ينابيع المعاجز و أصول الدلائل: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'الاختصاص' به 'الإختصاص') |
جز (جایگزینی متن - 'بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام' به 'بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR17651J1.jpg | |||
| عنوان =ينابيع المعاجز و أصول الدلائل | |||
| عنوان‌های دیگر = | |||
| | | پدیدآوران = | ||
[[بحرانی، سید هاشم بن سلیمان]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[ | [[کریم، فارس حسون]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 36/5 /ب3ي9 | ||
| موضوع = | |||
ائمه اثناعشر - فضايل - احاديث | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
ائمه اثناعشر - معجزات - احاديث | ائمه اثناعشر - معجزات - احاديث | ||
احاديث شيعه - قرن 11ق. | احاديث شيعه - قرن 11ق. | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | مؤسسة المعارف الإسلامية | ||
| مکان نشر = ايران - قم | |||
| سال نشر =مجلد1: 1416ق | |||
|مکان نشر | |||
|کد اتوماسیون | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE17651AUTOMATIONCODE | ||
| | | چاپ =1 | ||
| | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =17651 | |||
== | | کتابخوان همراه نور =17651 | ||
'''ينابيع المعاجز و أصول الدلائل''' نوشته [[بحرانی، هاشم بن سلیمان|سید هاشم بحرانی]]، کتابی است به زبان عربی با موضوع تاریخ و کلام شیعه که با تحقیق فارس حسون کریم منتشر شده است. | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''ينابيع المعاجز و أصول الدلائل''' نوشته [[بحرانی، سید هاشم بن سلیمان|سید هاشم بحرانی]]، کتابی است به زبان عربی با موضوع تاریخ و کلام شیعه که با تحقیق [[کریم، فارس حسون|فارس حسون کریم]] منتشر شده است. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
در ابتدای کتاب، دو مقدمه از محقق و نویسنده نوشته شده است. مطالب کتاب، در ضمن بیست‌ویک باب آمده و در انتهای هر یک از آن باب‌ها، معجزه‌ای از امامان(ع) ذکر شده است. | در ابتدای کتاب، دو مقدمه از محقق و نویسنده نوشته شده است. مطالب کتاب، در ضمن بیست‌ویک باب آمده و در انتهای هر یک از آن باب‌ها، معجزه‌ای از امامان(ع) ذکر شده است. | ||
نویسنده در این کتاب، فضائل زیادی از امامان دوازده‌گانه(ع) را از منابع مهم شیعی مانند: کافی، بصائرالدرجات، [[تفسير القمي]]، الإختصاص، عیون اخبار الرضا(ع)، أمالی صدوق، أمالی طوسی و... بیان کرده است<ref>مقدمه محقق، ص35</ref> | نویسنده در این کتاب، فضائل زیادی از امامان دوازده‌گانه(ع) را از منابع مهم شیعی مانند: کافی، بصائرالدرجات، [[تفسير القمي]]، الإختصاص، عیون اخبار الرضا(ع)، أمالی صدوق، أمالی طوسی و... بیان کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32723/1/35 مقدمه محقق، ص35]</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
فارس حسون کریم در مقدمه تحقیق به زندگی‌نامه نویسنده، معرفی اجمالی کتاب، آثاری که خود بر آن‌ها جهت تحقیق کتاب اعتماد کرده است و روش تحقیقش | فارس حسون کریم در مقدمه تحقیق به زندگی‌نامه نویسنده، معرفی اجمالی کتاب، آثاری که خود بر آن‌ها جهت تحقیق کتاب اعتماد کرده است و روش تحقیقش اختصاص داده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32723/1/7 ر.ک: مقدمه محقق، ص40-7]</ref>. | ||
نویسنده در مقدمه می‌گوید: پس از نگارش «مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر(ع)» به ذهنم آمد که کتاب دیگری درباره اصول معجزات و کرامات پیامبر اکرم(ص) و أئمه أطهار(ع) بنویسم لذا این اثر بیست‌ویک فصلی را از منابع و نویسندگان مورد اعتماد و روایات مسند گرد‌آوری نموده و به دوستان دینی هدیه کردم.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32723/1/41 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص41 - 42]</ref> | |||
باب اول کتاب درباره تبیان بودن قرآن است. نویسنده در این باب به یازده روایت تمسک می‌کند و در پایان فصل می‌نویسد: این قرآن که تبیان کل شیء است بر پیامبر(ص) نازل شده پس علم ما کان و علم ما یکون نزد پیامبر(ص) است و مرجع تمامی معجزات، علم ما کان و ما یکون است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32723/1/45 ر.ک: متن کتاب، ص54-45]</ref> | |||
باب دوم در بیان این است که منظور از «وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتاب»(رعد: 43)، ائمه(ع) هستند. در این باب بیست‌ویک روایت و در پایان هر روایت کرامت و معجزه‌ای ذکر می‌شود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32723/1/55 ر.ک: همان، ص70-55]</ref>. | |||
نویسنده در باب سوم به توضیح مصداق خزائن علم الهی که همان ائمه(ع) هستند پرداخته است. او در این باب، به دوازده روایت استناد کرده است و درنهایت، معجزه‌ای مبنی بر قضاوت علی(ع) در مشاجره ملائکه از [[الإختصاص]] [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] بیان کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32723/1/71 ر.ک: همان، ص77-71]</ref>. | |||
در باب چهارم روایاتی نقل می‌شود که ائمه(ع) دارای اسم اعظم الهی هستند. مؤلف برای اثبات این مطلب، به نُه روایت استناد می‌کند و در پایان این بخش، به بیان معجزه‌ای از [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] به نقل از کتاب «الخصائص» سید رضی پرداخته است. | |||
علامه بحرانی در باب پنجم، در پی اثبات این نکته است که علم آسمان و زمین و ماکان و ما یکون و علم انبیا بلکه چیزی بیش از آن، نزد معصومین(ع) هست. او برای نشان دادن این امر به دوازده روایت استشهاد می‌کند و در پایان باب، معجزه‌ای از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] را به نقل از کشّی، بیان می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32723/1/79 ر.ک: همان، ص102-79]</ref>. | |||
باب ششم کتاب، در توضیح این مطلب است که امامان(ع) می‌توانند هر وقت خواستند چیزی را بدانند و این‌که هرگاه خدا چیزی را خواست امامان(ع) هم آن را خواهند خواست زیرا قلب آنان محل اراده خدا است. در پایان باب، معجزه‌ای از حضرت حجت(عج) ذکر شده است. باب هفتم درباره محدِّث بودن ائمه(ع)، و ذکر معجزه‌ای از [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] است. باب هشتم درباره این است که علم در قلوب آنان خانه دارد در پایان آن معجزه‌ای از حضرت صادق(ع) نقل شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32723/1/103 ر.ک: همان، ص143-103]</ref>. | |||
ادامه مباحث کتاب درباره، تأیید ائمه(ع) به روح‌القدس، متوسّم (زیرک) بودن آنان، علم‌شان به حالات درونی و ایمان و نفاق اشخاص، عَرضه کارهای بندگان به آنان، علم آنان به منایا و بلایا، آگاهی آنان از اسامی پادشاهان و وجود مصحف فاطمه(س) نزد آنان، وجود اسامی شیعه نزد آنان در یک دیوان، این‌که آنان موضع سر الهی هستند، نزول ملائکه و روح بر آنان در شب قدر، ابواب علمی که پیامبر(ص) برای [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] گشود، معرفی امام و چیزهایی که خداوند به او داده و... است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32723/1/145 ر.ک: همان، ص342-145]</ref> | |||
ادامه مباحث کتاب درباره، تأیید ائمه(ع) به روح‌القدس، متوسّم | |||
==وضعیت | ==وضعیت کتاب== | ||
فارس حسون کریم، در تحقیق کتاب بر نسخه کامل تصحیح شده موجود در کتابخانه رضویه اعتماد کرده است. این نسخه حاوی کتاب‌های دیگر [[بحرانی، هاشم بن سلیمان|سید هاشم بحرانی]] | فارس حسون کریم، در تحقیق کتاب بر نسخه کامل تصحیح شده موجود در کتابخانه رضویه اعتماد کرده است. این نسخه حاوی کتاب‌های دیگر [[بحرانی، سید هاشم بن سلیمان|سید هاشم بحرانی]] مانند حلیة الابرار و تبصره الولی و... نیز هست و کتاب حاضر (ینابیع المعاجز...) در صفحات 263 تا 291 این مجموعه واقع شده. این نسخه به خط نَسخ و به قلم علی بن عبدالله بن راشد بن علی مقابی بحرانی از شاگردان سید نوشته شده و هر صفحه آن 31 سطر دارد. خطاط در بیستم ماه شوال سال 1098ق از استنساخ آن فارغ شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32723/1/36 ر.ک: مقدمه محقق، ص36]</ref>. | ||
تصاویر صفحات اول و آخر نسخه مربوط به کتابخانه رضویه، در صفحات سی‌وهشت و سی‌و‌نه کتاب آمده است. | تصاویر صفحات اول و آخر نسخه مربوط به کتابخانه رضویه، در صفحات سی‌وهشت و سی‌و‌نه کتاب آمده است. | ||
محقق درباره رویکردش در تحقیق کتاب چنین می‌نویسد: در ابتدا به منابعی که مؤلف از آن‌ها روایت نقل کرده مراجعه کرده و به آن‌ها ارجاع داده‌ام و بعد آن‌ها را از دیگر مصادر و منابع استخراج کرده و سپس با مصادر اصلی‌شان و [[ | محقق درباره رویکردش در تحقیق کتاب چنین می‌نویسد: در ابتدا به منابعی که مؤلف از آن‌ها روایت نقل کرده مراجعه کرده و به آن‌ها ارجاع داده‌ام و بعد آن‌ها را از دیگر مصادر و منابع استخراج کرده و سپس با مصادر اصلی‌شان و [[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحارالانوار]] مقایسه و درنهایت شروع به نوشتن حواشی کردم. همچنین در این اثر، آیات قرآنی را استخراج کرده‌ام، کلمات مشکل را از کتاب‌های لغت بیرون کشیده و به آن اشاره نموده‌ام. | ||
او می‌گوید: آنچه از سایر مصادر و [[ | او می‌گوید: آنچه از سایر مصادر و [[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحارالانوار]] افزوده‌ام (به‌جز لفظ جلاله «الله») بین [ ] قرار داده‌ام و آنچه در این منابع و همچنین [[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحارالانوار]] نبوده بین () قرار داده و به آن اشاره کرده‌ام. اگر در نام یکی از راویان یا أعلام اختلافی بین نسخه‌ها یا مصادر یا بحار بوده به آن اشاره کرده و شرح مختصری از حال آن راوی داده‌ام، در انتهای هر حدیث آنچه برایم از ذکر دیگر مصادر مقدور بوده را ذکر کرده‌ام و به هدف سهولت در دستیابی به مطالب، برخی از فهارس را به این کتاب افزوده‌ام.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32723/1/36 ر.ک: همان، ص37-36]</ref> | ||
فهرست مطالب، در انتهای کتاب ذکر شده است. | فهرست مطالب، در انتهای کتاب ذکر شده است. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۳: | ||
<references /> | <references /> | ||
== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[بحرانی، سید هاشم بن سلیمان]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۰۶
| ينابيع المعاجز و أصول الدلائل | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بحرانی، سید هاشم بن سلیمان (نویسنده) کریم، فارس حسون (محقق) |
| ناشر | مؤسسة المعارف الإسلامية |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | مجلد1: 1416ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | ائمه اثناعشر - فضايل - احاديث
ائمه اثناعشر - معجزات - احاديث احاديث شيعه - قرن 11ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 36/5 /ب3ي9 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ينابيع المعاجز و أصول الدلائل نوشته سید هاشم بحرانی، کتابی است به زبان عربی با موضوع تاریخ و کلام شیعه که با تحقیق فارس حسون کریم منتشر شده است.
ساختار
در ابتدای کتاب، دو مقدمه از محقق و نویسنده نوشته شده است. مطالب کتاب، در ضمن بیست‌ویک باب آمده و در انتهای هر یک از آن باب‌ها، معجزه‌ای از امامان(ع) ذکر شده است.
نویسنده در این کتاب، فضائل زیادی از امامان دوازده‌گانه(ع) را از منابع مهم شیعی مانند: کافی، بصائرالدرجات، تفسير القمي، الإختصاص، عیون اخبار الرضا(ع)، أمالی صدوق، أمالی طوسی و... بیان کرده است[۱].
گزارش محتوا
فارس حسون کریم در مقدمه تحقیق به زندگی‌نامه نویسنده، معرفی اجمالی کتاب، آثاری که خود بر آن‌ها جهت تحقیق کتاب اعتماد کرده است و روش تحقیقش اختصاص داده است[۲].
نویسنده در مقدمه می‌گوید: پس از نگارش «مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر(ع)» به ذهنم آمد که کتاب دیگری درباره اصول معجزات و کرامات پیامبر اکرم(ص) و أئمه أطهار(ع) بنویسم لذا این اثر بیست‌ویک فصلی را از منابع و نویسندگان مورد اعتماد و روایات مسند گرد‌آوری نموده و به دوستان دینی هدیه کردم.[۳]
باب اول کتاب درباره تبیان بودن قرآن است. نویسنده در این باب به یازده روایت تمسک می‌کند و در پایان فصل می‌نویسد: این قرآن که تبیان کل شیء است بر پیامبر(ص) نازل شده پس علم ما کان و علم ما یکون نزد پیامبر(ص) است و مرجع تمامی معجزات، علم ما کان و ما یکون است.[۴]
باب دوم در بیان این است که منظور از «وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتاب»(رعد: 43)، ائمه(ع) هستند. در این باب بیست‌ویک روایت و در پایان هر روایت کرامت و معجزه‌ای ذکر می‌شود[۵].
نویسنده در باب سوم به توضیح مصداق خزائن علم الهی که همان ائمه(ع) هستند پرداخته است. او در این باب، به دوازده روایت استناد کرده است و درنهایت، معجزه‌ای مبنی بر قضاوت علی(ع) در مشاجره ملائکه از الإختصاص شیخ مفید بیان کرده است[۶].
در باب چهارم روایاتی نقل می‌شود که ائمه(ع) دارای اسم اعظم الهی هستند. مؤلف برای اثبات این مطلب، به نُه روایت استناد می‌کند و در پایان این بخش، به بیان معجزه‌ای از امیرالمؤمنین(ع) به نقل از کتاب «الخصائص» سید رضی پرداخته است.
علامه بحرانی در باب پنجم، در پی اثبات این نکته است که علم آسمان و زمین و ماکان و ما یکون و علم انبیا بلکه چیزی بیش از آن، نزد معصومین(ع) هست. او برای نشان دادن این امر به دوازده روایت استشهاد می‌کند و در پایان باب، معجزه‌ای از امام صادق(ع) را به نقل از کشّی، بیان می‌کند[۷].
باب ششم کتاب، در توضیح این مطلب است که امامان(ع) می‌توانند هر وقت خواستند چیزی را بدانند و این‌که هرگاه خدا چیزی را خواست امامان(ع) هم آن را خواهند خواست زیرا قلب آنان محل اراده خدا است. در پایان باب، معجزه‌ای از حضرت حجت(عج) ذکر شده است. باب هفتم درباره محدِّث بودن ائمه(ع)، و ذکر معجزه‌ای از امیرالمؤمنین علی(ع) است. باب هشتم درباره این است که علم در قلوب آنان خانه دارد در پایان آن معجزه‌ای از حضرت صادق(ع) نقل شده است[۸].
ادامه مباحث کتاب درباره، تأیید ائمه(ع) به روح‌القدس، متوسّم (زیرک) بودن آنان، علم‌شان به حالات درونی و ایمان و نفاق اشخاص، عَرضه کارهای بندگان به آنان، علم آنان به منایا و بلایا، آگاهی آنان از اسامی پادشاهان و وجود مصحف فاطمه(س) نزد آنان، وجود اسامی شیعه نزد آنان در یک دیوان، این‌که آنان موضع سر الهی هستند، نزول ملائکه و روح بر آنان در شب قدر، ابواب علمی که پیامبر(ص) برای امیرالمؤمنین(ع) گشود، معرفی امام و چیزهایی که خداوند به او داده و... است.[۹]
وضعیت کتاب
فارس حسون کریم، در تحقیق کتاب بر نسخه کامل تصحیح شده موجود در کتابخانه رضویه اعتماد کرده است. این نسخه حاوی کتاب‌های دیگر سید هاشم بحرانی مانند حلیة الابرار و تبصره الولی و... نیز هست و کتاب حاضر (ینابیع المعاجز...) در صفحات 263 تا 291 این مجموعه واقع شده. این نسخه به خط نَسخ و به قلم علی بن عبدالله بن راشد بن علی مقابی بحرانی از شاگردان سید نوشته شده و هر صفحه آن 31 سطر دارد. خطاط در بیستم ماه شوال سال 1098ق از استنساخ آن فارغ شده است[۱۰].
تصاویر صفحات اول و آخر نسخه مربوط به کتابخانه رضویه، در صفحات سی‌وهشت و سی‌و‌نه کتاب آمده است.
محقق درباره رویکردش در تحقیق کتاب چنین می‌نویسد: در ابتدا به منابعی که مؤلف از آن‌ها روایت نقل کرده مراجعه کرده و به آن‌ها ارجاع داده‌ام و بعد آن‌ها را از دیگر مصادر و منابع استخراج کرده و سپس با مصادر اصلی‌شان و بحارالانوار مقایسه و درنهایت شروع به نوشتن حواشی کردم. همچنین در این اثر، آیات قرآنی را استخراج کرده‌ام، کلمات مشکل را از کتاب‌های لغت بیرون کشیده و به آن اشاره نموده‌ام.
او می‌گوید: آنچه از سایر مصادر و بحارالانوار افزوده‌ام (به‌جز لفظ جلاله «الله») بین [ ] قرار داده‌ام و آنچه در این منابع و همچنین بحارالانوار نبوده بین () قرار داده و به آن اشاره کرده‌ام. اگر در نام یکی از راویان یا أعلام اختلافی بین نسخه‌ها یا مصادر یا بحار بوده به آن اشاره کرده و شرح مختصری از حال آن راوی داده‌ام، در انتهای هر حدیث آنچه برایم از ذکر دیگر مصادر مقدور بوده را ذکر کرده‌ام و به هدف سهولت در دستیابی به مطالب، برخی از فهارس را به این کتاب افزوده‌ام.[۱۱]
فهرست مطالب، در انتهای کتاب ذکر شده است.
پاورقی‌ها علاوه بر ارجاعات، گاهی حاوی مطالبی در توضیح مبهمات متن است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.