رباعیات باباطاهر عریان: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR32818J1.jpg | عنوان =‏رباعیات باباطاهر عریان | عنوان‌...» ایجاد کرد)
     
    جز (جایگزینی متن - '}} {{' به '}} {{')
     
    (۳۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۲: خط ۲:
    | تصویر =NUR32818J1.jpg
    | تصویر =NUR32818J1.jpg
    | عنوان =‏رباعیات باباطاهر عریان
    | عنوان =‏رباعیات باباطاهر عریان
    | عنوان‌های دیگر =رباعيات بابا طاهر عريان
    | عنوان‌های دیگر =رباعيات باباطاهر عريان
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[بابا طاهر]] (نويسنده)
    [[باباطاهر]] (نویسنده)


    | زبان =فارسي
    | زبان =فارسی
    | کد کنگره =‏‏PIR‎‏ ‎‏4600‎‏ ‎‏13‎‏64
    | کد کنگره =‏‏PIR‎‏ ‎‏4600‎‏ ‎‏13‎‏64
    | موضوع =رباعي - قرن 5ق.
    | موضوع =رباعي - قرن 5ق.


    شعر فارسي - قرن 5ق.
    شعر فارسی - قرن 5ق.


    | ناشر =کانون انتشارات محراب  
    | ناشر =کانون انتشارات محراب  
    خط ۲۱: خط ۲۱:
    | شابک =
    | شابک =
    | تعداد جلد =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =32818
    | کتابخوان همراه نور =32818
    | کد پدیدآور =18422
    | کد پدیدآور =18422
    | پس از =
    | پس از =
    خط ۲۷: خط ۲۸:
    }}  
    }}  


    '''رباعیات باباطاهر عریان'''، مجموعه اشعار آن عارف دل‎سوخته به زبان پارسی است که در 1364ش، توسط کانون انتشارات محراب به چاپ رسیده است.
    '''رباعیات باباطاهر عریان'''، مجموعه اشعار آن عارف دل‎سوخته [[باباطاهر|باباطاهر عریان]]، به زبان پارسی است که در 1364ش، توسط کانون انتشارات محراب به چاپ رسیده است.


    ==ساختار==
    ==ساختار==
    خط ۳۳: خط ۳۴:


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    ناشر، مقدمه خویش بر دیوان را پس از ذکر این دوبیتی از بابا طاهر:
    ناشر، مقدمه خویش بر دیوان را پس از ذکر این دوبیتی از [[باباطاهر]]:
    '''الهی آتش عشقم به جان زن   شرر زان شعله‎ام بر استخوان زن'''
    {{شعر}}
    '''چو شمعم برفروز از آتش عشق   بر آن آتش دلم پروانه‎سان زن'''
    {{ب|''الهی آتش عشقم به جان زن''|2='' شرر زان شعله‌ام بر استخوان زن''}}
    این‎گونه آغاز کرده است:
    {{ب|''چو شمعم برفروز از آتش عشق''|2='' بر آن آتش دلم پروانه‌سان زن''}}
    شاید در میان گنجینه عظیم معارف منظوم پارسی، کمتر یادگاری به دلنشینی و سادگی و نفوذ تأثیر دوبیتی‎های باباطاهر عریان، بتوان یافت. در میان این ترانه‎های کوتاه و شورانگیز، آموزنده‎ترین پندهای عمیق و جان‎سوزترین زمزمه‎های دل عارفی عاشق، به یکدیگر درآمیخته و به مؤثرترین کلام بیان می‎شود:
    {{پایان شعر}}
    '''مکن کاری که بر پا سنگت آید  جهان با این فراخی تنگت آید'''
    '''چو فردا نامه‎‎خوانان نامه خوانند  تو خود از نامه خود ننگت آید'''<ref>مقدمه ناشر، ص4</ref>.


    اشعار باباطاهر در اکثریت قریب به اتفاق تذکره‎ها موجود و از روزگاران گذشته در سینه صاحبان ذوق و حال محفوظ است. آیا این بدان سبب نیست که این عشق و شیفتگی به محبوب و معبود حقیقی، عمقی در جان و ریشه‎ای در فطرت انسان دارد؟
    این‌گونه آغاز کرده است:
    '''دلی دیرم خریدار محبت  کزو گرم است بازار محبت'''
    '''لباسی بافتم بر قامت دل    ز پود محنت و تار محبت'''
    کثرت تکرار و شیوایی و سادگی بیان در دوبیتی‎های باباطاهر به‎حدی است که بسیاری از آنها را به‎صورت ضرب‎المثل‎های مشهور زبان پارسی درآورده؛ نظیر:
    «چه خوش‎تر مهربونی هر دو سر بی»، «تو که نوشم نه‎ای نیشم چرایی»، «اگر دردم یکی بودی چه بودی»، «یکی درد و یکی درمان پسندد»، «بیا سوته‎دلان گرد هم آییم»، «متاع کفر و دین بی‎مشتری نیست»...<ref>ر.ک: همان، ص4-5</ref>.


    از نگاه نویسنده مقدمه، از برخی دوبیتی‎های باباطاهر می‎توان دریافت که وی مذهب شیعه اثنا‎عشری داشته است؛ چنان‎که در موارد ذیل به آن تصریح کرده:
    شاید در میان گنجینه عظیم معارف منظوم پارسی، کمتر یادگاری به دلنشینی و سادگی و نفوذ تأثیر دوبیتی‌های [[باباطاهر|باباطاهر عریان]]، بتوان یافت. در میان این ترانه‌های کوتاه و شورانگیز، آموزنده‌ترین پندهای عمیق و جان‌سوزترین زمزمه‌های دل عارفی عاشق، به یکدیگر درآمیخته و به مؤثرترین کلام بیان می‌شود:
    '''شو تارت ببینم تار تارو    گرفته ظلمت هر برج و بارو'''
    '''خدایا روشنایی بر دلم ده    که تا بینم جمال هشت و چارو'''
    '''مو آن مستم که پا از سر ندونم    سر و پایی به‎جز دلبر ندونم'''
    '''دلارامی کزو گیرد دل آرام    به‎غیراز ساقی کوثر ندونم'''
    نویسنده، التزام بابا به عرفان مشروع و عرفان مکتب اهل‎بیت(ع) که مبرا از ناخالصی‎های غیر توحیدی و منزه از اجتهادها و تخیلات ناصواب است را هم دلیل بر گرایش او به مذهب اثناعشریه دانسته است<ref>ر.ک: همان، ص5-6</ref>.


    در یکی از دوبیتی‎های بابا، خوف و رجا با استمداد از سه آیه قرآن کریم بیان می‎گردد:
    {{شعر}}
    '''مو از «قالوا بلی» تشویش دیرم    گنه از برگ و باران بیش دیرم'''
    {{ب|''مکن کاری که بر پا سنگت آید''|2='' جهان با این فراخی تنگت آید''}}
    '''اگر «لا تقنطوا» دستم نگیرد    من از «يا ويلنا» اندیش دیرم''' <ref>ر.ک: همان، ص7</ref>.
    {{ب|''چو فردا نامه‎‎خوانان نامه خوانند''|2='' تو خود از نامه خود ننگت آید''}}
    {{پایان شعر}}
    <ref>مقدمه ناشر، ص4</ref>.


    از این پیر دل‎سوخته، به‎غیراز دوبیتی‎ها که در ا ین دفتر می‎بینید، جملات و عبارات کوتاهی به زبان عربی باقی مانده که به‎غیراز زیبایی لفظ، حکایت از مقامات علمی و مدارج او در معرفت و سلوک است با استمداد فراوان از آیات قرآن کریم و اخبار و احادیث پیغمبر اکرم و ائمه معصومین.
    اشعار [[باباطاهر|باباطاهر]] در اکثریت قریب به اتفاق تذکره‌ها موجود و از روزگاران گذشته در سینه صاحبان ذوق و حال محفوظ است. آیا این بدان سبب نیست که این عشق و شیفتگی به محبوب و معبود حقیقی، عمقی در جان و ریشه‌ای در فطرت انسان دارد؟
    دوبیتی‎های باباطاهر در نسخه‎های متعددی که تاکنون تصحیح و چاپ شده، با وجود وحدت مضمون، با اختلاف عبارات زیادی همراه است. در اینجا ما از نسخه منتشرشده به‎وسیله انجمن آثار ملی که در سال 1354 چاپ شده استفاده کرده‎ایم...<ref>ر.ک: همان</ref>.
     
    {{شعر}}
    {{ب|''دلی دیرم خریدار محبت''|2='' کزو گرم است بازار محبت''}}
    {{ب|''لباسی بافتم بر قامت دل''|2='' ز پود محنت و تار محبت''}}
    {{پایان شعر}}
     
    کثرت تکرار و شیوایی و سادگی بیان در دوبیتی‌های [[باباطاهر|باباطاهر]] به‌حدی است که بسیاری از آنها را به‌صورت ضرب‌المثل‎های مشهور زبان پارسی درآورده؛ نظیر:
    «چه خوش‎تر مهربونی هر دو سر بی»، «تو که نوشم نه‌ای نیشم چرایی»، «اگر دردم یکی بودی چه بودی»، «یکی درد و یکی درمان پسندد»، «بیا سوته‌دلان گرد هم آییم»، «متاع کفر و دین بی‌مشتری نیست»...<ref>ر.ک: همان، ص4-5</ref>.
     
    از نگاه نویسنده مقدمه، از برخی دوبیتی‌های [[باباطاهر|باباطاهر]] می‌توان دریافت که وی مذهب شیعه اثنا‎عشری داشته است؛ چنان‌که در موارد ذیل به آن تصریح کرده:
    {{شعر}}
     
     
     
    {{ب|''شو تارت ببینم تار تارو''|2='' گرفته ظلمت هر برج و بارو''}}
    {{ب|''خدایا روشنایی بر دلم ده''|2='' که تا بینم جمال هشت و چارو''}}
    {{ب|''مو آن مستم که پا از سر ندونم''|2='' سر و پایی به‌جز دلبر ندونم''}}
    {{ب|''دلارامی کزو گیرد دل آرام ''|2='' به‌غیراز ساقی کوثر ندونم''}}
    {{پایان شعر}}
     
    نویسنده، التزام [[باباطاهر|بابا]] به عرفان مشروع و عرفان مکتب اهل‎‌بیت(ع) که مبرا از ناخالصی‌های غیر توحیدی و منزه از اجتهادها و تخیلات ناصواب است را هم دلیل بر گرایش او به مذهب اثناعشریه دانسته است.<ref>ر.ک: همان، ص5-6</ref>.
     
    در یکی از دوبیتی‌های بابا، خوف و رجا با استمداد از سه آیه قرآن کریم بیان می‌گردد:
     
    {{شعر}}
     
     
     
    {{ب|''مو از «قالوا بلی» تشویش دیرم''|2='' گنه از برگ و باران بیش دیرم''}}
    {{ب|''اگر «لا تقنطوا» دستم نگیرد''|2='' من از «يا ويلنا» اندیش دیرم''}}<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>.
    {{پایان شعر}}
     
    از این پیر دل‎سوخته، به‌غیراز دوبیتی‌ها که در این دفتر می‌بینید، جملات و عبارات کوتاهی به زبان عربی باقی مانده که به‌غیراز زیبایی لفظ، حکایت از مقامات علمی و مدارج او در معرفت و سلوک است با استمداد فراوان از آیات قرآن کریم و اخبار و احادیث پیغمبر اکرم و ائمه معصومین علیهم‌السلام.
     
    دوبیتی‌های [[باباطاهر|باباطاهر]] در نسخه‌های متعددی که تاکنون تصحیح و چاپ شده، با وجود وحدت مضمون، با اختلاف عبارات زیادی همراه است. در اینجا ما از نسخه منتشرشده به‌وسیله انجمن آثار ملی که در سال 1354 چاپ شده استفاده کرده‌ایم...<ref>ر.ک: همان</ref>.


    ==وضعیت کتاب==
    ==وضعیت کتاب==
    خط ۶۵: خط ۹۱:


    ==پانویس==
    ==پانویس==
    <references />
    <references/>


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    خط ۷۲: خط ۹۸:
       
       
       
       
    == وابسته‌ها ==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
       
       
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
       
       
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
       
       
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
       
       
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
       
       
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
    [[رده:قربانی-باقی زاده]]
    [[رده:سال97-25شهریور الی24 مهر]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۴۵

    ‏رباعیات باباطاهر عریان
    رباعیات باباطاهر عریان
    پدیدآورانباباطاهر (نویسنده)
    عنوان‌های دیگررباعيات باباطاهر عريان
    ناشرکانون انتشارات محراب
    مکان نشرايران - تهران
    سال نشرمجلد1: 1364ش,
    موضوعرباعي - قرن 5ق. شعر فارسی - قرن 5ق.
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏‏PIR‎‏ ‎‏4600‎‏ ‎‏13‎‏64
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    رباعیات باباطاهر عریان، مجموعه اشعار آن عارف دل‎سوخته باباطاهر عریان، به زبان پارسی است که در 1364ش، توسط کانون انتشارات محراب به چاپ رسیده است.

    ساختار

    کتاب، دارای مقدمه ناشر و محتوای مطالب در قالب اشعار به خط نستعلیق توسط «ثانی» است.

    گزارش محتوا

    ناشر، مقدمه خویش بر دیوان را پس از ذکر این دوبیتی از باباطاهر:

    الهی آتش عشقم به جان زن شرر زان شعله‌ام بر استخوان زن
    چو شمعم برفروز از آتش عشق بر آن آتش دلم پروانه‌سان زن

    این‌گونه آغاز کرده است:

    شاید در میان گنجینه عظیم معارف منظوم پارسی، کمتر یادگاری به دلنشینی و سادگی و نفوذ تأثیر دوبیتی‌های باباطاهر عریان، بتوان یافت. در میان این ترانه‌های کوتاه و شورانگیز، آموزنده‌ترین پندهای عمیق و جان‌سوزترین زمزمه‌های دل عارفی عاشق، به یکدیگر درآمیخته و به مؤثرترین کلام بیان می‌شود:

    مکن کاری که بر پا سنگت آید جهان با این فراخی تنگت آید
    چو فردا نامه‎‎خوانان نامه خوانند تو خود از نامه خود ننگت آید

    [۱].

    اشعار باباطاهر در اکثریت قریب به اتفاق تذکره‌ها موجود و از روزگاران گذشته در سینه صاحبان ذوق و حال محفوظ است. آیا این بدان سبب نیست که این عشق و شیفتگی به محبوب و معبود حقیقی، عمقی در جان و ریشه‌ای در فطرت انسان دارد؟

    دلی دیرم خریدار محبت کزو گرم است بازار محبت
    لباسی بافتم بر قامت دل ز پود محنت و تار محبت

    کثرت تکرار و شیوایی و سادگی بیان در دوبیتی‌های باباطاهر به‌حدی است که بسیاری از آنها را به‌صورت ضرب‌المثل‎های مشهور زبان پارسی درآورده؛ نظیر: «چه خوش‎تر مهربونی هر دو سر بی»، «تو که نوشم نه‌ای نیشم چرایی»، «اگر دردم یکی بودی چه بودی»، «یکی درد و یکی درمان پسندد»، «بیا سوته‌دلان گرد هم آییم»، «متاع کفر و دین بی‌مشتری نیست»...[۲].

    از نگاه نویسنده مقدمه، از برخی دوبیتی‌های باباطاهر می‌توان دریافت که وی مذهب شیعه اثنا‎عشری داشته است؛ چنان‌که در موارد ذیل به آن تصریح کرده:

    شو تارت ببینم تار تارو گرفته ظلمت هر برج و بارو
    خدایا روشنایی بر دلم ده که تا بینم جمال هشت و چارو
    مو آن مستم که پا از سر ندونم سر و پایی به‌جز دلبر ندونم
    دلارامی کزو گیرد دل آرام به‌غیراز ساقی کوثر ندونم

    نویسنده، التزام بابا به عرفان مشروع و عرفان مکتب اهل‎‌بیت(ع) که مبرا از ناخالصی‌های غیر توحیدی و منزه از اجتهادها و تخیلات ناصواب است را هم دلیل بر گرایش او به مذهب اثناعشریه دانسته است.[۳].

    در یکی از دوبیتی‌های بابا، خوف و رجا با استمداد از سه آیه قرآن کریم بیان می‌گردد:

    [۴].
    مو از «قالوا بلی» تشویش دیرم گنه از برگ و باران بیش دیرم
    اگر «لا تقنطوا» دستم نگیرد من از «يا ويلنا» اندیش دیرم

    از این پیر دل‎سوخته، به‌غیراز دوبیتی‌ها که در این دفتر می‌بینید، جملات و عبارات کوتاهی به زبان عربی باقی مانده که به‌غیراز زیبایی لفظ، حکایت از مقامات علمی و مدارج او در معرفت و سلوک است با استمداد فراوان از آیات قرآن کریم و اخبار و احادیث پیغمبر اکرم و ائمه معصومین علیهم‌السلام.

    دوبیتی‌های باباطاهر در نسخه‌های متعددی که تاکنون تصحیح و چاپ شده، با وجود وحدت مضمون، با اختلاف عبارات زیادی همراه است. در اینجا ما از نسخه منتشرشده به‌وسیله انجمن آثار ملی که در سال 1354 چاپ شده استفاده کرده‌ایم...[۵].

    وضعیت کتاب

    کتاب، فهرست و پاورقی ندارد. در آخر دیوان چند غزل نیز از باباطاهر ذکر شده است.

    پانویس

    1. ↑ مقدمه ناشر، ص4
    2. ↑ ر.ک: همان، ص4-5
    3. ↑ ر.ک: همان، ص5-6
    4. ↑ ر.ک: همان، ص7
    5. ↑ ر.ک: همان

    منابع مقاله

    مقدمه ناشر.


    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=رباعیات_باباطاهر_عریان&oldid=543454»