فضائل الامام علي علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'رده:علی بن ابی‌طالب(ع)' به 'رده:امام علی(ع)') |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| شابک =978-964-465-129-8 | | شابک =978-964-465-129-8 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =19272 | ||
| کتابخوان همراه نور =19272 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۶: | ||
كتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در 39 عنوان، ارائه گرديده است. | كتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در 39 عنوان، ارائه گرديده است. | ||
از جمله اهدافى كه نویسنده در نوشتن كتاب دنبال كرده است، اين است كه ثابت نمايد ميان سنى و شيعه نه يك رابطه، بلكه رشته‌اى از روابط متين وجود دارد و هيچ‌كس در پى گسستن اين روابط برنيامده، مگر آنكه بخواهد اسلام و مسلمين را قربانى غرض‌ورزى‌ها و هواهاى نفس خود كند. به اعتقاد نویسنده، هيچ چيزى براى اثبات اين موضوع، آشكارتر از اين نيست كه آيات و رواياتى كه شیعیان براى تقديس خاندان پيامبر(ص) به آن‌ها استناد مى‌نمايند، همان آيات و رواياتى است كه اهل سنت نيز در اين باره، به آنان استدلال مى‌كنند، تا آنجا كه اين تصور پديد مى‌آيد كه هركدام اين‌ها را از ديگرى، نقل كرده‌اند، باآنكه از يك آبشخور سيراب گشته‌اند<ref>سيادت عبدالرزاق، ص19</ref> | از جمله اهدافى كه نویسنده در نوشتن كتاب دنبال كرده است، اين است كه ثابت نمايد ميان سنى و شيعه نه يك رابطه، بلكه رشته‌اى از روابط متين وجود دارد و هيچ‌كس در پى گسستن اين روابط برنيامده، مگر آنكه بخواهد اسلام و مسلمين را قربانى غرض‌ورزى‌ها و هواهاى نفس خود كند. به اعتقاد نویسنده، هيچ چيزى براى اثبات اين موضوع، آشكارتر از اين نيست كه آيات و رواياتى كه شیعیان براى تقديس خاندان پيامبر(ص) به آن‌ها استناد مى‌نمايند، همان آيات و رواياتى است كه اهل سنت نيز در اين باره، به آنان استدلال مى‌كنند، تا آنجا كه اين تصور پديد مى‌آيد كه هركدام اين‌ها را از ديگرى، نقل كرده‌اند، باآنكه از يك آبشخور سيراب گشته‌اند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18769/1/19 سيادت عبدالرزاق، ص19]</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه، ضمن انتقاد از محبانى كه بدون علم، دست به قلم برده و اقدام به نگارش سيره معصومين(ع) مى‌نمايند، به برخى از ويژگى‌هاى كتاب حاضر، اشاره شده است<ref>مقدمه، ص9-13</ref> | در مقدمه، ضمن انتقاد از محبانى كه بدون علم، دست به قلم برده و اقدام به نگارش سيره معصومين(ع) مى‌نمايند، به برخى از ويژگى‌هاى كتاب حاضر، اشاره شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17105/1/9 مقدمه، ص9-13]</ref> | ||
نویسنده در اولين عنوان، به دنبال پاسخ به اين سؤال كه چرا از اهل‌بيت(ع) پيروى مى‌كنيم، به بررسى آنچه نسبت دادن آن به اهل‌بيت(ع) روا و يا نارواست، پرداخته است<ref>متن كتاب، ص15</ref> | نویسنده در اولين عنوان، به دنبال پاسخ به اين سؤال كه چرا از اهل‌بيت(ع) پيروى مى‌كنيم، به بررسى آنچه نسبت دادن آن به اهل‌بيت(ع) روا و يا نارواست، پرداخته است<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17105/1/15 متن كتاب، ص15]</ref> | ||
[[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] در روايتى مى‌فرمايند: «آنچه از (ويژگى و فضيلت‌هاى) ما به شما رسيد كه نسبت دادن آن‌ها به مخلوقين روا بود (اما) شما آن را نمى‌دانستيد و نمى‌فهميديد، پس آن را انكار ننماييد و به ما نسبت دهيد و آنچه از ما به شما رسيد كه در مورد مخلوقين روا نبود، پس آن را انكار نموده و به ما نسبت ندهيد»<ref>سيادت عبدالرزاق، ص21</ref>نویسنده در توضيح اين روايت، به تبين عقيده شيعه در اين رابطه پرداخته و معتقد است امام(ع) در اين روايت درستى فضيلت‌هايى را كه به اهل‌بيت(ع) نسبت داده مى‌شود، با تعيين آن‌ها به‌عنوان صفات مخلوق كمتر از خالق، مشخص نموده است. به اعتقاد وى، اين سخن امام(ع)، مرزى آشكار ميان سخن روا و عادلانه و گفتار دروغ و افترا درباره آنان تلقى مى‌شود و بنابراین، عقيده شيعه اماميه درباره امامان خود، به‌صواب مى‌باشد؛ زيرا آنان ايمان راسخ و بدون هيچ شك و ترديدى دارند كه خداوند هيچ شريكى در خلق و روزى و علم غيب، ندارد و والاتر و برتر از آن است كه در كسى حلول نموده يا كسى چون او شود و نيز پس از پيامبر(ص)، نه رسولى است و نه وحى‌اى و معرفت ائمه(ع) بدون طاعات و عبادات ديگر، سودى نخواهد بخشيد<ref>همان، ص25</ref> | [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] در روايتى مى‌فرمايند: «آنچه از (ويژگى و فضيلت‌هاى) ما به شما رسيد كه نسبت دادن آن‌ها به مخلوقين روا بود (اما) شما آن را نمى‌دانستيد و نمى‌فهميديد، پس آن را انكار ننماييد و به ما نسبت دهيد و آنچه از ما به شما رسيد كه در مورد مخلوقين روا نبود، پس آن را انكار نموده و به ما نسبت ندهيد»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18769/1/21 سيادت عبدالرزاق، ص21]</ref>نویسنده در توضيح اين روايت، به تبين عقيده شيعه در اين رابطه پرداخته و معتقد است امام(ع) در اين روايت درستى فضيلت‌هايى را كه به اهل‌بيت(ع) نسبت داده مى‌شود، با تعيين آن‌ها به‌عنوان صفات مخلوق كمتر از خالق، مشخص نموده است. به اعتقاد وى، اين سخن امام(ع)، مرزى آشكار ميان سخن روا و عادلانه و گفتار دروغ و افترا درباره آنان تلقى مى‌شود و بنابراین، عقيده شيعه اماميه درباره امامان خود، به‌صواب مى‌باشد؛ زيرا آنان ايمان راسخ و بدون هيچ شك و ترديدى دارند كه خداوند هيچ شريكى در خلق و روزى و علم غيب، ندارد و والاتر و برتر از آن است كه در كسى حلول نموده يا كسى چون او شود و نيز پس از پيامبر(ص)، نه رسولى است و نه وحى‌اى و معرفت ائمه(ع) بدون طاعات و عبادات ديگر، سودى نخواهد بخشيد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18769/1/25 همان، ص25]</ref> | ||
در عنوان دوم، روايتى از پيامبر(ص) نقل شده است كه آن حضرت در آن، امتيازات و اختصاصات [[علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، از جمله داشتن پدر زنى مثل پيامبر(ص)، همسرى چون فاطمه(س) و فرزندانى چون حسنين(ع) را برشمرده است<ref>متن كتاب، ص27</ref> | در عنوان دوم، روايتى از پيامبر(ص) نقل شده است كه آن حضرت در آن، امتيازات و اختصاصات [[علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، از جمله داشتن پدر زنى مثل پيامبر(ص)، همسرى چون فاطمه(س) و فرزندانى چون حسنين(ع) را برشمرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17105/1/27 متن كتاب، ص27]</ref> | ||
در توضيح اين روايت، نویسنده به اين نكته اشاره دارد كه هرچند پيامبر(ص) فرزندان صلبى پسر نداشت، اما از داشتن دودمان و نسل محروم نگشت، بلكه از فرزندان پسر نيز محروم نگشت؛ زيرا به نص صريح قرآن، حسن(ع) و حسين(ع) هر دو فرزندان اويند و اهل سنت و شیعیان بر يك باورند كه مقصود از «أنفسنا»، پيامبر(ص) و على(ع)، «نساءنا» فاطمه(س) و «أبناءنا» حسن(ع) و حسين(ع) مى‌باشند كه در آيه مباهله وارد شده است<ref>سيادت عبدالرزاق، ص42</ref> | در توضيح اين روايت، نویسنده به اين نكته اشاره دارد كه هرچند پيامبر(ص) فرزندان صلبى پسر نداشت، اما از داشتن دودمان و نسل محروم نگشت، بلكه از فرزندان پسر نيز محروم نگشت؛ زيرا به نص صريح قرآن، حسن(ع) و حسين(ع) هر دو فرزندان اويند و اهل سنت و شیعیان بر يك باورند كه مقصود از «أنفسنا»، پيامبر(ص) و على(ع)، «نساءنا» فاطمه(س) و «أبناءنا» حسن(ع) و حسين(ع) مى‌باشند كه در آيه مباهله وارد شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18769/1/42 سيادت عبدالرزاق، ص42]</ref> | ||
در عنوان سوم، درباره [[امام على(ع)]] و حضرت فاطمه(س) و كفو و همتايى ايشان نسبت به هم، توضيح داده شده است<ref>متن كتاب، ص39-54</ref>و در عنوان چهارم، گوشه‌هايى از شجاعت [[امام على(ع)|حضرت امير]](ع)، به تصوير كشيده شده است. نویسنده، معتقد است سخن گفتن درباره شجاعت [[علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، مانند سخن گفتن درباره نور خورشيد، توضيح واضحات است<ref>همان، ص55</ref> | در عنوان سوم، درباره [[امام على(ع)]] و حضرت فاطمه(س) و كفو و همتايى ايشان نسبت به هم، توضيح داده شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17105/1/39 متن كتاب، ص39-54]</ref>و در عنوان چهارم، گوشه‌هايى از شجاعت [[امام على(ع)|حضرت امير]](ع)، به تصوير كشيده شده است. نویسنده، معتقد است سخن گفتن درباره شجاعت [[علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، مانند سخن گفتن درباره نور خورشيد، توضيح واضحات است<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17105/1/55 همان، ص55]</ref> | ||
در عنوان پنجم، از سخاوت‌مندى و كرم امام(ع) سخن به ميان آمده است. به اعتقاد نویسنده، سخن از كرم و سخاوت‌مندى آن حضرت، از سخن گفتن در مورد زهد و پارسايى و روى‌گردانى حضرتش از دنيا و توشه آن، آشكار مى‌شود؛ زيرا آنكه علت و چرايى چيزى را دريافت، بر پيامدها و معلولات نيز آگاهى مى‌يابد<ref>سيادت عبدالرزاق، ص85</ref> | در عنوان پنجم، از سخاوت‌مندى و كرم امام(ع) سخن به ميان آمده است. به اعتقاد نویسنده، سخن از كرم و سخاوت‌مندى آن حضرت، از سخن گفتن در مورد زهد و پارسايى و روى‌گردانى حضرتش از دنيا و توشه آن، آشكار مى‌شود؛ زيرا آنكه علت و چرايى چيزى را دريافت، بر پيامدها و معلولات نيز آگاهى مى‌يابد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18769/1/85 سيادت عبدالرزاق، ص85]</ref> | ||
در ششمين عنوان، از بى‌ميلى و زهد آن حضرت نسبت به دنيا گفته شده<ref>متن كتاب، ص73</ref>و در عنوان هفتم، از نماز ايشان<ref>همان، ص87</ref>در عنوان هشتم، به پيشگويى‌هاى علمى امام(ع) پرداخته شده است. تاريخ‌نگاران و سيره‌نويسان پيشگويى‌هاى فراوانى از [[امام على(ع)]] را ذكر كرده‌اند، ولى به نظر نویسنده، برخى از ايشان، ميان علت‌ها و انواع آن، تفاوتى قائل نشده‌اند و همگى را مانند همديگر دانسته‌اند و دانش امام(ع) را كه از قرآن و پيامبر(ص) ريشه مى‌گيرد، با دانشى كه سرچشمه آن، عظمت امام(ع) و انديشه ناب و | در ششمين عنوان، از بى‌ميلى و زهد آن حضرت نسبت به دنيا گفته شده<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17105/1/73 متن كتاب، ص73]</ref>و در عنوان هفتم، از نماز ايشان<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/17105/1/87 همان، ص87]</ref>در عنوان هشتم، به پيشگويى‌هاى علمى امام(ع) پرداخته شده است. تاريخ‌نگاران و سيره‌نويسان پيشگويى‌هاى فراوانى از [[امام على(ع)]] را ذكر كرده‌اند، ولى به نظر نویسنده، برخى از ايشان، ميان علت‌ها و انواع آن، تفاوتى قائل نشده‌اند و همگى را مانند همديگر دانسته‌اند و دانش امام(ع) را كه از قرآن و پيامبر(ص) ريشه مى‌گيرد، با دانشى كه سرچشمه آن، عظمت امام(ع) و انديشه ناب و پاک وى است، در هم آميخته‌اند. دانشى كه پيش از دوره مدرن و پيشرفته وجود داشته و با تمدن كنونى ما و هر تمدن ساخته بشر، حتى پس از هزار سال، همراهى مى‌كند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18769/1/117 سيادت عبدالرزاق، ص117]</ref> | ||
حمزه شير خدا و شير رسول خدا(ص)، پيمان‌شكنى، نهج‌البلاغة، مسجدهاى ما، سرمايه‌دارى و سوسياليسم در اسلام، جنگ بدر، احد، احزاب، خيبر، حنين، جمل، صفين، نهروان، شيخ محمد خضرى و تبانى، الگوى آرمانى، شیعیان على(ع) و دروغ‌ورزان، هريك از امامان شيعه در كلام [[علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، شيعه على(ع) و منصفان، دنيا از نظر على(ع) و پايانى معطر، ساير عناوين مطرح‌شده در كتاب مى‌باشد. | حمزه شير خدا و شير رسول خدا(ص)، پيمان‌شكنى، نهج‌البلاغة، مسجدهاى ما، سرمايه‌دارى و سوسياليسم در اسلام، جنگ بدر، احد، احزاب، خيبر، حنين، جمل، صفين، نهروان، شيخ محمد خضرى و تبانى، الگوى آرمانى، شیعیان على(ع) و دروغ‌ورزان، هريك از امامان شيعه در كلام [[علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]]، شيعه على(ع) و منصفان، دنيا از نظر على(ع) و پايانى معطر، ساير عناوين مطرح‌شده در كتاب مى‌باشد. | ||
نویسنده در مورد جنگ‌هاى امام(ع) همراه پيامبر(ص) و پس از وى، توجه ويژه‌اى روا داشته و اين رزم‌ها را به‌گونه‌اى مختصر و البته واضح، به تصوير كشيده است؛ زيرا معتقد است از سويى بسيارى از خوانندگان ميل دارند بر حقيقت آن‌ها دست يابند و از سويى ديگر، مراجعه به متون طولانى و سبک كهن آن، برایشان سخت و دشوار است. اين اهتمام ويژه نویسنده، ازآن‌روست كه به اعتقاد وى، اين جنگ‌ها، شخصيت امام(ع) را در آشكارترين شكل ممكن، نمايان ساخته و از اعتماد وى بر خداوند و اعتماد به نفسش سخن مى‌گويد و زهد و پارسايى دنيوى، افتادگى و تواضع و صبر و پايدارى وى را در برابر ناملايمات و تندبادها به نمايش مى‌گذارد و عشق او را به نيكى، صلح، مهربانى و شفقتش حتى نسبت به سخت‌ترين دشمنانش، بازگو مى‌نمايد. به باور وى، جنگ‌هاى [[امام صادق]] انه‌ترين و عادلانه‌ترين گواه بر اين مدعا در اختيار مى‌گذارد كه اين نبردها، فقط براى اعلاى كلمه «لا إله إلا الله، محمد رسول‌الله» و براى دستگيرى مستمندان و تسكين دردهاى نيازمندان صورت گرفته است<ref>سيادت عبدالرزاق، ص18</ref> | نویسنده در مورد جنگ‌هاى امام(ع) همراه پيامبر(ص) و پس از وى، توجه ويژه‌اى روا داشته و اين رزم‌ها را به‌گونه‌اى مختصر و البته واضح، به تصوير كشيده است؛ زيرا معتقد است از سويى بسيارى از خوانندگان ميل دارند بر حقيقت آن‌ها دست يابند و از سويى ديگر، مراجعه به متون طولانى و سبک كهن آن، برایشان سخت و دشوار است. اين اهتمام ويژه نویسنده، ازآن‌روست كه به اعتقاد وى، اين جنگ‌ها، شخصيت امام(ع) را در آشكارترين شكل ممكن، نمايان ساخته و از اعتماد وى بر خداوند و اعتماد به نفسش سخن مى‌گويد و زهد و پارسايى دنيوى، افتادگى و تواضع و صبر و پايدارى وى را در برابر ناملايمات و تندبادها به نمايش مى‌گذارد و عشق او را به نيكى، صلح، مهربانى و شفقتش حتى نسبت به سخت‌ترين دشمنانش، بازگو مى‌نمايد. به باور وى، جنگ‌هاى [[امام صادق]] انه‌ترين و عادلانه‌ترين گواه بر اين مدعا در اختيار مى‌گذارد كه اين نبردها، فقط براى اعلاى كلمه «لا إله إلا الله، محمد رسول‌الله» و براى دستگيرى مستمندان و تسكين دردهاى نيازمندان صورت گرفته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18769/1/18 سيادت عبدالرزاق، ص18]</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۷: | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references/> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
#مقدمه و متن كتاب. | |||
#[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18769 سيادت عبدالرزاق، فضيلت‌هاى امام على(ع)، دارالكتب الإسلامي، قم]. | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[فضيلت‌های امام علی عليه‌السلام]] | [[فضيلت‌های امام علی عليه‌السلام]] | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۲: | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]] | [[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]] | ||
[[رده: | [[رده:سرگذشتنامههای فردی]] | ||
[[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]] | [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]] | ||
[[رده:حالات فردی]] | [[رده:حالات فردی]] | ||
[[رده:علی | [[رده:امام علی(ع)]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۰۶
| فضائل الامام علی علیه‌السلام: علمه، جوده، شجاعته، صلاته، بلاغته، حروبه، و غیر ذلک | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | غریری، سامی (مصحح) مغنیه، محمدجواد (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | علمه، جوده، شجاعته، صلاته، بلاغته، حروبه، و غیر ذلک |
| ناشر | دار الکتاب الإسلامي |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1386 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-465-129-8 |
| موضوع | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - فضایل |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 37/4 /م6ف6 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
فضائل الإمام علي(ع) كه نام كامل آن عبارت است از: «فضائل الإمام علي(ع): علمه، جوده، شجاعته، صلاته، بلاغته، حروبه و غير ذلك»، اثر علامه محمدجواد مغنيه، با تحقيق سامى الغريري (الغراوي)، است.
در اين كتاب، نمونه‌هايى از فضيلت‌هاى امام على(ع)، با اشاره به اين نكته كه نویسنده در پى محدود كردن آن‌ها به موارد معدود يا برشمردن تمامى آن‌ها نيست، ذكر شده است.
كتاب به زبان عربى و در دوران معاصر نوشته شده است.
ساختار
كتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در 39 عنوان، ارائه گرديده است.
از جمله اهدافى كه نویسنده در نوشتن كتاب دنبال كرده است، اين است كه ثابت نمايد ميان سنى و شيعه نه يك رابطه، بلكه رشته‌اى از روابط متين وجود دارد و هيچ‌كس در پى گسستن اين روابط برنيامده، مگر آنكه بخواهد اسلام و مسلمين را قربانى غرض‌ورزى‌ها و هواهاى نفس خود كند. به اعتقاد نویسنده، هيچ چيزى براى اثبات اين موضوع، آشكارتر از اين نيست كه آيات و رواياتى كه شیعیان براى تقديس خاندان پيامبر(ص) به آن‌ها استناد مى‌نمايند، همان آيات و رواياتى است كه اهل سنت نيز در اين باره، به آنان استدلال مى‌كنند، تا آنجا كه اين تصور پديد مى‌آيد كه هركدام اين‌ها را از ديگرى، نقل كرده‌اند، باآنكه از يك آبشخور سيراب گشته‌اند[۱]
گزارش محتوا
در مقدمه، ضمن انتقاد از محبانى كه بدون علم، دست به قلم برده و اقدام به نگارش سيره معصومين(ع) مى‌نمايند، به برخى از ويژگى‌هاى كتاب حاضر، اشاره شده است[۲]
نویسنده در اولين عنوان، به دنبال پاسخ به اين سؤال كه چرا از اهل‌بيت(ع) پيروى مى‌كنيم، به بررسى آنچه نسبت دادن آن به اهل‌بيت(ع) روا و يا نارواست، پرداخته است[۳]
امام صادق(ع) در روايتى مى‌فرمايند: «آنچه از (ويژگى و فضيلت‌هاى) ما به شما رسيد كه نسبت دادن آن‌ها به مخلوقين روا بود (اما) شما آن را نمى‌دانستيد و نمى‌فهميديد، پس آن را انكار ننماييد و به ما نسبت دهيد و آنچه از ما به شما رسيد كه در مورد مخلوقين روا نبود، پس آن را انكار نموده و به ما نسبت ندهيد»[۴]نویسنده در توضيح اين روايت، به تبين عقيده شيعه در اين رابطه پرداخته و معتقد است امام(ع) در اين روايت درستى فضيلت‌هايى را كه به اهل‌بيت(ع) نسبت داده مى‌شود، با تعيين آن‌ها به‌عنوان صفات مخلوق كمتر از خالق، مشخص نموده است. به اعتقاد وى، اين سخن امام(ع)، مرزى آشكار ميان سخن روا و عادلانه و گفتار دروغ و افترا درباره آنان تلقى مى‌شود و بنابراین، عقيده شيعه اماميه درباره امامان خود، به‌صواب مى‌باشد؛ زيرا آنان ايمان راسخ و بدون هيچ شك و ترديدى دارند كه خداوند هيچ شريكى در خلق و روزى و علم غيب، ندارد و والاتر و برتر از آن است كه در كسى حلول نموده يا كسى چون او شود و نيز پس از پيامبر(ص)، نه رسولى است و نه وحى‌اى و معرفت ائمه(ع) بدون طاعات و عبادات ديگر، سودى نخواهد بخشيد[۵]
در عنوان دوم، روايتى از پيامبر(ص) نقل شده است كه آن حضرت در آن، امتيازات و اختصاصات حضرت على(ع)، از جمله داشتن پدر زنى مثل پيامبر(ص)، همسرى چون فاطمه(س) و فرزندانى چون حسنين(ع) را برشمرده است[۶]
در توضيح اين روايت، نویسنده به اين نكته اشاره دارد كه هرچند پيامبر(ص) فرزندان صلبى پسر نداشت، اما از داشتن دودمان و نسل محروم نگشت، بلكه از فرزندان پسر نيز محروم نگشت؛ زيرا به نص صريح قرآن، حسن(ع) و حسين(ع) هر دو فرزندان اويند و اهل سنت و شیعیان بر يك باورند كه مقصود از «أنفسنا»، پيامبر(ص) و على(ع)، «نساءنا» فاطمه(س) و «أبناءنا» حسن(ع) و حسين(ع) مى‌باشند كه در آيه مباهله وارد شده است[۷]
در عنوان سوم، درباره امام على(ع) و حضرت فاطمه(س) و كفو و همتايى ايشان نسبت به هم، توضيح داده شده است[۸]و در عنوان چهارم، گوشه‌هايى از شجاعت حضرت امير(ع)، به تصوير كشيده شده است. نویسنده، معتقد است سخن گفتن درباره شجاعت حضرت على(ع)، مانند سخن گفتن درباره نور خورشيد، توضيح واضحات است[۹]
در عنوان پنجم، از سخاوت‌مندى و كرم امام(ع) سخن به ميان آمده است. به اعتقاد نویسنده، سخن از كرم و سخاوت‌مندى آن حضرت، از سخن گفتن در مورد زهد و پارسايى و روى‌گردانى حضرتش از دنيا و توشه آن، آشكار مى‌شود؛ زيرا آنكه علت و چرايى چيزى را دريافت، بر پيامدها و معلولات نيز آگاهى مى‌يابد[۱۰]
در ششمين عنوان، از بى‌ميلى و زهد آن حضرت نسبت به دنيا گفته شده[۱۱]و در عنوان هفتم، از نماز ايشان[۱۲]در عنوان هشتم، به پيشگويى‌هاى علمى امام(ع) پرداخته شده است. تاريخ‌نگاران و سيره‌نويسان پيشگويى‌هاى فراوانى از امام على(ع) را ذكر كرده‌اند، ولى به نظر نویسنده، برخى از ايشان، ميان علت‌ها و انواع آن، تفاوتى قائل نشده‌اند و همگى را مانند همديگر دانسته‌اند و دانش امام(ع) را كه از قرآن و پيامبر(ص) ريشه مى‌گيرد، با دانشى كه سرچشمه آن، عظمت امام(ع) و انديشه ناب و پاک وى است، در هم آميخته‌اند. دانشى كه پيش از دوره مدرن و پيشرفته وجود داشته و با تمدن كنونى ما و هر تمدن ساخته بشر، حتى پس از هزار سال، همراهى مى‌كند[۱۳]
حمزه شير خدا و شير رسول خدا(ص)، پيمان‌شكنى، نهج‌البلاغة، مسجدهاى ما، سرمايه‌دارى و سوسياليسم در اسلام، جنگ بدر، احد، احزاب، خيبر، حنين، جمل، صفين، نهروان، شيخ محمد خضرى و تبانى، الگوى آرمانى، شیعیان على(ع) و دروغ‌ورزان، هريك از امامان شيعه در كلام حضرت على(ع)، شيعه على(ع) و منصفان، دنيا از نظر على(ع) و پايانى معطر، ساير عناوين مطرح‌شده در كتاب مى‌باشد.
نویسنده در مورد جنگ‌هاى امام(ع) همراه پيامبر(ص) و پس از وى، توجه ويژه‌اى روا داشته و اين رزم‌ها را به‌گونه‌اى مختصر و البته واضح، به تصوير كشيده است؛ زيرا معتقد است از سويى بسيارى از خوانندگان ميل دارند بر حقيقت آن‌ها دست يابند و از سويى ديگر، مراجعه به متون طولانى و سبک كهن آن، برایشان سخت و دشوار است. اين اهتمام ويژه نویسنده، ازآن‌روست كه به اعتقاد وى، اين جنگ‌ها، شخصيت امام(ع) را در آشكارترين شكل ممكن، نمايان ساخته و از اعتماد وى بر خداوند و اعتماد به نفسش سخن مى‌گويد و زهد و پارسايى دنيوى، افتادگى و تواضع و صبر و پايدارى وى را در برابر ناملايمات و تندبادها به نمايش مى‌گذارد و عشق او را به نيكى، صلح، مهربانى و شفقتش حتى نسبت به سخت‌ترين دشمنانش، بازگو مى‌نمايد. به باور وى، جنگ‌هاى امام صادق انه‌ترين و عادلانه‌ترين گواه بر اين مدعا در اختيار مى‌گذارد كه اين نبردها، فقط براى اعلاى كلمه «لا إله إلا الله، محمد رسول‌الله» و براى دستگيرى مستمندان و تسكين دردهاى نيازمندان صورت گرفته است[۱۴]
وضعيت كتاب
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست آيات و روايات مذكور در متن، به‌همراه فهرست منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، در انتهاى كتاب آمده است.
پاورقى‌ها توسط محقق نوشته شده و در آن‌ها، علاوه بر ذكر منابع، توضيحات جامع و مفصلى پيرامون برخى از كلمات و عبارات متن، ارائه گرديده است.
پانويس
منابع مقاله
- مقدمه و متن كتاب.
- سيادت عبدالرزاق، فضيلت‌هاى امام على(ع)، دارالكتب الإسلامي، قم.