ابن غضائری، احمد بن حسین: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' های ' به 'های ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' می د' به ' می‌د') |
||
| (۳۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR02340.jpg|بندانگشتی|ابن غضائری، احمد بن حسین]] | [[پرونده:NUR02340.jpg|بندانگشتی|ابن غضائری، احمد بن حسین]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |ابن غضائری، احمد بن حسین | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | ابن غضائری، ابوالحسین احمد | ||
واسطی بغدادی، احمد بن حسین | واسطی بغدادی، احمد بن حسین | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |[[غضایری، حسین بن عبیدالله|حسين بن عبيدالله غضائرى]] | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |قرن پنجم | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |بغداد | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |قبل از 450ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |[[غضایری، حسین بن عبیدالله|حسين بن عبيدالله غضائرى]] | ||
احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[الرجال لابن الغضائري]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE02340AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|غضائری (ابهام زدایی)}} | |||
'''ابوالحسين، احمد بن حسین بن عبيدالله بن ابراهیم غضائرى''' (وفات: قبل از 450ق)، از شيوخ محدثين و محققین و رجالیون اماميه در قرن پنجم هجرى مى‌باشد. | |||
[[غضایری، حسین بن عبیدالله|حسين بن عبيدالله غضائرى]] پدر ایشان است. | |||
==ولادت== | == ولادت == | ||
تاريخ ولادت و وفات او دقيقا مشخص نيست، اما آنچه مسلّم است او از علماى قرن پنجم هجرى و هم دوره و هم شاگردى [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] بوده است. | |||
چنانكه از سخن شيخ در فهرست استفاده مى‌شود، ابن غضائرى در سنين جوانى و قبل از 40 سالگى از دنيا رفته است. | چنانكه از سخن شيخ در فهرست استفاده مى‌شود، ابن غضائرى در سنين جوانى و قبل از 40 سالگى از دنيا رفته است. | ||
مهمترین شخصیتی که در خاندان ابن غضائری همچون خورشیدی تابناک می‌درخشد پدر بزرگوار او حسین بن عبید الله غضائری است. او از رجالیون برجسته و آشنای به انساب بوده و از فقها ی کم نظیر دوران خویش به شمار می‌رود. حسین بن عبید الله دارای تألیفات و کتب فراوانی در علوم مختلف است | |||
==لقب== | ==لقب== | ||
| خط ۶۹: | خط ۵۱: | ||
لقب «غضائرى» يا «ابن غضائرى» چنان كه در قاموس (به نقل اعيان) آمده، منسوب به «غضائر» است، جمع «غضارة». | لقب «غضائرى» يا «ابن غضائرى» چنان كه در قاموس (به نقل اعيان) آمده، منسوب به «غضائر» است، جمع «غضارة». | ||
غضارة به معناى گِل چسبندۀ سبز و خالص است و در حقيقت نام ظرفى است كه از آن گِل مى‌ساخته و در آن غذا مى‌نهاده‌اند و ممكن است غضائرى يا پدران او به فروش يا ساخت | غضارة به معناى گِل چسبندۀ سبز و خالص است و در حقيقت نام ظرفى است كه از آن گِل مى‌ساخته و در آن غذا مى‌نهاده‌اند و ممكن است غضائرى يا پدران او به فروش يا ساخت این نوع ظرف اشتغال داشته‌اند كه چنين لقبى برای آنان معروف شده است. | ||
==شخصيت== | ==شخصيت== | ||
| خط ۷۶: | خط ۵۸: | ||
ابن غضائرى را در رديف بزرگانى چون [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] شمردن دور از واقعيت نيست و چه بسا كسانى حرف او را مقدم دانسته‌اند و مشهور است كه «موثق» كسى است كه غضائرى او را قبول داشته باشد و «عادل» كسى است كه ابن غضائرى او را به عدالت بشناسد. | ابن غضائرى را در رديف بزرگانى چون [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] شمردن دور از واقعيت نيست و چه بسا كسانى حرف او را مقدم دانسته‌اند و مشهور است كه «موثق» كسى است كه غضائرى او را قبول داشته باشد و «عادل» كسى است كه ابن غضائرى او را به عدالت بشناسد. | ||
گرچه پدر احمد بن | گرچه پدر احمد بن حسین در كثرت تأليفات و تبحر علوم مختلف معروف است، اما جلالت و مقام پسر را هيچكس كمتر از پدر ندانسته است. | ||
شايد [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] و [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] پس از ديدن | شايد [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] و [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] پس از ديدن کتابهاى ابن غضائرى در اصول و مصنّفات تصمیم به نوشتن کتاب‌هایى در فهرست علما و كتب شيعه گرفته‌اند؛ چرا كه كتب ابن غضائرى پس از وفاتش از بين رفته و هيچ نسخه‌اى از آنها به دست ما نرسيده است. | ||
==اساتيد== | ==اساتيد== | ||
| خط ۸۷: | خط ۶۹: | ||
از جمله اساتيد ابن غضائرى تنها نام دو نفر يافت شده: | از جمله اساتيد ابن غضائرى تنها نام دو نفر يافت شده: | ||
#[[غضایری، حسین بن عبیدالله|حسين بن | #[[غضایری، حسین بن عبیدالله|حسين بن عبيدالله غضائرى]]، پدر فقيه و محدث او | ||
#احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز، معروف به ابن عبدون و ابن حاشر كه از شيوخ روايت [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] نيز مى‌باشد. او در سال 423 هجرى وفات يافته است. | #احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز، معروف به ابن عبدون و ابن حاشر كه از شيوخ روايت [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] نيز مى‌باشد. او در سال 423 هجرى وفات يافته است. | ||
| خط ۹۵: | خط ۷۷: | ||
از شاگردان ابن غضائرى نيز فقط چند نام در تاريخ ثبت شده كه عبارتند از: | از شاگردان ابن غضائرى نيز فقط چند نام در تاريخ ثبت شده كه عبارتند از: | ||
#شيخ الطائفة، ابوجعفر، محمد بن حسن طوسى، متوفاى 460 هجرى، كه مقام و عظمت و فضل او بر هيچكس پوشيده نيست. او | #شيخ الطائفة، ابوجعفر، محمد بن حسن طوسى، متوفاى 460 هجرى، كه مقام و عظمت و فضل او بر هيچكس پوشيده نيست. او نویسندۀ 2 کتاب از كتب اربعه است و علاوه بر آن دهها عنوان تأليف در موضوعات مختلف دارد. | ||
#شيخ ابوالعباس، احمد بن على [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]]، صاحب کتاب رجال معروف، كه مهمترين کتاب رجال و اصلى‌ترين کتاب موجود | #شيخ ابوالعباس، احمد بن على [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]]، صاحب کتاب رجال معروف، كه مهمترين کتاب رجال و اصلى‌ترين کتاب موجود برای مراجعه محققین قلمداد مى‌شود. | ||
پيرامون [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] تذكر این نكته لازم است كه [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] از شاگردان ابن غضائرى بوده و همراه على بن محمد بن شيران بر او قراءت می‌كردند. در عين حال ابن غضائرى همراه [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] نزد پدرش، حسین بن عبيدالله شاگردى مى‌كرده‌اند و بر او قراءاتى داشته‌اند. بدين‌سان [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] در برهه‌اى از زمان هم شاگردى ابن غضائرى بوده و در برهه‌اى ديگر از شاگردان او. | |||
==وفات== | |||
احمد بن حسین بن عبيدالله، چنان كه از سخنان [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] استفاده مى‌شود قبل از [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] از دنيا رفته است. | |||
وفات [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] در سال 450 هجرى است. بنابر این ابن غضائرى قبل از این تاريخ رحلت كرده است. | |||
چنان كه [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در فهرست گفته وفات او قبل از 40 سالگى و در سنين جوانى بوده است و شايد همین مطلب علت از بين رفتن كتب ابن غضائرى بوده، چرا كه داغ فراق او بر بستگان گران و سنگین بوده، و ورثۀ او اقدام به محو و نابودى آثار و بقاياى او كرده‌اند تا با ديدن آنها حزن و اندوه‌شان تازه نگردد. | |||
بر خلاف پدر ابن غضائرى، كه نام مشايخ و تأليفات او به صورت كامل به دست ما رسيده، از احمد بن | ==آثار== | ||
بر خلاف پدر ابن غضائرى، كه نام مشايخ و تأليفات او به صورت كامل به دست ما رسيده، از احمد بن حسین اطلاع فراوانى نداريم. | |||
اين كتب از جمله تأليفات اوست: | اين كتب از جمله تأليفات اوست: | ||
#کتاب الضعفاء، معروف به [[رجال ابن غضائرى]]. | #کتاب الضعفاء، معروف به [[رجال ابن غضائرى]]. این کتاب كه یک قسمت از کتابى دو قسمتى بوده پيرامون ضعفاى از روات است و تمام موارد ذم و ايرادات روات را از حيث وثاقت در نقل و مذهب و... جمع نموده است. قسمت دوم این کتاب كه ممدوحين از روات بوده متأسفانه مفقود شده و هيچ اطلاعى از آن در دست نداريم. | ||
#:پيرامون صحت مطالب و صحت انتساب | #:پيرامون صحت مطالب و صحت انتساب این کتاب به ابن غضائرى سخن فراوان است. [[حسینی طهرانی، محمدحسین|علامه تهرانى]] در «[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]» به شدت مخالف انتساب این کتاب به ابن غضائرى است و دامان چنان بزرگ مردى را از نسبت داده شدن به این کتاب مبرا مى‌داند. | ||
#:از حيث نسخه و اعتبار سند کتاب نيز مطالبى هست كه در قسمت معرفى کتاب مفصلا بيان شده است. | #:از حيث نسخه و اعتبار سند کتاب نيز مطالبى هست كه در قسمت معرفى کتاب مفصلا بيان شده است. | ||
#کتاب تاريخ ابن الغضائرى، | #کتاب تاريخ ابن الغضائرى، این کتاب پس از وفات ابن غضائرى در اختيار [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] بوده و شامل راویان حديث و تاريخ زندگى آنها بوده است. این کتاب غير از [[رجال ابن غضائرى]] است. | ||
#فهرست الأصول | #فهرست الأصول | ||
#فهرست المصنفات | #فهرست المصنفات | ||
پيرامون | پيرامون این دو کتاب [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در ابتداى فهرست گفته: «در بين علماى امامیه عده‌اى کتاب‌هایى در خصوص معرفى كتب بزرگان شيعه و معرفى مؤلفان آنها نوشته‌اند؛ اما هيچكس كاملتر و جامعتر از شيخ بزرگوار، ابوالحسين، احمد بن حسین (ابن غضائرى) انجام نداده است. او در این دو کتاب هر چه يافته جمع‌آورى نموده است». | ||
متأسفانه در زمان حيات ابن غضائرى كسى | متأسفانه در زمان حيات ابن غضائرى كسى این دو کتاب را استنساخ نكرده بود و تنها یک نسخه از هر یک موجود بوده كه پس از وفات او بوسيلۀ بعضى از ورثه‌اش از بين رفته‌اند. | ||
== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[الرجال لابن الغضائري]] | |||
[[الرجال]] | |||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۵۱
| نام | ابن غضائری، احمد بن حسین |
|---|---|
| نام‌های دیگر | ابن غضائری، ابوالحسین احمد
واسطی بغدادی، احمد بن حسین |
| نام پدر | حسين بن عبيدالله غضائرى |
| متولد | قرن پنجم |
| محل تولد | بغداد |
| رحلت | قبل از 450ق |
| اساتید | حسين بن عبيدالله غضائرى
احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز |
| برخی آثار | الرجال لابن الغضائري |
| کد مؤلف | AUTHORCODE02340AUTHORCODE |
برای دیگر کاربردها، غضائری (ابهام زدایی) را ببینید.
ابوالحسين، احمد بن حسین بن عبيدالله بن ابراهیم غضائرى (وفات: قبل از 450ق)، از شيوخ محدثين و محققین و رجالیون اماميه در قرن پنجم هجرى مى‌باشد.
حسين بن عبيدالله غضائرى پدر ایشان است.
ولادت
تاريخ ولادت و وفات او دقيقا مشخص نيست، اما آنچه مسلّم است او از علماى قرن پنجم هجرى و هم دوره و هم شاگردى شيخ طوسى و نجاشى بوده است.
چنانكه از سخن شيخ در فهرست استفاده مى‌شود، ابن غضائرى در سنين جوانى و قبل از 40 سالگى از دنيا رفته است.
مهمترین شخصیتی که در خاندان ابن غضائری همچون خورشیدی تابناک می‌درخشد پدر بزرگوار او حسین بن عبید الله غضائری است. او از رجالیون برجسته و آشنای به انساب بوده و از فقها ی کم نظیر دوران خویش به شمار می‌رود. حسین بن عبید الله دارای تألیفات و کتب فراوانی در علوم مختلف است
لقب
لقب «غضائرى» يا «ابن غضائرى» چنان كه در قاموس (به نقل اعيان) آمده، منسوب به «غضائر» است، جمع «غضارة».
غضارة به معناى گِل چسبندۀ سبز و خالص است و در حقيقت نام ظرفى است كه از آن گِل مى‌ساخته و در آن غذا مى‌نهاده‌اند و ممكن است غضائرى يا پدران او به فروش يا ساخت این نوع ظرف اشتغال داشته‌اند كه چنين لقبى برای آنان معروف شده است.
شخصيت
ابن غضائرى را در رديف بزرگانى چون شيخ طوسى و نجاشى شمردن دور از واقعيت نيست و چه بسا كسانى حرف او را مقدم دانسته‌اند و مشهور است كه «موثق» كسى است كه غضائرى او را قبول داشته باشد و «عادل» كسى است كه ابن غضائرى او را به عدالت بشناسد.
گرچه پدر احمد بن حسین در كثرت تأليفات و تبحر علوم مختلف معروف است، اما جلالت و مقام پسر را هيچكس كمتر از پدر ندانسته است.
شايد نجاشى و شيخ طوسى پس از ديدن کتابهاى ابن غضائرى در اصول و مصنّفات تصمیم به نوشتن کتاب‌هایى در فهرست علما و كتب شيعه گرفته‌اند؛ چرا كه كتب ابن غضائرى پس از وفاتش از بين رفته و هيچ نسخه‌اى از آنها به دست ما نرسيده است.
اساتيد
با آنكه به اعتراف بزرگان، ابن غضائرى شخصيتى ممتاز داشته و همه به فضل و تقوا و علم او اعتراف دارند، اما اطلاع چندانى از قسمتهاى مختلف زندگى او در اختيار نداريم.
از جمله اساتيد ابن غضائرى تنها نام دو نفر يافت شده:
- حسين بن عبيدالله غضائرى، پدر فقيه و محدث او
- احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز، معروف به ابن عبدون و ابن حاشر كه از شيوخ روايت نجاشى نيز مى‌باشد. او در سال 423 هجرى وفات يافته است.
شاگردان
از شاگردان ابن غضائرى نيز فقط چند نام در تاريخ ثبت شده كه عبارتند از:
- شيخ الطائفة، ابوجعفر، محمد بن حسن طوسى، متوفاى 460 هجرى، كه مقام و عظمت و فضل او بر هيچكس پوشيده نيست. او نویسندۀ 2 کتاب از كتب اربعه است و علاوه بر آن دهها عنوان تأليف در موضوعات مختلف دارد.
- شيخ ابوالعباس، احمد بن على نجاشى، صاحب کتاب رجال معروف، كه مهمترين کتاب رجال و اصلى‌ترين کتاب موجود برای مراجعه محققین قلمداد مى‌شود.
پيرامون نجاشى تذكر این نكته لازم است كه نجاشى از شاگردان ابن غضائرى بوده و همراه على بن محمد بن شيران بر او قراءت می‌كردند. در عين حال ابن غضائرى همراه نجاشى نزد پدرش، حسین بن عبيدالله شاگردى مى‌كرده‌اند و بر او قراءاتى داشته‌اند. بدين‌سان نجاشى در برهه‌اى از زمان هم شاگردى ابن غضائرى بوده و در برهه‌اى ديگر از شاگردان او.
وفات
احمد بن حسین بن عبيدالله، چنان كه از سخنان نجاشى استفاده مى‌شود قبل از نجاشى از دنيا رفته است.
وفات نجاشى در سال 450 هجرى است. بنابر این ابن غضائرى قبل از این تاريخ رحلت كرده است.
چنان كه شيخ طوسى در فهرست گفته وفات او قبل از 40 سالگى و در سنين جوانى بوده است و شايد همین مطلب علت از بين رفتن كتب ابن غضائرى بوده، چرا كه داغ فراق او بر بستگان گران و سنگین بوده، و ورثۀ او اقدام به محو و نابودى آثار و بقاياى او كرده‌اند تا با ديدن آنها حزن و اندوه‌شان تازه نگردد.
آثار
بر خلاف پدر ابن غضائرى، كه نام مشايخ و تأليفات او به صورت كامل به دست ما رسيده، از احمد بن حسین اطلاع فراوانى نداريم.
اين كتب از جمله تأليفات اوست:
- کتاب الضعفاء، معروف به رجال ابن غضائرى. این کتاب كه یک قسمت از کتابى دو قسمتى بوده پيرامون ضعفاى از روات است و تمام موارد ذم و ايرادات روات را از حيث وثاقت در نقل و مذهب و... جمع نموده است. قسمت دوم این کتاب كه ممدوحين از روات بوده متأسفانه مفقود شده و هيچ اطلاعى از آن در دست نداريم.
- پيرامون صحت مطالب و صحت انتساب این کتاب به ابن غضائرى سخن فراوان است. علامه تهرانى در «الذريعة» به شدت مخالف انتساب این کتاب به ابن غضائرى است و دامان چنان بزرگ مردى را از نسبت داده شدن به این کتاب مبرا مى‌داند.
- از حيث نسخه و اعتبار سند کتاب نيز مطالبى هست كه در قسمت معرفى کتاب مفصلا بيان شده است.
- کتاب تاريخ ابن الغضائرى، این کتاب پس از وفات ابن غضائرى در اختيار نجاشى بوده و شامل راویان حديث و تاريخ زندگى آنها بوده است. این کتاب غير از رجال ابن غضائرى است.
- فهرست الأصول
- فهرست المصنفات
پيرامون این دو کتاب شيخ طوسى در ابتداى فهرست گفته: «در بين علماى امامیه عده‌اى کتاب‌هایى در خصوص معرفى كتب بزرگان شيعه و معرفى مؤلفان آنها نوشته‌اند؛ اما هيچكس كاملتر و جامعتر از شيخ بزرگوار، ابوالحسين، احمد بن حسین (ابن غضائرى) انجام نداده است. او در این دو کتاب هر چه يافته جمع‌آورى نموده است».
متأسفانه در زمان حيات ابن غضائرى كسى این دو کتاب را استنساخ نكرده بود و تنها یک نسخه از هر یک موجود بوده كه پس از وفات او بوسيلۀ بعضى از ورثه‌اش از بين رفته‌اند.