طیب، سید عبدالحسین: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۲۸

طیب، سید عبدالحسین

نام	طیب، سید عبدالحسین
نام‌های دیگر	طیب، سید عبدالحسین
نام پدر	سید محمدتقی (میرمحمد صادقی)
متولد	1275ش
محل تولد	اصفهان
رحلت	1370ش یا 1412ق
اساتید	سید محمدباقر درچه‌ای آیت‌الله نائینى آیت‌الله شیخ محمدحسین کمپانى آیت‌الله آقا ضیاء عراقى شیخ جواد بلاغى
برخی آثار	‏اطیب البیان فی تفسیر القرآن ‏کلم الطیب در تقریر عقاید اسلام؛ عمل الصالح در بیان ایمان و تقوی
کد مؤلف	AUTHORCODE01858AUTHORCODE

برای دیگر کاربردها، طیب (ابهام زدایی) را ببینید.

سید عبدالحسین طیب (1272-1370ش)، عالم، نویسنده، خطیب، فقیه، مفسر معاصر شیعه و از شاگردان سید محمدباقر درچه‌ای، از مشهورترین تألیفات او ‏اطیب البیان فی تفسیر القرآن

ولادت

او در بعد از ظهر هفتم محرم سال 1312ق (برابر با 30 تیر 1272‌ش و 21 ژوئیه 1893 م) در یکى از محله‌هاى مرکز شهر اصفهان (معروف به محلۀ نور در میان طایفه‌اى از سادات معروف به میر محمد صادقى) دیده به جهان گشود.

او چهارمین فرزند خانواده و اولین پسر از این خانواده بود. سید عبدالحسین هنگامى که سومین بهار زندگى را سپرى مى‌کرد، به همراه پدر راهی سفر به کربلا و سفر به عتبات عالیات می‌شود.

تحصیلات

تحصیلات طیب در سه شهر اصفهان، قم و نجف گذشت. بعد از سفر زیارتی به عتبات به مکتبخانه رفت و پس از فراگیرى خواندن و نوشتن، حساب، قرآن و نصاب الصبیان، راهى مدرسه علمیه شد.

در 12 سالگى از نعمت سرپرستى پدر محروم گردید، و مادرش که بانوى بسیار بزرگوار و مقدس و همچون پدر، از شجرۀ طیبۀ ولایت و از خاندان روحانیت بود، به تربیت او همّت مخصوص گمارد. او مصمم‌تر و قوى‌تر از گذشته سید عبدالحسین را تشویق و تحریص به کسب علم و تحصیل معرفت مى‌کرد. از رهگذر این دعاهاى خالصانه و تشویق‌هاى مشفقانه در او عزمى پیدا شد که توانست ناملایمات پیش آمده از فقدان پدر را تحمل کرده و به طریق خود ادامه بدهد.

در ابتداى طلبگى، در مدرسۀ میرزا مهدى حجره‌اى گرفت و آنجا مشغول درس و بحث شد، از ابتداى مقدمات تا معالم را خدمت مرحوم حاج آقا آخوند زفره‌اى بود. معالم را خدمت مرحوم سید احمد خوانساری خواند.

اساتید

مرحوم آقاى شیخ علوى یزدى که بسیار در ادبیات مسلّط بود در مدرسۀ صدر شرح لمعه مى‌فرمود و شرح لمعه را خدمت ایشان خواند. نزد مرحوم آقاى شیخ حسن یزدى منطق را خواند.

حکمت، حساب، جبر، مقابله، هیأت و نجوم را خدمت مرحوم اسداللّه قمشه‌اى حکیم، فرا گرفت، بعد از اتمام دروس مقدمات از مدرسۀ میرزا مهدى به مدرسه جنب مسجد امام نقل مکان کرد و پس از آن به مدرسۀ چهارباغ (امام صادق علیه‌السّلام) رفت و آنجا رحل اقامت افکند.

خدمت مرحوم آقا سید مهدى درچه‌اى، کتاب قوانین و تقریرات کفایه را خواند، نزد مرحوم آخوند ملا عبدالکریم گزى، متاجر شیخ را فراگرفت. فوائد الاصول را خدمت آقا میر محمد صادقى مدرس و کفایه را خدمت مرحوم دزفولى خواند، دروس خارج فقه و اصول را، درس خارج اصول مرحوم میر محمد صادقى مدرس و مرحوم محمدتقى مدرس شرکت مى‌کرد و همچنین در درس خارج فقه مرحوم سید ابوالقاسم دهکردى نیز شرکت مى‌جست.

وی عمده فقه و اصول را در اصفهان، خدمت مرحوم آیت‌اللّه آقا سید محمدباقر درچه‌ای بود و تقریبا مدت ۱۱ ‌‌سال‌ مرتب درس این بزرگوار می‌رفت. سید عبد‌الحسین می‌گوید: درست است که ثمره ظاهری این ۱۱ سال تحصیل‌ مداوم‌ خدمت‌ ایشان مرا به درجه اجتهاد رسانید، اما آنچه مهم بود، من از آن مرحوم، درس زندگی، اخلاق و شخصیت‌ را فرا گرفتم.^[۱].

بعداز یک سال راهى نجف اشرف شد و در آن حوزه شریف خدمت اساتید بزرگ و آیات و آیات عظم رسید واز حوزه پر برکت درس آقایان استفاده کردم.

در نجف پای درس اصول آیت‌الله شیخ محمدحسین کمپانى و درس فقه آیت‌الله سید محمدحسین اصفهانى و درس فقه واصول آیت‌الله نائینى شرکت مى کرد.

همچنین درس اصول آقا حسین رجایى و فقه آقا سید اسماعیل یزدى می‌رفت.

خدمت آیت‌الله آقا ضیاء عراقى رساله منجزات مریض را خواند و خدمت آیت‌الله شیخ جواد بلاغى علم کلام را آموخت.

وفات

طیب در ۸ محرم ۱۴۱۲ق (۱۳۷۰ش) درگذشت و در نهم محرم در مسجد میر اصفهان (مسجد کازرونی) که خود امامت جماعت آن را بر عهده داشت، مدفون گردید.

آثار

برخی تألیفات ایشان عبارت است از:

«اطیب البیان فی تفسیر القرآن»؛ در ۱۴ مجلّد که دو بار به چاپ رسیده است.
«الکلم الطیّب»؛ در اعتقادات، در سه مجلد.
«العمل الصّالح فی العقاید و الاخلاق».
«رساله در خلل صلوه»؛ رساله اجتهادی که به دستور استاد ایشان تنظیم و تألیف شده است (غیر مطبوع).
«تقریرات فقهی و اصولی» اساتید ایشان.

پانویس

↑ طیب،آیت‌الله عبدالحسین، ص34

منابع مقاله

وابسته‌ها

کلم الطیب در تقریر عقاید اسلام

اطیب البیان في تفسیر القرآن

اطیب البیان فی تفسیر القرآن (طبع جدید)

[1] طیب،آیت‌الله عبدالحسین، ص34

[۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
-[[پرونده:NUR01858.jpg|بندانگشتی|طیب، عبدالحسین]]
+[[پرونده:NUR01858.jpg|بندانگشتی|طیب، سید عبدالحسین]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|طیب، عبدالحسین
+! نام!! data-type="authorName" |طیب، سید عبدالحسین
 |-
-|نام های دیگر
+|نام‌های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'| طیب، سید عبدالحسین
+| data-type="authorOtherNames" | طیب، سید عبدالحسین
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |سید محمدتقی (میرمحمد صادقی)
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|1275 هـ.ش
+| data-type="authorbirthDate" |1275ش
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |اصفهان
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|1370 هـ.ش یا 1412 هـ.ق
+| data-type="authorDeathDate" |1370ش یا 1412ق
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |[[سید محمدباقر درچه‌ای]]
+[[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله نائینى]]
+[[اصفهانی، محمدحسین|آیت‌الله شیخ محمدحسین کمپانى]]
+[[عراقی، ضیاءالدین|آیت‌الله آقا ضیاء عراقى]]
+[[بلاغی، محمدجواد|شیخ جواد بلاغى]]
 |-
 |برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|[[‏اطیب البیان فی تفسیر القرآن]]
+| data-type="authorWritings" |[[‏اطیب البیان فی تفسیر القرآن]]
 [[‏کلم الطیب در تقریر عقاید اسلام؛ عمل الصالح در بیان ایمان و تقوی]]
-|-class='articleCode'
+|- class="articleCode"
 |کد مؤلف
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE1858AUTHORCODE
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE01858AUTHORCODE
 |}
 </div>
+{{کاربردهای دیگر|طیب (ابهام زدایی)}}
-==ولادت==
+'''سید عبدالحسین طیب''' (1272-1370ش)، عالم، نویسنده، خطیب، فقیه، مفسر معاصر شیعه و از شاگردان [[سید محمدباقر درچه‌ای]]، از مشهورترین تألیفات او [[‏اطیب البیان فی تفسیر القرآن]]
-زندگينامه مؤلف از زبان خودش:
+== ولادت ==
+او در بعد از ظهر هفتم محرم سال 1312ق (برابر با 30 تیر 1272‌ش و 21 ژوئیه 1893 م) در یکى از محله‌هاى مرکز شهر اصفهان (معروف به محلۀ نور در میان طایفه‌اى از سادات معروف به میر محمد صادقى) دیده به جهان گشود.
-حقير بعد از ظهر هفتم محرم سال 1312ق (برابر با 30 تير 1272‌ش و 21 ژوئيه 1893 م) در يكى از محله‌هاى مركز شهر اصفهان (معروف به محلۀ نور در ميان طايفه‌اى از سادات معروف به مير محمد صادقى) ديده به جهان گشودم.
+او چهارمین فرزند خانواده و اولین پسر از این خانواده بود. سید عبدالحسین هنگامى که سومین بهار زندگى را سپرى مى‌کرد، به همراه پدر راهی سفر به کربلا و سفر به عتبات عالیات می‌شود.
-من چهارمين فرزند خانواده و اولين پسر آن بودم، به اين لحاظ آن گونه كه نقل مى‌كردند توجه مخصوص نزديكان به سوى من جلب شده بود.
+==تحصیلات==
-با توجه به علاقه و اخلاص وافر پدرم نسبت به آستان مبارك حضرت ابى عبداللّه الحسين عليه‌السّلام من را عبدالحسين ناميدند، اين نام از ابتدا براى من موجب بركات فراوان شده است و همواره نسبت به آن افتخار مى‌كنم.
+تحصیلات طیب در سه شهر اصفهان، قم و نجف گذشت. بعد از سفر زیارتی به عتبات به مکتبخانه رفت و پس از فراگیرى خواندن و نوشتن، حساب، قرآن و نصاب الصبیان، راهى مدرسه علمیه شد.
-هنگامى كه من سومين بهار زندگى خود را سپرى مى‌كردم، پدرم خانواده را براى سفر به كربلا و آستان بوسى مولا آماده مى‌كند، نزديكان با خود زمزمه داشتند كه او نذر داشته نام فرزند خود را عبدالحسين بگذارد و مى‌خواهد در اولين فرصت عبدرا به محضر مولا ببرد.
+در 12 سالگى از نعمت سرپرستى پدر محروم گردید، و مادرش که بانوى بسیار بزرگوار و مقدس و همچون پدر، از شجرۀ طیبۀ ولایت و از خاندان روحانیت بود، به تربیت او همّت مخصوص گمارد. او مصمم‌تر و قوى‌تر از گذشته سید عبدالحسین را تشویق و تحریص به کسب علم و تحصیل معرفت مى‌کرد. از رهگذر این دعاهاى خالصانه و تشویق‌هاى مشفقانه در او عزمى پیدا شد که توانست ناملایمات پیش آمده از فقدان پدر را تحمل کرده و به طریق خود ادامه بدهد.
-سفر به عتبات مقدسه با توجه به امكانات آن روز مشكلات زيادى داشت، به اين جهت پدر براى مراقبت از فرزند دلبند خويش، شخصى را اجير مى‌كند تا در طول مسافرت مراقب عبدالحسين باشد. آن مسافرت قريب دو ماه به طول مى‌انجامد، پس از بازگشت عبدالحسين، كودك چهار سالۀ آن روز، بسيارى از فقرات زيارت وارث و امين اللّه و بخشى از زيارت جامعۀ كبيره را بدون خطا از حفظ مى‌خواند.
+در ابتداى طلبگى، در مدرسۀ میرزا مهدى حجره‌اى گرفت و آنجا مشغول درس و بحث شد، از ابتداى مقدمات تا [[معالم‌الدين و ملاذ المجتهدين|معالم]] را خدمت مرحوم حاج آقا آخوند زفره‌اى بود. [[معالم‌الدين و ملاذ المجتهدين|معالم]] را خدمت مرحوم [[موسوی خوانساری، سید احمد|سید احمد خوانساری]] خواند.
-اين امر را من طبيعى مى‌دانم چرا كه مولايى به مانند ابى عبداللّه الحسين عليه‌السّلام عبدآستان بوس خود را بدون صله و انعام نمى‌گذارد، صله و انعامى كه نخستين بخش آن عشق و محبتى محكم و پيوند ناگسستنى است با مولا. من در تمام ايّام عمر خويش، از اين صله و انعام، بهره‌ها برده‌ام و خود را نسبت به آن ممنون و سپاسگزار مى‌دانم.
+==اساتید==
-نزديكان، آن روز حفظ زيارات را به هوش و حافظه خوب كودك منتسب مى‌كردند، اما حقير كه بعدها دعاى كميل، زيارت عاشورا، زيارت جامعۀ كبيره و زيارت چهارده معصوم را از حفظ مى‌خواندم و اكنون در اين 95 سال زندگى هنوز جزئيات آن سفر مقدس را به خوبى به ياد دارم، آن را جز عنايت الهى و تفضل مولا نمى‌دانم.
+مرحوم آقاى شیخ علوى یزدى که بسیار در ادبیات مسلّط بود در مدرسۀ صدر شرح لمعه مى‌فرمود و شرح لمعه را خدمت ایشان خواند. نزد مرحوم آقاى شیخ حسن یزدى منطق را خواند.
-==کسب علم و دانش==
+حکمت، حساب، جبر، مقابله، هیأت و نجوم را خدمت مرحوم اسداللّه قمشه‌اى حکیم، فرا گرفت، بعد از اتمام دروس مقدمات از مدرسۀ میرزا مهدى به مدرسه جنب مسجد امام نقل مکان کرد و پس از آن به مدرسۀ چهارباغ (امام صادق علیه‌السّلام) رفت و آنجا رحل اقامت افکند.
-بعد از اين سفر مرا به مكتب خانه فرستادند و پس از فراگيرى خواندن و نوشتن، حساب، قرآن و نصاب الصبيان، راهى مدرسه علميه شدم.
+خدمت مرحوم آقا سید مهدى درچه‌اى، کتاب قوانین و تقریرات [[كفاية الأصول (جامعه مدرسین)|کفایه]] را خواند، نزد مرحوم آخوند ملا عبدالکریم گزى، متاجر شیخ را فراگرفت. فوائد الاصول را خدمت آقا میر محمد صادقى مدرس و [[كفاية الأصول (جامعه مدرسین)|کفایه]] را خدمت مرحوم دزفولى خواند، دروس خارج فقه و اصول را، درس خارج اصول مرحوم میر محمد صادقى مدرس و مرحوم محمدتقى مدرس شرکت مى‌کرد و همچنین در درس خارج فقه مرحوم [[دهکردی، سید ابوالقاسم|سید ابوالقاسم دهکردى]] نیز شرکت مى‌جست.
-در 12 سالگى طبق مشيت الهى از نعمت سرپرستى پدر محروم گرديدم، ولى از آنجا كه طرق فضل الهى و عنايت بارى محدود نيست، مادرم كه بانوى بسيار بزرگوار و مقدس و همچون پدر، از شجرۀ طيبۀ ولايت و از خاندان روحانيت بود، به تربيت من همّت مخصوص گمارد. او مصمم‌تر و قوى‌تر از گذشته من را تشويق و تحريص به كسب علم و تحصيل معرفت مى‌كرد و در اين راه هيچ گاه از دعا و توسل فراموشم نمى‌كرد و به قول خودش هر شب هنگام سحر، از خدا مى‌خواست كه: حسين را اهلش كند. از رهگذر اين دعاهاى خالصانه و تشويق‌هاى مشفقانه در من عزمى پيدا شد كه توانستم ناملايمات پيش آمده از فقدان پدر را تحمل كرده و به طريق خود ادامه بدهم...
+وی عمده فقه و اصول را در اصفهان، خدمت مرحوم آیت‌اللّه آقا [[سید محمدباقر درچه‌ای]] بود و تقریبا مدت ۱۱ ‌‌سال‌ مرتب درس این بزرگوار می‌رفت. سید عبد‌الحسین می‌گوید: درست است که ثمره ظاهری این ۱۱ سال تحصیل‌ مداوم‌ خدمت‌ ایشان مرا به درجه اجتهاد رسانید، اما آنچه مهم بود، من از آن مرحوم، درس زندگی، اخلاق و شخصیت‌ را فرا گرفتم.<ref>طیب،آیت‌الله عبدالحسین، ص34</ref>.
-در ابتداى طلبگى، در مدرسۀ ميرزا مهدى حجره‌اى گرفتم و آنجا مشغول درس و بحث شدم، از ابتداى مقدمات تا [[معالم‌الدين و ملاذ المجتهدين|معالم]] را خدمت مرحوم حاج آقا آخوند زفره‌اى بودم. [[معالم‌الدين و ملاذ المجتهدين|معالم]] را خدمت مرحوم [[موسوی خوانساری، احمد|سید احمد خوانساری]] خواندم.
+بعداز یک سال راهى نجف اشرف شد و در آن حوزه شریف خدمت اساتید بزرگ و آیات و آیات عظم رسید واز حوزه پر برکت درس آقایان استفاده کردم.
-==اساتید==
+در نجف پای درس اصول [[اصفهانی، محمدحسین|آیت‌الله شیخ محمدحسین کمپانى]] و درس فقه آیت‌الله سید محمدحسین اصفهانى و درس فقه واصول [[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله نائینى]] شرکت مى کرد.
-مرحوم آقاى شيخ علوى يزدى كه بسيار در ادبيات مسلّط بود در مدرسۀ صدر شرح لمعه مى‌فرمود. اين درس، بسيار خوب و متين و با آهنگى بلند گفته مى‌شد، صداى خوب آن مرحوم در تمام مدرسه به گوش مى‌رسيد. شرح لمعه را من خدمت ايشان خواندم. نزد مرحوم آقاى شيخ حسن يزدى منطق را خواندم.
+همچنین درس اصول  آقا [[حسين رجايى|حسین رجایى]] و فقه  آقا [[سيد اسماعيل يزدى|سید اسماعیل یزدى]] می‌رفت.
-حكمت، حساب، جبر، مقابله، هيأت و نجوم را خدمت مرحوم اسد اللّه قمشه‌اى حكيم، فرا گرفتم، بعد از اتمام دروس مقدمات از مدرسۀ ميرزا مهدى به مدرسه جنب مسجد امام نقل مكان كردم و پس از آن به مدرسۀ چهارباغ (امام صادق عليه‌السّلام) رفتم و آنجا رحل اقامت افكندم...
+خدمت [[عراقی، ضیاءالدین|آیت‌الله آقا ضیاء عراقى]] رساله منجزات مریض را خواند و خدمت آیت‌الله [[بلاغی، محمدجواد|شیخ جواد بلاغى]] علم کلام را آموخت.
-خدمت مرحوم آقا سيد مهدى درچه‌اى، كتاب قوانين و تقريرات [[كفاية الأصول (جامعه مدرسین)|كفايه]] را خواندم، نزد مرحوم آخوند ملا عبدالكريم گزى، متاجر شيخ را فراگرفتم. فوائد الاصول را خدمت آقا مير محمد صادقى مدرس و [[كفاية الأصول (جامعه مدرسین)|كفايه]] را خدمت مرحوم دزفولى خواندم، دروس خارج فقه و اصول را، درس خارج اصول مرحوم مير محمد صادقى مدرس و مرحوم محمدتقى مدرس شركت مى‌كردم و همچنين در درس خارج فقه مرحوم [[دهکردی، ابوالقاسم|سيد ابوالقاسم دهكردى]] نيز شركت مى‌جستم، عمدۀ فقه و اصول را در اصفهان، خدمت مرحوم آيت‌اللّه آقا سيد محمدباقردرچه‌اى بودم، تقريبا مدت 11 سال مرتب درس اين بزرگوار مى‌رفتم.
+== وفات ==
+طیب در ۸ محرم ۱۴۱۲ق (۱۳۷۰ش) درگذشت و در نهم محرم در مسجد میر اصفهان (مسجد کازرونی) که خود امامت جماعت آن را بر عهده داشت، مدفون گردید.
-درست است كه ثمره ظاهرى اين 11 سال تحصيل مداوم خدمت ايشان مرا به درجه اجتهاد رسانيد اما آنچه مهم بود، من از آن مرحوم، درس زندگى، اخلاق و شخصيت را فراگرفتم... گفت و گو با مجلۀ حوزه،‌ش 32/33
+== آثار ==
+برخی تألیفات ایشان عبارت است از:
-==تفسير اطيب البيان از زبان مؤلف==
+# «اطیب البیان فی تفسیر القرآن»؛ در ۱۴ مجلّد که دو بار به چاپ رسیده است.
+# «الکلم الطیّب»؛ در اعتقادات، در سه مجلد.
+# «العمل الصّالح فی العقاید و الاخلاق».
+# «رساله در خلل صلوه»؛ رساله اجتهادی که به دستور استاد ایشان تنظیم و تألیف شده است (غیر مطبوع).
+# «تقریرات فقهی و اصولی» اساتید ایشان.
-نگارش تفسير را از سال 1341، به صورت مداوم شروع كردم. علت نگارش هم سفارش حضرت حجت-ارواحنا فداء-بود كه در عالم رؤيا به حقير داشتند و به بنده امر فرمودند كه اين تفسير را بنگارم (جريان اين خواب و چگونگى آن در پايان جلد 14 تفسير اطيب البيان نقل شده است) كه آن زمان من بدون وقفه، به نگارش آن مشغول شدم، با پايان گرفتن هر يك از جلدها همان را منتشر مى‌ساختم، به اين ترتيب كار تأليف و انتشار، همزمان به پيش مى‌رفت.
+==پانویس ==
+<references />
-آخرين جلد كتاب، يعنى جلد چهاردهم آن در سال 1359 منتشر گرديد كه به اين ترتيب تأليف اين دورۀ تفسير، 18 سال به طول انجاميد...همان42/
+==منابع مقاله==
+#[[:noormags:1681934|طیب،آیت‌الله عبدالحسین، «مصاحبه با استاد: آیت‌الله عبدالحسین طیب»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: حوزه مرداد و شهریور 1368، دوره ششم - شماره 33 (‎16 صفحه - از 31 تا 46)]].
+#[http://wiki.ahlolbait.com/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B7%DB%8C%D8%A8 دانشنامه اسلامی]
+#[https://fa.wikishia.net/view/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B7%DB%8C%D8%A8 ویکی شیعه]
-== وابسته‌ها ==
+==وابسته‌ها==
 {{وابسته‌ها}}
 [[کلم الطیب در تقریر عقاید اسلام]]
@@ خط ۸۵: / خط ۱۰۵: @@
 [[رده:زندگی‌نامه]]
+[[رده:مفسران شیعه]]
+[[رده:فروردین(1400)]]