بدلیسی، ادریس بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - ' های ' به '‎های ')
    جز (جایگزینی متن - 'بدلیسی (ابهام زدایی)' به 'بدلیسی (ابهام‌زدایی)')
     
    (۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR00537.jpg|بندانگشتی|برقعی]]
    [[پرونده:NUR13301.jpg|بندانگشتی|بدلیسی، ادریس بن علی]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|برقعی
    ! نام!! data-type="authorName" |برقعی
    |-
    |-
    |نام‎های دیگر  
    |نام‎های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'| بدلیسی، ادریس بن حسام الدین
    | data-type="authorOtherNames" | بدلیسی، ادریس بن حسام‌الدین


    برقعی، ادریس بن حسام الدین علی
    برقعی، ادریس بن حسام‌الدین علی
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |حسام‌الدين على
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|
    | data-type="authorbirthDate" |
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |بتلیس یا بدلیس یکی از شهرهای ترکیه
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|926 ق
    | data-type="authorDeathDate" |ذیحجه 926ق
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |قاضى عيسى
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    | data-type="authorWritings" |[[قانون شاهنشاهی]]
    |-class='articleCode'
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    |کد مؤلف
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE537AUTHORCODE
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE13301AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>
    {{کاربردهای دیگر|بدلیسی (ابهام‌زدایی)}}
    '''حكيم‌الدين ادريس بن مولانا حسام‌الدين على بدليسى''' (متوفای ذیحجه۹۲۶ق)، مورخ، عالم حنفى و دولتمرد ایرانى‌تبار در دربار سلاطين عثمانى و كُرد نژاد، نویسنده کتاب [[قانون شاهنشاهی]]


    == ولادت ==
    در بدليس كردستان (یکی از شهرهای کردنشین ترکیه) زاده شد. پدرش، حسام‌الدين على، از عارفان زمان خود به شمار مى‌رفت.


    «حكيم‌الدين ادريس بن مولانا حسام‌الدين على بدليسى»، مورخ، عالم حنفى و دولتمرد ايرانى‌تبار در دربار سلاطين عثمانى و كُردنژاد بود و در بدليس كردستان زاده شد. پدرش، حسام‌الدين على، از عارفان زمان خود به شمار مى‌رفت.
    == ولادت ==
     
    معلم و مربى او، قاضى عيسى، از فاضلان و زاهدان آذربايجان و از مدرسان علوم دينى بود. در دربار آق قوينلوها سمتِ «نشانجى» (مهردار سلطنتى، طغرانويس) يافت و در 890ق، از جانب يعقوب‌بيگ به بايزيد دوم (حك: 886-918ق)، تهنيت‌نامه‌اى نوشت كه اعجاب و تحسين او را برانگيخت.
    معلم و مربى او، قاضى عيسى، از فاضلان و زاهدان آذربايجان و از مدرسان علوم دينى بود. در دربار آق قوينلوها سمتِ «نشانجى» (مهردار سلطنتى، طغرانويس) يافت و در 890ق، از جانب يعقوب‌بيگ به بايزيد دوم (حك: 886-918ق)، تهنيت‌نامه‌اى نوشت كه اعجاب و تحسين او را برانگيخت.


    چون قدرتِ شاه اسماعيل اول (حك: 905-930ق) را در فزونى ديد، در 907ق، به سرزمين عثمانى رفت. بايزيد او را به‌گرمى پذيرفت و مأمورش كرد كه تاريخ خاندان عثمانى را به فارسى بنويسد، اما از كتابش، به بهانه آنكه در حق ايرانيان، گذشت بيش از اندازه روا داشته بود، ايراد گرفتند و مبلغ معهود را به او نپرداختند. آن‌گاه اجازه سفر حج خواست، اما با تقاضايش موافقت نشد تا پس از درگذشت صدراعظم، خادم‌على پاشا (كه ظاهراً بزرگ‌ترين دشمن او بود)، در ربيع‌الثانى 917ق، از مكه نامه‌اى به دربار عثمانى نوشت و تهديد كرد كه اگر از او رفع ظلم نكنند، در ديباچه و خاتمه كتابِ تاريخش (كه هنوز نوشته نشده بود) قدرناشناسى آنان را آشكار خواهد كرد.
    چون قدرتِ شاه اسماعيل اول (حك: 905-930ق) را در فزونى ديد، در 907ق، به سرزمين عثمانى رفت. بايزيد او را برمی‌پذيرفت و مأمورش كرد كه تاريخ خاندان عثمانى را به فارسی بنويسد، اما از كتابش، به بهانه آنكه در حق ایرانیان، گذشت بيش از اندازه روا داشته بود، ايراد گرفتند و مبلغ معهود را به او نپرداختند. آن‌گاه اجازه سفر حج خواست، اما با تقاضايش موافقت نشد تا پس از درگذشت صدراعظم، خادم‌على پاشا (كه ظاهراً بزرگ‌ترين دشمن او بود)، در ربيع‌الثانى 917ق، از مكه نامه‌اى به دربار عثمانى نوشت و تهديد كرد كه اگر از او رفع ظلم نكنند، در ديباچه و خاتمه كتابِ تاريخش (كه هنوز نوشته نشده بود) قدرناشناسى آنان را آشكار خواهد كرد.


    سلطان سليم اول (حك: 918-927ق)، اندكى پس از جلوس بر تخت سلطنت از او دعوت كرد كه به استانبول بازگردد. بدليسى، كتاب تاريخش را كه به پايان برده بود، به او تقديم كرد. در نبرد چالدران (920ق)، در التزام سلطان سليم بود و با استمالت از امراى سنّىِ كُرد و مجاب كردن آنان به هواخواهى و تبعيت از عثمانيان، به اين خاندان خدمت بسيار كرد. به بدليسى اختيار تام داده شده بود تا به سرزمين‌هاى كردنشين، نظم و سامان بخشد. در سفر مصر نيز همراه سلطان بود و گويا در آنجا با بدرفتارى عمّال عثمانى به ستيزه برخاست.
    سلطان سليم اول (حك: 918-927ق)، اندكى پس از جلوس بر تخت سلطنت از او دعوت كرد كه به استانبول بازگردد. بدليسى، كتاب تاريخش را كه به پايان برده بود، به او تقديم كرد. در نبرد چالدران (920ق)، در التزام سلطان سليم بود و با استمالت از امراى سنّىِ كُرد و مجاب كردن آنان به هواخواهى و تبعيت از عثمانيان، به اين خاندان خدمت بسيار كرد. به بدليسى اختيار تام داده شده بود تا به سرزمين‌هاى كردنشين، نظم و سامان بخشد. در سفر مصر نيز همراه سلطان بود و گويا در آنجا با بدرفتارى عمّال عثمانى به ستيزه برخاست.
    == وفات ==
    وى سرانجام در ذى‌حجه 926ق، اندكى پس از مرگ سلطان سليم، در استانبول درگذشت و در محله ايوب، در كنار مسجدى كه همسرش زينب خاتون بنا كرده بود، به خاک سپرده شد.


    == آثار ==
    == آثار ==


     
    # رساله بهاريه يا ربيع الابرار؛
    1. رساله بهاريه يا ربيع الابرار؛
    # رساله خزانيّه؛
     
    # ترجمه و تفسير چهل حديث؛
    2. رساله خزانيّه؛
    # ترجمه و نظم چهل حديث؛
     
    # مناظرات الصوم و العيد؛
    3. ترجمه و تفسير چهل حديث؛
    # هشت بهشت؛
     
    # مرآت الجمال؛
    4. ترجمه و نظم چهل حديث؛
    # حق المبين في شرح حق اليقين؛
     
    # سليم‌نامه؛
    5. مناظرات الصوم و العيد؛
    # قانون شاهنشاهى؛
     
    # شرح فصوص الحكم؛
    6. هشت بهشت؛
     
    7. مرآت الجمال؛
     
    8. حق المبين في شرح حق اليقين؛
     
    9. سليم‌نامه؛
     
    10. قانون شاهنشاهى؛
     
    11. شرح فصوص الحكم؛
     
    و....
    و....


    بدليسى، شاعر و خطّاط نيز بود.
    بدليسى، شاعر و خطّاط نيز بود.


    وى سرانجام در ذى‌حجه 926ق، اندكى پس از مرگ سلطان سليم، در استانبول درگذشت و در محله ايوب، در كنار مسجدى كه همسرش زينب خاتون بنا كرده بود، به خاک سپرده شد.
    ==منابع مقاله==
     
    #مناژ (د. اسلام)، دانشنامه جهان اسلام، ج 2، ص530-532؛
    == منابع مقاله ==
    #سيد حسین‌زاده، هدى، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 11، ص573-574؛
     
    #حسنى، عطاءالله، يادداشتى پيرامون يك مورخ ایرانى و آثار او: ادريس بدليسى، كتاب ماه تاريخ و جغرافيا، آذر 1379،‌ش 37 و 38، ص39-37.
     
    #مسعودى آرانى، عبدالله، معرفى كتاب «قانون شاهنشاهى»، آينه پژوهش، مهر و آبان 1381،‌ش 76، ص81-76.
    1. مناژ (د. اسلام)، دانشنامه جهان اسلام، ج 2، ص530-532؛
     
    2. سيد حسين‌زاده، هدى، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 11، ص573-574؛
     
    3. حسنى، عطاءالله، يادداشتى پيرامون يك مورخ ايرانى و آثار او: ادريس بدليسى، كتاب ماه تاريخ و جغرافيا، آذر 1379،‌ش 37 و 38، ص39-37.
     
    4. مسعودى آرانى، عبدالله، معرفى كتاب «قانون شاهنشاهى»، آينه پژوهش، مهر و آبان 1381،‌ش 76، ص81-76.
     


    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    [[قانون شاهنشاهی]]


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۰۷

    بدلیسی، ادریس بن علی
    نام برقعی
    نام‎های دیگر بدلیسی، ادریس بن حسام‌الدین

    برقعی، ادریس بن حسام‌الدین علی

    نام پدر حسام‌الدين على
    متولد
    محل تولد بتلیس یا بدلیس یکی از شهرهای ترکیه
    رحلت ذیحجه 926ق
    اساتید قاضى عيسى
    برخی آثار قانون شاهنشاهی
    کد مؤلف AUTHORCODE13301AUTHORCODE
    برای دیگر کاربردها، بدلیسی (ابهام‌زدایی) را ببینید.

    حكيم‌الدين ادريس بن مولانا حسام‌الدين على بدليسى (متوفای ذیحجه۹۲۶ق)، مورخ، عالم حنفى و دولتمرد ایرانى‌تبار در دربار سلاطين عثمانى و كُرد نژاد، نویسنده کتاب قانون شاهنشاهی

    ولادت

    در بدليس كردستان (یکی از شهرهای کردنشین ترکیه) زاده شد. پدرش، حسام‌الدين على، از عارفان زمان خود به شمار مى‌رفت.

    ولادت

    معلم و مربى او، قاضى عيسى، از فاضلان و زاهدان آذربايجان و از مدرسان علوم دينى بود. در دربار آق قوينلوها سمتِ «نشانجى» (مهردار سلطنتى، طغرانويس) يافت و در 890ق، از جانب يعقوب‌بيگ به بايزيد دوم (حك: 886-918ق)، تهنيت‌نامه‌اى نوشت كه اعجاب و تحسين او را برانگيخت.

    چون قدرتِ شاه اسماعيل اول (حك: 905-930ق) را در فزونى ديد، در 907ق، به سرزمين عثمانى رفت. بايزيد او را برمی‌پذيرفت و مأمورش كرد كه تاريخ خاندان عثمانى را به فارسی بنويسد، اما از كتابش، به بهانه آنكه در حق ایرانیان، گذشت بيش از اندازه روا داشته بود، ايراد گرفتند و مبلغ معهود را به او نپرداختند. آن‌گاه اجازه سفر حج خواست، اما با تقاضايش موافقت نشد تا پس از درگذشت صدراعظم، خادم‌على پاشا (كه ظاهراً بزرگ‌ترين دشمن او بود)، در ربيع‌الثانى 917ق، از مكه نامه‌اى به دربار عثمانى نوشت و تهديد كرد كه اگر از او رفع ظلم نكنند، در ديباچه و خاتمه كتابِ تاريخش (كه هنوز نوشته نشده بود) قدرناشناسى آنان را آشكار خواهد كرد.

    سلطان سليم اول (حك: 918-927ق)، اندكى پس از جلوس بر تخت سلطنت از او دعوت كرد كه به استانبول بازگردد. بدليسى، كتاب تاريخش را كه به پايان برده بود، به او تقديم كرد. در نبرد چالدران (920ق)، در التزام سلطان سليم بود و با استمالت از امراى سنّىِ كُرد و مجاب كردن آنان به هواخواهى و تبعيت از عثمانيان، به اين خاندان خدمت بسيار كرد. به بدليسى اختيار تام داده شده بود تا به سرزمين‌هاى كردنشين، نظم و سامان بخشد. در سفر مصر نيز همراه سلطان بود و گويا در آنجا با بدرفتارى عمّال عثمانى به ستيزه برخاست.

    وفات

    وى سرانجام در ذى‌حجه 926ق، اندكى پس از مرگ سلطان سليم، در استانبول درگذشت و در محله ايوب، در كنار مسجدى كه همسرش زينب خاتون بنا كرده بود، به خاک سپرده شد.

    آثار

    1. رساله بهاريه يا ربيع الابرار؛
    2. رساله خزانيّه؛
    3. ترجمه و تفسير چهل حديث؛
    4. ترجمه و نظم چهل حديث؛
    5. مناظرات الصوم و العيد؛
    6. هشت بهشت؛
    7. مرآت الجمال؛
    8. حق المبين في شرح حق اليقين؛
    9. سليم‌نامه؛
    10. قانون شاهنشاهى؛
    11. شرح فصوص الحكم؛

    و....

    بدليسى، شاعر و خطّاط نيز بود.

    منابع مقاله

    1. مناژ (د. اسلام)، دانشنامه جهان اسلام، ج 2، ص530-532؛
    2. سيد حسین‌زاده، هدى، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 11، ص573-574؛
    3. حسنى، عطاءالله، يادداشتى پيرامون يك مورخ ایرانى و آثار او: ادريس بدليسى، كتاب ماه تاريخ و جغرافيا، آذر 1379،‌ش 37 و 38، ص39-37.
    4. مسعودى آرانى، عبدالله، معرفى كتاب «قانون شاهنشاهى»، آينه پژوهش، مهر و آبان 1381،‌ش 76، ص81-76.

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=بدلیسی،_ادریس_بن_علی&oldid=757162»