نقد الخطاب الاستشراقي

نقد الخطاب الاستشراقی
پدیدآوران	حاج، ساسی سالم (نویسنده)
ناشر	دار المدار الإسلامي
مکان نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	2002 م
چاپ	1
شابک	‎9959-29-062-x
موضوع	اسلام - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها خاور شناسان - نقد و تفسیر خاور شناسی - تاریخ قرآن - علوم قرآنی محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق.
زبان	عربی
تعداد جلد	2
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏228‎‏/‎‏4‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏2‎‏ن‎‏7‎‏
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

نقد الخطاب الاستشراقي تألیف:دكتر ساسى سالم الحاج

كتاب پيرامون آراء مستشرقين در خصوص بعضى از مسائل اسلامى به رشتۀ تحرير در آمده است مؤلف در اين كتاب پس از تعريف مفهوم استشراق نظرات مستشرقين را در مورد قرآن، زندگى پيامبر(ص) و سير تطور فقه اسلامى و قوانين فقهى بيان نموده شبهاتى را كه آنان در اين زمينه‌ها وارد كرده‌اند پاسخ مى‌دهد.

تتبع در اقوال و گستردگى آن باعث شده كه مطالب كتاب از اعتبار علمى خاصى برخوردار باشد و مؤلف آن در حد امكان توانسته نظرات مختلف مستشرقين را دربارۀ موضوعات مطروحه جمع‌آورى نمايد و مورد نقد و بررسى قرار دهد.

نكتۀ قابل ذكر در مورد كتاب اين است كه قلم مؤلف رعايت آداب نويسندگى را نموده و تا حد امكان سعى نموده است عفت كلام و قلم را رعايت و در پاسخگوئى به شبهات ادب اسلامى را رعايت نمايد با توجه به ويژگى‌هاى موجود در اين كتاب، مى‌توان گفت يكى از تأليفات بسيار ارزشمند در زمينۀ استشراق مى‌باشد.

ساختار

كتاب داراى 2 باب است كه باب اول آن داراى 3 فصل و باب دوم آن داراى 4 فصل مى‌باشد.

جلد اول

شامل باب اول و دو فصل از باب دوم مى‌باشد كه مطالب آن به قرار زير است

باب:التاصيل التاريخى للاستشراق شامل 3 فصل به قرار زير:

فصل اول: مفهوم الاستشراق

فصل دوم: مراحل الاستشراق شامل:

مرحلة الاستشراق‌الدينية/مرحلة الاستشراق العسکرى/مرحلة الاستشراق السیاسیة/اهداف الاستشراق العلمية

فصل سوم:مناهج المستشرقين شامل:

منهجية جولدزيهر فى الدراسات الاسلامىة/منهجية سنوك‌هرجرونية فى الدراسات الاسلامىة/منهجية كارل‌هنريش بيكر فى الدراسات

الاسلامىة/منهجية ماكد و نالد فى الدراسات الاستشراقية/منهجية ما سينيون فى الدراسات الاسلامىة

باب دوم:الاستشراق و بعض القضايا الاسلامىة شامل 4 فصل

فصل اول:المستشرقون و القرآن الكريم شامل:

المستشرقون و ترجمة القرآن الكريم/المستشرقون و مصادر القرآن الكريم المستشرقون و جمع القرآن/المستشرقون و القرآن المكى و المدنى

الفصل الثانى:المستشرقون و السنة النبويه شامل:

المستشرقون و مصطلحات الحديث/المستشرقون و تطور الحديث/المستشرقون و اسباب وضع الحديث/المستشرقون و نقد الحديث/المستشرقون و تدوين الحديث

جلد دوم

داراى دو فصل مى‌باشد كه مطالب آن به قرار زير است

الفصل الثالث:المستشرقون و السيرة النبوية شامل:

المستشرقون و البيئة العربية قبل البعثة المحمدية/السيرة النبوية قبل البعثة /السيرة النبوية بعد البعثة بمكة/السيرة النبوية بالمدينة

الفصل الرابع المستشرقون و الفقه الاسلامى شامل:

المبحث الاول: المستشرقون و تطور الفقه الاسلامى شامل: التشريع فى عهد الرسول/الفقه فى عهد خلفاء الراشدين/الفقه فى عهد الدولة الاموية/تطور الفقه فى عهد الائمة المجتهدين/ الفقه فى دور التقليد/تطور الفقه فى العصر الحاضر

المبحث الثانى:المستشرقون و اصالة الفقه الاسلامى شامل: المستشرقون و المصادر الخارجيه للفقه الاسلامى/اوجه الاتفاق و الاختلاف بين الفقه الاسلامى و القانون الرومانى

المبحث الثالث:المستشرقون و صلاحية الفقه الاسلامى شامل: علم اصول الفقه و دوره فى تطوير الفقه الاسلامى/القواعد الفقهيه و دورها فى تطوير الفقه الاسلامى/الاجتهاد و دوره فى تطوير الفقه الاسلامى/خاتمة

ويژگى‌ها

1. مباحث كتاب سير منطقى دارد و هر مبحث مقدمه است براى بحث بعدى
2. در پايان هر بحث مطالب را بگونه‌اى بيان مى‌نمايد كه زمينه را براى مطلب و بحث بعدى آماده مى‌نمايد
3. مطالب كتاب از تنوع و تتبع آراء گسترده‌اى برخوردار است
4. در پاسخگويى به شبهات مستشرقين، ديدگاه فرقه يا گروه خاصى (از گروه‌هاى اسلامى مانند اهل سنت يا...) را بيان نمى‌كند بلكه جواب كلى مى‌دهد
5. در جلد اول-فصل اول-اهداف اساسى مستشرقين در بيان ترويج علوم دينى مخصوصاً ترجمۀ قرآن كريم بيان شده است
6. در باب دوم-(فصل اول)-ترجمه‌هاى قرآن كه توسط مستشرقين صورت پذيرفته را مورد بررسى قرار داده اشكالات آنها را بيان مى‌كند
7. در ادامه همين فصل مهمترين خصوصيت ترجمه قرآن به زبانهاى ديگر را بيان مى‌كند مبنى بر اينكه:اكثر اين ترجمه‌ها آميخته است به مقدمات و تبليغات كه هدف آنها تغيير احكام قرآن و تاويل كردن آيات آن بنابر اغراض شخصى خود.
8. فصل اول از باب دوم:مستشرقون و قرآن كريم:در اين فصل آراء مستشرقين پيرامون قرآن كريم را بررسى نموده و نتيجه مى‌گيرند كه:مجموع اين نظريه‌ها به اين مطلب بر مى‌گردد كه براى قرآن دو مصدر و منبع اساسى وجود دارد كه يكى داخلى است و آن كمك گرفتن از ديگران و ديگرى خارجى است و آن كمك گرفتن از تعاليم يهود و مسيحيت.
9. در فصل اول-(باب دوم)-مواردى را كه مستشرقين ادعا مى‌كنند پيامبر(ص)آنها را از آداب جاهليت گرفته و به آنها عمل نموده (همچون بعضى از اعمال حج) ذكر نموده و آنها را پاسخ مى‌دهد.
10. در مقدمۀ جلد دوم هدف مستشرقين را از بيان صفات ناپسند براى پيامبر اكرم(ص) را تشكيك كردن آنها در دعوت آن حضرت مى‌داند
11. فصل چهارم از باب دوم:يكى از مباحث مهم اين فصل بيان وجه اتفاق و اختلاف بين فقه اسلامى و قانون رومانى است كه در آن وجوه اشتراك و اختلاف آن دو بررسى شده است و معتقد است كه تشابه بين فقه اسلامى و قانون رومانى دليل بر تاثير و تاثر از يكديگر نيست بلكه علت آن تشابه افكار انسانى است
12. فصل چهارم(باب دوم)-بحث تطور فقه در عصر حاضر در اين فصل کیفیت تطور و تكامل فقه اسلامى و نوشتن قوانين را بيان مى‌نمايد و يكى از علل آن را تخصصى شدن موضوعات فقهى و تدريس آن در جوامع مختلف و دانشگاه‌ها مى‌داند.

نسخه شناسى

كتاب 2 جلد و متن آن عربى، كه جلد اول آن داراى 575 صفحه

و جلد دوم آن داراى صفحه مى‌باشد كه مشخصات آن به شرح زير است:

کتاب داراى فهرست:

الف:موضوعات كتاب

ب:منابع و مآخذ

ناشر:دار المدار الاسلامى-بيروت-لبنان

تاريخ انتشار: جلد اول:سال 2001 ميلادى/ جلد دوم:سال 2002 ميلادى