الوفيات: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '== منابع مقاله ==' به '==منابع مقاله==') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[سلامی دمشقی، محمد بن رافع]] ( | [[سلامی دمشقی، محمد بن رافع]] (نویسنده) | ||
[[زکار، عبدالجبار]] (محقق) | [[زکار، عبدالجبار]] (محقق) | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =11651 | ||
| کتابخوان همراه نور =11651 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|وفيات (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''الوفيات'''، اثر محمد بن رافع سلامى دمشقى است كه | {{کاربردهای دیگر|الوفيات (ابهام‌زدایی)}} | ||
'''الوفيات'''، اثر [[سلامی دمشقی، محمد بن رافع|محمد بن رافع سلامى دمشقى]] است كه نویسنده در آن، شرح حال برخى از درگذشتگان معاصر خودش را ذكر كرده كه در زمينه علوم و فنون نقشى داشته‌اند. | |||
تحقيق اين اثر دو جلدى - كه به زبان عربى نوشته شده - را عبدالجبار زكار انجام داده و مقدمه‌اى تحقيقى بر آن افزوده است. | تحقيق اين اثر دو جلدى - كه به زبان عربى نوشته شده - را عبدالجبار زكار انجام داده و مقدمه‌اى تحقيقى بر آن افزوده است. | ||
نویسنده كسانى را ياد كرده است كه از سال 737 تا سال 774ق، رحلت كرده‌اند و بر اساس گزارش وى در اين اثر، در مدت مذكور در مجموع 953 نفر از انديشوران و نخبگان به ديار باقى شتافته‌اند. | |||
== ساختار == | ==ساختار== | ||
كتاب حاضر از مقدمه محقق و مقدمه | كتاب حاضر از مقدمه محقق و مقدمه نویسنده و متن اصلى (شامل: جلد اول، از سال 737ق تا سال 766ق و جلد دوم، از سال 767ق تا سال 774ق) تشكيل شده است. | ||
== گزارش محتوا == | ==گزارش محتوا== | ||
براى آشنايى اجمالى با محتوا و ويژگى‌هاى اثر حاضر، توجه به نكات ذيل، كافى است: | براى آشنايى اجمالى با محتوا و ويژگى‌هاى اثر حاضر، توجه به نكات ذيل، كافى است: | ||
#محقق و مصحح كتاب در مقدمه‌اش - كه زمان و مكان و ساير مشخصات نگارش آن را معين نكرده - با معرفى شخصيت | #محقق و مصحح كتاب در مقدمه‌اش - كه زمان و مكان و ساير مشخصات نگارش آن را معين نكرده - با معرفى شخصيت نویسنده و كتابش، تأكيد كرده است كه: «... نویسنده (ابن رافع) كتابش را منحصر ساخته است بر شرح حال معاصرانش از اعلام قرن هشتم هجرى كه شهرتى داشته يا مشاركتى در علوم و فنون مهمّ، داشته‌اند. پس براى محدثين، فقهاء، ادباء، قاضيان، برخى رجال صوفيه، مؤذن‌ها، شاعران، مورخان، مدرسان، امامان مساجد جامع و مشايخ زاويه‌ها و خانقاه‌ها و... از فاضلان آن روزگار - مردان يا زنان - شرح حالى آورده است. ولى از ذكر رجال سياست و اداره با انواع گوناگون آن، نظاميان، كارگران و كشاورزان و... از طبقات جامعه كه در فنون مورد اهتمام نویسنده، مشاركت يا شهرتى نداشته‌اند، چشم‌پوشى كرده است. | ||
#:در ضمن شرح | #:در ضمن شرح حال‌هایى كه براى اين اعلام برگزيده نوشته، يادكردى را براى شمارى فراوان از مراكز علم و فرهنگ از مساجد جامع و مدارس و... مى‌يابيم و... چنان‌كه در اين كتاب مطالب پربارى درباره قضاوت و قاضيان و اماكنى است كه در آن قضاوت را بر عهده داشته‌اند. همان طور كه اهتمام كرده به ذكر گواهان و بازرسان و مراكز باده‌گسارى و اجتماعشان و در آن است اطلاعات سرشارى درباره اسامى كتاب‌هایى كه طلاب در درس و بحثشان از آن‌ها استفاده می‌كردند و آن كتاب‌هایى كه در آن عصر رايج بود كه براى شناسايى انواع علوم مورد اعتماد در آن دوران سودمند است...».<ref>ر.ک: مقدمه كتاب، ج1، ص14-28</ref> | ||
#: محقق سپس درباره نسخه‌هاى مورد اعتماد و روش تصحيح اثر حاضر توضيح داده است.<ref>ر.ک: همان، ج1، ص22-25</ref> | #: محقق سپس درباره نسخه‌هاى مورد اعتماد و روش تصحيح اثر حاضر توضيح داده است.<ref>ر.ک: همان، ج1، ص22-25</ref> | ||
#: | #:نویسنده، در مقدمه مختصرش چنين نوشته است: «... آنگاه كه كتاب تاريخ حافظ ابومحمد قاسم بن محمد برزالى را ديدم كه منتهى به آخر سال 736ق، شده، خواستم كه آن را ادامه دهم و...».<ref>ر.ک: همان، ج1، ص7</ref> | ||
#در سال 739ق، در شب يك‌شنبه 14 محرم، امام مقرئ شمس‌الدين ابوعبداللّه محمد بن احمد بن على بن غدير واسطى مقرئ شافعى، در بيمارستان منصورى قاهره درگذشت و فردايش در مقبره‌هاى باب النصر دفن شد. از شيخ عزالدين ابوالعباس احمد بن | #در سال 739ق، در شب يك‌شنبه 14 محرم، امام مقرئ شمس‌الدين ابوعبداللّه محمد بن احمد بن على بن غدير واسطى مقرئ شافعى، در بيمارستان منصورى قاهره درگذشت و فردايش در مقبره‌هاى باب النصر دفن شد. از شيخ عزالدين ابوالعباس احمد بن ابراهیم فاروثى، «الذرية الطاهرة» [[دولابی، محمد بن احمد|دولابى]] و غير آن را شنيد و روايت كرد و فاضل بود در وجوه قرائات و خوش‌ذهن و اشعار نحوى را زياد حفظ كرده بود و.<ref>ر.ک: متن كتاب، ج1، ص66</ref> | ||
#در سال 767ق، در روز چهارشنبه هفتم محرم، امام قاضى العسكر شهاب‌الدين‌ابوالعباس احمد بن | #در سال 767ق، در روز چهارشنبه هفتم محرم، امام قاضى العسكر شهاب‌الدين‌ابوالعباس احمد بن ابراهیم (بن ايوب) عنتابى حنفى در دمشق درگذشت و در مسجد جامع آنجا بر او نماز خوانده شد و در مقبره صوفيه دفن شد. او زير نظر شيخ رضى‌الدين منطيقى مشغول تحصيل شد و در چند مدرسه در دمشق تحصيل كرد و شرحى براى «مغنى» در اصول فقه و شرحى براى «مجمع البحرين» در شش جلد نوشت كه من جزئى از آن را ديده‌ام.<ref>ر.ک: همان، ج2، ص5</ref> | ||
#در روز پنج‌شنبه شانزدهم جمادى‌الآخره 774ق، فقيه فاضل عالم شمس‌الدين ابوعبداللّه محمد بن ابومحمد بن طوسى درگذشت. او از قاسم بن عساكر روايت شنيده و همچنين جماعت بسيارى نيز از او روايت شنيده‌اند.<ref>ر.ک: ج2، همان، ص65</ref> | #در روز پنج‌شنبه شانزدهم جمادى‌الآخره 774ق، فقيه فاضل عالم شمس‌الدين ابوعبداللّه محمد بن ابومحمد بن طوسى درگذشت. او از قاسم بن عساكر روايت شنيده و همچنين جماعت بسيارى نيز از او روايت شنيده‌اند.<ref>ر.ک: ج2، همان، ص65</ref> | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۳: | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۴۸
| الوفیات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سلامی دمشقی، محمد بن رافع (نویسنده) زکار، عبدالجبار (محقق) |
| ناشر | جمهوریة العربیة السوریة، منشورات وزارة الثقافة |
| مکان نشر | دمشق - سوریه |
| سال نشر | 1986 م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای دیگر کاربردها، وفيات (ابهام‌زدایی) را ببینید.
برای دیگر کاربردها، الوفيات (ابهام‌زدایی) را ببینید.
الوفيات، اثر محمد بن رافع سلامى دمشقى است كه نویسنده در آن، شرح حال برخى از درگذشتگان معاصر خودش را ذكر كرده كه در زمينه علوم و فنون نقشى داشته‌اند.
تحقيق اين اثر دو جلدى - كه به زبان عربى نوشته شده - را عبدالجبار زكار انجام داده و مقدمه‌اى تحقيقى بر آن افزوده است.
نویسنده كسانى را ياد كرده است كه از سال 737 تا سال 774ق، رحلت كرده‌اند و بر اساس گزارش وى در اين اثر، در مدت مذكور در مجموع 953 نفر از انديشوران و نخبگان به ديار باقى شتافته‌اند.
ساختار
كتاب حاضر از مقدمه محقق و مقدمه نویسنده و متن اصلى (شامل: جلد اول، از سال 737ق تا سال 766ق و جلد دوم، از سال 767ق تا سال 774ق) تشكيل شده است.
گزارش محتوا
براى آشنايى اجمالى با محتوا و ويژگى‌هاى اثر حاضر، توجه به نكات ذيل، كافى است:
- محقق و مصحح كتاب در مقدمه‌اش - كه زمان و مكان و ساير مشخصات نگارش آن را معين نكرده - با معرفى شخصيت نویسنده و كتابش، تأكيد كرده است كه: «... نویسنده (ابن رافع) كتابش را منحصر ساخته است بر شرح حال معاصرانش از اعلام قرن هشتم هجرى كه شهرتى داشته يا مشاركتى در علوم و فنون مهمّ، داشته‌اند. پس براى محدثين، فقهاء، ادباء، قاضيان، برخى رجال صوفيه، مؤذن‌ها، شاعران، مورخان، مدرسان، امامان مساجد جامع و مشايخ زاويه‌ها و خانقاه‌ها و... از فاضلان آن روزگار - مردان يا زنان - شرح حالى آورده است. ولى از ذكر رجال سياست و اداره با انواع گوناگون آن، نظاميان، كارگران و كشاورزان و... از طبقات جامعه كه در فنون مورد اهتمام نویسنده، مشاركت يا شهرتى نداشته‌اند، چشم‌پوشى كرده است.
- در ضمن شرح حال‌هایى كه براى اين اعلام برگزيده نوشته، يادكردى را براى شمارى فراوان از مراكز علم و فرهنگ از مساجد جامع و مدارس و... مى‌يابيم و... چنان‌كه در اين كتاب مطالب پربارى درباره قضاوت و قاضيان و اماكنى است كه در آن قضاوت را بر عهده داشته‌اند. همان طور كه اهتمام كرده به ذكر گواهان و بازرسان و مراكز باده‌گسارى و اجتماعشان و در آن است اطلاعات سرشارى درباره اسامى كتاب‌هایى كه طلاب در درس و بحثشان از آن‌ها استفاده می‌كردند و آن كتاب‌هایى كه در آن عصر رايج بود كه براى شناسايى انواع علوم مورد اعتماد در آن دوران سودمند است...».[۱]
- محقق سپس درباره نسخه‌هاى مورد اعتماد و روش تصحيح اثر حاضر توضيح داده است.[۲]
- نویسنده، در مقدمه مختصرش چنين نوشته است: «... آنگاه كه كتاب تاريخ حافظ ابومحمد قاسم بن محمد برزالى را ديدم كه منتهى به آخر سال 736ق، شده، خواستم كه آن را ادامه دهم و...».[۳]
- در سال 739ق، در شب يك‌شنبه 14 محرم، امام مقرئ شمس‌الدين ابوعبداللّه محمد بن احمد بن على بن غدير واسطى مقرئ شافعى، در بيمارستان منصورى قاهره درگذشت و فردايش در مقبره‌هاى باب النصر دفن شد. از شيخ عزالدين ابوالعباس احمد بن ابراهیم فاروثى، «الذرية الطاهرة» دولابى و غير آن را شنيد و روايت كرد و فاضل بود در وجوه قرائات و خوش‌ذهن و اشعار نحوى را زياد حفظ كرده بود و.[۴]
- در سال 767ق، در روز چهارشنبه هفتم محرم، امام قاضى العسكر شهاب‌الدين‌ابوالعباس احمد بن ابراهیم (بن ايوب) عنتابى حنفى در دمشق درگذشت و در مسجد جامع آنجا بر او نماز خوانده شد و در مقبره صوفيه دفن شد. او زير نظر شيخ رضى‌الدين منطيقى مشغول تحصيل شد و در چند مدرسه در دمشق تحصيل كرد و شرحى براى «مغنى» در اصول فقه و شرحى براى «مجمع البحرين» در شش جلد نوشت كه من جزئى از آن را ديده‌ام.[۵]
- در روز پنج‌شنبه شانزدهم جمادى‌الآخره 774ق، فقيه فاضل عالم شمس‌الدين ابوعبداللّه محمد بن ابومحمد بن طوسى درگذشت. او از قاسم بن عساكر روايت شنيده و همچنين جماعت بسيارى نيز از او روايت شنيده‌اند.[۶]
وضعيت كتاب
براى كتاب حاضر، در پايان جلد دوم، فهرست‌هاى متعدد فنى (سال‌هاى تاريخ هجرى و ميلادى شخصيت‌هاى مطرح‌شده، اسامى رجال، نساء، القاب، قاضيان، پزشکان، اعلامى كه شرح حالى برایشان ذكر نشده، اماكن، كتاب‌ها و اصطلاحات) و فهرست منابع فراهم شده است.
كتاب حاضر، مستند است و مصحح و محقق ارجاعات و تعليقات و توضيحاتش را به‌صورت پاورقى نوشته است. مصحح براى تحقيق و تصحيح اثر حاضر از تعداد قابل توجهى (14 نسخه خطى و 271 كتاب چاپى) از منابع معتبر به زبان عربى استفاده كرده است.[۷]
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.