تاريخ مصر الفاطمية (أبحاث و دراسات): تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'فاطمیان (ابهام زدایی)' به 'فاطمیان (ابهامزدایی)') |
|||
| (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR40309J1.jpg | |||
| عنوان =تاريخ مصر الفاطمية (أبحاث و دراسات) | |||
| عنوانهای دیگر = | |||
| | |||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
| | | پدیدآوران = | ||
[[سيمينوف، ل.الف]] (نویسنده) | |||
[[بيومي، حسن]] (مترجم) | [[بيومي، حسن]] (مترجم) | ||
|زبان | |زبان | ||
| | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره = | |||
|کد کنگره | | موضوع = | ||
|موضوع | |||
|ناشر | |ناشر | ||
| | | ناشر = | ||
المجلس الأعلي للثقافة | |||
|مکان نشر | | مکان نشر =روسيه - مسکو | ||
| سال نشر =مجلد1: 1974م | |||
|کد اتوماسیون | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE40309AUTOMATIONCODE | ||
| | | چاپ =1 | ||
| | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =40309 | |||
== | | کتابخوان همراه نور =40309 | ||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|فاطمیان (ابهامزدایی)}} | |||
'''تاريخ مصر الفاطمية (أبحاث و دراسات)''' اثر نویسنده روسی ل. ا. سیمینوف، پژوهشی است پیرامون تاریخ فاطمیان مصر که در دوران معاصر نوشته شده است. | '''تاريخ مصر الفاطمية (أبحاث و دراسات)''' اثر نویسنده روسی ل. ا. سیمینوف، پژوهشی است پیرامون تاریخ فاطمیان مصر که در دوران معاصر نوشته شده است. | ||
| خط ۴۸: | خط ۳۸: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه، علاوه بر اشاره به اهمیت و موضوع کتاب، توضیحاتی پیرامون فاطمیان و تصوف و نام کتاب ارائه گردیده است<ref>مقدمه، ص5- 18</ref> | در مقدمه، علاوه بر اشاره به اهمیت و موضوع کتاب، توضیحاتی پیرامون فاطمیان و تصوف و نام کتاب ارائه گردیده است.<ref>مقدمه، ص5- 18</ref> | ||
در مدخل، به تشریح و توضیح منابعی پرداخته که در آنها، مطالبی پیرامون تاریخ فاطمیون مصر نوشته شده است<ref>همان، ص19- 24</ref> | در مدخل، به تشریح و توضیح منابعی پرداخته که در آنها، مطالبی پیرامون تاریخ فاطمیون مصر نوشته شده است.<ref>همان، ص19- 24</ref> | ||
فصل نخست، به تشریح سیستم حاکمیت مصر در زمان فاطمیان اختصاص یافته است. نویسنده این سیستم را در چهار مرحله زیر، بررسی نموده است: | فصل نخست، به تشریح سیستم حاکمیت مصر در زمان فاطمیان اختصاص یافته است. نویسنده این سیستم را در چهار مرحله زیر، بررسی نموده است: | ||
# مرحله مغربیه(آغاز به کار فاطمیان از شمال آفریقا)؛ در این قسمت نویسنده، به معرفی شیعه (از دیدگاه خود) و فرقه اسماعیلیه پرداخته و تاریخ مختصری از چگونگی شکلگیری قیام و دعوت اسماعیلیان و به قدرت رسیدن این فرقه در شمال آفریقا یا مغرب اسلامی را ارائه نموده است<ref>متن کتاب، ص29-37</ref> | # مرحله مغربیه(آغاز به کار فاطمیان از شمال آفریقا)؛ در این قسمت نویسنده، به معرفی شیعه (از دیدگاه خود) و فرقه اسماعیلیه پرداخته و تاریخ مختصری از چگونگی شکلگیری قیام و دعوت اسماعیلیان و به قدرت رسیدن این فرقه در شمال آفریقا یا مغرب اسلامی را ارائه نموده است.<ref>متن کتاب، ص29-37</ref> | ||
# مرحله مصریه؛ مرحلهای است که به دلیل اوضاع اقتصادی و سیاسی مصر، دولت فاطمیه، مرکز حکومت خود را به مصر منتقل نموده و قاهره را پایتخت خود کرد<ref>همان، ص37- 40</ref> | # مرحله مصریه؛ مرحلهای است که به دلیل اوضاع اقتصادی و سیاسی مصر، دولت فاطمیه، مرکز حکومت خود را به مصر منتقل نموده و قاهره را پایتخت خود کرد<ref>همان، ص37- 40</ref> | ||
# فاطمیه و قرامطه بحرین؛ به اعتقاد نویسنده، مسئله اساسی سیاست خارجی فاطمیون پس از استیلای بر مصر، تسلط کامل بر سوریه و پسازآن بر کل خلافت عباسی و سپس، بر تمام دنیا بوده است. در این بخش، به بررسی رابطه فاطمیون با قرامطه بحرین، که فرقهای از اسماعیلیه بودند، پرداخته شده است<ref>همان، ص40- 46</ref> | # فاطمیه و قرامطه بحرین؛ به اعتقاد نویسنده، مسئله اساسی سیاست خارجی فاطمیون پس از استیلای بر مصر، تسلط کامل بر سوریه و پسازآن بر کل خلافت عباسی و سپس، بر تمام دنیا بوده است. در این بخش، به بررسی رابطه فاطمیون با قرامطه بحرین، که فرقهای از اسماعیلیه بودند، پرداخته شده است.<ref>همان، ص40- 46</ref> | ||
# فاطمیون در سوریه؛ سلطه حکومت عباسی در سوریه پیش از تهاجم فاطمیون به آن، غیر مستقر و متزلزل بوده و قبایل بدوی آن، از تحت سلطه حکومت عباسی خارج شده بودند. در این قسمت، به تشریح موقعیت سوریه و نحوه تسلط فاطمیون در آن پرداخته شده است<ref>همان، ص46- 53</ref> | # فاطمیون در سوریه؛ سلطه حکومت عباسی در سوریه پیش از تهاجم فاطمیون به آن، غیر مستقر و متزلزل بوده و قبایل بدوی آن، از تحت سلطه حکومت عباسی خارج شده بودند. در این قسمت، به تشریح موقعیت سوریه و نحوه تسلط فاطمیون در آن پرداخته شده است.<ref>همان، ص46- 53</ref> | ||
در فصل دوم، به بررسی زراعت و امور مربوط به کشاورزی در مصر پرداخته شده است. انواع مالکیت زراعی؛ اصلاحاتی که یعقوب بن کلس؛ وزیر خلیفه فاطمی، المعز، با مساعدت و همراهی عسلوج بن حسن انجام داد؛ وخامت مالکیت دولت بر زمینهای کشاورزی (که نویسنده آن را از مظاهر ضعف سلطه حکومت فاطمی برشمرده است)؛ | در فصل دوم، به بررسی زراعت و امور مربوط به کشاورزی در مصر پرداخته شده است. انواع مالکیت زراعی؛ اصلاحاتی که یعقوب بن کلس؛ وزیر خلیفه فاطمی، المعز، با مساعدت و همراهی عسلوج بن حسن انجام داد؛ وخامت مالکیت دولت بر زمینهای کشاورزی (که نویسنده آن را از مظاهر ضعف سلطه حکومت فاطمی برشمرده است)؛ | ||
میزان توسعه کشاورزی؛ معاصران و حقوق دهقانان در زمین؛ مسئله استقرار اراضی و سیستم فئودالی و اشکال و انواع آن در مصر، از جمله موضوعات و مطالب مطرح شده در این فصل است<ref>همان، ص61- 94</ref> | میزان توسعه کشاورزی؛ معاصران و حقوق دهقانان در زمین؛ مسئله استقرار اراضی و سیستم فئودالی و اشکال و انواع آن در مصر، از جمله موضوعات و مطالب مطرح شده در این فصل است.<ref>همان، ص61- 94</ref> | ||
به اعتقاد نویسنده، در عصر فاطمی، شهرها مراکز حرف و تجارت در مصر بودند و اغلب این شهرها و در رأس آنها اسکندریه، از زمانهای بسیار دور، چنین بوده و پسازآن، فسطاط و قاهره نیز چنین شدند، بدین منظور در فصل سوم، به تشریح وضعیت حرف و تجارت در مصر در دوران خلافت فاطمی پرداخته شده است<ref>همان، ص117</ref> | به اعتقاد نویسنده، در عصر فاطمی، شهرها مراکز حرف و تجارت در مصر بودند و اغلب این شهرها و در رأس آنها اسکندریه، از زمانهای بسیار دور، چنین بوده و پسازآن، فسطاط و قاهره نیز چنین شدند، بدین منظور در فصل سوم، به تشریح وضعیت حرف و تجارت در مصر در دوران خلافت فاطمی پرداخته شده است.<ref>همان، ص117</ref> | ||
از جمله مطالب مطرح شده در این فصل، میتوان به انواع حرفههای شهری (مانند نساجی و تولید پارچههای حریر و ابریشم؛ استخراج معادن مس، آهن و...؛ صنایعدستی ساختهشده از عاج فیل؛ | از جمله مطالب مطرح شده در این فصل، میتوان به انواع حرفههای شهری (مانند نساجی و تولید پارچههای حریر و ابریشم؛ استخراج معادن مس، آهن و...؛ صنایعدستی ساختهشده از عاج فیل؛ شیشری؛ میناکاری، سفالگری و ساخت ظروف تزئینی؛ صنعت کاغذ؛ مهندسی و ساخت بنا؛ کشتیسازی؛ بستهبندی مواد غذایی بهمنظور فروش در شهرهای بزرگتر و صنعت مشروبات الکلی- هرچند از نظر حکومت صنعتی غیرمجاز بود-)؛ سازمان صنایعدستی؛ صنایعدستی روستایی، و تجارت داخلی و خارجی؛ همکاریهای تجاری؛ نمایندگی تجاری برای کشورهای اروپایی؛ تجارت نقدی و انواع نقود در مصر اشاره نمود<ref>همان، ص117- 156</ref> | ||
فصل آخر، به بررسی تضادهای اجتماعی در مصر در دوران خلافت فاطمیان اختصاص یافته است. خلافت فاطمی قبل و بعد از تهاجم به مصر، نمونه کامل یک حکومت مرکزی شرقی در دوران قرون وسطی بوده که ارتباط عمیق و قدرتمندی با عناصر حکومت دینی داشته و رئیس آن، «الامام الخلیفه» نام داشت که تعبیری از سلطنت و حاکمیت دینی و دنیایی در زمان واحد بود. در این فصل، به تضادها و اختلافاتی که طبقه حاکم با اقشار مردم در مصر در عصر فاطمیون داشتند، اشاره گردیده است<ref>همان، ص181</ref> | فصل آخر، به بررسی تضادهای اجتماعی در مصر در دوران خلافت فاطمیان اختصاص یافته است. خلافت فاطمی قبل و بعد از تهاجم به مصر، نمونه کامل یک حکومت مرکزی شرقی در دوران قرون وسطی بوده که ارتباط عمیق و قدرتمندی با عناصر حکومت دینی داشته و رئیس آن، «الامام الخلیفه» نام داشت که تعبیری از سلطنت و حاکمیت دینی و دنیایی در زمان واحد بود. در این فصل، به تضادها و اختلافاتی که طبقه حاکم با اقشار مردم در مصر در عصر فاطمیون داشتند، اشاره گردیده است.<ref>همان، ص181</ref> | ||
روحانیون؛ دیوانسالاران و اربابان قلم؛ نیروهای نظامی؛ درگیریهای داخلی سلسله فاطمیه؛ انشعابات اسماعیلیه؛ شورشهای مسلحانه؛ قیامهای ابتدایی و درگیریهای و نزاعهای بر سر وزارت و جنبشهای مردمی، از جمله موضوعات و مسائل مطرح شده در این فصل است<ref>همان، ص184- 223</ref> | روحانیون؛ دیوانسالاران و اربابان قلم؛ نیروهای نظامی؛ درگیریهای داخلی سلسله فاطمیه؛ انشعابات اسماعیلیه؛ شورشهای مسلحانه؛ قیامهای ابتدایی و درگیریهای و نزاعهای بر سر وزارت و جنبشهای مردمی، از جمله موضوعات و مسائل مطرح شده در این فصل است.<ref>همان، ص184- 223</ref> | ||
برخی از نصوص عربی پیرامون حکومت عبیدیین به همراه فهرست این نصوص و اسامی خلفای فاطمیان و شجرهنامه آنها و فرزندانشان در انتهای کتاب آورده شده است<ref>همان، ص251- 353</ref> | برخی از نصوص عربی پیرامون حکومت عبیدیین به همراه فهرست این نصوص و اسامی خلفای فاطمیان و شجرهنامه آنها و فرزندانشان در انتهای کتاب آورده شده است.<ref>همان، ص251- 353</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب و منابع و مصادر مورد استفاده مترجم، در انتهای کتاب آمده است. | فهرست مطالب و منابع و مصادر مورد استفاده مترجم، در انتهای کتاب آمده است. | ||
حواشی و پاورقیهای هر فصل، در انتهای همان فصل آمده است. این حواشی، به توضیحات مترجم پیرامون برخی از کلمات و عبارات متن، اختصاص یافته است<ref>ر.ک: همان، ص233</ref> | حواشی و پاورقیهای هر فصل، در انتهای همان فصل آمده است. این حواشی، به توضیحات مترجم پیرامون برخی از کلمات و عبارات متن، اختصاص یافته است.<ref>ر.ک: همان، ص233</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
== وابستهها == | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[تاریخ الدولة الفاطمیة]] | [[تاریخ الدولة الفاطمیة]] | ||
[[فاطمیان در مصر]] | [[فاطمیان در مصر]] | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۸ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۰:۴۳
تاريخ مصر الفاطمية (أبحاث و دراسات) اثر نویسنده روسی ل. ا. سیمینوف، پژوهشی است پیرامون تاریخ فاطمیان مصر که در دوران معاصر نوشته شده است.
| تاريخ مصر الفاطمية (أبحاث و دراسات) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سيمينوف، ل.الف (نویسنده) بيومي، حسن (مترجم) |
| ناشر | المجلس الأعلي للثقافة |
| مکان نشر | روسيه - مسکو |
| سال نشر | مجلد1: 1974م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اصل کتاب به زبان روسی بوده که توسط حسن بیومی، به عربی ترجمه شده است.
ساختار
کتاب با مقدمه مترجم آغاز و مطالب در چهار فصل، تنظیم شده است.
نویسنده در ابتدا، به تشریح سیستم حاکمیت مصر در زمان فاطمیان پرداخته، سپس، ضمن بررسی زراعت و امور مربوط به کشاورزی و تشریح وضعیت حرف و تجارت در مصر در دوران خلافت فاطمی، تضادهای اجتماعی در مصر در این دوران را بررسی نموده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، علاوه بر اشاره به اهمیت و موضوع کتاب، توضیحاتی پیرامون فاطمیان و تصوف و نام کتاب ارائه گردیده است.[۱]
در مدخل، به تشریح و توضیح منابعی پرداخته که در آنها، مطالبی پیرامون تاریخ فاطمیون مصر نوشته شده است.[۲]
فصل نخست، به تشریح سیستم حاکمیت مصر در زمان فاطمیان اختصاص یافته است. نویسنده این سیستم را در چهار مرحله زیر، بررسی نموده است:
- مرحله مغربیه(آغاز به کار فاطمیان از شمال آفریقا)؛ در این قسمت نویسنده، به معرفی شیعه (از دیدگاه خود) و فرقه اسماعیلیه پرداخته و تاریخ مختصری از چگونگی شکلگیری قیام و دعوت اسماعیلیان و به قدرت رسیدن این فرقه در شمال آفریقا یا مغرب اسلامی را ارائه نموده است.[۳]
- مرحله مصریه؛ مرحلهای است که به دلیل اوضاع اقتصادی و سیاسی مصر، دولت فاطمیه، مرکز حکومت خود را به مصر منتقل نموده و قاهره را پایتخت خود کرد[۴]
- فاطمیه و قرامطه بحرین؛ به اعتقاد نویسنده، مسئله اساسی سیاست خارجی فاطمیون پس از استیلای بر مصر، تسلط کامل بر سوریه و پسازآن بر کل خلافت عباسی و سپس، بر تمام دنیا بوده است. در این بخش، به بررسی رابطه فاطمیون با قرامطه بحرین، که فرقهای از اسماعیلیه بودند، پرداخته شده است.[۵]
- فاطمیون در سوریه؛ سلطه حکومت عباسی در سوریه پیش از تهاجم فاطمیون به آن، غیر مستقر و متزلزل بوده و قبایل بدوی آن، از تحت سلطه حکومت عباسی خارج شده بودند. در این قسمت، به تشریح موقعیت سوریه و نحوه تسلط فاطمیون در آن پرداخته شده است.[۶]
در فصل دوم، به بررسی زراعت و امور مربوط به کشاورزی در مصر پرداخته شده است. انواع مالکیت زراعی؛ اصلاحاتی که یعقوب بن کلس؛ وزیر خلیفه فاطمی، المعز، با مساعدت و همراهی عسلوج بن حسن انجام داد؛ وخامت مالکیت دولت بر زمینهای کشاورزی (که نویسنده آن را از مظاهر ضعف سلطه حکومت فاطمی برشمرده است)؛ میزان توسعه کشاورزی؛ معاصران و حقوق دهقانان در زمین؛ مسئله استقرار اراضی و سیستم فئودالی و اشکال و انواع آن در مصر، از جمله موضوعات و مطالب مطرح شده در این فصل است.[۷]
به اعتقاد نویسنده، در عصر فاطمی، شهرها مراکز حرف و تجارت در مصر بودند و اغلب این شهرها و در رأس آنها اسکندریه، از زمانهای بسیار دور، چنین بوده و پسازآن، فسطاط و قاهره نیز چنین شدند، بدین منظور در فصل سوم، به تشریح وضعیت حرف و تجارت در مصر در دوران خلافت فاطمی پرداخته شده است.[۸]
از جمله مطالب مطرح شده در این فصل، میتوان به انواع حرفههای شهری (مانند نساجی و تولید پارچههای حریر و ابریشم؛ استخراج معادن مس، آهن و...؛ صنایعدستی ساختهشده از عاج فیل؛ شیشری؛ میناکاری، سفالگری و ساخت ظروف تزئینی؛ صنعت کاغذ؛ مهندسی و ساخت بنا؛ کشتیسازی؛ بستهبندی مواد غذایی بهمنظور فروش در شهرهای بزرگتر و صنعت مشروبات الکلی- هرچند از نظر حکومت صنعتی غیرمجاز بود-)؛ سازمان صنایعدستی؛ صنایعدستی روستایی، و تجارت داخلی و خارجی؛ همکاریهای تجاری؛ نمایندگی تجاری برای کشورهای اروپایی؛ تجارت نقدی و انواع نقود در مصر اشاره نمود[۹]
فصل آخر، به بررسی تضادهای اجتماعی در مصر در دوران خلافت فاطمیان اختصاص یافته است. خلافت فاطمی قبل و بعد از تهاجم به مصر، نمونه کامل یک حکومت مرکزی شرقی در دوران قرون وسطی بوده که ارتباط عمیق و قدرتمندی با عناصر حکومت دینی داشته و رئیس آن، «الامام الخلیفه» نام داشت که تعبیری از سلطنت و حاکمیت دینی و دنیایی در زمان واحد بود. در این فصل، به تضادها و اختلافاتی که طبقه حاکم با اقشار مردم در مصر در عصر فاطمیون داشتند، اشاره گردیده است.[۱۰]
روحانیون؛ دیوانسالاران و اربابان قلم؛ نیروهای نظامی؛ درگیریهای داخلی سلسله فاطمیه؛ انشعابات اسماعیلیه؛ شورشهای مسلحانه؛ قیامهای ابتدایی و درگیریهای و نزاعهای بر سر وزارت و جنبشهای مردمی، از جمله موضوعات و مسائل مطرح شده در این فصل است.[۱۱]
برخی از نصوص عربی پیرامون حکومت عبیدیین به همراه فهرست این نصوص و اسامی خلفای فاطمیان و شجرهنامه آنها و فرزندانشان در انتهای کتاب آورده شده است.[۱۲]
وضعیت کتاب
فهرست مطالب و منابع و مصادر مورد استفاده مترجم، در انتهای کتاب آمده است.
حواشی و پاورقیهای هر فصل، در انتهای همان فصل آمده است. این حواشی، به توضیحات مترجم پیرامون برخی از کلمات و عبارات متن، اختصاص یافته است.[۱۳]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.