أضواء البيان في تاريخ القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'تاریخ قرآن (ابهام زدایی)' به 'تاریخ قرآن (ابهام‌زدایی)')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۶۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR02920J1.jpg|بندانگشتی|أضواء البیان فی تاریخ القرآن]]
    | تصویر =NUR02920J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =أضواء البیان فی تاریخ القرآن
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =
    |-
    | پدیدآوران =
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|أضواء البیان فی تاریخ القرآن
    [[ابوسلیمان، صابر حسن محمد]] (نویسنده)
    |-
    | زبان =عربی
    |نام های دیگر کتاب
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏الف‎‏6
    |data-type='otherBookNames'|
    | موضوع =
    |-
    قرآن - تاریخ
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[ابو سلیمان، صابر حسن محمد]] (نويسنده)
    |-
    |زبان  
    |data-type='language'|عربی
    |-
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏الف‎‏6
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|قرآن - تاریخ


    قرآن - علوم قرآنی
    قرآن - علوم قرآنی
    |-
    | ناشر = 
    |ناشر  
    دار عالم الکتب
    |data-type='publisher'|دار عالم الکتب
    | مکان نشر =ریاض - عربستان
    |-
    | سال نشر = 1420 ق یا 2000 م
    |مکان نشر  
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02920AUTOMATIONCODE
    |data-type='publishPlace'|ریاض - عربستان
    | چاپ =1
    |-
    | شابک =9960-840-24-7
    |سال نشر  
    | تعداد جلد =1
    |data-type='publishYear'| 1420 هـ.ق یا 2000 م
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =02920
    |-class='articleCode'
    | کتابخوان همراه نور =02920
    |کد اتوماسیون
    | کد پدیدآور =
    |data-type='automationCode'|2920
    | پس از =
    |}
    | پیش از =
    </div>
    }}
    {{کاربردهای دیگر|تاریخ قرآن (ابهام‌زدایی)}}


    '''اضواءُ البيان في تاريخ القرآن''' نوشته [[صابر حسن محمد ابوسليمان]] به زبان عربی است. مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر اهل سنت و استاد دانشگاه، جامعه ام القرى مكه مى‌باشد در این کتاب برخى از مسائل مربوط به تاريخ قرآن را برای تدريس در دانشگاه تهيه و به چاپ رسانيده است.


    ==معرفى كتاب==
    == ساختار ==
    نویسنده مطالب را در نه فصل و یک خاتمه بيان كرده است.


    ==  گزارش محتوا ==
    در فصل اول پيرامون لفظ قرآن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=11&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص11]</ref>، معانى مختلف آن از ديدگاه لغت بررسى شده آنگاه معناى اصطلاحى را توضيح مى‌دهد و به دنبال آن اوصاف و ویژگی‌هاى قرآن را ذكر مى‌كند-در خاتمۀ این فصل، به مسالۀ وحى پرداخته، پس از تعريف آن، انواع آن و کیفیت تلقى وحى را توضيح مى‌دهد.


    نام كتاب:اضواءُ البيان فى تاريخ القرآن
    در فصل دوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=33&viewType=html ر.ک: همان، ص33]</ref> مسالۀ جمع قرآن و کتابت آنرا توضيح داده كه پس از ذكر كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص)گردآورى قرآن در زمان آن حضرت و نيز خليفۀ اول و سوم را به معناى کتابت آن دانسته و در این رابطه از روايات نيز استفاده كرده است.


    مؤلف:صابر حسن محمد ابو سليمان
    در فصل سوم، ابتدا حافظان قرآن را بررسى كرده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=61&viewType=html ر.ک: همان، ص61]</ref> و در ادامه ترتيب‌آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه


    كتاب پيرامون تاريخ قرآن نوشته شده است.مؤلف كه از
    در فصل چهارم، مسالۀ توحيد مصاحف در زمان عثمان را تشريح و تعداد مصاحفى كه به شهرهاى مختلف فرستاده شده را بررسى مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=75&viewType=html ر.ک: همان، صص75-102]</ref>.  


    قرآن پژوهان معاصر از اهل سنت،و استاد دانشگاه،جامعه
    در فصل پنجم، آيات مكى و مدنى، ملاك تشخيص آنها و ویژگی‌هاى هر كدام بيان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=103&viewType=html ر.ک: همان، ص103-124]</ref>.


    ام القرى مكه مى‌باشد در اين كتاب برخى از مسائل مربوط به تاريخ
    در فصل ششم، بحث اسباب النزول وجود دارد كه پس از تعريف آن، چند فايده برای شناخت سبب نزول ذكر مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=125&viewType=html ر.ک: همان، ص125-144]</ref>.


    قرآن را براى تدريس در دانشگاه تهيه و به چاپ رسانيده است.وى
    در فصل هفتم، حديث معروف سبعة احرف مورد بحث قرار گرفته، كه پس از ذكر اصل حديث از چند کتاب روايى، بيان مى‌كند كه این حديث از ده جهت قابل بحث مى‌باشد(مانند:مقصود از آن-علت ذكر-مراد از هفت حرف معناى حرف و...)كه برخى از آنها را بيان كرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=145&viewType=html ر.ک: همان، ص145-196]</ref>.


    مطالب را در نه فصل و يك خاتمه بيان كرده كه خلاصۀ آن به قرار زير است:
    در فصل هشتم، بحث قرائت و قاريان وجود دارد كه در آن راویان معروف كه قاريان مشهور از طريق آنها قرائت كرده‌اند توضيح داده شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=197&viewType=html ر.ک: همان، ص197-214]</ref>.


    در فصل اول پيرامون لفظ قرآن،معانى مختلف آن از ديدگاه لغت
    در فصل نهم كه كامل كنندۀ فصل قبل است، سه نفر از قاريان به عنوان كامل كنندۀ عدد عشره قاريان، ذكر و طريق اخذ قرائت آنها ذكر شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=215&viewType=html ر.ک: همان، ص215]</ref>.


    بررسى شده آنگاه معناى اصطلاحى را توضيح مى‌دهد و به دنبال آن
    ==ویژگى‌ها==
    # متن کتاب سليس و روان است بطوریکه برای غير عربها كه آشنايى مختصرى با زبان عربى داشته باشند قابل فهم مى‌باشد.
    # از ديدگاه‌هاى مختلفى در بيان مطالب استفاده شده است
    # برخى از مطالب را به صورت اشكال و جواب(ان قلت و قلت) بيان كرده است كه فهم مطالب را ساده‌تر مى‌كند.
    # در توضيح مطالب از آيات فراوانى استفاده نموده است
    # مطالب فصل‌بندى شده و در ابتداى هر فصل مهمترين عنوان‌هاى بحث آمده است
    # به برخى از آراء مستشرقين همچون [[بلاشر، رژیس|رژى بلاشر]] اشاره شده است
    # در بيان مطالب، روايات نيز به عنوان شاهد آورده شده است


    اوصاف و ويژگيهاى قرآن را ذكر مى‌كند-در خاتمۀ اين فصل،به مسالۀ
    ==اشكالات==
     
    # این کتاب، یک کتاب تحليلى نيست و بيشتر به ذكر اقوال اكتفاء نموده است
    وحى پرداخته،پس از تعريف آن،انواع آن و كيفيت تلقى وحى را
    # از منابع اولیه كمتر استفاده نموده است
     
    # منابع استفاده شده بسيار محدود مى‌باشد
    توضيح مى‌دهد در فصل دوم مسالۀ جمع قرآن و كتابت آنرا
    # برخى از موضوعات مربوط به تاريخ قرآن همچون:وحى، كاتبان وحى و...لازم است در فصل جداگانه‌ايى بحث شود.
     
    توضيح داده كه پس از ذكر كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص)گردآورى
     
    قرآن در زمان آن حضرت و نيز خليفۀ اول و سوم را به معناى كتابت
     
    آن دانسته و در اين رابطه از روايات نيز استفاده كرده است
     
    در فصل سوم،ابتدا حافظان قرآن را بررسى كرده و در ادامه ترتيب‌آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه
     
    در فصل چهارم،مسالۀ توحيد مصاحف در زمان عثمان را تشريح و
     
    تعداد مصاحفى كه به شهرهاى مختلف فرستاده شده را بررسى مى‌كند
     
    در فصل پنجم،آيات مكى و مدنى،ملاك تشخيص آنها و ويژگيهاى هر كدام
     
    بيان شده است در فصل ششم،بحث اسباب النزول وجود دارد
     
    كه پس از تعريف آن،چند فايده براى شناخت سبب نزول ذكر مى‌كند
     
    در فصل هفتم،حديث معروف سبعة احرف مورد بحث قرار گرفته،كه
     
    پس از ذكر اصل حديث از چند كتاب روايى،بيان مى‌كند كه اين حديث
     
    از ده جهت قابل بحث مى‌باشد(مانند:مقصود از آن-علت ذكر-مراد از هفت حرف
     
    معناى حرف و...)كه برخى از آنها را بيان كرده است
     
    در فصل هشتم،بحث قرائت و قاريان وجود دارد كه در آن راويان
     
    معروف كه قاريان مشهور از طريق آنها قرائت كرده‌اند توضيح داده شده است
     
    در فصل نهم كه كامل كنندۀ فصل قبل است،سه نفر از قاريان
     
    به عنوان كامل كنندۀ عدد عشره قاريان،ذكر و طريق اخذ قرائت
     
    آنها ذكر شده است
     
    ==ويژگى‌ها==
     
     
    1-متن كتاب سليس و روان است بطوريكه براى غير عربها كه آشنايى
     
    مختصرى با زبان عربى داشته باشند قابل فهم مى‌باشد.
     
    2-از ديدگاههاى مختلفى در بيان مطالب استفاده شده است
     
    3-برخى از مطالب را به صورت اشكال و جواب(ان قلت و قلت)
     
    بيان كرده است كه فهم مطالب را ساده‌تر مى‌كند.
     
    4-در توضيح مطالب از آيات فراوانى استفاده نموده است
     
    5-مطالب فصل‌بندى شده و در ابتداى هر فصل مهمترين
     
    عنوان‌هاى بحث آمده است
     
    6-به برخى از آراء مستشرقين همچون رژى بلاشر اشاره شده است
     
    7-در بيان مطالب،روايات نيز به عنوان شاهد آورده شده است
     
    ==اشكالات:==
     
     
    1-اين كتاب،يك كتاب تحليلى نيست و بيشتر به ذكر اقوال
     
    اكتفاء نموده است
     
    2-از منابع اوليه كمتر استفاده نموده است
     
    3-منابع استفاده شده بسيار محدود مى‌باشد
     
    4-برخى از موضوعات مربوط به تاريخ قرآن همچون:وحى،
     
    كاتبان وحى و...لازم است در فصل جداگانه‌ايى بحث شود.


    ==نسخه‌شناسى==
    ==نسخه‌شناسى==


    کتاب یک جلد، متن آن عربى و داراى 239 صفحه مى‌باشد كه مشخصات آن به قرار زير است:


    كتاب يك جلد،متن آن عربى و داراى 239 صفحه مى‌باشد كه
    #نوع كاغذ:اعلا
     
    #جلد:گالينگور
    مشخصات آن به قرار زير است:
    #نوبت چاپ:اول
     
    #تاريخ انتشار:سال 1421 هجرى قمرى
    1-نوع كاغذ:اعلا
    #ناشر:دار عالم الكُتُب للطباعة و النشر و التوزيع-عربستان
     
    #داراى مقدمه‌ايى از مؤلف
    2-جلد:گالينگور
    #داراى فهرست:
     
    #:الف:منابع و مصادر و مراجع کتاب
    3-نوبت چاپ:اول
    #:ب:موضوعات کتاب
     
    #مؤلف:صابر حسن محمد ابوسليمان
    4-تاريخ انتشار:سال 1421 هجرى قمرى
     
    5-ناشر:دار عالم الكُتُب للطباعة و النشر و التوزيع-عربستان
     
    6-داراى مقدمه‌ايى از مؤلف


    7-داراى فهرست:
    ==پانويس ==
    <references />


    الف:منابع و مصادر و مراجع كتاب


    ب:موضوعات كتاب
    ==منابع مقاله==
    مقدمه و متن کتاب


    8-مؤلف:صابر حسن محمد ابو سليمان
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}




    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/12846 مطالعه کتاب أضواء البیان فی تاریخ القرآن در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
    [[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
    [[رده:علوم قرآنی]]
    [[رده:علوم قرآنی]]
     
    [[رده:اسفند(1400)]]
     
    [[رده:تاریخ قرآن]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۳۱

    أضواء البیان فی تاریخ القرآن
    أضواء البيان في تاريخ القرآن
    پدیدآورانابوسلیمان، صابر حسن محمد (نویسنده)
    ناشردار عالم الکتب
    مکان نشرریاض - عربستان
    سال نشر1420 ق یا 2000 م
    چاپ1
    شابک‎9960-840-24-7
    موضوعقرآن - تاریخ قرآن - علوم قرآنی
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏الف‎‏6
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf
    برای دیگر کاربردها، تاریخ قرآن (ابهام‌زدایی) را ببینید.

    اضواءُ البيان في تاريخ القرآن نوشته صابر حسن محمد ابوسليمان به زبان عربی است. مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر اهل سنت و استاد دانشگاه، جامعه ام القرى مكه مى‌باشد در این کتاب برخى از مسائل مربوط به تاريخ قرآن را برای تدريس در دانشگاه تهيه و به چاپ رسانيده است.

    ساختار

    نویسنده مطالب را در نه فصل و یک خاتمه بيان كرده است.

    گزارش محتوا

    در فصل اول پيرامون لفظ قرآن[۱]، معانى مختلف آن از ديدگاه لغت بررسى شده آنگاه معناى اصطلاحى را توضيح مى‌دهد و به دنبال آن اوصاف و ویژگی‌هاى قرآن را ذكر مى‌كند-در خاتمۀ این فصل، به مسالۀ وحى پرداخته، پس از تعريف آن، انواع آن و کیفیت تلقى وحى را توضيح مى‌دهد.

    در فصل دوم[۲] مسالۀ جمع قرآن و کتابت آنرا توضيح داده كه پس از ذكر كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص)گردآورى قرآن در زمان آن حضرت و نيز خليفۀ اول و سوم را به معناى کتابت آن دانسته و در این رابطه از روايات نيز استفاده كرده است.

    در فصل سوم، ابتدا حافظان قرآن را بررسى كرده[۳] و در ادامه ترتيب‌آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه

    در فصل چهارم، مسالۀ توحيد مصاحف در زمان عثمان را تشريح و تعداد مصاحفى كه به شهرهاى مختلف فرستاده شده را بررسى مى‌كند[۴].

    در فصل پنجم، آيات مكى و مدنى، ملاك تشخيص آنها و ویژگی‌هاى هر كدام بيان شده است[۵].

    در فصل ششم، بحث اسباب النزول وجود دارد كه پس از تعريف آن، چند فايده برای شناخت سبب نزول ذكر مى‌كند[۶].

    در فصل هفتم، حديث معروف سبعة احرف مورد بحث قرار گرفته، كه پس از ذكر اصل حديث از چند کتاب روايى، بيان مى‌كند كه این حديث از ده جهت قابل بحث مى‌باشد(مانند:مقصود از آن-علت ذكر-مراد از هفت حرف معناى حرف و...)كه برخى از آنها را بيان كرده است[۷].

    در فصل هشتم، بحث قرائت و قاريان وجود دارد كه در آن راویان معروف كه قاريان مشهور از طريق آنها قرائت كرده‌اند توضيح داده شده است[۸].

    در فصل نهم كه كامل كنندۀ فصل قبل است، سه نفر از قاريان به عنوان كامل كنندۀ عدد عشره قاريان، ذكر و طريق اخذ قرائت آنها ذكر شده است[۹].

    ویژگى‌ها

    1. متن کتاب سليس و روان است بطوریکه برای غير عربها كه آشنايى مختصرى با زبان عربى داشته باشند قابل فهم مى‌باشد.
    2. از ديدگاه‌هاى مختلفى در بيان مطالب استفاده شده است
    3. برخى از مطالب را به صورت اشكال و جواب(ان قلت و قلت) بيان كرده است كه فهم مطالب را ساده‌تر مى‌كند.
    4. در توضيح مطالب از آيات فراوانى استفاده نموده است
    5. مطالب فصل‌بندى شده و در ابتداى هر فصل مهمترين عنوان‌هاى بحث آمده است
    6. به برخى از آراء مستشرقين همچون رژى بلاشر اشاره شده است
    7. در بيان مطالب، روايات نيز به عنوان شاهد آورده شده است

    اشكالات

    1. این کتاب، یک کتاب تحليلى نيست و بيشتر به ذكر اقوال اكتفاء نموده است
    2. از منابع اولیه كمتر استفاده نموده است
    3. منابع استفاده شده بسيار محدود مى‌باشد
    4. برخى از موضوعات مربوط به تاريخ قرآن همچون:وحى، كاتبان وحى و...لازم است در فصل جداگانه‌ايى بحث شود.

    نسخه‌شناسى

    کتاب یک جلد، متن آن عربى و داراى 239 صفحه مى‌باشد كه مشخصات آن به قرار زير است:

    1. نوع كاغذ:اعلا
    2. جلد:گالينگور
    3. نوبت چاپ:اول
    4. تاريخ انتشار:سال 1421 هجرى قمرى
    5. ناشر:دار عالم الكُتُب للطباعة و النشر و التوزيع-عربستان
    6. داراى مقدمه‌ايى از مؤلف
    7. داراى فهرست:
      الف:منابع و مصادر و مراجع کتاب
      ب:موضوعات کتاب
    8. مؤلف:صابر حسن محمد ابوسليمان

    پانويس

    1. ↑ ر.ک: متن کتاب، ص11
    2. ↑ ر.ک: همان، ص33
    3. ↑ ر.ک: همان، ص61
    4. ↑ ر.ک: همان، صص75-102
    5. ↑ ر.ک: همان، ص103-124
    6. ↑ ر.ک: همان، ص125-144
    7. ↑ ر.ک: همان، ص145-196
    8. ↑ ر.ک: همان، ص197-214
    9. ↑ ر.ک: همان، ص215


    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=أضواء_البيان_في_تاريخ_القرآن&oldid=750439»