ابن عسکر، محمد بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۵۲

ابن‌ عسکر، محمد بن علی

نام	ابن‌ عسکر، محمد بن علی
نام‌های دیگر	اب‍ن ع‍س‍ک‍ر، اب‍و ع‍ب‍دال‍ل‍ه م‍ح‍م‍د ابن عسکر غسانی
نام پدر	علی
متولد	584ق
محل تولد	در روستایى در غرب مالقه
رحلت	636 ق
اساتید	ابوالحجاج بن شيخ ابوالقاسم بن سمجون ابوالحسن بن شقورى
برخی آثار	أعلام مالقة ‏تاریخ اعلام مالقه
کد مؤلف	AUTHORCODE05094AUTHORCODE

ابوعبدالله محمد بن علی بن خضر بن هارون غسانی، (584 - 636ق)، معروف به ابن عسکر، راوى، فقيه، مورخ و اديب عصر موحدون اندلس است.

ولادت

او در سال 584ق متولد شد. خاندان وى در روستایى در غرب مالقه ساكن بودند، اما او خود در مالقه پرورش يافت

اساتید

ابن عسکر نزد استادان آن ديار از جمله ابوالحجاج بن شيخ، ابوالقاسم بن سمجون، ابوالحسن بن شقورى و ابن حوط‌الله حديث شنيد. نظر به اعتبار و شهرت گسترده‌اى كه كسب كرده بود، توانست از بسيارى از علماى اندلس و مغرب، چون ابوالحسن على بن احمد جيانى و عبدالله بن احمد بن قدامه و حتى برخى از علماى مشرق اجازه روايت دريافت كند. سپس خود به گروهى از مردم بغداد، بنا به تقاضاى آنان، اجازه روايت داد. كسانى كه در شمار استادان او بوده‌اند، بسيارند و مراكشى نام 17 تن از آنان را برشمرده است. بااين‌حال، او از اينكه نتوانسته از درس ساير بزرگان و دانشمندان عصر خود بهره گیرد، اظهار تأسف كرده است.

مناصب

وى مدتى منشى ابوعبدالله محمد بن حسن نباهى در امر قضا بود و پس از چندى در زمان انتقال حكومت مالقه از بنى هود به بنى احمر، نيابت قضا به او سپرده شد و در 635ق، به‌رغم میل باطنى‌اش رسماً رياست آن را به عهده گرفت و تا پایان عمر در این سمت باقى ماند. عدالت و داورى صحيح او در صدور احكام، مورد ستايش بسيار قرار گرفته است. ابن ابار گوید: وى دو بار منصب قضا را در مالقه به عهده گرفته است.

مهارت‎های علمی

ابن عسكر در فقه، حديث و قرائت قرآن نيز تبحر داشت و مجالس درس وى مورد استقبال بسيارى از بزرگان آن روزگار بود. ابوبكر بن حبيش و ابن سعيد اندلسى از جمله كسانى بوده‌اند كه از محضر درس او بهره برده‌اند. برخى، از جمله ابوبكر بن خمیس، ابوبكر بن ابى‌العيون و ابوعبدالله بن برى از او روايت كرده‌اند.

ابن عسكر سروده‌هایى نيز داشته است و مضمون بيشتر اشعار او مدح و تغزل و يا درباره اجازه‌هایى است كه گرفته يا به ديگران داده است و در همه آنها آثار تكلف و تصنع جلوه‌گر است؛ چنان‌كه شعر او را بايد از نوع «شعر علما» دانست.

آثار

الإكمال و الإتمام في صلة الأعلام يا مطلع الأنوار و نزهة البصائر و الأبصار (ذيلى است بر کتاب مفقود «الإعلام بمحاسن (بمجالس) الأعلام من أهل مالقة الكرام»، نوشته اديب گمنام اصبغ بن على بن ابى‌العباس)؛
التكملة و الإتمام لکتاب التعريف و الإعلام (ذيلى است بر کتاب «التعريف و الإعلام» عبدالرحمان بن ابى‌الحسن سهيلى در معرفى اشخاص و گروه‌هایى كه برخى از آيات قرآن درباره آنان نازل شده است).

آثار يافت‌نشده:

الجزء المختصر في السلو عن ذهاب البصر؛
رساله ادّخارِ الصبر في افتخار القصر و القبر؛
شرح الآيات التي استشهد بها سيبویه؛
شفاء العلة في سمت القبلة؛
المشرع الروی في الزيادة على غريبي الهروی؛
نزهة الناظر في مناقب عمار بن ياسر.

کتابى هم در انساب بنى سعيد و مناقب آنان به وى نسبت داده‌اند.

مجموعه‌اى مشتمل بر 40 حديث نيز داشته است كه سلسله سند هریک از آنها به یکى از صحابه ختم مى‌شده كه نامش با نام شيخ خود او یکى بوده است و این خود بيانگر وسعت معلومات وى در علم حديث است.^[۱].

پانویس

↑ رفیعی، علی، ج4، ص299

منابع مقاله

رفیعی، علی، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.

وابسته‌ها

أعلام مالقة

تاريخ أعلام مالقة

[1] رفیعی، علی، ج4، ص299

[۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
-[[پرونده:NUR05094.jpg|بندانگشتی|ابن‌عسکر، محمد بن علی]]
+[[پرونده:NUR05094.jpg|بندانگشتی|ابن‌ عسکر، محمد بن علی]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|ابن‌عسکر، محمد بن علی
+! نام!! data-type="authorName" |ابن‌ عسکر، محمد بن علی
 |-
 |نام‌های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'| اب‍ن ع‍س‍ک‍ر، اب‍و ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌ م‍ح‍م‍د
+| data-type="authorOtherNames" | اب‍ن ع‍س‍ک‍ر، اب‍و ع‍ب‍دال‍ل‍ه م‍ح‍م‍د
+ابن عسکر غسانی
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |علی
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|
+| data-type="authorbirthDate" |584ق
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |در روستایى در غرب مالقه
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|636 هـ.ق
+| data-type="authorDeathDate" |636 ق
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |ابوالحجاج بن شيخ
+ابوالقاسم بن سمجون
+ابوالحسن بن شقورى
 |-
 |برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|[[أعلام مالقة]]
+| data-type="authorWritings" |[[أعلام مالقة]]
 [[‏تاریخ اعلام مالقه]]
-|-class='articleCode'
+|- class="articleCode"
 |کد مؤلف
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE5094AUTHORCODE
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE05094AUTHORCODE
 |}
 </div>
+'''ابوعبدالله محمد بن علی بن خضر بن هارون غسانی'''، (584 - 636ق)، معروف به ابن عسکر، راوى، فقيه، مورخ و اديب عصر موحدون اندلس است.
-'''ابن عسكر، ابوعبدالله محمد بن على'''، (584 - 636ق)، راوى، فقيه، مورخ و اديب عصر موحدون اندلس است. خاندان وى در روستايى در غرب مالقه ساكن بودند، اما او خود در مالقه پرورش يافت و نزد استادان آن ديار از جمله ابوالحجاج بن شيخ، ابوالقاسم بن سمجون، ابوالحسن بن شقورى و ابن حوط‌الله حديث شنيد. نظر به اعتبار و شهرت گسترده‌اى كه كسب كرده بود، توانست از بسيارى از علماى اندلس و مغرب، چون ابوالحسن على بن احمد جيانى و عبدالله بن احمد بن قدامه و حتى برخى از علماى مشرق اجازه روايت دريافت كند. سپس خود به گروهى از مردم بغداد، بنا به تقاضاى آنان، اجازه روايت داد. كسانى كه در شمار استادان او بوده‌اند، بسيارند و مراكشى نام 17 تن از آنان را برشمرده است. بااين‌حال، او از اينكه نتوانسته از درس ساير بزرگان و دانشمندان عصر خود بهره گيرد، اظهار تأسف كرده است.
+==ولادت==
+او در سال 584ق متولد شد. خاندان وى در روستایى در غرب مالقه ساكن بودند، اما او خود در مالقه پرورش يافت
-وى مدتى منشى ابوعبدالله محمد بن حسن نباهى در امر قضا بود و پس از چندى در زمان انتقال حكومت مالقه از بنى هود به بنى احمر، نيابت قضا به او سپرده شد و در 635ق، به‌رغم ميل باطنى‌اش رسماً رياست آن را به عهده گرفت و تا پايان عمر در اين سمت باقى ماند. عدالت و داورى صحيح او در صدور احكام، مورد ستايش بسيار قرار گرفته است. ابن ابار گويد: وى دو بار منصب قضا را در مالقه به عهده گرفته است.
+==اساتید==
+ابن عسکر نزد استادان آن ديار از جمله ابوالحجاج بن شيخ، ابوالقاسم بن سمجون، ابوالحسن بن شقورى و ابن حوط‌الله حديث شنيد. نظر به اعتبار و شهرت گسترده‌اى كه كسب كرده بود، توانست از بسيارى از علماى اندلس و مغرب، چون ابوالحسن على بن احمد جيانى و عبدالله بن احمد بن قدامه و حتى برخى از علماى مشرق اجازه روايت دريافت كند. سپس خود به گروهى از مردم بغداد، بنا به تقاضاى آنان، اجازه روايت داد. كسانى كه در شمار استادان او بوده‌اند، بسيارند و مراكشى نام 17 تن از آنان را برشمرده است. بااين‌حال، او از اينكه نتوانسته از درس ساير بزرگان و دانشمندان عصر خود بهره گیرد، اظهار تأسف كرده است.
-ابن عسكر در فقه، حديث و قرائت قرآن نيز تبحر داشت و مجالس درس وى مورد استقبال بسيارى از بزرگان آن روزگار بود. ابوبكر بن حبيش و ابن سعيد اندلسى از جمله كسانى بوده‌اند كه از محضر درس او بهره برده‌اند. برخى، از جمله ابوبكر بن خميس، ابوبكر بن ابى‌العيون و ابوعبدالله بن برى از او روايت كرده‌اند.
+==مناصب==
+وى مدتى منشى ابوعبدالله محمد بن حسن نباهى در امر قضا بود و پس از چندى در زمان انتقال حكومت مالقه از بنى هود به بنى احمر، نيابت قضا به او سپرده شد و در 635ق، به‌رغم میل باطنى‌اش رسماً رياست آن را به عهده گرفت و تا پایان عمر در این سمت باقى ماند. عدالت و داورى صحيح او در صدور احكام، مورد ستايش بسيار قرار گرفته است. ابن ابار گوید: وى دو بار منصب قضا را در مالقه به عهده گرفته است.
-ابن عسكر سروده‌هايى نيز داشته است و مضمون بيشتر اشعار او مدح و تغزل و يا درباره اجازه‌هايى است كه گرفته يا به ديگران داده است و در همه آنها آثار تكلف و تصنع جلوه‌گر است؛ چنان‌كه شعر او را بايد از نوع «شعر علما» دانست.
+==مهارت‎های علمی==
+ابن عسكر در فقه، حديث و قرائت قرآن نيز تبحر داشت و مجالس درس وى مورد استقبال بسيارى از بزرگان آن روزگار بود. ابوبكر بن حبيش و ابن سعيد اندلسى از جمله كسانى بوده‌اند كه از محضر درس او بهره برده‌اند. برخى، از جمله ابوبكر بن خمیس، ابوبكر بن ابى‌العيون و ابوعبدالله بن برى از او روايت كرده‌اند.
-== آثار==
+ابن عسكر سروده‌هایى نيز داشته است و مضمون بيشتر اشعار او مدح و تغزل و يا درباره اجازه‌هایى است كه گرفته يا به ديگران داده است و در همه آنها آثار تكلف و تصنع جلوه‌گر است؛ چنان‌كه شعر او را بايد از نوع «شعر علما» دانست.
+==آثار==
 #الإكمال و الإتمام في صلة الأعلام يا مطلع الأنوار و نزهة البصائر و الأبصار (ذيلى است بر کتاب مفقود «الإعلام بمحاسن (بمجالس) الأعلام من أهل مالقة الكرام»، نوشته اديب گمنام اصبغ بن على بن ابى‌العباس)؛
-#التكملة و الإتمام لکتاب التعريف و الإعلام (ذيلى است بر کتاب «التعريف و الإعلام» عبدالرحمان بن ابى‌الحسن سهيلى در معرفى اشخاص و گروه‌هايى كه برخى از آيات قرآن درباره آنان نازل شده است).
+#التكملة و الإتمام لکتاب التعريف و الإعلام (ذيلى است بر کتاب «التعريف و الإعلام» عبدالرحمان بن ابى‌الحسن سهيلى در معرفى اشخاص و گروه‌هایى كه برخى از آيات قرآن درباره آنان نازل شده است).
 آثار يافت‌نشده:
@@ خط ۵۲: / خط ۶۲: @@
 # الجزء المختصر في السلو عن ذهاب البصر؛
 # رساله ادّخارِ الصبر في افتخار القصر و القبر؛
-# شرح الآيات التي استشهد بها سيبويه؛
+# شرح الآيات التي استشهد بها سيبویه؛
 # شفاء العلة في سمت القبلة؛
-# المشرع الروي في الزيادة على غريبي الهروي؛
+# المشرع الروی في الزيادة على غريبي الهروی؛
 # نزهة الناظر في مناقب عمار بن ياسر.
 کتابى هم در انساب بنى سعيد و مناقب آنان به وى نسبت داده‌اند.
-مجموعه‌اى مشتمل بر 40 حديث نيز داشته است كه سلسله سند هريك از آنها به يكى از صحابه ختم مى‌شده كه نامش با نام شيخ خود او يكى بوده است و اين خود بيانگر وسعت معلومات وى در علم حديث است.
+مجموعه‌اى مشتمل بر 40 حديث نيز داشته است كه سلسله سند هریک از آنها به یکى از صحابه ختم مى‌شده كه نامش با نام شيخ خود او یکى بوده است و این خود بيانگر وسعت معلومات وى در علم حديث است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/2370 رفیعی، علی، ج4، ص299]</ref>.
-== منابع مقاله ==
+==پانویس==
+<references/>
+==منابع مقاله==
-برگرفته از دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، جلد 4، ص299 به قلم على رفيعى.
+[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/2370 رفیعی، علی، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377].
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
-== وابسته‌ها ==
-{{وابسته‌ها}}
 [[أعلام مالقة]]
@@ خط ۷۵: / خط ۸۷: @@
 [[رده:زندگی‌نامه]]
+[[رده:ادیبان]]
+[[ar:ابن عسكر(محمد بن علي بن الخضر بن هارون الغساني)]]