ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'>
[[پرونده:NUR04084.jpg|بندانگشتی» ایجاد کرد.) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| (۶۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR04084.jpg|بندانگشتی|ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر]] | [[پرونده:NUR04084.jpg|بندانگشتی|ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر | ||
|- | |- | ||
| | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | ابن شاکر، اب‍و عبدالله ص‍لاح ال‍دی‍ن محمد بن شاکر | ||
ابن شاکر ال‍ک‍ت‍ب‍ی، محمد بن شاکر | |||
کتبی، محمد | کتبی، محمد بن شاکر | ||
کتبی، ص‍لاح | کتبی، ص‍لاح | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |شاکر | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" | | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |«داريا»، از روستاهاى اطراف دمشق زاده | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |764 ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |[[ابن شحنه، محمد بن محمد|ابن شحنه]] | ||
ابوالحجاج يوسف بن عبدالرحمان المزى | |||
[[ذهبی، محمد بن احمد|شمس‌الدين ذهبى]] | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |فوات الوفيات و الذيل عليها | ||
|-class= | |||
|کد | فوات الوفیات | ||
|data-type= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |||
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE04084AUTHORCODE | |||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''صلاح‌الدين ابوعبدالله محمد بن شاكر بن احمد بن عبدالرحمن بن شاكر بن هارون بن شاكر دارانى''' (متوفای 764ق/1363م)، مورخ و اديب دمشقى است. حاجى خليفه لقب او را فخرالدين ياد كرده‌است. از جزئيات زندگى وى، اطلاعات دقيقى در دست نيست. | |||
==ولادت== | |||
از شهرت او به دارانى چنين بر مى‌آيد كه در «داريا»، از روستاهاى اطراف دمشق زاده شده و سپس به شهر دمشق منتقل شده است. سال تولد وى روشن نيست، اما در منابع جديد، آن را 681ق/ 1282م يا 686ق/ 1287م ضبط كرده‌اند، ولى معلوم نيست این دو رقم، از كدام منابع برگرفته شده است. | |||
==اساتید== | |||
به هر حال او از ابوالعباس الحجّار معروف به [[ابن شحنه، محمد بن محمد|ابن شحنه]] (متوفای 730ق1330/م) و ابوالحجاج يوسف بن عبدالرحمان المزى (متوفای 742ق1341/م) و [[ذهبی، محمد بن احمد|شمس‌الدين ذهبى]] حديث شنيد. او چنان‌كه خود گفته، به مطالعۀ آثار تاريخى علاقۀ بسيار داشت و چون از زن و فرزند فارغ بود، دست به تصنيف گشود، اما ظاهراً در ادب دستى قوى نداشت و اصول نحوى و لغوى را در نوشته‌هاى خود رعايت نمى‌كرد. [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] متذكر شده كه ابن شاكر در آغاز كار، مردى سخت تهيدست بود و سپس به خريد و فروش و استنساخ کتاب پرداخت و از آن راه ثروتى اندوخت. این شغل كه وى را به خواندن کتاب‌ها وامى‌داشت، گذشته از علاقۀ بسيارى كه خود وى به كسب دانش نشان مى‌داد، انبوهى آگاهى‌هاى تاريخى و تراجم احوال بزرگان دانش و سياست در اختيار وى گذاشت كه حاصل آن را در دو اثر بزرگ او، «فوات الوفيات» و «عيون التواريخ»، مى‌توان ديد. | |||
ابن | دو تن از مورخان معاصر وى، از او به نیکى ياد كرده‌اند. [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] كه لقب او را «ليثى» ذكر كرده، در فن خود يگانۀ روزگارش شمرده و از كوشش‌هاى او در تعليم و تعلم، سخن گفته و ابن رافع سلامى پس از ذكر مرگ ابن شاكر، او را به جوانمردى ستوده است. این اشارات، آشكارا نظر عباس را مبنى بر آن‌كه ابن شاكر در میان معاصران خود، به دانش پرآوازه نبود، نقض مى‌كند. با این همه، به گفتۀ همو، ابن شاكر به شهرت وراقانى چون [[ابوحیان توحیدی، علی بن محمد|ابوحيان توحيدى]] و [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] نرسيد. ابن شاكر در دمشق درگذشت و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] در جامع آن‌جا بر او نماز گزارد و پیکرش را در مقبرۀ باب‌الصغير دمشق به خاک سپردند. | ||
ابن شاكر در روزگارى مى‌زيست كه سرزمین شام به رغم آن‌كه مركز جنگ‌هاى دراز مدت صليبى بود و از يورش‌هاى مغولان، مدت درازى نگذشته بود، از شكوفايى علمى خاصى برخوردارى داشت. نگاهى به دانشمندان معاصر او همچون [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]، [[ذهبى]]، [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيمیه]]، [[ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر|ابن قيم جوزيه]]، سبکی و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] و نيز مدارس بسيارى كه در آن سرزمین وجود داشت، مانند امینيه، جوزيه، ريحانيه، غزاليه و اشرفيه، بيانگر شرايط ویژۀ محيط علمى است كه ابن شاكر در آن رشد يافت و آثارى بزرگ پديد آورد. | |||
== وفات == | |||
سال وفات وى، رمضان 764ق مى‌باشد. | سال وفات وى، رمضان 764ق مى‌باشد. | ||
== آثار | ==آثار== | ||
#عيون التواريخ در شش جلد. در تاريخ اسلام كه بر حسب سال تدوین شده است. ابن شاكر این کتاب را از نسب و تولد پيامبر(ص) آغاز كرده و تا وقايع 760 ق1359/م را در آن آورده است. نه تنها از جهت تاريخى، بلكه به سبب كثرت اشعار و شرح حال اديبان، فقيهان و متكلمان، از ارزش ادبى و علمى نيز برخوردار است. وى در پایان وقايع هر سال، وفيات آن سال را نيز ذكر كرده است. | |||
#روضة الازهار في حديقة الاشعار. کتابى ادبى در یک جلد كه بر اساس قوافى ابيات تدوین شده بود. | |||
#فوات الوفيات و الذيل عليها<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1558 سجادی، صادق، ج4، ص60].</ref>. | |||
==پانویس== | |||
<references/> | |||
==منابع مقاله== | |||
[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1558 سجادی، صادق، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377] | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[فوات الوفيات و الذيل عليها]] | |||
[[فوات | |||
[[فوات الوفیات]] | [[فوات الوفیات]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۲
| نام | ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر |
|---|---|
| نام‌های دیگر | ابن شاکر، اب‍و عبدالله ص‍لاح ال‍دی‍ن محمد بن شاکر
ابن شاکر ال‍ک‍ت‍ب‍ی، محمد بن شاکر کتبی، محمد بن شاکر کتبی، ص‍لاح |
| نام پدر | شاکر |
| متولد | |
| محل تولد | «داريا»، از روستاهاى اطراف دمشق زاده |
| رحلت | 764 ق |
| اساتید | ابن شحنه
ابوالحجاج يوسف بن عبدالرحمان المزى |
| برخی آثار | فوات الوفيات و الذيل عليها
فوات الوفیات |
| کد مؤلف | AUTHORCODE04084AUTHORCODE |
صلاح‌الدين ابوعبدالله محمد بن شاكر بن احمد بن عبدالرحمن بن شاكر بن هارون بن شاكر دارانى (متوفای 764ق/1363م)، مورخ و اديب دمشقى است. حاجى خليفه لقب او را فخرالدين ياد كرده‌است. از جزئيات زندگى وى، اطلاعات دقيقى در دست نيست.
ولادت
از شهرت او به دارانى چنين بر مى‌آيد كه در «داريا»، از روستاهاى اطراف دمشق زاده شده و سپس به شهر دمشق منتقل شده است. سال تولد وى روشن نيست، اما در منابع جديد، آن را 681ق/ 1282م يا 686ق/ 1287م ضبط كرده‌اند، ولى معلوم نيست این دو رقم، از كدام منابع برگرفته شده است.
اساتید
به هر حال او از ابوالعباس الحجّار معروف به ابن شحنه (متوفای 730ق1330/م) و ابوالحجاج يوسف بن عبدالرحمان المزى (متوفای 742ق1341/م) و شمس‌الدين ذهبى حديث شنيد. او چنان‌كه خود گفته، به مطالعۀ آثار تاريخى علاقۀ بسيار داشت و چون از زن و فرزند فارغ بود، دست به تصنيف گشود، اما ظاهراً در ادب دستى قوى نداشت و اصول نحوى و لغوى را در نوشته‌هاى خود رعايت نمى‌كرد. ابن حجر متذكر شده كه ابن شاكر در آغاز كار، مردى سخت تهيدست بود و سپس به خريد و فروش و استنساخ کتاب پرداخت و از آن راه ثروتى اندوخت. این شغل كه وى را به خواندن کتاب‌ها وامى‌داشت، گذشته از علاقۀ بسيارى كه خود وى به كسب دانش نشان مى‌داد، انبوهى آگاهى‌هاى تاريخى و تراجم احوال بزرگان دانش و سياست در اختيار وى گذاشت كه حاصل آن را در دو اثر بزرگ او، «فوات الوفيات» و «عيون التواريخ»، مى‌توان ديد.
دو تن از مورخان معاصر وى، از او به نیکى ياد كرده‌اند. ابن كثير كه لقب او را «ليثى» ذكر كرده، در فن خود يگانۀ روزگارش شمرده و از كوشش‌هاى او در تعليم و تعلم، سخن گفته و ابن رافع سلامى پس از ذكر مرگ ابن شاكر، او را به جوانمردى ستوده است. این اشارات، آشكارا نظر عباس را مبنى بر آن‌كه ابن شاكر در میان معاصران خود، به دانش پرآوازه نبود، نقض مى‌كند. با این همه، به گفتۀ همو، ابن شاكر به شهرت وراقانى چون ابوحيان توحيدى و ياقوت حموى نرسيد. ابن شاكر در دمشق درگذشت و ابن كثير در جامع آن‌جا بر او نماز گزارد و پیکرش را در مقبرۀ باب‌الصغير دمشق به خاک سپردند.
ابن شاكر در روزگارى مى‌زيست كه سرزمین شام به رغم آن‌كه مركز جنگ‌هاى دراز مدت صليبى بود و از يورش‌هاى مغولان، مدت درازى نگذشته بود، از شكوفايى علمى خاصى برخوردارى داشت. نگاهى به دانشمندان معاصر او همچون صفدى، ذهبى، ابن تيمیه، ابن قيم جوزيه، سبکی و ابن كثير و نيز مدارس بسيارى كه در آن سرزمین وجود داشت، مانند امینيه، جوزيه، ريحانيه، غزاليه و اشرفيه، بيانگر شرايط ویژۀ محيط علمى است كه ابن شاكر در آن رشد يافت و آثارى بزرگ پديد آورد.
وفات
سال وفات وى، رمضان 764ق مى‌باشد.
آثار
- عيون التواريخ در شش جلد. در تاريخ اسلام كه بر حسب سال تدوین شده است. ابن شاكر این کتاب را از نسب و تولد پيامبر(ص) آغاز كرده و تا وقايع 760 ق1359/م را در آن آورده است. نه تنها از جهت تاريخى، بلكه به سبب كثرت اشعار و شرح حال اديبان، فقيهان و متكلمان، از ارزش ادبى و علمى نيز برخوردار است. وى در پایان وقايع هر سال، وفيات آن سال را نيز ذكر كرده است.
- روضة الازهار في حديقة الاشعار. کتابى ادبى در یک جلد كه بر اساس قوافى ابيات تدوین شده بود.
- فوات الوفيات و الذيل عليها[۱].
پانویس
منابع مقاله