خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'رضی الدین' به 'رضی‌الدین')
    جز (جایگزینی متن - 'خزانة الأدب (ابهام زدایی)' به 'خزانة الأدب (ابهام‌زدایی)')
     
    (۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR10162J1.jpg|بندانگشتی|خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب]]
    | تصویر =NUR10162J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =الوافیه فی شرح الکافیه. برگزیده. شرح
    |-
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|الوافیه فی شرح الکافیه. برگزیده. شرح


    الکافیه فی النحو. شرح
    الکافیه فی النحو. شرح
    |-
    | پدیدآوران =
    |پدیدآورندگان
    [[طریفی، محمد نبیل]] (مقدمه‌نویس و مصحح)
    |data-type='authors'|[[طریفی، محمد نبیل]] (مقدمه نویس و مصحح)


    [[بغدادی، عبدالقادر بن عمر]] (نويسنده)
    [[بغدادی، عبدالقادر بن عمر]] (نویسنده)


    [[یعقوب، امیل]] (اشراف)
    [[یعقوب، امیل]] (اشراف)
    |-
    | زبان =عربی
    |زبان  
    | کد کنگره =‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏ک‎‏20242‎‏
    |data-type='language'|عربی
    | موضوع =
    |-
    ابن حاجب، عثمان بن عمر، ۵۷۰ - ۶4۶ق. الکافیه فی النحو - نقد و تفسیر
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏ک‎‏20242‎‏
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|ابن حاجب، عثمان بن عمر، ۵۷۰ - ۶4۶ق. الکافیه فی النحو - نقد و تفسیر


    رضی‌الدین استرآبادی، محمد بن حسن، - ۶۸۶ق. الوافیه فی شرح الکافیه - نقد و تفسیر
    رضی‌الدین استرآبادی، محمد بن حسن، - ۶۸۶ق. الوافیه فی شرح الکافیه - نقد و تفسیر
    خط ۳۲: خط ۲۱:


    زبان عربی - نحو
    زبان عربی - نحو
    |-
    | ناشر =
    |ناشر  
    دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
    |data-type='publisher'|دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
    | مکان نشر =بیروت - لبنان
    |-
    | سال نشر = 1418 ق یا 1998 م
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|بیروت - لبنان
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1418 هـ.ق یا 1998 م
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE10162AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10162AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =13
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =10162
    | کتابخوان همراه نور =10162
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}
    {{کاربردهای دیگر|خزانة الأدب (ابهام‌زدایی)}}


    == معرفى اجمالى ==
    '''خزانة الادب و لب لباب لسان العرب'''، كتابى است به زبان عربى كه درباره علوم عربى و ادبيات عرب نگاشته شده است. تأليف اين كتاب، از 1073 آغاز و تا 1079ق، به طول انجاميده است و مهم‌ترين اثر ادبى [[بغدادی، عبدالقادر بن عمر|عبدالقادر بغدادى]] است.
     
     
    «خزانة الادب و لب لباب لسان العرب»، كتابى است به زبان عربى كه درباره علوم عربى و ادبيات عرب نگاشته شده است.
     
    تأليف اين كتاب، از 1073 آغاز و تا 1079ق، به طول انجاميده است و مهم‌ترين اثر ادبى [[بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر|عبدالقادر بغدادى]] است.


    == ساختار ==
    == ساختار ==
    كتاب، داراى سيزده جلد و مشتمل بر مقدمه‌اى مفصل به قلم محقق، دكتر محمد نبيل طريفى، مقدمه‌اى به قلم مؤلف و بخش‌هاى مختلف است كه به موضوعات نحوى اختصاص يافته است.
    كتاب، داراى سيزده جلد و مشتمل بر مقدمه‌اى مفصل به قلم محقق، دكتر محمد نبيل طريفى، مقدمه‌اى به قلم مؤلف و بخش‌هاى مختلف است كه به موضوعات نحوى اختصاص يافته است.


    == گزارش محتوا ==
    == گزارش محتوا ==
    اين كتاب كه خود، در واقع، شرحى بر شواهد شرح [[رضی‌الدین استرآبادی، محمد بن حسن|محمد بن حسن رضى استرآبادى]] بر «[[الكافية (في علم النحو) و الشافية (في علمي التصريف و الخط)|الكافية]]» [[ابن حاجب، عثمان بن عمر|ابن حاجب]] است، شرحى است مبسوط بر مسائل نحوى كه در آن به همه آراء و نظريات مختلف پرداخته شده است، اما مؤلف، همچون ابن حاجب، بيشتر، گردآورنده و مفسر آراء است تا صاحب نظريه‌اى خاص؛ با اين‌همه، وى در جاى جاى كتاب، از خود استقلال رأى نشان مى‌دهد و در بحث از مسائل نحوى، نظريات خود را نيز در پيش مى‌نهد يا از ديدگاهى خاص دفاع مى‌كند.


    كتاب، از لحاظ استشهاد به آيات قرآن و احاديث نبوى و اشعار عرب، بسيار غنى است و به‌خصوص اشعارى كه در اين كتاب مورد استشهاد قرار گرفته و شمار آنها نزدیک به هزار بيت است، دست‌مايه [[بغدادی، عبدالقادر بن عمر|عبدالقادر بغدادى]] در تأليف كتاب بزرگ «[[خزانة الأدب و غاية الأرب|خزانة الادب]]» شده است كه خود در واقع شرح گسترده‌اى است بر شواهد شعرى استرآبادى.


    اين كتاب كه خود، در واقع، شرحى بر شواهد شرح محمد بن حسن رضى استرآبادى بر «الكافية» ابن حاجب است، شرحى است مبسوط بر مسائل نحوى كه در آن به همه آراء و نظريات مختلف پرداخته شده است، اما مؤلف، همچون ابن حاجب، بيشتر، گردآورنده و مفسر آراء است تا صاحب نظريه‌اى خاص؛ با اين‌همه، وى در جاى جاى كتاب، از خود استقلال رأى نشان مى‌دهد و در بحث از مسائل نحوى، نظريات خود را نيز در پيش مى‌نهد يا از ديدگاهى خاص دفاع مى‌كند.
    پاره‌اى از عبارات «[[نهج‌البلاغة (صبحی صالح)|نهج‌البلاغة]]» نيز در شرح استرآبادى مورد استشهاد قرار گرفته است.
     
    كتاب، از لحاظ استشهاد به آيات قرآن و احاديث نبوى و اشعار عرب، بسيار غنى است و به‌خصوص اشعارى كه در اين كتاب مورد استشهاد قرار گرفته و شمار آنها نزديك به هزار بيت است، دست‌مايه [[بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر|عبدالقادر بغدادى]] در تأليف كتاب بزرگ «خزانة الادب» شده است كه خود در واقع شرح گسترده‌اى است بر شواهد شعرى استرآبادى.
     
    پاره‌اى از عبارات «نهج‌البلاغة» نيز در شرح استرآبادى مورد استشهاد قرار گرفته است.


    عبدالقادر، شواهد شرح استرآبادى را با شماره آورده است و فارغ از متن، به تحليل صرفى و نحوى شواهد پرداخته و اقوال نحوى راجع به آن را بيان كرده است. وى، پس از طرح مسائل فرعى ابيات، به منبع‌شناسى اشعار و گويندگان آنها اشاره مى‌كند و شرح حال بسيارى از نويسندگان و شاعران را به دست مى‌دهد. عبدالقادر، هم‌چنين نظر لغويان را درباره شواهد، مورد مطالعه قرار مى‌دهد و با ذكر ابيات ديگر قصيده‌ها، راجع به آنها - اعم از اشعار دوره جاهلى و دوره اسلامى - بحث مى‌كند. بنا بر اين، ديگر نمى‌توان اين كتاب را تنها به‌عنوان شرح شواهد دانست، زيرا روايات بى‌شمار در زمينه اخبار و اشعار عرب جاهلى و اسلامى، از «خزانة الادب»، دايرةالمعارفى ادبى ساخته است كه ديگر هيچ اديبى از آن نمى‌تواند بى‌نياز باشد. مؤلف، در مقدمه كتاب، برنامه و نيز منابع كار خود را به تفصيل معرفى كرده است.
    [[بغدادی، عبدالقادر بن عمر|عبدالقادر]]، شواهد شرح استرآبادى را با شماره آورده است و فارغ از متن، به تحليل صرفى و نحوى شواهد پرداخته و اقوال نحوى راجع به آن را بيان كرده است. وى، پس از طرح مسائل فرعى ابيات، به منبع‌شناسى اشعار و گويندگان آنها اشاره مى‌كند و شرح حال بسيارى از نويسندگان و شاعران را به دست مى‌دهد. عبدالقادر، هم‌چنين نظر لغويان را درباره شواهد، مورد مطالعه قرار مى‌دهد و با ذكر ابيات ديگر قصيده‌ها، راجع به آنها - اعم از اشعار دوره جاهلى و دوره اسلامى - بحث مى‌كند. بنا بر اين، ديگر نمى‌توان اين كتاب را تنها به‌عنوان شرح شواهد دانست، زيرا روايات بى‌شمار در زمينه اخبار و اشعار عرب جاهلى و اسلامى، از «[[خزانة الأدب و غاية الأرب|خزانة الادب]]»، دايرةالمعارفى ادبى ساخته است كه ديگر هيچ اديبى از آن نمى‌تواند بى‌نياز باشد. مؤلف، در مقدمه كتاب، برنامه و نيز منابع كار خود را به تفصيل معرفى كرده است.


    == وضعيت كتاب ==
    == وضعيت كتاب ==
    خط ۷۹: خط ۵۹:


    جلد دوازدهم اين مجموعه، مشتمل بر يادداشتى به قلم دكتر محمد فلفل درباره روش بغدادى در شرح شواهد نحوى مى‌باشد و در ادامه اين جلد و نيز جلد سيزدهم فهرست‌هاى ذيل آمده است:
    جلد دوازدهم اين مجموعه، مشتمل بر يادداشتى به قلم دكتر محمد فلفل درباره روش بغدادى در شرح شواهد نحوى مى‌باشد و در ادامه اين جلد و نيز جلد سيزدهم فهرست‌هاى ذيل آمده است:
    # فهرست آيات قرآنى؛
    # فهرست احاديث و آثار و اخبار؛
    # فهرست ضرب المثل‌ها؛
    # فهرست قافيه‌ها؛
    # فهرست رجزها؛
    # فهرست اعلام؛
    # فهرست شهرها و جاى‌ها؛
    # فهرست بلاغت و نقد؛
    # فهرست عروض و قافيه؛
    # فهرست ايام العرب؛
    # فهرست منابع و مآخذ؛
    # فهرست مطالب كتاب.


    1. فهرست آيات قرآنى؛
    == منابع مقاله ==
    # شمس، مريم، دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 12، ص 368 - 369؛
    # ارزنده، مهران، همان، ج 8، ص 180؛
    # مقدمه محقق؛
    # يادداشت دكتر محمد فلفل.


    2. فهرست احاديث و آثار و اخبار؛
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    3. فهرست ضرب المثل‌ها؛
    [[شرح الرضي علی الكافية]]


    4. فهرست قافيه‌ها؛


    5. فهرست رجزها؛
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
     
    6. فهرست اعلام؛
     
    7. فهرست شهرها و جاى‌ها؛


    8. فهرست بلاغت و نقد؛
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)‎‏]]
     
    9. فهرست عروض و قافيه؛
     
    10. فهرست ايام العرب؛
     
    11. فهرست منابع و مآخذ؛
     
    12. فهرست مطالب كتاب.
     
    == منابع ==
     
     
    1. شمس، مريم، دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 12، ص 368 - 369؛
     
    2. ارزنده، مهران، همان، ج 8، ص 180؛
     
    3. مقدمه محقق؛
     
    4. يادداشت دكتر محمد فلفل.
     
     
    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/6255 مطالعه کتاب خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۵۹

    خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب
    خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب
    پدیدآورانطریفی، محمد نبیل (مقدمه‌نویس و مصحح)

    بغدادی، عبدالقادر بن عمر (نویسنده)

    یعقوب، امیل (اشراف)
    عنوان‌های دیگرالوافیه فی شرح الکافیه. برگزیده. شرح الکافیه فی النحو. شرح
    ناشردار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
    مکان نشربیروت - لبنان
    سال نشر1418 ق یا 1998 م
    چاپ1
    موضوعابن حاجب، عثمان بن عمر، ۵۷۰ - ۶4۶ق. الکافیه فی النحو - نقد و تفسیر

    رضی‌الدین استرآبادی، محمد بن حسن، - ۶۸۶ق. الوافیه فی شرح الکافیه - نقد و تفسیر

    زبان عربی - شواهد شعری

    زبان عربی - نحو
    زبانعربی
    تعداد جلد13
    کد کنگره
    ‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏ک‎‏20242‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf
    برای دیگر کاربردها، خزانة الأدب (ابهام‌زدایی) را ببینید.

    خزانة الادب و لب لباب لسان العرب، كتابى است به زبان عربى كه درباره علوم عربى و ادبيات عرب نگاشته شده است. تأليف اين كتاب، از 1073 آغاز و تا 1079ق، به طول انجاميده است و مهم‌ترين اثر ادبى عبدالقادر بغدادى است.

    ساختار

    كتاب، داراى سيزده جلد و مشتمل بر مقدمه‌اى مفصل به قلم محقق، دكتر محمد نبيل طريفى، مقدمه‌اى به قلم مؤلف و بخش‌هاى مختلف است كه به موضوعات نحوى اختصاص يافته است.

    گزارش محتوا

    اين كتاب كه خود، در واقع، شرحى بر شواهد شرح محمد بن حسن رضى استرآبادى بر «الكافية» ابن حاجب است، شرحى است مبسوط بر مسائل نحوى كه در آن به همه آراء و نظريات مختلف پرداخته شده است، اما مؤلف، همچون ابن حاجب، بيشتر، گردآورنده و مفسر آراء است تا صاحب نظريه‌اى خاص؛ با اين‌همه، وى در جاى جاى كتاب، از خود استقلال رأى نشان مى‌دهد و در بحث از مسائل نحوى، نظريات خود را نيز در پيش مى‌نهد يا از ديدگاهى خاص دفاع مى‌كند.

    كتاب، از لحاظ استشهاد به آيات قرآن و احاديث نبوى و اشعار عرب، بسيار غنى است و به‌خصوص اشعارى كه در اين كتاب مورد استشهاد قرار گرفته و شمار آنها نزدیک به هزار بيت است، دست‌مايه عبدالقادر بغدادى در تأليف كتاب بزرگ «خزانة الادب» شده است كه خود در واقع شرح گسترده‌اى است بر شواهد شعرى استرآبادى.

    پاره‌اى از عبارات «نهج‌البلاغة» نيز در شرح استرآبادى مورد استشهاد قرار گرفته است.

    عبدالقادر، شواهد شرح استرآبادى را با شماره آورده است و فارغ از متن، به تحليل صرفى و نحوى شواهد پرداخته و اقوال نحوى راجع به آن را بيان كرده است. وى، پس از طرح مسائل فرعى ابيات، به منبع‌شناسى اشعار و گويندگان آنها اشاره مى‌كند و شرح حال بسيارى از نويسندگان و شاعران را به دست مى‌دهد. عبدالقادر، هم‌چنين نظر لغويان را درباره شواهد، مورد مطالعه قرار مى‌دهد و با ذكر ابيات ديگر قصيده‌ها، راجع به آنها - اعم از اشعار دوره جاهلى و دوره اسلامى - بحث مى‌كند. بنا بر اين، ديگر نمى‌توان اين كتاب را تنها به‌عنوان شرح شواهد دانست، زيرا روايات بى‌شمار در زمينه اخبار و اشعار عرب جاهلى و اسلامى، از «خزانة الادب»، دايرةالمعارفى ادبى ساخته است كه ديگر هيچ اديبى از آن نمى‌تواند بى‌نياز باشد. مؤلف، در مقدمه كتاب، برنامه و نيز منابع كار خود را به تفصيل معرفى كرده است.

    وضعيت كتاب

    اين اثر، در 4 جزء، نخست در بولاق و سپس در قاهره، در سال 1935م، با شرح و تحقيق عبدالسلام محمد هارون منتشر شد.

    نسخه حاضر در برنامه، در 12 جلد، با پاورقى‌هاى محقق، زير نظر دكتر اميل بديع يعقوب منتشر شده و در انتهاى هر جلد، فهرست تراجم و نيز فهرست مطالب مندرج در آن جلد آمده است.

    جلد دوازدهم اين مجموعه، مشتمل بر يادداشتى به قلم دكتر محمد فلفل درباره روش بغدادى در شرح شواهد نحوى مى‌باشد و در ادامه اين جلد و نيز جلد سيزدهم فهرست‌هاى ذيل آمده است:

    1. فهرست آيات قرآنى؛
    2. فهرست احاديث و آثار و اخبار؛
    3. فهرست ضرب المثل‌ها؛
    4. فهرست قافيه‌ها؛
    5. فهرست رجزها؛
    6. فهرست اعلام؛
    7. فهرست شهرها و جاى‌ها؛
    8. فهرست بلاغت و نقد؛
    9. فهرست عروض و قافيه؛
    10. فهرست ايام العرب؛
    11. فهرست منابع و مآخذ؛
    12. فهرست مطالب كتاب.

    منابع مقاله

    1. شمس، مريم، دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 12، ص 368 - 369؛
    2. ارزنده، مهران، همان، ج 8، ص 180؛
    3. مقدمه محقق؛
    4. يادداشت دكتر محمد فلفل.

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=خزانة_الأدب_و_لب_لباب_لسان_العرب&oldid=751673»