القواعد النحوية: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '== منابع مقاله ==' به '==منابع مقاله==') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '.↵↵رده:کتاب‌شناسی' به '. ==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} رده:کتاب‌شناسی') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[حسینی خراسانی، قاسم]] ( | [[حسینی خراسانی، قاسم]] (نویسنده) | ||
[[ملکی اصفهانی، محمود]] ( | [[ملکی اصفهانی، محمود]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| شابک =964-2638-00-2 | | شابک =964-2638-00-2 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =15425 | ||
| کتابخوان همراه نور =15425 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''القواعد النحوية'''، از آثار ارزنده استادان ادبيات عربى، حجج اسلام [[حسینی خراسانی، قاسم|سيد قاسم حسینى خراسانى]] و [[ملکی اصفهانی، محمود|محمود ملكى اصفهانى]] است كه در آن، يك دوره قواعد و مسائل نحوى با بيانى رسا و دقيق به‌صورت آموزشى و همراه با تمرينات كافى با استفاده از آيات و روايات و ادعيه توضيح داده شده است. | |||
==ساختار== | |||
== ساختار == | |||
مطالب اين كتاب، تقسيم به بخش و فصل و درس نشده، بلكه بر اساس عناوين رايج در علم نحو و تحت عناوين اصلى ذيل مطرح شده است: نحو، معرب و مبنى، نكره و معرفه، مبتدا و خبر، نواسخ ابتدا، أعلم و أرى و...، فاعل، نائب فاعل، تعدى و لزوم فعل، مفاعيل، استثناء، حال، تمييز، حروف جرّ، اضافه، اعمال مصدر، اعمال اسم مصدر، اعمال اسم فاعل، اعمال اسم مفعول، اعمال صفت مشبهه، تعجب، افعل تفضيل، توابع، حروف ندا و احكامش، غير منصرف، اعراب فعل، عدد و خاتمه در جمله‌ها. | مطالب اين كتاب، تقسيم به بخش و فصل و درس نشده، بلكه بر اساس عناوين رايج در علم نحو و تحت عناوين اصلى ذيل مطرح شده است: نحو، معرب و مبنى، نكره و معرفه، مبتدا و خبر، نواسخ ابتدا، أعلم و أرى و...، فاعل، نائب فاعل، تعدى و لزوم فعل، مفاعيل، استثناء، حال، تمييز، حروف جرّ، اضافه، اعمال مصدر، اعمال اسم مصدر، اعمال اسم فاعل، اعمال اسم مفعول، اعمال صفت مشبهه، تعجب، افعل تفضيل، توابع، حروف ندا و احكامش، غير منصرف، اعراب فعل، عدد و خاتمه در جمله‌ها. | ||
== گزارش محتوا == | ==گزارش محتوا== | ||
درباره روش و محتواى اين اثر چند نكته گفتنى است: | درباره روش و محتواى اين اثر چند نكته گفتنى است: | ||
#در مقدمه ناشر - كه در قم، تاريخ تابستان 1427ق، نوشته شده - بر چند نكته تأكيد شده است: | #در مقدمه ناشر - كه در قم، تاريخ تابستان 1427ق، نوشته شده - بر چند نكته تأكيد شده است: | ||
#:الف) اين اثر براى دانشجويان علوم اسلامى است كه در برنامه رايج در حوزه علميه قم درس نحو (1)؛ يعنى كتاب «هدايه» و «صمديه» را خوانده‌اند و سطح علمى اين كتاب اجازه مى‌دهد كه جايگزين كتاب «البهجة المرضية» و «شرح ابن عقيل» شود. شايان ذكر است كه اثر حاضر به‌صورت آزمايشى در برخى از مدارس حوزه علميه قم تدريس خواهد شد و بعد در پایان سال درسى، گزارش گرفته خواهد شد و از استادان و خبرگان درباره آن نظرسنجى صورت مى‌گيرد تا انتقادات و پيشنهادات مطرح‌شده براى اصلاح و تكميل آن مورد عنايت قرار گيرد و متن | #:الف) اين اثر براى دانشجويان علوم اسلامى است كه در برنامه رايج در حوزه علميه قم درس نحو (1)؛ يعنى كتاب «هدايه» و «صمديه» را خوانده‌اند و سطح علمى اين كتاب اجازه مى‌دهد كه جايگزين كتاب «البهجة المرضية» و «شرح ابن عقيل» شود. شايان ذكر است كه اثر حاضر به‌صورت آزمايشى در برخى از مدارس حوزه علميه قم تدريس خواهد شد و بعد در پایان سال درسى، گزارش گرفته خواهد شد و از استادان و خبرگان درباره آن نظرسنجى صورت مى‌گيرد تا انتقادات و پيشنهادات مطرح‌شده براى اصلاح و تكميل آن مورد عنايت قرار گيرد و متن نهایى به‌صورت درس نحو (2) آماده شود و در همه مدارس حوزه‌هاى علميه توزيع گردد؛ | ||
#:ب) حجم كتاب چندان زياد نيست و تدريس آن نسبت به «البهجة المرضية» و «شرح ابن عقيل»، به فرصت كوتاه‌ترى نياز دارد؛ بنابراین، دانشجويان براى فراگيرى مطالب زمان بيشترى خواهند داشت و مى‌توانند درس‌ها را با هم مباحثه كنند و در گفتگوهاى علمى با استادان، مشكلات خود را برطرف سازند؛ | #:ب) حجم كتاب چندان زياد نيست و تدريس آن نسبت به «البهجة المرضية» و «شرح ابن عقيل»، به فرصت كوتاه‌ترى نياز دارد؛ بنابراین، دانشجويان براى فراگيرى مطالب زمان بيشترى خواهند داشت و مى‌توانند درس‌ها را با هم مباحثه كنند و در گفتگوهاى علمى با استادان، مشكلات خود را برطرف سازند؛ | ||
#:ج) همه | #:ج) همه مثال‌هایى كه در اين كتاب آمده، از آيات قرآن كريم و احاديث شريف و اشعار پُرمعنايى انتخاب شده كه به‌طور معمول در ادبيات عربى به آن استشهاد مى‌شود، ولى تمرينات از آيات و روايات و ادعيه گزينش شده تا از سويى دانشجويان از بُعد ادبى‌اش بهره ببرند و از ديگر سو، با يارى الهى، بُعد معنوى‌اش روح آنان را پُرنور و مستفيض سازد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/6 القواعد النحوية، ص6][https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/305 ] و...</ref>است. | ||
#نويسندگان در پاورقى‌ها، مطالب عالمانه و مفيدى نوشته‌اند؛ گاه نام و نشان آيات و يا روايات مورد استفاده را آورده‌اند.<ref>مثلاً: [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/15 همان، ص15 پاورقى 3]، [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/50 ص50 پاورقى 4، 5، 7 و 8؛]، [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/114 ص114 پاورقى 1، 2، 4 و 5] </ref>و گاه مآخذ برخى از مطالب مطرح‌شده را بيان كرده‌اند.<ref>به‌عنوان مثال: [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/15 همان، ص15، پاورقى 1]</ref>و گاهى توضيحاتى فراتر از سطح علمى متن نوشته‌اند.<ref>مثلاً: [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/24 همان، ص24، پاورقى 1 و 2]</ref>و گاه برخى از اشعار منظومه مشهور نحوى «[[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]]» را يادآورى كرده‌اند.<ref>مثلاً: [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/30 همان، ص30، پاورقى 1 و 6]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/146 ص146، پاورقى 3]</ref>و گاه معناى لغات را توضيح داده‌اند.<ref>به‌عنوان مثال: [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/37 همان، ص37، پاورقى 4]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/76 ص76، پاورقى 1]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/145 ص145، پاورقى 2] و [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/146 ص146، پاورقى 1 و 2]</ref>همچنين نويسندگان گاهى تحقيقى ادبى و مفصل از برخى از منابع مهم مانند «شرح الكافية» آورده‌اند.<ref>مثلاً: [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/223 همان، ص223، پاورقى 2]</ref> | |||
#شگفت‌آور است كه نويسندگان در فهرست منابع، مشخصات كامل مانند نام مؤلف، ناشر، نوبت چاپ، زمان و مكان انتشار و... را نياورده و فقط نام كتاب را نوشته و به همان بسنده كرده‌اند!.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/311 همان، ص311 و 312]</ref>عجله و كم‌دقتى و ناهماهنگى در تنظيم اين فهرست 51 عددى پيداست؛ چنان‌كه در شماره 29 نام دو كتاب را به‌عنوان يك كتاب آورده‌اند!.<ref>همان، ص312</ref>در اكثر موارد نام نویسنده نيامده، ولى گاهى مانند شماره 18 و 31 ذكر شده است!.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/311 همان، ص311 و 312]</ref> | |||
#نويسندگان در پاورقى‌ها، مطالب عالمانه و مفيدى نوشته‌اند؛ گاه نام و نشان آيات و يا روايات مورد استفاده را آورده‌اند.<ref>مثلاً: همان، | |||
#شگفت‌آور است كه نويسندگان در فهرست منابع، مشخصات كامل مانند نام مؤلف، ناشر، نوبت چاپ، زمان و مكان انتشار و... را نياورده و فقط نام كتاب را نوشته و به همان بسنده كرده‌اند!.<ref>همان، ص311 و 312</ref>عجله و كم‌دقتى و ناهماهنگى در تنظيم اين فهرست 51 عددى پيداست؛ چنان‌كه در شماره 29 نام دو كتاب را به‌عنوان يك كتاب آورده‌اند!.<ref>همان، ص312</ref>در اكثر موارد نام | |||
#يكى ديگر از امتيازات اثر حاضر، استناد به منابع معتبر است و تقريباً همه مطالب كتاب، حتى تمريناتش مستند و همراه با ذكر منابع است و البته گاه و به‌ندرت فراموش شده كه منبع، يادآورى شود؛ به‌عنوان مثال نام شاعر و مأخذ اين بيت:{{شعر}} | #يكى ديگر از امتيازات اثر حاضر، استناد به منابع معتبر است و تقريباً همه مطالب كتاب، حتى تمريناتش مستند و همراه با ذكر منابع است و البته گاه و به‌ندرت فراموش شده كه منبع، يادآورى شود؛ به‌عنوان مثال نام شاعر و مأخذ اين بيت:{{شعر}} | ||
{{ب|''ألا كلّ شيء ماخلا الله باطل''|2=''و كل نعيم لامحالة زائل''}}{{پایان شعر}} | {{ب|''ألا كلّ شيء ماخلا الله باطل''|2=''و كل نعيم لامحالة زائل''}}{{پایان شعر}} | ||
نيامده.<ref>همان، ص303</ref> | نيامده.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20641/1/303 همان، ص303]</ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
القواعد النحوية، | القواعد النحوية، السيد قاسم الحسينی الخراسانیو محمود الملكي الاصفهاني، مديرية العامة للحوزة العلمية بقم المشرفة، الطبعة الأولى 1427ق. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۵۰
| القواعد النحویة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حسینی خراسانی، قاسم (نویسنده) ملکی اصفهانی، محمود (نویسنده) |
| ناشر | حوزه علميه قم، مرکز مديريت |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1385 ش یا 1427 ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-2638-00-2 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
القواعد النحوية، از آثار ارزنده استادان ادبيات عربى، حجج اسلام سيد قاسم حسینى خراسانى و محمود ملكى اصفهانى است كه در آن، يك دوره قواعد و مسائل نحوى با بيانى رسا و دقيق به‌صورت آموزشى و همراه با تمرينات كافى با استفاده از آيات و روايات و ادعيه توضيح داده شده است.
ساختار
مطالب اين كتاب، تقسيم به بخش و فصل و درس نشده، بلكه بر اساس عناوين رايج در علم نحو و تحت عناوين اصلى ذيل مطرح شده است: نحو، معرب و مبنى، نكره و معرفه، مبتدا و خبر، نواسخ ابتدا، أعلم و أرى و...، فاعل، نائب فاعل، تعدى و لزوم فعل، مفاعيل، استثناء، حال، تمييز، حروف جرّ، اضافه، اعمال مصدر، اعمال اسم مصدر، اعمال اسم فاعل، اعمال اسم مفعول، اعمال صفت مشبهه، تعجب، افعل تفضيل، توابع، حروف ندا و احكامش، غير منصرف، اعراب فعل، عدد و خاتمه در جمله‌ها.
گزارش محتوا
درباره روش و محتواى اين اثر چند نكته گفتنى است:
- در مقدمه ناشر - كه در قم، تاريخ تابستان 1427ق، نوشته شده - بر چند نكته تأكيد شده است:
- الف) اين اثر براى دانشجويان علوم اسلامى است كه در برنامه رايج در حوزه علميه قم درس نحو (1)؛ يعنى كتاب «هدايه» و «صمديه» را خوانده‌اند و سطح علمى اين كتاب اجازه مى‌دهد كه جايگزين كتاب «البهجة المرضية» و «شرح ابن عقيل» شود. شايان ذكر است كه اثر حاضر به‌صورت آزمايشى در برخى از مدارس حوزه علميه قم تدريس خواهد شد و بعد در پایان سال درسى، گزارش گرفته خواهد شد و از استادان و خبرگان درباره آن نظرسنجى صورت مى‌گيرد تا انتقادات و پيشنهادات مطرح‌شده براى اصلاح و تكميل آن مورد عنايت قرار گيرد و متن نهایى به‌صورت درس نحو (2) آماده شود و در همه مدارس حوزه‌هاى علميه توزيع گردد؛
- ب) حجم كتاب چندان زياد نيست و تدريس آن نسبت به «البهجة المرضية» و «شرح ابن عقيل»، به فرصت كوتاه‌ترى نياز دارد؛ بنابراین، دانشجويان براى فراگيرى مطالب زمان بيشترى خواهند داشت و مى‌توانند درس‌ها را با هم مباحثه كنند و در گفتگوهاى علمى با استادان، مشكلات خود را برطرف سازند؛
- ج) همه مثال‌هایى كه در اين كتاب آمده، از آيات قرآن كريم و احاديث شريف و اشعار پُرمعنايى انتخاب شده كه به‌طور معمول در ادبيات عربى به آن استشهاد مى‌شود، ولى تمرينات از آيات و روايات و ادعيه گزينش شده تا از سويى دانشجويان از بُعد ادبى‌اش بهره ببرند و از ديگر سو، با يارى الهى، بُعد معنوى‌اش روح آنان را پُرنور و مستفيض سازد.[۱]است.
- نويسندگان در پاورقى‌ها، مطالب عالمانه و مفيدى نوشته‌اند؛ گاه نام و نشان آيات و يا روايات مورد استفاده را آورده‌اند.[۲]و گاه مآخذ برخى از مطالب مطرح‌شده را بيان كرده‌اند.[۳]و گاهى توضيحاتى فراتر از سطح علمى متن نوشته‌اند.[۴]و گاه برخى از اشعار منظومه مشهور نحوى «ابن مالك» را يادآورى كرده‌اند.[۵]و گاه معناى لغات را توضيح داده‌اند.[۶]همچنين نويسندگان گاهى تحقيقى ادبى و مفصل از برخى از منابع مهم مانند «شرح الكافية» آورده‌اند.[۷]
- شگفت‌آور است كه نويسندگان در فهرست منابع، مشخصات كامل مانند نام مؤلف، ناشر، نوبت چاپ، زمان و مكان انتشار و... را نياورده و فقط نام كتاب را نوشته و به همان بسنده كرده‌اند!.[۸]عجله و كم‌دقتى و ناهماهنگى در تنظيم اين فهرست 51 عددى پيداست؛ چنان‌كه در شماره 29 نام دو كتاب را به‌عنوان يك كتاب آورده‌اند!.[۹]در اكثر موارد نام نویسنده نيامده، ولى گاهى مانند شماره 18 و 31 ذكر شده است!.[۱۰]
- يكى ديگر از امتيازات اثر حاضر، استناد به منابع معتبر است و تقريباً همه مطالب كتاب، حتى تمريناتش مستند و همراه با ذكر منابع است و البته گاه و به‌ندرت فراموش شده كه منبع، يادآورى شود؛ به‌عنوان مثال نام شاعر و مأخذ اين بيت:
ألا كلّ شيء ماخلا الله باطل و كل نعيم لامحالة زائل نيامده.[۱۱]
پانويس
- ↑ القواعد النحوية، ص6[۱] و...
- ↑ مثلاً: همان، ص15 پاورقى 3، ص50 پاورقى 4، 5، 7 و 8؛، ص114 پاورقى 1، 2، 4 و 5
- ↑ به‌عنوان مثال: همان، ص15، پاورقى 1
- ↑ مثلاً: همان، ص24، پاورقى 1 و 2
- ↑ مثلاً: همان، ص30، پاورقى 1 و 6؛ ص146، پاورقى 3
- ↑ به‌عنوان مثال: همان، ص37، پاورقى 4؛ ص76، پاورقى 1؛ ص145، پاورقى 2 و ص146، پاورقى 1 و 2
- ↑ مثلاً: همان، ص223، پاورقى 2
- ↑ همان، ص311 و 312
- ↑ همان، ص312
- ↑ همان، ص311 و 312
- ↑ همان، ص303
منابع مقاله
القواعد النحوية، السيد قاسم الحسينی الخراسانیو محمود الملكي الاصفهاني، مديرية العامة للحوزة العلمية بقم المشرفة، الطبعة الأولى 1427ق.
وابسته‌ها