أحسن الحديث في أحكام الوصايا و المواريث: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - ' های ' به 'های ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '= ' به '=') |
||
(۴۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR00707J1.jpg | |||
| عنوان =احسن الحدیث فی احکام الوصایا و المواریث | |||
| عنوانهای دیگر = | |||
| | | پدیدآوران = | ||
[[کاشفالغطاء، احمد]] (نویسنده) | |||
| | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره = | |||
| | | موضوع = | ||
| ناشر = | |||
مؤسسه کاشف الغطاء العامة | |||
| مکان نشر =نجف اشرف - عراق | |||
| سال نشر =1341 ق | |||
|زبان | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00707AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
|کد کنگره | | کتابخانۀ دیجیتال نور =00707 | ||
| کتابخوان همراه نور =00707 | |||
| کد پدیدآور = | |||
|موضوع | | پس از = | ||
| پیش از = | |||
}} | |||
|ناشر | '''أحسن الحدیث فی أحکام الوصایا و المواریث''' اثر آیتالله [[شيخ احمد بن على الكاشف الغطاء|شیخ احمد بن على الکاشف الغطاء]]، درباره دو فرع فقهى مهم (ارث و وصایا) تدوین و با قلم شیوا و روان نگارش یافته است. | ||
==انگیزه تألیف== | |||
طبق آنچه که در مقدمه کتاب آمده است، مؤلف، کتاب را در جواب مخاطبى که درباره ارث، سؤال داشته، نگاشته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?viewType=html ر.ک: مقدمه، ص1]</ref>. | |||
|مکان نشر | |||
| | |||
| | |||
| | |||
| | |||
|کد | |||
| | |||
</ | |||
==ساختار== | |||
روش کتاب، استدلالى است و در آن از منابع عقلى و نقلى بهره گرفته شده که در قالب یک مقدمه<ref>ر.ک: همان، ص1</ref>، پنج مقصد، و چندین مسئله و یک افزوده (خاتمه) تدوین شده است. | |||
==گزارش محتوا== | |||
در مقدمه، ضمن عنوان فایده، به مقدمات لازم برای بحث و فحص اساسى از مسئله ارث نظیر: ما ترک میت چه حق باشد و چه مال (در صورتى که مشروط نباشد) به وارث مىرسد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?viewType=html ر.ک: همان، ص1]</ref>، باید خمس و زکات و دیههاى میت از ترکه پیش از تقسیم و واگذارى به وارثین آن پرداخت گردد و موجبات ارث و موانع سه گانه آن (بنده بودن، کفر و قتل عمد) مىپردازد. | |||
در مقصد اول<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=14&viewType=html ر.ک: همان، ص14]</ref>، مرتبه اول از وراث نسبى (پدر، مادر و فرزندان) بررسى شده است. اگر از وارث میت فقط یک نفر از دسته اول باشد خواه پدر باشد و خواه مادر، یا یک پسر و یک دختر، همه ارث به او مىرسد. فرزندان مانع ارث آبا نمىشوند و آبا مانع ارث فرزندان نمىگردند. | |||
در ادامه به سهام ششگان و کسانى که این سهام به آنها تعلق مىگیرد و نیز مسئله بحث انگیز عول و تعصیب، پرداخته شده است. | |||
مقصد دوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref> عهدهدار تبیین میراث مرتبه دوم (پدر بزرگ، مادر بزرگ، خواهران و برادران) است و اینکه با وجود یکى از وراث طبقه اول، طبقه دوم از ارث محروم مىگردند. | |||
درباره اقسام کلاله و احکام هر یک؛ اقسام، احکام و اجتماع پدربزرگها و مادربزرگها در مسئله ارث، و اینکه اگر برادر و خواهر نباشند، فرزندان آنها وارث عمو یا خاله خواهند بود و نیز بررسى فروض و طبقه دوم. | |||
مقصد سوم <ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=43&viewType=html ر.ک: همان، ص43]</ref>عهدهدار تبیین فروض، شقوق و احکام میراث طبقه سوم وراث (عمو، عمه، دایى و خاله) است. | |||
در صورت فرض نبود افراد طبقه اول و دوم، اگر یک عمه یا عمو یا دایى و خاله داشته باشد و بقیه نباشد همه ارث به او مىرسد. و اینکه اگر عموها و عمهها و خالهها نباشند، ارث به اولاد آنها خواهد رسید و.... | |||
مقصد چهارم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=58&viewType=html ر.ک: همان، ص58]</ref>، مسایل، فروض، شقوق و احکام میراث شوهر از همسر خود بررسى شده است. | |||
اگر زن دایمى، بمیرد و فرزند نداشته باشد، نصف همه مال او را شوهر و بقیه را دیگر وارثان مىبرند و اگر از آن شوهر و یا شوهر سابق خود فرزند داشته باشد، یک چهارم آن را شوهر و بقیه را دیگر وارثان مىبرند. | |||
اگر زن بمیرد و جز شوهر هیچ وارثى نداشته باشد، همه مال او به شوهر مىرسد. | |||
در مقصد پنجم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=59&viewType=html ر.ک: همان، ص59]</ref>، ولا و اقسام آن بررسى شده است. در ابتداى کتاب، مؤلف این نکته را یادآور شده که اسباب و موجبات ارث سه چیز است: خویشاوندى نسبى، خویشاوندى سببى و ولا. | |||
کسى که بر دیگرى یک نحوه ولایت دارد در صورت نبود خویشاوندان نسبى از او ارث مىبرد. | |||
== گزارش محتوا == | |||
در مقدمه، ضمن عنوان | |||
در مقصد | |||
در ادامه به سهام ششگان و | |||
مقصد دوم عهدهدار | |||
درباره اقسام | |||
مقصد سوم عهدهدار | |||
در صورت فرض نبود افراد طبقه اول و دوم، اگر | |||
مقصد | |||
اگر زن | |||
اگر زن | |||
در مقصد | |||
ولا سه نوع است: | ولا سه نوع است: | ||
#ولاء عتق؛ که به واسطه آن مولى از بنده خود که او را آزاد کرده است ارث مىبرد به شرط آن که بنده، خویشاوند نسبى نداشته باشد. | |||
#ولاء ضمان جریره یعنى اینکه انسان با کسى قرار مىگذارد که در زندگى کمک و عهدهدار پرداخت دیههایى که بر عهده او مىآید باشد و در عوض از او ارث ببرد. | |||
#امامت: که به واسطه آن امام مسلمین از کسى که هیچ وارث ندارد ارث مىبرد. | |||
خاتمه کتاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/707?pageNumber=60&viewType=html ر.ک: همان، ص60]</ref> به مسایلى از ارث و وصایا اختصاص یافته است. | |||
در ابتدا به یک سرى مسائل متفرقه ارث از قبیل: اگر کسى از دو راه با میت خویشاوندى داشته باشد از هر دو راه از او ارث مىبرد؛ بنا بر این اگر زن و شوهر با یکدیگر خویشاوندى داشته باشند علاوه بر ارث زن و شوهرى، از جهت خویشاوندى نیز ارث مىبرند. ارث دیه جنین و وارث آن، مسائل دو جنسیتىها و ارث آنها. | |||
و در پایان مسائل مختصرى درباره وصیت میت گفته شده است از قبیل اینکه وصیت به مقدار یک سوم دارایى میت صحیح است و نسبت به زاید بر آن وقتى درست است که وارثان میت آن را اجازه داده باشند. از مال میت ابتدا کفن او و بعد بدهىهاى او- خواه مردمیباشد یا مانند زکات و خمس الهى باشد برداشته مىشود و بعد از یک سوم باقى مانده وصیتهاى او انجام مىشود و سپس دو سوم باقى مانده به وارثان مىرسد و.... | |||
==پانويس == | |||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | |||
مقدمه و متن کتاب | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:بهمن (1400)]] |
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۲۸
احسن الحدیث فی احکام الوصایا و المواریث | |
---|---|
پدیدآوران | کاشفالغطاء، احمد (نویسنده) |
ناشر | مؤسسه کاشف الغطاء العامة |
مکان نشر | نجف اشرف - عراق |
سال نشر | 1341 ق |
چاپ | 1 |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
أحسن الحدیث فی أحکام الوصایا و المواریث اثر آیتالله شیخ احمد بن على الکاشف الغطاء، درباره دو فرع فقهى مهم (ارث و وصایا) تدوین و با قلم شیوا و روان نگارش یافته است.
انگیزه تألیف
طبق آنچه که در مقدمه کتاب آمده است، مؤلف، کتاب را در جواب مخاطبى که درباره ارث، سؤال داشته، نگاشته است[۱].
ساختار
روش کتاب، استدلالى است و در آن از منابع عقلى و نقلى بهره گرفته شده که در قالب یک مقدمه[۲]، پنج مقصد، و چندین مسئله و یک افزوده (خاتمه) تدوین شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، ضمن عنوان فایده، به مقدمات لازم برای بحث و فحص اساسى از مسئله ارث نظیر: ما ترک میت چه حق باشد و چه مال (در صورتى که مشروط نباشد) به وارث مىرسد[۳]، باید خمس و زکات و دیههاى میت از ترکه پیش از تقسیم و واگذارى به وارثین آن پرداخت گردد و موجبات ارث و موانع سه گانه آن (بنده بودن، کفر و قتل عمد) مىپردازد. در مقصد اول[۴]، مرتبه اول از وراث نسبى (پدر، مادر و فرزندان) بررسى شده است. اگر از وارث میت فقط یک نفر از دسته اول باشد خواه پدر باشد و خواه مادر، یا یک پسر و یک دختر، همه ارث به او مىرسد. فرزندان مانع ارث آبا نمىشوند و آبا مانع ارث فرزندان نمىگردند. در ادامه به سهام ششگان و کسانى که این سهام به آنها تعلق مىگیرد و نیز مسئله بحث انگیز عول و تعصیب، پرداخته شده است. مقصد دوم[۵] عهدهدار تبیین میراث مرتبه دوم (پدر بزرگ، مادر بزرگ، خواهران و برادران) است و اینکه با وجود یکى از وراث طبقه اول، طبقه دوم از ارث محروم مىگردند. درباره اقسام کلاله و احکام هر یک؛ اقسام، احکام و اجتماع پدربزرگها و مادربزرگها در مسئله ارث، و اینکه اگر برادر و خواهر نباشند، فرزندان آنها وارث عمو یا خاله خواهند بود و نیز بررسى فروض و طبقه دوم. مقصد سوم [۶]عهدهدار تبیین فروض، شقوق و احکام میراث طبقه سوم وراث (عمو، عمه، دایى و خاله) است. در صورت فرض نبود افراد طبقه اول و دوم، اگر یک عمه یا عمو یا دایى و خاله داشته باشد و بقیه نباشد همه ارث به او مىرسد. و اینکه اگر عموها و عمهها و خالهها نباشند، ارث به اولاد آنها خواهد رسید و.... مقصد چهارم[۷]، مسایل، فروض، شقوق و احکام میراث شوهر از همسر خود بررسى شده است. اگر زن دایمى، بمیرد و فرزند نداشته باشد، نصف همه مال او را شوهر و بقیه را دیگر وارثان مىبرند و اگر از آن شوهر و یا شوهر سابق خود فرزند داشته باشد، یک چهارم آن را شوهر و بقیه را دیگر وارثان مىبرند. اگر زن بمیرد و جز شوهر هیچ وارثى نداشته باشد، همه مال او به شوهر مىرسد. در مقصد پنجم[۸]، ولا و اقسام آن بررسى شده است. در ابتداى کتاب، مؤلف این نکته را یادآور شده که اسباب و موجبات ارث سه چیز است: خویشاوندى نسبى، خویشاوندى سببى و ولا. کسى که بر دیگرى یک نحوه ولایت دارد در صورت نبود خویشاوندان نسبى از او ارث مىبرد. ولا سه نوع است:
- ولاء عتق؛ که به واسطه آن مولى از بنده خود که او را آزاد کرده است ارث مىبرد به شرط آن که بنده، خویشاوند نسبى نداشته باشد.
- ولاء ضمان جریره یعنى اینکه انسان با کسى قرار مىگذارد که در زندگى کمک و عهدهدار پرداخت دیههایى که بر عهده او مىآید باشد و در عوض از او ارث ببرد.
- امامت: که به واسطه آن امام مسلمین از کسى که هیچ وارث ندارد ارث مىبرد.
خاتمه کتاب[۹] به مسایلى از ارث و وصایا اختصاص یافته است. در ابتدا به یک سرى مسائل متفرقه ارث از قبیل: اگر کسى از دو راه با میت خویشاوندى داشته باشد از هر دو راه از او ارث مىبرد؛ بنا بر این اگر زن و شوهر با یکدیگر خویشاوندى داشته باشند علاوه بر ارث زن و شوهرى، از جهت خویشاوندى نیز ارث مىبرند. ارث دیه جنین و وارث آن، مسائل دو جنسیتىها و ارث آنها. و در پایان مسائل مختصرى درباره وصیت میت گفته شده است از قبیل اینکه وصیت به مقدار یک سوم دارایى میت صحیح است و نسبت به زاید بر آن وقتى درست است که وارثان میت آن را اجازه داده باشند. از مال میت ابتدا کفن او و بعد بدهىهاى او- خواه مردمیباشد یا مانند زکات و خمس الهى باشد برداشته مىشود و بعد از یک سوم باقى مانده وصیتهاى او انجام مىشود و سپس دو سوم باقى مانده به وارثان مىرسد و....
پانويس
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص1
- ↑ ر.ک: همان، ص1
- ↑ ر.ک: همان، ص1
- ↑ ر.ک: همان، ص14
- ↑ ر.ک: همان، ص23
- ↑ ر.ک: همان، ص43
- ↑ ر.ک: همان، ص58
- ↑ ر.ک: همان، ص59
- ↑ ر.ک: همان، ص60
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب