القصيدة المزدوجة في المنطق: تفاوت میان نسخه‌ها

منطق المشرقیین و القصیدة المزدوجة فی المنطق
منطق المشرقیین و القصیدة المزدوجة فی المنطق
پدیدآوران	ابن سینا، حسین بن عبدالله (نویسنده)
ناشر	کتابخانه عمومی آیت‌الله‌مرعشی نجفی(ره)
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1364 ش یا 1405 ق
چاپ	2
موضوع	منطق - متون قدیمی تا قرن 14 شعر عربی - قرن 5ق. ابن سینا، حسین بن عبدالله، 370 - 428ق. - سرگذشت‌نامه
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BC‎‏ ‎‏66‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏4‎‏الف‎‏2
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۴۵

القصيدة المزدوجة في المنطق، تألیف ابوعلی حسین ‎بن عبدالله سینا(259-416ق) است که ایشان آراء منطقی خویش را به‌صورت منظوم به زبان عربی درآورده است. این اثر به همراه دیگر اثر ابن‌ سینا در منطق به نام «منطق المشرقیین» در یک جلد توسط انتشارات کتابخانه آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی منتشر شده است.

این اثر دارای نام‎های دیگری نیز است که الرجز المنطقی، القصیدة المصرعة، میزان النظر و ارجوزة فی المنطق از آن جمله است.^[۱].

درباره اهمیت و جایگاه این اثر چنین گفته‌اند: از مشهورترین شعرها در منطق می‌توان دو قصیده را نام برد؛ یکی القصیدة المزدوجة فی المنطق از ابن‌ سینا و دیگری السلم المرونق فی المنطق از اخضری^[۲]

ابوعلی سینا این اثر را به ابوالحسن سهل بن محمد سهلی تقدیم نموده است.

ساختار

القصیدة المزدوجة دارای 296 بیت است که در شانزده بخش تدوین شده است. نویسنده بعد از مقدمه، مباحث الفاظ را مطرح کرده است و چنین به نظر می‌رسد که بقیه بخش‌های این اثر مقسم بحث الفاظ واقع شده باشد.

گزارش محتوا

این اثر به‌صورت یک قصیده 296 بیتی است که ابن‌ سینا مفاهیم مختلف علم منطق را به‌صورت شعر سروده است.

نویسنده در مقدمه بعد از خطبه ابتدایی آن به این مطلب اشاره می‌کند که فطرت انسان به‌تنهایی برای رسیدن به‌حق کافی نیست؛ بلکه او باید مجهز به یک ابزار فکری بشود و با به‌کارگیری آن، فکر را از ضلالت و گمراهی خارج کند... که به آن علم منطق می‌گویند. علم منطق پایه و اساس بسیاری از علوم است که میراث ذوالقرنین به شمار می‌رود... برای به دست آوردن این فن، باید اصول و قوانین آن فرا گرفت. نویسنده در ادامه از انگیزه تألیف خود سخن به میان می‌آورد^[۳].

اولین بحث کتاب با مباحث الفاظ^[۴] آغاز می‌شود. نویسنده بعدازاین بحث، مباحث مقولات عشر^[۵] و اقسام قضایا^[۶] آورده است، سپس از اقسام استدلال^[۷] رونمایی کرده که قیاس، استقراء و تمثیل از آن جمله‌اند، در ادامه به صناعات خمس^[۸] یعنی برهان، جدل، خطابه، شعر و مغالطه پرداخته و در آخر درباره حد و رسم^[۹] مطالبی بیان نموده است.

وضعیت کتاب

کتاب دارای دو پاورقی است که پاورقی اول آن درباره ذوالقرنین^[۱۰] و پاورقی دوم آن چگونگی تلفظ یک لفظ^[۱۱] آمده است.

پانویس

منابع مقاله

وابسته‌ها

[1] برخورداری، ص132

[2] نادرپور، هوشیار، ص53

[3] ر.ک: مقدمه مصنف، ص3-4

[4] ر.ک: متن کتاب، ص4-6

[5] ر.ک: همان، ص6-7

[6] ر.ک: همان، ص7-9

[7] ر.ک: همان، ص19-12

[8] ر.ک: همان، ص14-16

[9] ر.ک: همان، ص17

[10] ر.ک: همان، ص3

[11] ر.ک: همان، ص14

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class="wikiInfo">
+{{جعبه اطلاعات کتاب
-[[پرونده:NUR01829J1.jpg|بندانگشتی|منطق المشرقیین و القصیدة المزدوجة فی المنطق]]
+| تصویر =NUR01829J1.jpg
-{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
+| عنوان =منطق المشرقیین و القصیدة المزدوجة فی المنطق
-|+
+| پدیدآوران =
-|-
+[[ابن سینا، حسین بن عبدالله]] (نویسنده)
-! نام کتاب!! data-type="bookName" |منطق المشرقیین و القصیدة المزدوجة فی المنطق
+| زبان =عربی
-|-
+| کد کنگره =‏BC‎‏ ‎‏66‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏4‎‏الف‎‏2
-|نام های دیگر کتاب
+| موضوع =
-| data-type="otherBookNames" |
+منطق - متون قدیمی تا قرن 14
-|-
-|پدیدآورندگان
-| data-type="authors" |[[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله]] (نويسنده)
-|-
-|زبان
-| data-type="language" |عربی
-|-
-|کد کنگره
-| data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |‏BC‎‏ ‎‏66‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏4‎‏الف‎‏2
-|-
-|موضوع
-| data-type="subject" |منطق - متون قدیمی تا قرن 14
 شعر عربی - قرن 5ق.
 ابن سینا، حسین بن عبدالله، 370 - 428ق. - سرگذشت‌نامه
-|-
+| ناشر =
-|ناشر
+کتابخانه عمومی آیت‌الله‌مرعشی نجفی(ره)
-| data-type="publisher" |کتابخانه عمومی آیت‌الله‌مرعشی نجفی(ره)
+| مکان نشر =قم - ایران
-|-
+| سال نشر = 1364 ش یا 1405 ق
-|مکان نشر
-| data-type="publishPlace" |قم - ایران
-|-
-|سال نشر
-| data-type="publishYear" | 1364 ش یا 1405 هـ.ق
-|- class="articleCode"
-|کد اتوماسیون
-| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE1829AUTOMATIONCODE
-|}
-</div>
+| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01829AUTOMATIONCODE
+| چاپ =2
+| تعداد جلد =1
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =01829
+| کتابخوان همراه نور =01829
+| کد پدیدآور =
+| پس از =
+| پیش از =
+}}
+'''القصيدة المزدوجة في المنطق'''، تألیف [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلی حسین ‎بن عبدالله سینا]](259-416ق) است که ایشان آراء منطقی خویش را به‌صورت منظوم به زبان عربی درآورده است. این اثر به همراه دیگر اثر ابن‌ سینا در منطق به نام «[[منطق المشرقیین]]» در یک جلد توسط انتشارات کتابخانه آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی منتشر شده است.
-'''القصيدة المزدوجة في المنطق'''، تألیف [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلی حسین ‎بن عبدالله سینا]](259-416ق) است که ایشان آراء منطقی خویش را به‎صورت منظوم به زبان عربی درآورده است. این اثر به همراه دیگر اثر ابن‎سینا در منطق به نام «[[منطق المشرقیین]]» در یک جلد توسط انتشارات کتابخانه آیت‎الله‎العظمی مرعشی نجفی منتشر شده است.
+این اثر دارای نام‎های دیگری نیز است که الرجز المنطقی، القصیدة المصرعة، میزان النظر و ارجوزة فی المنطق از آن جمله است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/32553/132 برخورداری، ص132]</ref>.
-==نام‎های دیگر این اثر==
+درباره اهمیت و جایگاه این اثر چنین گفته‌اند: از مشهورترین شعرها در منطق می‌توان دو قصیده را نام برد؛ یکی القصیدة المزدوجة فی المنطق از ابن‌ سینا و دیگری السلم المرونق فی المنطق از اخضری<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/41588/53 نادرپور، هوشیار، ص53]</ref>
-این اثر دارای نام‎های دیگری نیز است که الرجز المنطقی، القصیدة المصرعة، میزان النظر و ارجوزة فی المنطق از آن جمله است<ref>برخورداری، ص132</ref>.
-==اهمیت این اثر==
-درباره اهمیت و جایگاه این اثر چنین گفته‎اند: از مشهورترین شـعرها در منطق می‎توان دو قصیده را نام برد؛ یکی القصیدة المزدوجة فی المنطق از ابن‎سینا و دیگری السلم المرونق فی المنطق از اخـضری<ref>نادرپور، هوشیار، ص53</ref>.
-==انگیزه تألیف==
 [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلی سینا]] این اثر را به ابوالحسن سهل بن محمد سهلی تقدیم نموده است.
 ==ساختار==
-القصیدة المزدوجة دارای 296 بیت است که در شانزده بخش تدوین شده است. نویسنده بعد از مقدمه، مباحث الفاظ را مطرح کرده است و چنین به نظر می‎رسد که بقیه بخش‎های این اثر مقسم بحث الفاظ واقع شده باشد.
+القصیدة المزدوجة دارای 296 بیت است که در شانزده بخش تدوین شده است. نویسنده بعد از مقدمه، مباحث الفاظ را مطرح کرده است و چنین به نظر می‌رسد که بقیه بخش‌های این اثر مقسم بحث الفاظ واقع شده باشد.
 ==گزارش محتوا==
-این اثر به‎صورت یک قصیده 296 بیتی است که [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‎سینا]] مفاهیم مختلف علم منطق را به‎صورت شعر سروده است.
+این اثر به‌صورت یک قصیده 296 بیتی است که [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‌ سینا]] مفاهیم مختلف علم منطق را به‌صورت شعر سروده است.
-نویسنده در مقدمه بعد از خطبه ابتدایی آن به این مطلب اشاره می‎کند که فطرت انسان به‎تنهایی برای رسیدن به‎حق کافی نیست؛ بلکه او باید مجهز به یک ابزار فکری بشود و با به‎کارگیری آن، فکر را از ضلالت و گمراهی خارج کند... که به آن علم منطق می‎گویند. علم منطق پایه و اساس بسیاری از علوم است که میراث ذوالقرنین به شمار می‎رود... برای به دست آوردن این فن، باید اصول و قوانین آن فرا گرفت. نویسنده در ادامه از انگیزه تألیف خود سخن به میان می‎آورد<ref>ر.ک: مقدمه مصنف، ص3-4</ref>.
+نویسنده در مقدمه بعد از خطبه ابتدایی آن به این مطلب اشاره می‌کند که فطرت انسان به‌تنهایی برای رسیدن به‌حق کافی نیست؛ بلکه او باید مجهز به یک ابزار فکری بشود و با به‌کارگیری آن، فکر را از ضلالت و گمراهی خارج کند... که به آن علم منطق می‌گویند. علم منطق پایه و اساس بسیاری از علوم است که میراث ذوالقرنین به شمار می‌رود... برای به دست آوردن این فن، باید اصول و قوانین آن فرا گرفت. نویسنده در ادامه از انگیزه تألیف خود سخن به میان می‌آورد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/11682/1/3 ر.ک: مقدمه مصنف، ص3-4]</ref>.
-اولین بحث کتاب با مباحث الفاظ<ref>ر.ک: متن کتاب، ص4-6</ref> آغاز می‎شود. نویسنده بعدازاین بحث، مباحث مقولات عشر<ref>ر.ک: همان، ص6-7</ref> و اقسام قضایا<ref>ر.ک: همان، ص7-9</ref> آورده است، سپس از اقسام استدلال<ref>ر.ک: همان، ص19-12</ref> رونمایی کرده که قیاس، استقراء و تمثیل از آن جمله‎اند، در ادامه به صناعات خمس<ref>ر.ک: همان، ص14-16</ref> یعنی برهان، جدل، خطابه، شعر و مغالطه پرداخته و در آخر درباره حد و رسم<ref>ر.ک: همان، ص17</ref> مطالبی بیان نموده است.
+اولین بحث کتاب با مباحث الفاظ<ref>ر.ک: متن کتاب، ص4-6</ref> آغاز می‌شود. نویسنده بعدازاین بحث، مباحث مقولات عشر<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/11682/1/6 ر.ک: همان، ص6-7]</ref> و اقسام قضایا<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/11682/1/7 ر.ک: همان، ص7-9]</ref> آورده است، سپس از اقسام استدلال<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/11682/1/12 ر.ک: همان، ص19-12]</ref> رونمایی کرده که قیاس، استقراء و تمثیل از آن جمله‌اند، در ادامه به صناعات خمس<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/11682/1/14 ر.ک: همان، ص14-16]</ref> یعنی برهان، جدل، خطابه، شعر و مغالطه پرداخته و در آخر درباره حد و رسم<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/11682/1/17 ر.ک: همان، ص17]</ref> مطالبی بیان نموده است.
 ==وضعیت کتاب==
-کتاب دارای دو پاورقی است که پاورقی اول آن درباره ذوالقرنین<ref>ر.ک: همان، ص3</ref> و پاورقی دوم آن چگونگی تلفظ یک لفظ<ref>ر.ک: همان، ص14</ref> آمده است.
+کتاب دارای دو پاورقی است که پاورقی اول آن درباره ذوالقرنین<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/11682/1/3 ر.ک: همان، ص3]</ref> و پاورقی دوم آن چگونگی تلفظ یک لفظ<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/11682/1/14 ر.ک: همان، ص14]</ref> آمده است.
 ==پانویس==
-<references />
+<references/>
-==منبع مقاله==
+==منابع مقاله==
 # مقدمه و متن کتاب؛
 #[[:noormags:780931|نادرپور، هوشیار، نقد و بررسی کتاب تطور المنطق العربی، کتاب ماه فلسفه، آبان 1388، شماره 26]].
-#[[:noormags:608604|برخورداری، زینب، آثار منطقی ابن‎سینا، کتاب ماه فلسفه، مرداد 1389، شماره 35؛ درج در پایگاه مجلات تخصصی نور]].
+#[[:noormags:608604|برخورداری، زینب، آثار منطقی ابن‌ سینا، کتاب ماه فلسفه، مرداد 1389، شماره 35؛ درج در پایگاه مجلات تخصصی نور]].
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
-== پیوندها ==
-[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/11682 مطالعه کتاب منطق المشرقیین و القصیدة المزدوجة فی المنطق در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
 [[رده:کتاب‌شناسی]]
 [[رده:منطق]]
 [[رده:آثار عمومی منطقی]]
-[[رده:25 اردیبهشت الی 24 خرداد]]