ارغنون آسمانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ویرایش Hbaghizadeh@noornet.net (بحث) به آخرین تغییری که Mhosseini@noornet.net انجام داده بود وا...) |
جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |') |
||
| (۳۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR02911J1.jpg | | تصویر =NUR02911J1.jpg | ||
| خط ۵: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر =جستاری در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانی | | عنوان‌های دیگر =جستاری در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانی | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[شاهرودی، عبدالوهاب]] ( | [[شاهرودی، عبدالوهاب]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =BP 100 /ش2الف4 | | کد کنگره =BP 100 /ش2الف4 | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۲: | ||
تفسیر | تفسیر | ||
سرگذشت‌نامه و | سرگذشت‌نامه و کتاب‌شناسی | ||
عارفان | عارفان | ||
کتاب‌شناسی | |||
| ناشر = | | ناشر = | ||
کتاب مبين | کتاب مبين | ||
| مکان نشر =رشت - ایران | | مکان نشر =رشت - ایران | ||
| سال نشر = 1383 | | سال نشر = 1383 ش | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02911AUTOMATIONCODE | |||
| کد اتوماسیون = | |||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| شابک =964-7556-28-4 | | شابک =964-7556-28-4 | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02911 | |||
| کتابخوان همراه نور =02911 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۲: | ||
}} | }} | ||
'''ارغنون آسمانى''' نوشته دكتر [[شاهرودی، عبدالوهاب|عبدالوهاب شاهرودى]] اثرى است به زبان فارسی كه به عرضۀ برخى از جنبه‌هاى زيبايى‌شناسى قرآن و انعكاس آن در عرفان و بالعكس پرداخته است. | |||
اين اثر منعكس‌كنندۀ مفهوم تفسير، عرفان و سير تاريخ و تحول آنها و بررسى یکى از روش‌هاى بزرگ تفسيرى قرآن كريم است.نویسنده در این کتاب ابتدا به تعريف تفسير پرداخته و با تمثيل‌هاى گوناگون از مثنوى مولوى، معناى عرفانى تفسير، از مفهوم ظاهرى-و رايج تاريخى-آن را بازشناسانده است. | |||
در ادامه تاريخ تفسير از عصر پيامبر اكرم(صلى‌اللّه‌عليه‌وآله‌و‌سلم) تا صحابه و تابعين به بحث كشيده شده است.پديدآيى رأى در تفسير و علل آن، جريانهاى بزرگ در تفسيرگزارى مسلمین و يادكرد نمونه‌هاى عمده در هر روش و..از جمله مباحثى است كه در این کتاب بدان پرداخته مى‌شود.در جايى ديگر از کتاب، ضمن تعريف عرفان و بيان اصول عملى و نظرى آن، موضوعاتى همچون عرفان و قرآن، عرفان و انسان، عرفان و جهان، عرفان و زبان، عرفان و تمثيل و عرفان و تأویل و... عرضه گرديده است كه هركدام پژوهشى بزرگ و مستقل را دربرمى‌گیرند و يادكرد آنها بدان جهت است كه تا ديدگاه عارفان در این موضوعات-كه از اساسى‌ترين مباحث در زمینۀ عرفان و قرآن به شمار مى‌روند-روشن نشود فهم تفاسير عرفانى، به طور كامل، امكان‌پذير نيست زيرا ديدگاه عارفان و قرائت آنان در این زمینه‌ها، همه و همه دربرداشت و فهم آنان از کتاب پروردگار رخ مى‌نمايد.نویسنده در فرازى ديگر از کتاب، ضمن يادكرد ريشه‌ها و زمینه‌ها در تفاسير عرفانى، به عرضه آنها پرداخته و آن‌گاه-برای نمونه-تنها پنج تفسير نامدار عرفانى را به‌گونه‌اى مشروح معرفى مى‌كند.در ادامه هم به عرضه و بررسى مختصر تفاسير عرفانى، در پویۀ تاريخ ایران اسلامى و براساس تقدم تاريخى از قرن دوم تا چهاردهم هجرى و يادكرد برگه‌هایى از آنها پرداخته شده است. | |||
==ساختار == | |||
کتاب داراى دو مقدمه و هشت فصل عمده است كه هر فصل نيز داراى بخشهایى است.در پایان هم کتابشناسى برخى منابع عمده در موضوع موردنظر آمده است. | |||
== گزارش محتوا == | |||
مقدمه اول به: سخنى در آغاز<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص19]</ref>، موضوع و محتوا<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref>، پوزش از كاستى‌ها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=27&viewType=html ر.ک: همان، ص27]</ref> و ياد و سپاس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=39&viewType=html ر.ک: همان، ص39]</ref> مى‌پردازد. | |||
== | فصل اول: «تعريف تفسير»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=45&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص45]</ref> بخشهایى چون:جايگاه تفسير<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=47&viewType=html ر.ک: همان، ص47]</ref>، واژۀ تفسير<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=48&viewType=html ر.ک: همان، ص 48]</ref>، نگاهى نو به مفهوم تفسير<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=50&viewType=html ر.ک: همان، ص50]</ref>، قرآن، جهان و انسان، تفسير و تسفير<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=53&viewType=html ر.ک: همان، ص53]</ref>، حقيقت تفسير در تمثيل، تفسير، سفرى باطنى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=68&viewType=html ر.ک: همان، ص68]</ref> و تفاسير ظاهرى در تمثيل<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=70&viewType=html ر.ک: همان، ص70]</ref> را دربرمى‌گیرد. | ||
فصل دوم: «تاريخ تفسير»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=79&viewType=html ر.ک: همان، ص79]</ref> شامل بخشهایى چون:پيامبر اكرم(ص) و تفسير، صحابيان و تفسير، مصادر تفسيرى صحابه، صحابيان نامدار در تفسير، ویژگى‌هاى تفسير در عصر صحابه، تابعين و تفسير، روش‌هاى عمده در تفسير و عصر تدوین در تفسير مى‌شود. | |||
فصل سوم: «عرفان و قرآن»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=135&viewType=html ر.ک: همان، ص135]</ref> عناوینى چون: تعريف عرفان، اصول عرفان و مبانى عرفا در تفسير را دربرمى‌گیرد. | |||
فصل | فصل چهارم: «تفاسير عرفانى»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=227&viewType=html ر.ک: همان، ص227]</ref> شامل بخشهاى ذيل مى‌باشد:ريشه‌ها و زمینه‌ها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=229&viewType=html ر.ک: همان، ص229]</ref>، تفاسير عرفانى (تك‌آيه)، تفاسير عرفانى (تك سوره) و تفسيرهاى عرفانى (كامل) که به معرفى تفاسيرى چون [[لطائف الإشارات]]، كشف الاسرار، عرائس البيان، غرائب القرآن و روح البيان مى‌پردازد. | ||
فصل | در ابتداى فصل پنجم مقدمه‌اى نسبتا مبسوط در مورد تفاسير عرفانى عرضه شده است.اين مقدمه عناوین ذيل ر دربردارد: تفسير و میراث عرفا، تفاسير عرفانى و ديدگاهها و... | ||
فصل | فصل پنجم: «تفاسير قرن دوم تا هفتم»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=337&viewType=html ر.ک: همان، ص337]</ref> به بررسى تفاسيرى چون: تفسير الحقائق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=339&viewType=html ر.ک: همان، ص339]</ref>، تفسيرالقرآن العظيم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=361&viewType=html ر.ک: همان، ص361]</ref>، [[لطائف الإشارات]]، مشكاة الانوار، بحر المحبة، كشف الاسرار و...مى‌پردازد. | ||
فصل | فصل ششم: «تفاسير قرن هفتم تا دهم»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=415&viewType=html ر.ک: همان، ص415]</ref> تفاسيرى چون:عرائس البيان<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=417&viewType=html ر.ک: همان، ص417]</ref>، رحمة من الرحمن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=421&viewType=html ر.ک: همان، ص421]</ref>، تأویلات نجمیة<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=429&viewType=html ر.ک: همان، ص429]</ref>، اعجاز البيان<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=435&viewType=html ر.ک: همان، ص435]</ref>، غرائب القرآن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=443&viewType=html ر.ک: همان، ص443]</ref> و... را معرفى مى‌كند. | ||
فصل هفتم: «تفاسير قرن دهم تا سيزدهم»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=487&viewType=html ر.ک: همان، ص487]</ref> به معرفى تفاسيرى چون:حدائق الحقائق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=489&viewType=html ر.ک: همان، ص489]</ref>، جواهرالتفسير<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=499&viewType=html ر.ک: همان، ص499]</ref>، مواهب عليه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=517&viewType=html ر.ک: همان، ص517]</ref>، تحفة الفتى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=527&viewType=html ر.ک: همان، ص527]</ref>، تفاسير [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] <ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=539&viewType=html ر.ک: همان، ص539]</ref>و...مى‌پردازد. | |||
فصل | فصل هشتم: «تفاسير قرن سيزدهم تا پانزدهم»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=587&viewType=html ر.ک: همان، ص587]</ref> به بررسى و معرفى تفاسيرى چون: تفسير منظوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=589&viewType=html ر.ک: همان، ص589]</ref>، تفسير روح المعانى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=599&viewType=html ر.ک: همان، ص599]</ref>، بيان السعادة<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=621&viewType=html ر.ک: همان، ص621]</ref>، اسرار العشق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=629&viewType=html ر.ک: همان، ص629]</ref> و تفسير سورۀ حمد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=635&viewType=html ر.ک: همان، ص635]</ref> اختصاص يافته است. | ||
بخش«کتاب‌شناسى‌ها»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=647&viewType=html ر.ک: همان، ص647]</ref>هم در پنج قسمت ذيل تنظيم شده است:پژوهش‌ها در علوم قرآنى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=649&viewType=html ر.ک: همان، ص649]</ref>، آثار در روش‌هاى تفصيلى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=673&viewType=html ر.ک: همان، ص673]</ref>، روش تفاسير نامدار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=685&viewType=html ر.ک: همان، ص685]</ref>، نگاشته‌ها در نقد تصوف<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=695&viewType=html ر.ک: همان، ص695]</ref> و نگاشته‌ها در متون عرفاني<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2911/%D8%A7%D8%B1%D8%BA%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A2%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=701&viewType=html ر.ک: همان، ص701]</ref>. در قسمت «نمايه‌ها»هم نمايه آيات قرآنى، نمايه احاديث شريف، نمايه کتاب‌ها، افراد، مكانها و...و نيز کتابنامه کتاب آمده است.فهرست مطالب کتاب در ابتداى آن درج شده است. | |||
==نسخه‌شناسى== | |||
نویسنده کتاب آقاى دكتر [[شاهرودی، عبدالوهاب|عبدالوهاب شاهرودى]] است. این کتاب در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 830 صفحه نخستين‌بار در سال 1383ش از سوی «انتشارات کتاب مبين» رشت به چاپ رسيده است. | |||
==پانويس == | |||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | |||
مقدمه و متن کتاب | |||
{{الگو:علوم قرآنی}} | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
| خط ۷۸: | خط ۸۶: | ||
[[رده: تفسیر]] | [[رده: تفسیر]] | ||
[[رده: تفاسیر عرفانی، تفاسیر ادبی]] | [[رده: تفاسیر عرفانی، تفاسیر ادبی]] | ||
[[رده:اردیبهشت (1401)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۴۵
| ارغنون آسمانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | شاهرودی، عبدالوهاب (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | جستاری در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانی |
| ناشر | کتاب مبين |
| مکان نشر | رشت - ایران |
| سال نشر | 1383 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-7556-28-4 |
| موضوع | تفاسیر عرفانی - تاریخ و نقد
تفسیر سرگذشت‌نامه و کتاب‌شناسی عارفان کتاب‌شناسی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 100 /ش2الف4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ارغنون آسمانى نوشته دكتر عبدالوهاب شاهرودى اثرى است به زبان فارسی كه به عرضۀ برخى از جنبه‌هاى زيبايى‌شناسى قرآن و انعكاس آن در عرفان و بالعكس پرداخته است.
اين اثر منعكس‌كنندۀ مفهوم تفسير، عرفان و سير تاريخ و تحول آنها و بررسى یکى از روش‌هاى بزرگ تفسيرى قرآن كريم است.نویسنده در این کتاب ابتدا به تعريف تفسير پرداخته و با تمثيل‌هاى گوناگون از مثنوى مولوى، معناى عرفانى تفسير، از مفهوم ظاهرى-و رايج تاريخى-آن را بازشناسانده است.
در ادامه تاريخ تفسير از عصر پيامبر اكرم(صلى‌اللّه‌عليه‌وآله‌و‌سلم) تا صحابه و تابعين به بحث كشيده شده است.پديدآيى رأى در تفسير و علل آن، جريانهاى بزرگ در تفسيرگزارى مسلمین و يادكرد نمونه‌هاى عمده در هر روش و..از جمله مباحثى است كه در این کتاب بدان پرداخته مى‌شود.در جايى ديگر از کتاب، ضمن تعريف عرفان و بيان اصول عملى و نظرى آن، موضوعاتى همچون عرفان و قرآن، عرفان و انسان، عرفان و جهان، عرفان و زبان، عرفان و تمثيل و عرفان و تأویل و... عرضه گرديده است كه هركدام پژوهشى بزرگ و مستقل را دربرمى‌گیرند و يادكرد آنها بدان جهت است كه تا ديدگاه عارفان در این موضوعات-كه از اساسى‌ترين مباحث در زمینۀ عرفان و قرآن به شمار مى‌روند-روشن نشود فهم تفاسير عرفانى، به طور كامل، امكان‌پذير نيست زيرا ديدگاه عارفان و قرائت آنان در این زمینه‌ها، همه و همه دربرداشت و فهم آنان از کتاب پروردگار رخ مى‌نمايد.نویسنده در فرازى ديگر از کتاب، ضمن يادكرد ريشه‌ها و زمینه‌ها در تفاسير عرفانى، به عرضه آنها پرداخته و آن‌گاه-برای نمونه-تنها پنج تفسير نامدار عرفانى را به‌گونه‌اى مشروح معرفى مى‌كند.در ادامه هم به عرضه و بررسى مختصر تفاسير عرفانى، در پویۀ تاريخ ایران اسلامى و براساس تقدم تاريخى از قرن دوم تا چهاردهم هجرى و يادكرد برگه‌هایى از آنها پرداخته شده است.
ساختار
کتاب داراى دو مقدمه و هشت فصل عمده است كه هر فصل نيز داراى بخشهایى است.در پایان هم کتابشناسى برخى منابع عمده در موضوع موردنظر آمده است.
گزارش محتوا
مقدمه اول به: سخنى در آغاز[۱]، موضوع و محتوا[۲]، پوزش از كاستى‌ها[۳] و ياد و سپاس[۴] مى‌پردازد.
فصل اول: «تعريف تفسير»[۵] بخشهایى چون:جايگاه تفسير[۶]، واژۀ تفسير[۷]، نگاهى نو به مفهوم تفسير[۸]، قرآن، جهان و انسان، تفسير و تسفير[۹]، حقيقت تفسير در تمثيل، تفسير، سفرى باطنى[۱۰] و تفاسير ظاهرى در تمثيل[۱۱] را دربرمى‌گیرد.
فصل دوم: «تاريخ تفسير»[۱۲] شامل بخشهایى چون:پيامبر اكرم(ص) و تفسير، صحابيان و تفسير، مصادر تفسيرى صحابه، صحابيان نامدار در تفسير، ویژگى‌هاى تفسير در عصر صحابه، تابعين و تفسير، روش‌هاى عمده در تفسير و عصر تدوین در تفسير مى‌شود.
فصل سوم: «عرفان و قرآن»[۱۳] عناوینى چون: تعريف عرفان، اصول عرفان و مبانى عرفا در تفسير را دربرمى‌گیرد.
فصل چهارم: «تفاسير عرفانى»[۱۴] شامل بخشهاى ذيل مى‌باشد:ريشه‌ها و زمینه‌ها[۱۵]، تفاسير عرفانى (تك‌آيه)، تفاسير عرفانى (تك سوره) و تفسيرهاى عرفانى (كامل) که به معرفى تفاسيرى چون لطائف الإشارات، كشف الاسرار، عرائس البيان، غرائب القرآن و روح البيان مى‌پردازد.
در ابتداى فصل پنجم مقدمه‌اى نسبتا مبسوط در مورد تفاسير عرفانى عرضه شده است.اين مقدمه عناوین ذيل ر دربردارد: تفسير و میراث عرفا، تفاسير عرفانى و ديدگاهها و...
فصل پنجم: «تفاسير قرن دوم تا هفتم»[۱۶] به بررسى تفاسيرى چون: تفسير الحقائق[۱۷]، تفسيرالقرآن العظيم[۱۸]، لطائف الإشارات، مشكاة الانوار، بحر المحبة، كشف الاسرار و...مى‌پردازد.
فصل ششم: «تفاسير قرن هفتم تا دهم»[۱۹] تفاسيرى چون:عرائس البيان[۲۰]، رحمة من الرحمن[۲۱]، تأویلات نجمیة[۲۲]، اعجاز البيان[۲۳]، غرائب القرآن[۲۴] و... را معرفى مى‌كند.
فصل هفتم: «تفاسير قرن دهم تا سيزدهم»[۲۵] به معرفى تفاسيرى چون:حدائق الحقائق[۲۶]، جواهرالتفسير[۲۷]، مواهب عليه[۲۸]، تحفة الفتى[۲۹]، تفاسير ملاصدرا [۳۰]و...مى‌پردازد.
فصل هشتم: «تفاسير قرن سيزدهم تا پانزدهم»[۳۱] به بررسى و معرفى تفاسيرى چون: تفسير منظوم[۳۲]، تفسير روح المعانى[۳۳]، بيان السعادة[۳۴]، اسرار العشق[۳۵] و تفسير سورۀ حمد[۳۶] اختصاص يافته است.
بخش«کتاب‌شناسى‌ها»[۳۷]هم در پنج قسمت ذيل تنظيم شده است:پژوهش‌ها در علوم قرآنى[۳۸]، آثار در روش‌هاى تفصيلى[۳۹]، روش تفاسير نامدار[۴۰]، نگاشته‌ها در نقد تصوف[۴۱] و نگاشته‌ها در متون عرفاني[۴۲]. در قسمت «نمايه‌ها»هم نمايه آيات قرآنى، نمايه احاديث شريف، نمايه کتاب‌ها، افراد، مكانها و...و نيز کتابنامه کتاب آمده است.فهرست مطالب کتاب در ابتداى آن درج شده است.
نسخه‌شناسى
نویسنده کتاب آقاى دكتر عبدالوهاب شاهرودى است. این کتاب در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 830 صفحه نخستين‌بار در سال 1383ش از سوی «انتشارات کتاب مبين» رشت به چاپ رسيده است.
پانويس
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص19
- ↑ ر.ک: همان، ص23
- ↑ ر.ک: همان، ص27
- ↑ ر.ک: همان، ص39
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص45
- ↑ ر.ک: همان، ص47
- ↑ ر.ک: همان، ص 48
- ↑ ر.ک: همان، ص50
- ↑ ر.ک: همان، ص53
- ↑ ر.ک: همان، ص68
- ↑ ر.ک: همان، ص70
- ↑ ر.ک: همان، ص79
- ↑ ر.ک: همان، ص135
- ↑ ر.ک: همان، ص227
- ↑ ر.ک: همان، ص229
- ↑ ر.ک: همان، ص337
- ↑ ر.ک: همان، ص339
- ↑ ر.ک: همان، ص361
- ↑ ر.ک: همان، ص415
- ↑ ر.ک: همان، ص417
- ↑ ر.ک: همان، ص421
- ↑ ر.ک: همان، ص429
- ↑ ر.ک: همان، ص435
- ↑ ر.ک: همان، ص443
- ↑ ر.ک: همان، ص487
- ↑ ر.ک: همان، ص489
- ↑ ر.ک: همان، ص499
- ↑ ر.ک: همان، ص517
- ↑ ر.ک: همان، ص527
- ↑ ر.ک: همان، ص539
- ↑ ر.ک: همان، ص587
- ↑ ر.ک: همان، ص589
- ↑ ر.ک: همان، ص599
- ↑ ر.ک: همان، ص621
- ↑ ر.ک: همان، ص629
- ↑ ر.ک: همان، ص635
- ↑ ر.ک: همان، ص647
- ↑ ر.ک: همان، ص649
- ↑ ر.ک: همان، ص673
- ↑ ر.ک: همان، ص685
- ↑ ر.ک: همان، ص695
- ↑ ر.ک: همان، ص701
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب