاب، توجه به ادله و مبانی پنهان در پس اقوال و تقید به تدریس کتاب از آغاز تا پایان آن، از دیگر ویژگی‌های برجسته درس شارح است<ref>ر.ک: همان، ص113</ref>‎.  


    ==ویژگی‎ها و امتیازات شرح==  
    ==ویژگی‌ها و امتیازات شرح==  
    # مکتوب شدن دروس ضبط‎شده؛  
    # مکتوب شدن دروس ضبط‎شده؛  
    # استخراج مصادر؛
    # استخراج مصادر؛
    # تقریر و تدوین: در این مرحله، صرفاً به تبدیل گفتار به نوشتار اکتفا نشده، بلکه مطالب تکراری که مجلس درس اقتضای آن را دارد، به‎گونه‎ای به هم آمیخته شده تا هیچ نکته‎ای از دست نرود. همچنین در برخی موارد، توضیح کامل‎تری به‎‎منظور غنی‎تر شدن بحث ارائه شده است؛  
    # تقریر و تدوین: در این مرحله، صرفاً به تبدیل گفتار به نوشتار اکتفا نشده، بلکه مطالب تکراری که مجلس درس اقتضای آن را دارد، به‌گونه‌ای به هم آمیخته شده تا هیچ نکته‌ای از دست نرود. همچنین در برخی موارد، توضیح کامل‌تری به‎‎منظور غنی‌تر شدن بحث ارائه شده است؛  
    # در ابتدای هر بحث، بخش کوتاهی تحت عنوان «اشاره» قرار داده شده که بیانگر نتیجه پیشین و موضوع مورد نظر در بحث حاضر است تا قبل از ورود، جایگاه بحث روشن شود؛  
    # در ابتدای هر بحث، بخش کوتاهی تحت عنوان «اشاره» قرار داده شده که بیانگر نتیجه پیشین و موضوع مورد نظر در بحث حاضر است تا قبل از ورود، جایگاه بحث روشن شود؛  
    # تطبیق متن: در این قسمت کوشش شده تا ترجمه‎ای نسبتاً آزاد و درعین‎حال، با رعایت ساختار زبان عربی ارائه گردد؛  
    # تطبیق متن: در این قسمت کوشش شده تا ترجمه‌ای نسبتاً آزاد و درعین‌حال، با رعایت ساختار زبان عربی ارائه گردد؛  
    # تا جایی که امکان داشته عبارات علما در پاورقی نقل شده تا دسترسی به اصل کلمات آسان‎تر باشد؛  
    # تا جایی که امکان داشته عبارات علما در پاورقی نقل شده تا دسترسی به اصل کلمات آسان‎تر باشد؛  
    # ویرایش نهایی: در این مرحله تلاش شده تا اصطلاحات تخصصی علم فقه و اصول که - اذهان با آن‎ها مأنوس می‎باشند - ‎به همان صورت حفظ شوند<ref>ر.ک: مقدمه جلد دوم، ص13-12</ref>‎.  
    # ویرایش نهایی: در این مرحله تلاش شده تا اصطلاحات تخصصی علم فقه و اصول که - اذهان با آن‌ها مأنوس می‌باشند - ‎به همان صورت حفظ شوند<ref>ر.ک: مقدمه جلد دوم، ص13-12</ref>‎.  


    فهرست مطالب هر جلد در ابتدا یا انتهای آن و فهارس آیات، روایات و منابع تحقیق در انتهای جلد چهارم ذکر شده است.  
    فهرست مطالب هر جلد در ابتدا یا انتهای آن و فهارس آیات، روایات و منابع تحقیق در انتهای جلد چهارم ذکر شده است.  


    ==پانویس ==
    ==پانویس ==
    <references />
    <references/>
    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    مقدمه و متن کتاب.  
    مقدمه و متن کتاب.  
       
       
    == وابسته‌ها ==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
       
       
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
       
       
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
       
       
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:فقه و اصول]]
       
       
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اصول فقه (آثارکلی)]]
       
       
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اصول فقه شیعه]]
    [[رده:قربانی-باقی زاده]]
    [[رده:سال97-25دی الی24بهمن]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۰۳

    ‏مجمع الفوائد في شرح الفرائد
    مجمع الفوائد في شرح الفرائد
    پدیدآورانموسوي تهراني، رسول (شارح)

    جمعي از شاگردان حضرت استاد (مقرر و محقق)

    انصاری، مرتضی بن محمدامین (نويسنده)

    مؤسسه آيت‌الله العظمي بروجردي قدس‌سره (مقرر و محقق)

    موسوي تهراني، رسول (مصحح)
    عنوان‌های دیگرفرائد الاصول. شرح تقريرات درس رسائل استاد موسوي تهراني (مد ظله العالي) با تصحيح معظم له
    ناشرطبا؛ مؤسسة آيةالله العظمي البروجردي.
    مکان نشرايران - قم
    سال نشرمجلد1: 1383ش ,

    مجلد2: 1390ش,

    مجلد3: 1392ش,

    مجلد4: 1392ش,

    مجلد5: 1393ش,

    مجلد6: 1395ش,

    مجلد9: 1394ش,

    مجلد10: 1395ش,
    شابک964-06-4546
    موضوعاصول فقه شيعه انصاري، مرتضي بن محمد امين، 1214 - 1281ق. فرائد الاصول ‏-‏ نقد و تفسير
    زبانعربی فارسی
    تعداد جلد10
    کد کنگره
    ‏‏BP‎‏ ‎‏159‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ ‎‏ف‎‏402187*
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    مجمع الفوائد في شرح الفرائد، شرح بر کتاب «فرائد الأصول» یا رسائل شیخ انصاری (متوفی 1214ق)، تقریرات دروس استاد موسوی تهرانی است که به کوشش جمعی از شاگردان وی نگارش و در چهار جلد تنظیم و منتشر شده است. تصحیح این اثر نیز به قلم خود اوست.

    کتاب با مقدمه‌ای در معرفی و تبیین جایگاه علم اصول فقه و موضوع اجتهاد از دیدگاه شیعه و اهل سنت آغاز شده است. سپس جایگاه بلند فرائد الأصول در نوآوری‌های شیخ انصاری بحث شده است: «شیخ برای نخستین بار برجسته‌ترین، کامل‌ترین و محققانه‌ترین اثر عمیق را از خود، در همین نوشته به یادگار گذاشته است؛ کتابی حاوی همه مباحث در استنباط فقه شیعه و عاری از همه مطالب بی‌ارتباط با آن»[۱]‎.

    نویسنده در ادامه مقدمه لازم دیده است که به شرح حال مختصری از 21 تن از مشاهیر مکتب اصولی شیخ، همچون میرزای شیرازی، آخوند خراسانی و امام خمینی(ره) اشاره کند[۲]‎. سپس نگاهی گذرا به زندگانی استاد موسوی تهرانی داشته و تحت عنوان ویژگی‌های درس رسائل وی می‌نویسد: «در میان فرزانگانی که در سال‎های اخیر، در زمینه تدریس کتاب ارزشمند یادشده، چهره ماندگار و پرآوازه‌ای داشته‌اند، استاد موسوی تهرانی از فروغ و درخشش ویژه‌ای برخوردارند»[۳]‎.

    ازآنجاکه کتاب رسائل از دقت، متانت و پیچیدگی خاصی برخوردار است و درعین‌حال، به‌عنوان یکی از کتب درسی، در سطوح عالی حوزه تدریس می‌شود، از عصر شیخ به این‌سو، شروح و حواشی زیادی بر آن نوشته شده که شرح موسوی تهرانی از آن جمله است.

    شارح از بیانی شیوا، آسان و روان برخوردار است که همواره با ذکر نکاتی ارزنده همراه است؛ به همین جهت وی دشوارترین مطالب کتاب را به‌گونه‌ای آسان و ساده مطرح می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که حقیقتاً هیچ نکته نگفته‌ای باقی نمی‌ماند[۴]‎.

    تحقیق و تتبع فراوان در مطالب درسی و مسائل جانبی آن، از ویژگی‌های حائز اهمیت حوزه درسی شارح است. وی در برخورد با مطالب علمی، بسیار موشکافانه و تحقیقی عمل می‌کند و در این محفل، مسائل مورد تحلیل و بررسی عمیقی قرار می‌گیرد؛ به‌گونه‌ای که در بسیاری از اوقات، جنبه درس خارج اصول پیدا می‌کند. توجه به جنبه کاربردی مباحث اصولی و تطبیق قواعد آن با مثال‎های متنوع فقهی تسلط و اشراف کامل بر عبارات کتاب و همت در تصحیح ادبی آن‌ها در موارد لزوم، تقسیم‌بندی مطالب و عناوین درسی، ایجاد انگیزه و فراهم آوردن زمینه‌های لازم برای تحقیق و پژوهش و وادار کردن شاگردان بدین امر مهم، ذکر منابع و مآخذ اقوال و دقت تحسین‌برانگیز در نقل آن‌ها، بیان سیر تاریخ مباحث و ایجاد پیوند منطقی میان مطالب علمی و عبارات کتاب، توجه به ادله و مبانی پنهان در پس اقوال و تقید به تدریس کتاب از آغاز تا پایان آن، از دیگر ویژگی‌های برجسته درس شارح است[۵]‎.

    ویژگی‌ها و امتیازات شرح

    1. مکتوب شدن دروس ضبط‎شده؛
    2. استخراج مصادر؛
    3. تقریر و تدوین: در این مرحله، صرفاً به تبدیل گفتار به نوشتار اکتفا نشده، بلکه مطالب تکراری که مجلس درس اقتضای آن را دارد، به‌گونه‌ای به هم آمیخته شده تا هیچ نکته‌ای از دست نرود. همچنین در برخی موارد، توضیح کامل‌تری به‎‎منظور غنی‌تر شدن بحث ارائه شده است؛
    4. در ابتدای هر بحث، بخش کوتاهی تحت عنوان «اشاره» قرار داده شده که بیانگر نتیجه پیشین و موضوع مورد نظر در بحث حاضر است تا قبل از ورود، جایگاه بحث روشن شود؛
    5. تطبیق متن: در این قسمت کوشش شده تا ترجمه‌ای نسبتاً آزاد و درعین‌حال، با رعایت ساختار زبان عربی ارائه گردد؛
    6. تا جایی که امکان داشته عبارات علما در پاورقی نقل شده تا دسترسی به اصل کلمات آسان‎تر باشد؛
    7. ویرایش نهایی: در این مرحله تلاش شده تا اصطلاحات تخصصی علم فقه و اصول که - اذهان با آن‌ها مأنوس می‌باشند - ‎به همان صورت حفظ شوند[۶]‎.

    فهرست مطالب هر جلد در ابتدا یا انتهای آن و فهارس آیات، روایات و منابع تحقیق در انتهای جلد چهارم ذکر شده است.

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه جلد اول، ص94-93
    2. ر.ک: همان، ص105-101
    3. ر.ک: همان، ص112
    4. ر.ک: همان، ص112
    5. ر.ک: همان، ص113
    6. ر.ک: مقدمه جلد دوم، ص13-12

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها