اخلاق ایزدی: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره') |
جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |') |
||
(۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR16677J1.jpg | |||
| عنوان =اخلاق ایزدی | |||
| عنوانهای دیگر =بیست گفتار اخلاقی - عرفانی | |||
| | | پدیدآوران = | ||
[[خزائلی، محمدعلی]] (تهيه و تدوین) | |||
| | |||
| | |||
[[ایزدی، عباس]] ( | [[ایزدی، عباس]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 10/5 /الف9خ4 | ||
| موضوع = | |||
اخلاق اسلامی - مقالهها و خطابهها | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
ایزدی، عباس، 1301 - 1371 - وعظ | ایزدی، عباس، 1301 - 1371 - وعظ | ||
خط ۲۸: | خط ۱۷: | ||
وعظ | وعظ | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | اجر | ||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
|- | | سال نشر = 1384 ش | ||
| | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE16677AUTOMATIONCODE | ||
| | | چاپ =1 | ||
|- | | شابک =964-958051-1-9 | ||
| | | تعداد جلد =1 | ||
| | | کتابخانۀ دیجیتال نور =16677 | ||
| | | کتابخوان همراه نور =16677 | ||
|کد | | کد پدیدآور = | ||
| | | پس از = | ||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''اخلاق ايزدى، بيست گفتار اخلاقى - عرفانى'''، اثر [[ایزدی، عباس|شيخ عباس ايزدى]] (1371 - 1301ش)، به زبان فارسی و در موضوع اخلاق است، که توسط [[خزائلی، محمدعلی|شیخ محمدعلی خزائی]] تهیه و تدوین گردیده است. | |||
== | ==ساختار== | ||
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و متن است. متن کتاب، بدون هيچ باببندى و فصلبندى در بيست گفتار بيان شده است. | |||
کتاب، حاصل سلسله درسهاى اخلاقى و عرفانى مؤلف است كه در سالهاى (61 - 60ش)، در جمع علما و دانشجویان ايراد گرديده است و توسط جناب [[خزائلی، محمدعلی|محمدعلى خزائلى]] تهيه، تدوین و تنظيم شده است. | |||
کتاب، حاصل سلسله درسهاى اخلاقى و عرفانى مؤلف است كه در سالهاى (61 - 60ش)، در جمع علما و | |||
مطالب کتاب، به آيات قرآن و روايات شريف مزين شده است. مؤلف، آيات و روايات را بهصورت كامل بيان نموده، ترجمه كرده و سپس شرح داده است. همچنين در بيان مباحث، از اشعار و حكايات عبرتآموز بهره برده است. | مطالب کتاب، به آيات قرآن و روايات شريف مزين شده است. مؤلف، آيات و روايات را بهصورت كامل بيان نموده، ترجمه كرده و سپس شرح داده است. همچنين در بيان مباحث، از اشعار و حكايات عبرتآموز بهره برده است. | ||
== گزارش محتوا == | ==گزارش محتوا== | ||
مقدمه کتاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=11&viewType=html ر.ک: مقدمه، ص11]</ref>، نگاهى گذرا و بسيار كوتاه به زندگى و شخصيت علمى مؤلف دارد كه توسط آقاى [[خزائلی، محمدعلی|خزائلى]] بيان شده است. | |||
کتاب، حاوى بيست گفتار پيرامون مباحث اخلاقى و عرفانى است. در ابتداى کتاب، حديثى از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] خطاب به مفضل بن عمر بيان شده كه با موضوع کتاب مناسبت دارد. این حديث شريف، به این شرح است: | |||
«دانش خود را به نگارش درآور و میان برادرانت بگستران و چون مرگت فرارسد، نوشتههاى خود را به ارث بگذار، زيرا روزگارى پرآشوب بر مردم مىآيد كه (برای نجات از آشوبها و فتنهها)، همدمى غير از نوشتار خود ندارند»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=4&viewType=html ر.ک: همان، ص4]</ref>. | |||
مباحث و مطالب مختلف اخلاقى کتاب، با بيانى شيوا و رسا بيان گرديده است و این از ویژگىهاى خوب کتاب است. | |||
اولین گفتار کتاب، پيرامون تعديل قواى نفس است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=17&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص17]</ref> و اولین مبحث این گفتار، «ثمره تهذيب اخلاق» است. مؤلف، كلام را این گونه آغاز مىنمايد: | |||
«فايده علم اخلاق، پاک ساختن نفس از صفات رذيله و ناپسند و آراستن آن به ملكات جمیله و اخلاق حسنه است كه از آن به تهذيب اخلاق تعبير مىشود و ثمرهاش رسيدن به خير و سعادت ابدى است، زيرا سعادت مطلق و همیشگى، وقتى حاصل مىشود كه انسان صفحه نفس خود را همیشه و در همه وقت از تمامى اخلاق ناپسند پاک سازد و...»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=17&viewType=html ر.ک: همان]</ref>. | |||
مؤلف، در مباحث ديگر این گفتار، پيرامون قواى چهارگانه روح<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=18&viewType=html ر.ک: همان، ص18]</ref>، ضرورت استفاده از عمر گرانبها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref>، ثمره تهذيب قواى نفس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=26&viewType=html ر.ک: همان، ص26]</ref>، منشأ پيدايش صفات پسنديده و ناپسند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=27&viewType=html ر.ک: همان، ص27]</ref>، تعريف عدالت و اعتدال<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=32&viewType=html ر.ک: همان، ص32]</ref>، مراتب نفس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=37&viewType=html ر.ک: همان، ص37]</ref> و... مطالبى بسيار مفيدى را ذكر كرده است. | |||
مختصرترين گفتار کتاب، بخش پایانى و گفتار بيستم است. عنوان این گفتار، «غرور واعظان و مؤمنان» است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=310&viewType=html ر.ک: همان، ص310]</ref>. این گفتار، مشتمل بر سه مبحث است، به شرح زير: | |||
1. غرور اهل وعظ و موعظه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=310&viewType=html ر.ک: همان، ص310]</ref>؛ | |||
2. غرور اهل عبادت و عمل<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=313&viewType=html ر.ک: همان، ص313]</ref>؛ | |||
3. غرور اهل تدريس و امامت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=316&viewType=html ر.ک: همان، ص316]</ref>. | |||
در مبحث اول، بيان مىنمايد كه: «یکى از طوايفى كه ممكن است دچار آفت غرور و گمان باطل درباره خدا شوند، اهل وعظ و موعظه هستند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=310&viewType=html ر.ک: همان، ص310]</ref> كه مرحوم نراقى آنان را به چند دسته تقسيم مىكند: | |||
دسته اول، واعظان بىعمل؛ دسته دوم، واعظان بىعلم؛ دسته سوم، واعظان بىاخلاص و دسته چهارم، واعظ مغرور»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=310&viewType=html ر.ک: همان، صص 310-313]</ref>. | |||
در مبحث | در مبحث دوم، از زبان مرحوم نراقى، به غرور اهل عبادت و عمل مىپردازد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=313&viewType=html ر.ک: همان، ص313]</ref> و هفت طايفه از آنان را با علائم و نشانهها، تحت عناوین زير شرح مىدهد: | ||
وسواس و غرور در وضو؛ غرور در نماز؛ غرور روزهداران؛ غرور حجگزاران؛ غرور قاريان قرآن؛ غرور اهل نوافل و غرور زاهدان<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=313&viewType=html ر.ک: همان، صص 313-316]</ref>. | |||
در مبحث | در مبحث سوم، راههاى عملى و علمى علاج غرور بيان مىگردد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=316&viewType=html ر.ک: همان، ص316]</ref>. | ||
عناوین ديگر گفتارهاى کتاب، عبارت است از: | |||
در | ثبات و زوال صفات نفسانى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=42&viewType=html ر.ک: همان، ص42]</ref>؛ تغييرپذيرى اخلاق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=61&viewType=html ر.ک: همان، ص61]</ref>؛ راههاى تهذيب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=82&viewType=html ر.ک: همان، ص82]</ref>؛ نسبت میان اراده انسان با اراده خداوند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=102&viewType=html ر.ک: همان، ص102]</ref>؛ سلوك عاشقانه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=115&viewType=html ر.ک: همان، ص115]</ref>؛ اخلاص و آثار آن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=137&viewType=html ر.ک: همان، ص137]</ref>؛ زندگى دنيا<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=157&viewType=html ر.ک: همان، ص 157]</ref>؛ ماهيت دنيا<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=171&viewType=html ر.ک: همان، ص171]</ref>؛ زهد در فرهنگ اسلام<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=186&viewType=html ر.ک: همان، ص 186]</ref>؛ حرص و طمع در احاديث<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=201&viewType=html ر.ک: همان، ص201]</ref>؛ غرور چيست؟ مغرور كيست؟<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=207&viewType=html ر.ک: همان، ص207]</ref>؛ غرور ثروتمندان؛ درمان غرور<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=235&viewType=html ر.ک: همان، ص235]</ref>؛ غرور صاحبان مقام و نسب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=250&viewType=html ر.ک: همان، ص 250]</ref>؛ به رحمت الهى مغرور نشویم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=265&viewType=html ر.ک: همان، ص265]</ref>؛ میان بيم و امید<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=273&viewType=html ر.ک: همان، ص273]</ref>؛ مكر خداوند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=284&viewType=html ر.ک: همان، ص284]</ref> و شيطان در كمین عالمان<ref>[https://noorlib.ir/book/view/16677/%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C?pageNumber=294&viewType=html ر.ک: همان، ص294]</ref>. | ||
==وضعيت کتاب== | |||
فهرست مطالب و موضوعات، در ابتداى کتاب و کتابنامه (حاوى اسامى كتبى كه مؤلف، در بيان مطالب و مباحث از آنها استفاده نموده است)، در پایان آن ذكر شده است. پارهاى از توضيحات و آدرس آيات و منابع روايات، در پاورقى بيان شده است. | |||
== | ==پانويس == | ||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | |||
مقدمه و متن کتاب. | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:کلیات]] | [[رده:کلیات]] | ||
[[رده:داستانهای دینی، قصههای مذهبی، مقالهها و سخنرانیها، مجالس و منابر، متون وعظ و خطابه]] | [[رده:داستانهای دینی، قصههای مذهبی، مقالهها و سخنرانیها، مجالس و منابر، متون وعظ و خطابه]] | ||
[[رده:اردیبهشت (1401)]] |
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۳۲
اخلاق ایزدی | |
---|---|
پدیدآوران | خزائلی، محمدعلی (تهيه و تدوین) ایزدی، عباس (نویسنده) |
عنوانهای دیگر | بیست گفتار اخلاقی - عرفانی |
ناشر | اجر |
مکان نشر | قم - ایران |
سال نشر | 1384 ش |
چاپ | 1 |
شابک | 964-958051-1-9 |
موضوع | اخلاق اسلامی - مقالهها و خطابهها
ایزدی، عباس، 1301 - 1371 - وعظ عرفان - مقالهها و خطابهها وعظ |
زبان | فارسی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | BP 10/5 /الف9خ4 |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اخلاق ايزدى، بيست گفتار اخلاقى - عرفانى، اثر شيخ عباس ايزدى (1371 - 1301ش)، به زبان فارسی و در موضوع اخلاق است، که توسط شیخ محمدعلی خزائی تهیه و تدوین گردیده است.
ساختار
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و متن است. متن کتاب، بدون هيچ باببندى و فصلبندى در بيست گفتار بيان شده است.
کتاب، حاصل سلسله درسهاى اخلاقى و عرفانى مؤلف است كه در سالهاى (61 - 60ش)، در جمع علما و دانشجویان ايراد گرديده است و توسط جناب محمدعلى خزائلى تهيه، تدوین و تنظيم شده است.
مطالب کتاب، به آيات قرآن و روايات شريف مزين شده است. مؤلف، آيات و روايات را بهصورت كامل بيان نموده، ترجمه كرده و سپس شرح داده است. همچنين در بيان مباحث، از اشعار و حكايات عبرتآموز بهره برده است.
گزارش محتوا
مقدمه کتاب[۱]، نگاهى گذرا و بسيار كوتاه به زندگى و شخصيت علمى مؤلف دارد كه توسط آقاى خزائلى بيان شده است.
کتاب، حاوى بيست گفتار پيرامون مباحث اخلاقى و عرفانى است. در ابتداى کتاب، حديثى از امام صادق(ع) خطاب به مفضل بن عمر بيان شده كه با موضوع کتاب مناسبت دارد. این حديث شريف، به این شرح است:
«دانش خود را به نگارش درآور و میان برادرانت بگستران و چون مرگت فرارسد، نوشتههاى خود را به ارث بگذار، زيرا روزگارى پرآشوب بر مردم مىآيد كه (برای نجات از آشوبها و فتنهها)، همدمى غير از نوشتار خود ندارند»[۲].
مباحث و مطالب مختلف اخلاقى کتاب، با بيانى شيوا و رسا بيان گرديده است و این از ویژگىهاى خوب کتاب است.
اولین گفتار کتاب، پيرامون تعديل قواى نفس است[۳] و اولین مبحث این گفتار، «ثمره تهذيب اخلاق» است. مؤلف، كلام را این گونه آغاز مىنمايد:
«فايده علم اخلاق، پاک ساختن نفس از صفات رذيله و ناپسند و آراستن آن به ملكات جمیله و اخلاق حسنه است كه از آن به تهذيب اخلاق تعبير مىشود و ثمرهاش رسيدن به خير و سعادت ابدى است، زيرا سعادت مطلق و همیشگى، وقتى حاصل مىشود كه انسان صفحه نفس خود را همیشه و در همه وقت از تمامى اخلاق ناپسند پاک سازد و...»[۴].
مؤلف، در مباحث ديگر این گفتار، پيرامون قواى چهارگانه روح[۵]، ضرورت استفاده از عمر گرانبها[۶]، ثمره تهذيب قواى نفس[۷]، منشأ پيدايش صفات پسنديده و ناپسند[۸]، تعريف عدالت و اعتدال[۹]، مراتب نفس[۱۰] و... مطالبى بسيار مفيدى را ذكر كرده است.
مختصرترين گفتار کتاب، بخش پایانى و گفتار بيستم است. عنوان این گفتار، «غرور واعظان و مؤمنان» است[۱۱]. این گفتار، مشتمل بر سه مبحث است، به شرح زير:
1. غرور اهل وعظ و موعظه[۱۲]؛
2. غرور اهل عبادت و عمل[۱۳]؛
3. غرور اهل تدريس و امامت[۱۴].
در مبحث اول، بيان مىنمايد كه: «یکى از طوايفى كه ممكن است دچار آفت غرور و گمان باطل درباره خدا شوند، اهل وعظ و موعظه هستند[۱۵] كه مرحوم نراقى آنان را به چند دسته تقسيم مىكند:
دسته اول، واعظان بىعمل؛ دسته دوم، واعظان بىعلم؛ دسته سوم، واعظان بىاخلاص و دسته چهارم، واعظ مغرور»[۱۶].
در مبحث دوم، از زبان مرحوم نراقى، به غرور اهل عبادت و عمل مىپردازد[۱۷] و هفت طايفه از آنان را با علائم و نشانهها، تحت عناوین زير شرح مىدهد:
وسواس و غرور در وضو؛ غرور در نماز؛ غرور روزهداران؛ غرور حجگزاران؛ غرور قاريان قرآن؛ غرور اهل نوافل و غرور زاهدان[۱۸].
در مبحث سوم، راههاى عملى و علمى علاج غرور بيان مىگردد[۱۹].
عناوین ديگر گفتارهاى کتاب، عبارت است از:
ثبات و زوال صفات نفسانى[۲۰]؛ تغييرپذيرى اخلاق[۲۱]؛ راههاى تهذيب[۲۲]؛ نسبت میان اراده انسان با اراده خداوند[۲۳]؛ سلوك عاشقانه[۲۴]؛ اخلاص و آثار آن[۲۵]؛ زندگى دنيا[۲۶]؛ ماهيت دنيا[۲۷]؛ زهد در فرهنگ اسلام[۲۸]؛ حرص و طمع در احاديث[۲۹]؛ غرور چيست؟ مغرور كيست؟[۳۰]؛ غرور ثروتمندان؛ درمان غرور[۳۱]؛ غرور صاحبان مقام و نسب[۳۲]؛ به رحمت الهى مغرور نشویم[۳۳]؛ میان بيم و امید[۳۴]؛ مكر خداوند[۳۵] و شيطان در كمین عالمان[۳۶].
وضعيت کتاب
فهرست مطالب و موضوعات، در ابتداى کتاب و کتابنامه (حاوى اسامى كتبى كه مؤلف، در بيان مطالب و مباحث از آنها استفاده نموده است)، در پایان آن ذكر شده است. پارهاى از توضيحات و آدرس آيات و منابع روايات، در پاورقى بيان شده است.
پانويس
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص11
- ↑ ر.ک: همان، ص4
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص17
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: همان، ص18
- ↑ ر.ک: همان، ص23
- ↑ ر.ک: همان، ص26
- ↑ ر.ک: همان، ص27
- ↑ ر.ک: همان، ص32
- ↑ ر.ک: همان، ص37
- ↑ ر.ک: همان، ص310
- ↑ ر.ک: همان، ص310
- ↑ ر.ک: همان، ص313
- ↑ ر.ک: همان، ص316
- ↑ ر.ک: همان، ص310
- ↑ ر.ک: همان، صص 310-313
- ↑ ر.ک: همان، ص313
- ↑ ر.ک: همان، صص 313-316
- ↑ ر.ک: همان، ص316
- ↑ ر.ک: همان، ص42
- ↑ ر.ک: همان، ص61
- ↑ ر.ک: همان، ص82
- ↑ ر.ک: همان، ص102
- ↑ ر.ک: همان، ص115
- ↑ ر.ک: همان، ص137
- ↑ ر.ک: همان، ص 157
- ↑ ر.ک: همان، ص171
- ↑ ر.ک: همان، ص 186
- ↑ ر.ک: همان، ص201
- ↑ ر.ک: همان، ص207
- ↑ ر.ک: همان، ص235
- ↑ ر.ک: همان، ص 250
- ↑ ر.ک: همان، ص265
- ↑ ر.ک: همان، ص273
- ↑ ر.ک: همان، ص284
- ↑ ر.ک: همان، ص294
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.