جواهر التصوف: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - '== ساختار == ' به '== ساختار == ')
     
    (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۶: خط ۶:
    [[عاشور، سعید هارون]] (شارح و معلق)
    [[عاشور، سعید هارون]] (شارح و معلق)


    [[رازی، یحیی بن معاذ]] (نويسنده)
    [[رازی، یحیی بن معاذ]] (نویسنده)
    | زبان =عربی
    | زبان =عربی
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏288‎‏ ‎‏/‎‏ی‎‏3‎‏ج‎‏9‎‏ ‎‏1388‎‏ب
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏288‎‏ ‎‏/‎‏ی‎‏3‎‏ج‎‏9‎‏ ‎‏1388‎‏ب
    خط ۲۰: خط ۲۰:
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12906AUTOMATIONCODE
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12906AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =15873
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =12906
    | کتابخوان همراه نور =12906
    | کد پدیدآور =
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پس از =
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}
    }}
    '''جواهر التصوف'''، اثر يحيى بن معاذ رازى (258ق) است كه به زبان عربى پيرامون برخى از مباحث عرفانى و اخلاقى، مانند توبه، صبر و توكل و رضا و زهد به رشته تحرير درآمده است و توسط سعيد هارون عاشور، گردآورى، باب‌بندى، شرح و حاشيه‌نگارى شده است.
     
    '''جواهر التصوف'''، اثر [[رازی، یحیی بن معاذ|یحیى بن معاذ رازى]] (258ق) است که به زبان عربى پیرامون برخى از مباحث عرفانى و اخلاقى، مانند توبه، صبر و توکل و رضا و زهد به رشته تحریر درآمده است و توسط [[عاشور، سعید هارون|سعید هارون عاشور]]، گردآورى، باب‌بندى، شرح و حاشیه‌نگارى شده است.


    == ساختار ==
    == ساختار ==
    كتاب، مشتمل بر يك مقدمه، 25 باب و يك خاتمه است.
    کتاب، مشتمل بر یک مقدمه، 25 باب و یک خاتمه است.


    شارح، در هر باب، گفتارى را از يحيى بن معاذ ذكر مى‌كند و در ذيل به شرح آن مى‌پردازد.
    شارح، در هر باب، گفتارى را از [[رازی، یحیی بن معاذ|یحیى بن معاذ]] ذکر مى‌کند و در ذیل به شرح آن مى‌پردازد.


    == گزارش محتوا ==
    == گزارش محتوا ==
    ابواب کتاب با مبحث نیت و اراده شروع شده و با بحث علم و حکمت، محبت و اخلاص ادامه پیدا کرده و با بابى در مناجات و دعا پایان یافته است.


    شارح در مقدمه‌ى خویش، به معرفى شیخ یحیى بن معاذ، اقوال علما درباره وى و سایر مسائل مربوط به او پرداخته است.


    ابواب كتاب با مبحث نيت و اراده شروع شده و با بحث علم و حكمت، محبت و اخلاص ادامه پيدا كرده و با بابى در مناجات و دعا پايان يافته است.
    شارح در باب اول کتاب که پیرامون نیت و اراده است، در ذیل حدیثى که [[رازی، یحیی بن معاذ|یحیى بن معاذ]] از کتاب «الحلیة» نقل کرده، با این مضمون: «بدن‌ها در زندان نیت‌ها هستند...»، مى‌نویسد: نیت، عمل قلب است و آن توجه قلب به انجام کارى معین است. هنگامى که قلب آدمى، عزم راسخ پیدا کرد که فلان کار را انجام دهد، به آن اراده مى‌گویند.
     
    شارح در مقدمه‌ى خويش، به معرفى شيخ يحيى بن معاذ، اقوال علما درباره وى و ساير مسائل مربوط به او پرداخته است.
     
    شارح در باب اول كتاب كه پيرامون نيت و اراده است، در ذيل حديثى كه يحيى بن معاذ از كتاب «الحلية» نقل كرده، با اين مضمون: «بدن‌ها در زندان نيت‌ها هستند...»، مى‌نويسد: نيت، عمل قلب است و آن توجه قلب به انجام كارى معين است. هنگامى كه قلب آدمى، عزم راسخ پيدا كرد كه فلان كار را انجام دهد، به آن اراده مى‌گويند.
     
    سپس شارح، خاطرنشان مى‌كند كه اراده نمودن عبدپروردگارش را، اولين قدم براى فرار به‌سوى خداست كه با رغبت آغاز، سپس با عزم، آن‌گاه با علم ضرورى ادامه پيدا مى‌كند تا به وحدانيت خدا و صفات متصل مى‌گردد.


    باب دوم، درباره علم است. شارح مى‌گويد: باب علم را بعد از باب نيت آورديم، زيرا كه عمل مقبول با اعتماد بر نيت و عمل با علم حاصل مى‌شود.
    سپس شارح، خاطرنشان مى‌کند که اراده نمودن عبدپروردگارش را، اولین قدم براى فرار به‌سوى خداست که با رغبت آغاز، سپس با عزم، آن‌گاه با علم ضرورى ادامه پیدا مى‌کند تا به وحدانیت خدا و صفات متصل مى‌گردد.


    باب سوم، مربوط به حكمت است. سخنى كه در ابتدا از يحيى بن معاذ نقل شده اين است كه علم با تعليم به دست مى‌آيد و حكمت با حفظ حرمات صالحان<ref>متن كتاب، ص26</ref>
    باب دوم، درباره علم است. شارح مى‌گوید: باب علم را بعد از باب نیت آوردیم، زیرا که عمل مقبول با اعتماد بر نیت و عمل با علم حاصل مى‌شود.


    در ادامه، شارح توضيح مى‌دهد كه مفردات تعليم، سه امر است: معلم، طالب علم و راه و روش. وى مى‌گويد كه علماء اجماع دارند كه گرفتن علم از طريق معلم، بهترين راه است و با قرائت تنهايى، مگر براى افراد شاذ و نادر، علم حاصل نمى‌شود، زيرا ممكن است در حروف خطا كند، يا مفردات آن علم را به‌خوبى آگاه نباشد يا مصطلحات آن علم را جهل داشته باشد.
    باب سوم، مربوط به حکمت است. سخنى که در ابتدا از [[رازی، یحیی بن معاذ|یحیى بن معاذ]] نقل شده این است که علم با تعلیم به دست مى‌آید و حکمت با حفظ حرمات صالحان<ref>متن كتاب، ص26</ref>


    در ادامه به واژه حكمت از زبان [[راغب اصفهانی، حسین بن محمد|راغب اصفهانى]] در كتاب «الذريعة» پرداخته و مى‌گويد: حكمت، اسمى است براى هر علم نيكو و عمل صالحى.
    در ادامه، شارح توضیح مى‌دهد که مفردات تعلیم، سه امر است: معلم، طالب علم و راه و روش. وى مى‌گوید که علماء اجماع دارند که گرفتن علم از طریق معلم، بهترین راه است و با قرائت تنهایى، مگر براى افراد شاذ و نادر، علم حاصل نمى‌شود، زیرا ممکن است در حروف خطا کند، یا مفردات آن علم را به‌خوبى آگاه نباشد یا مصطلحات آن علم را جهل داشته باشد.


    باب چهارم كه درباره محبت است، خاطرنشان مى‌كند كه محبت از عبدبراى خدا، اين است كه اراده كند به خدا تقرب جويد و او را تعظيم نمايد. محبت از خدا براى بنده اين است كه او را براى قرب و احوال عاليه مخصوص بدارد. در ادامه، خاطرنشان مى‌كند كه محبت مردم به خدا بر سه وجه است: محبت، به خاطر احسان خدا در دنيا و آنچه كه در آخرت از خدا توقع مى‌شود، باشد؛ محبت، به خاطر صفاتى باشد كه اين احسان از آن صفات صادر مى‌شود كه اين نحو، رقيق‌تر از محبت اول است، زيرا صاحب آن، از نعمت به منعم ارتقا مى‌يابد و از افعال به صفات مى‌رسد...
    در ادامه به واژه حکمت از زبان [[راغب اصفهانی، حسین بن محمد|راغب اصفهانى]] در کتاب «الذریعة» پرداخته و مى‌گوید: حکمت، اسمى است براى هر علم نیکو و عمل صالحى.


    سوم، حب ذات است كه خدا را به خاطر كمال ذاتى و صفاتى و جلال و عظمت و قدس بخواهد و اين نوع از محبت، چيزى است كه يحيى بن معاذ از عبارت خويش، قصد نموده است.
    باب چهارم که درباره محبت است، خاطرنشان مى‌کند که محبت از عبدبراى خدا، این است که اراده کند به خدا تقرب جوید و او را تعظیم نماید. محبت از خدا براى بنده این است که او را براى قرب و احوال عالیه مخصوص بدارد. در ادامه، خاطرنشان مى‌کند که محبت مردم به خدا بر سه وجه است: محبت، به خاطر احسان خدا در دنیا و آنچه که در آخرت از خدا توقع مى‌شود، باشد؛ محبت، به خاطر صفاتى باشد که این احسان از آن صفات صادر مى‌شود که این نحو، رقیق‌تر از محبت اول است، زیرا صاحب آن، از نعمت به منعم ارتقا مى‌یابد و از افعال به صفات مى‌رسد...


    در ادامه، باب‌هاى پنجم تا آخر، با همين روش كه در ابتدا سخنى از يحيى بن معاذ ذكر شود و در زير آن به شرح و توضيح آن سخن پرداخته شود، مرتب گرديده است كه در اين باب‌ها مباحثى چون اخلاص، توحيد، خوف، رجاء، توبه، ورع، فقر، صبر، توكل، رضا، مجاهده، گرسنگى، زهد، تواضع، سخاء، خلوت، صحبت، نفس - قلب - روح، دنيا، آخرت، رجال، دعا و مناجات، اشاره شده است.
    سوم، حب ذات است که خدا را به خاطر کمال ذاتى و صفاتى و جلال و عظمت و قدس بخواهد و این نوع از محبت، چیزى است که [[رازی، یحیی بن معاذ|یحیى بن معاذ]] از عبارت خویش، قصد نموده است.


    در مجموع، سخنانى كه از يحيى بن معاذ در اين كتاب، جمع‌آورى شده است، بالغ بر 380 جمله اخلاقى و عرفانى مى‌باشد كه شارح، به توضيح آنها پرداخته است.
    در ادامه، باب‌هاى پنجم تا آخر، با همین روش که در ابتدا سخنى از [[رازی، یحیی بن معاذ|یحیى بن معاذ]] ذکر شود و در زیر آن به شرح و توضیح آن سخن پرداخته شود، مرتب گردیده است که در این باب‌ها مباحثى چون اخلاص، توحید، خوف، رجاء، توبه، ورع، فقر، صبر، توکل، رضا، مجاهده، گرسنگى، زهد، تواضع، سخاء، خلوت، صحبت، نفس - قلب - روح، دنیا، آخرت، رجال، دعا و مناجات، اشاره شده است.


    == وضعيت كتاب ==
    در مجموع، سخنانى که از [[رازی، یحیی بن معاذ|یحیى بن معاذ]] در این کتاب، جمع‌آورى شده است، بالغ بر 380 جمله اخلاقى و عرفانى مى‌باشد که شارح، به توضیح آنها پرداخته است.


    == وضعیت کتاب ==
    در پایان کتاب، فهرست اسماء رجال به ترتیب حروف هجاء و فهرست محتویات کتاب ذکر شده است.


    در پايان كتاب، فهرست اسماء رجال به ترتيب حروف هجاء و فهرست محتويات كتاب ذكر شده است.
    کتاب حاضر، هیچ‌گونه پاورقى ندارد.


    كتاب حاضر، هيچ‌گونه پاورقى ندارد.
    ==پانویس ==
     
    ==پانويس ==
    <references />
    <references />
    == منابع مقاله ==
    == منابع مقاله ==


    متن و مقدمه كتاب.
    متن و مقدمه کتاب.
     
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    [[جواهر التصوف (ترجمه)]]


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    خط ۷۹: خط ۷۹:
    [[رده: تصوف و عرفان]]
    [[رده: تصوف و عرفان]]
    [[رده: مباحث خاص تصوف و عرفان]]
    [[رده: مباحث خاص تصوف و عرفان]]
    [[رده:شهریور(1400)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۰۶

    جواهر التصوف
    جواهر التصوف
    پدیدآورانعاشور، سعید هارون (شارح و معلق) رازی، یحیی بن معاذ (نویسنده)
    ناشرمکتبة الآداب
    مکان نشرقاهره - مصر
    سال نشر1423 ق یا 2002 م
    چاپ1
    موضوعاخلاق عرفانی تصوف
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏288‎‏ ‎‏/‎‏ی‎‏3‎‏ج‎‏9‎‏ ‎‏1388‎‏ب
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    جواهر التصوف، اثر یحیى بن معاذ رازى (258ق) است که به زبان عربى پیرامون برخى از مباحث عرفانى و اخلاقى، مانند توبه، صبر و توکل و رضا و زهد به رشته تحریر درآمده است و توسط سعید هارون عاشور، گردآورى، باب‌بندى، شرح و حاشیه‌نگارى شده است.

    ساختار

    کتاب، مشتمل بر یک مقدمه، 25 باب و یک خاتمه است.

    شارح، در هر باب، گفتارى را از یحیى بن معاذ ذکر مى‌کند و در ذیل به شرح آن مى‌پردازد.

    گزارش محتوا

    ابواب کتاب با مبحث نیت و اراده شروع شده و با بحث علم و حکمت، محبت و اخلاص ادامه پیدا کرده و با بابى در مناجات و دعا پایان یافته است.

    شارح در مقدمه‌ى خویش، به معرفى شیخ یحیى بن معاذ، اقوال علما درباره وى و سایر مسائل مربوط به او پرداخته است.

    شارح در باب اول کتاب که پیرامون نیت و اراده است، در ذیل حدیثى که یحیى بن معاذ از کتاب «الحلیة» نقل کرده، با این مضمون: «بدن‌ها در زندان نیت‌ها هستند...»، مى‌نویسد: نیت، عمل قلب است و آن توجه قلب به انجام کارى معین است. هنگامى که قلب آدمى، عزم راسخ پیدا کرد که فلان کار را انجام دهد، به آن اراده مى‌گویند.

    سپس شارح، خاطرنشان مى‌کند که اراده نمودن عبدپروردگارش را، اولین قدم براى فرار به‌سوى خداست که با رغبت آغاز، سپس با عزم، آن‌گاه با علم ضرورى ادامه پیدا مى‌کند تا به وحدانیت خدا و صفات متصل مى‌گردد.

    باب دوم، درباره علم است. شارح مى‌گوید: باب علم را بعد از باب نیت آوردیم، زیرا که عمل مقبول با اعتماد بر نیت و عمل با علم حاصل مى‌شود.

    باب سوم، مربوط به حکمت است. سخنى که در ابتدا از یحیى بن معاذ نقل شده این است که علم با تعلیم به دست مى‌آید و حکمت با حفظ حرمات صالحان[۱]

    در ادامه، شارح توضیح مى‌دهد که مفردات تعلیم، سه امر است: معلم، طالب علم و راه و روش. وى مى‌گوید که علماء اجماع دارند که گرفتن علم از طریق معلم، بهترین راه است و با قرائت تنهایى، مگر براى افراد شاذ و نادر، علم حاصل نمى‌شود، زیرا ممکن است در حروف خطا کند، یا مفردات آن علم را به‌خوبى آگاه نباشد یا مصطلحات آن علم را جهل داشته باشد.

    در ادامه به واژه حکمت از زبان راغب اصفهانى در کتاب «الذریعة» پرداخته و مى‌گوید: حکمت، اسمى است براى هر علم نیکو و عمل صالحى.

    باب چهارم که درباره محبت است، خاطرنشان مى‌کند که محبت از عبدبراى خدا، این است که اراده کند به خدا تقرب جوید و او را تعظیم نماید. محبت از خدا براى بنده این است که او را براى قرب و احوال عالیه مخصوص بدارد. در ادامه، خاطرنشان مى‌کند که محبت مردم به خدا بر سه وجه است: محبت، به خاطر احسان خدا در دنیا و آنچه که در آخرت از خدا توقع مى‌شود، باشد؛ محبت، به خاطر صفاتى باشد که این احسان از آن صفات صادر مى‌شود که این نحو، رقیق‌تر از محبت اول است، زیرا صاحب آن، از نعمت به منعم ارتقا مى‌یابد و از افعال به صفات مى‌رسد...

    سوم، حب ذات است که خدا را به خاطر کمال ذاتى و صفاتى و جلال و عظمت و قدس بخواهد و این نوع از محبت، چیزى است که یحیى بن معاذ از عبارت خویش، قصد نموده است.

    در ادامه، باب‌هاى پنجم تا آخر، با همین روش که در ابتدا سخنى از یحیى بن معاذ ذکر شود و در زیر آن به شرح و توضیح آن سخن پرداخته شود، مرتب گردیده است که در این باب‌ها مباحثى چون اخلاص، توحید، خوف، رجاء، توبه، ورع، فقر، صبر، توکل، رضا، مجاهده، گرسنگى، زهد، تواضع، سخاء، خلوت، صحبت، نفس - قلب - روح، دنیا، آخرت، رجال، دعا و مناجات، اشاره شده است.

    در مجموع، سخنانى که از یحیى بن معاذ در این کتاب، جمع‌آورى شده است، بالغ بر 380 جمله اخلاقى و عرفانى مى‌باشد که شارح، به توضیح آنها پرداخته است.

    وضعیت کتاب

    در پایان کتاب، فهرست اسماء رجال به ترتیب حروف هجاء و فهرست محتویات کتاب ذکر شده است.

    کتاب حاضر، هیچ‌گونه پاورقى ندارد.

    پانویس

    1. متن كتاب، ص26

    منابع مقاله

    متن و مقدمه کتاب.

    وابسته‌ها