إيضاح السبل في الترجيح و التعادل: تفاوت میان نسخه‌ها

إیضاح السبل في الترجیح و التعادل
إیضاح السبل في الترجیح و التعادل
پدیدآوران	موسوی زنجانی، سید محمد بن ابوالقاسم (نویسنده)
ناشر	ابوطالب موسوی
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1308 ق
چاپ	1
موضوع	اصول فقه شیعه - قرن 14 تعادل و تراجیح (اصول)
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏166‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8‎‏الف‎‏9*
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۰۲

برای دیگر کاربردها، تعادل و تراجیح (ابهام‌زدایی) را ببینید.

ايضاح السبل في الترجيح و التعادل، تأليف میرزا ابوطالب موسوى زنجانى، به زبان عربى است. این اثر، به‌عنوان منبع مفيدى در موضوع اصولى تعادل و تراجيح قابل استفاده است.

ساختار

نویسنده، بحث را با مقدمه‌اى مختصر آغاز كرده است^[۱]. پس از آن، بحث، در ضمن چندين فصل ارائه شده است. هر یک از فصول نيز با دسته‌بندى‌هاى خوبى ارائه شده است.

گزارش محتوا

کتاب، با مقدمه‌اى از مستنسخ کتاب كه در آن با الفاظ مبالغه‌آمیزى کتاب را توصيف كرده، آغاز شده است^[۲].

نویسنده، در ابتداى کتاب، اهم مسائل و منقح‌ترين مباحث اصولى را مباحث تعادل و تراجيح مى‌داند، چرا كه به‌وسيله این بحث نظام فقه كامل شده و فقيه از آن كمك مى‌گیرد؛ لذاست كه تأليفات فراوانى در این زمینه از فقهاء به جاى مانده است^[۳].

اجتماع دو دليل متعارض و عدم امكان عمل به هر دو، به یکى از دو شكل زير قابل تصور است:

1. تعادل: دو دليلى هستند كه هيچ‌یک را بر ديگرى مزيتى نيست؛

2. تراجيح: در صورتى است كه یکى از دو دليل، نسبت به ديگرى واجد مزايايى باشد.

در مورد تعارض میان دو دليل كه در حال تعادلند، سه نظريه وجود دارد:

الف) تساقط هر دو دليل؛

ب) تخيير؛

ج) تساقط هر دو دليل^[۴].

در بخش ديگرى از کتاب، به مرجحات پرداخته شده است. اجماع فرق امامیه است كه در مقام تعارض دو خبر بايد رجوع به مرجحات شود^[۵]، زيرا اگر اخذ به مرجحات نشود، مخالف دستورهایى است كه از اهل‌بيت(ع) رسيده است و به علاوه، اخذ به راجح، موجب حصول برائت يقينى مى‌شود. اختلافى كه هست در این است كه آيا بايد در باب مرجحات به همان مرجحاتى كه در اخبار رسيده، از قبيل اعلمیت و اورعيت اكتفاء كنيم يا به مرجحات خارجيه هم مى‌توان تمسك نمود؟.

در اينكه آيا كدام‌یک از مرجحات داخلى و خارجى در صورت تعارض، بر یک‌ديگر مقدمند، آراء گوناگونى ذكر شده است.

ذكر اخبار ترجيح مرجحات داخليه^[۶] و خارجيه، بررسى مرجحات سنديه^[۷]، مرجحات مضمونيه^[۸]، جهتیه^[۹] و... و نيز تعارض بين ساير امارات^[۱۰] از ديگر بخش‌هایى است كه در ادامه کتاب مورد مداقّه قرار گرفته است.

وضيعت کتاب

کتاب، به خط نویسنده، بدون فهرست نگارش شده است. در برخى از صفحات کتاب، حواشى مختصرى آمده است.

پانويس

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.
دائرةالمعارف طهور.

وابسته‌ها

[1] ر.ک: مقدمه، ص2

[2] ر.ک: مقدمه، ص 2

[3] ر.ک: همان، ص2

[4] ر.ک: همان، ص34

[5] ر.ک: همان، ص68

[6] ر.ک: همان، ص84

[7] ر.ک: همان، ص131

[8] ر.ک: همان، ص135

[9] ر.ک: همان، ص153

[10] ر.ک: همان، ص169

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{جعبه اطلاعات کتاب
 | تصویر =NUR12087J1.jpg
@@ خط ۵: / خط ۴: @@
 | عنوان‌های دیگر =
 | پدیدآوران =
-[[موسوی زنجانی، محمد بن ابوالقاسم]] (نويسنده)
+[[موسوی زنجانی، سید محمد بن ابوالقاسم]] (نویسنده)
 | زبان =عربی
 | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏166‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8‎‏الف‎‏9*
@@ خط ۱۳: / خط ۱۲: @@
 تعادل و تراجیح (اصول)
 | ناشر =
-ابوطالب موسوي
+ابوطالب موسوی
 | مکان نشر =تهران - ایران
-| سال نشر = 1308 هـ.ق
+| سال نشر = 1308 ق
 | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12087AUTOMATIONCODE
 | چاپ =1
- | تعداد جلد =1
+| تعداد جلد =1
- | کتابخانۀ دیجیتال نور =15354
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =12087
+| کتابخوان همراه نور =12087
 | کد پدیدآور =
 | پس از =
 | پیش از =
 }}
+{{کاربردهای دیگر| تعادل و تراجیح (ابهام‌زدایی)}}
-'''ايضاح السبيل في الترجيح و التعادل'''، تأليف ميرزا ابوطالب موسوى زنجانى، به زبان عربى است. اين اثر، به‌عنوان منبع مفيدى در موضوع اصولى تعادل و تراجيح قابل استفاده است.
+'''ايضاح السبل في الترجيح و التعادل'''، تأليف [[موسوی زنجانی، سید محمد بن ابوالقاسم|میرزا ابوطالب موسوى زنجانى]]، به زبان عربى است. این اثر، به‌عنوان منبع مفيدى در موضوع اصولى تعادل و تراجيح قابل استفاده است.
 ==ساختار==
+نویسنده، بحث را با مقدمه‌اى مختصر آغاز كرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12087/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84?pageNumber=2&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص2]</ref>. پس از آن، بحث، در ضمن چندين فصل ارائه شده است. هر یک از فصول نيز با دسته‌بندى‌هاى خوبى ارائه شده است.
-نويسنده، بحث را با مقدمه‌اى مختصر آغاز كرده است. پس از آن، بحث، در ضمن چندين فصل ارائه شده است. هر يك از فصول نيز با دسته‌بندى‌هاى خوبى ارائه شده است.
 ==گزارش محتوا==
+کتاب، با مقدمه‌اى از مستنسخ کتاب كه در آن با الفاظ مبالغه‌آمیزى کتاب را توصيف كرده، آغاز شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12087/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84?pageNumber=2&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص 2]</ref>.
+نویسنده، در ابتداى کتاب، اهم مسائل و منقح‌ترين مباحث اصولى را مباحث تعادل و تراجيح مى‌داند، چرا كه به‌وسيله این بحث نظام فقه كامل شده و فقيه از آن كمك مى‌گیرد؛ لذاست كه تأليفات فراوانى در این زمینه از فقهاء به جاى مانده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12087/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84?pageNumber=2&viewType=html ر.ک: همان، ص2]</ref>.
-کتاب، با مقدمه‌اى از مستنسخ کتاب كه در آن با الفاظ مبالغه‌آميزى کتاب را توصيف كرده، آغاز شده است.
+اجتماع دو دليل متعارض و عدم امكان عمل به هر دو، به یکى از دو شكل زير قابل تصور است:
-نويسنده، در ابتداى کتاب، اهم مسائل و منقح‌ترين مباحث اصولى را مباحث تعادل و تراجيح مى‌داند، چرا كه به‌وسيله اين بحث نظام فقه كامل شده و فقيه از آن كمك مى‌گيرد؛ لذاست كه تأليفات فراوانى در اين زمينه از فقهاء به جاى مانده است.
+. تعادل: دو دليلى هستند كه هيچ‌یک را بر ديگرى مزيتى نيست؛
-اجتماع دو دليل متعارض و عدم امكان عمل به هر دو، به يكى از دو شكل زير قابل تصور است:
+. تراجيح: در صورتى است كه یکى از دو دليل، نسبت به ديگرى واجد مزايايى باشد.
-. تعادل: دو دليلى هستند كه هيچ‌يك را بر ديگرى مزيتى نيست؛
+در مورد تعارض میان دو دليل كه در حال تعادلند، سه نظريه وجود دارد:
-. تراجيح: در صورتى است كه يكى از دو دليل، نسبت به ديگرى واجد مزايايى باشد.
-در مورد تعارض ميان دو دليل كه در حال تعادلند، سه نظريه وجود دارد:
 الف) تساقط هر دو دليل؛
@@ خط ۵۲: / خط ۴۷: @@
 ب) تخيير؛
-ج) تساقط هر دو دليل.
+ج) تساقط هر دو دليل<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12087/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84?pageNumber=34&viewType=html ر.ک: همان، ص34]</ref>.
-در بخش ديگرى از کتاب، به مرجحات پرداخته شده است. اجماع فرق اماميه است كه در مقام تعارض دو خبر بايد رجوع به مرجحات شود، زيرا اگر اخذ به مرجحات نشود، مخالف دستورهايى است كه از اهل بيت(ع) رسيده است و به علاوه، اخذ به راجح، موجب حصول برائت يقينى مى‌شود. اختلافى كه هست در اين است كه آيا بايد در باب مرجحات به همان مرجحاتى كه در اخبار رسيده، از قبيل اعلميت و اورعيت اكتفاء كنيم يا به مرجحات خارجيه هم مى‌توان تمسك نمود؟.
+در بخش ديگرى از کتاب، به مرجحات پرداخته شده است. اجماع فرق امامیه است كه در مقام تعارض دو خبر بايد رجوع به مرجحات شود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12087/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84?pageNumber=68&viewType=html ر.ک: همان، ص68]</ref>، زيرا اگر اخذ به مرجحات نشود، مخالف دستورهایى است كه از اهل‌بيت(ع) رسيده است و به علاوه، اخذ به راجح، موجب حصول برائت يقينى مى‌شود. اختلافى كه هست در این است كه آيا بايد در باب مرجحات به همان مرجحاتى كه در اخبار رسيده، از قبيل اعلمیت و اورعيت اكتفاء كنيم يا به مرجحات خارجيه هم مى‌توان تمسك نمود؟.
-در اينكه آيا كدام‌يك از مرجحات داخلى و خارجى در صورت تعارض، بر يك‌ديگر مقدمند، آراء گوناگونى ذكر شده است.
+در اينكه آيا كدام‌یک از مرجحات داخلى و خارجى در صورت تعارض، بر یک‌ديگر مقدمند، آراء گوناگونى ذكر شده است.
-ذكر اخبار ترجيح مرجحات داخليه و خارجيه، بررسى مرجحات سنديه، مرجحات مضمونيه، جهتيه و... و نيز تعارض بين ساير امارات از ديگر بخش‌هايى است كه در ادامه کتاب مورد مداقّه قرار گرفته است.
+ذكر اخبار ترجيح مرجحات داخليه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12087/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84?pageNumber=84&viewType=html ر.ک: همان، ص84]</ref> و خارجيه، بررسى مرجحات سنديه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12087/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84?pageNumber=131&viewType=html ر.ک: همان، ص131]</ref>، مرجحات مضمونيه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12087/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84?pageNumber=135&viewType=html ر.ک: همان، ص135]</ref>، جهتیه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12087/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84?pageNumber=153&viewType=html ر.ک: همان، ص153]</ref> و... و نيز تعارض بين ساير امارات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12087/%D8%A5%DB%8C%D8%B6%D8%A7%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84?pageNumber=169&viewType=html ر.ک: همان، ص169]</ref> از ديگر بخش‌هایى است كه در ادامه کتاب مورد مداقّه قرار گرفته است.
 ==وضيعت کتاب==
+کتاب، به خط نویسنده، بدون فهرست نگارش شده است. در برخى از صفحات کتاب، حواشى مختصرى آمده است.
+==پانويس ==
+<references />
-کتاب، به خط نويسنده، بدون فهرست نگارش شده است. در برخى از صفحات کتاب، حواشى مختصرى آمده است.
 ==منابع مقاله==
+#مقدمه و متن کتاب.
+#دائرةالمعارف طهور.
+==وابسته‌ها==
-. مقدمه و متن کتاب.
+{{وابسته‌ها}}
-. دائرةالمعارف طهور.
@@ خط ۷۸: / خط ۷۵: @@
 [[رده: فقه و اصول]]
 [[رده:اصول فقه (مباحث خاص)]]
+[[رده:اردیبهشت (1401)]]