تاريخ المدينة: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'ى(' به 'ى (')
    جز (جایگزینی متن - 'تاریخ نگاری' به 'تاریخ‌نگاری')
     
    (۵۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR11437J1.jpg|بندانگشتی|تاریخ المدینة]]
    | تصویر =NUR11437J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =تاریخ المدینة
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =
    |-
    | پدیدآوران =  
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|تاریخ المدینة
    [[محمد عزب، محمد زینهم]] (محقق)
    |-
    [[نهروالی، محمد بن احمد]] (نویسنده)
    |نام های دیگر کتاب
    | زبان =عربی
    |data-type='otherBookNames'|
    | کد کنگره =‏DS‎‏ ‎‏248‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏4‎‏ن‎‏9‎‏ ‎‏1300‎‏الف*
    |-
    | موضوع =
    |پدیدآورندگان
    اسلام - مدینه - تاریخ
    |data-type='authors'|[[محمد عزب، محمد زینهم]] (محقق)
     
    [[نهروانی، محمد بن احمد]] (نويسنده)
    |-
    |زبان  
    |data-type='language'|عربی
    |-
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏DS‎‏ ‎‏248‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏4‎‏ن‎‏9‎‏ ‎‏1300‎‏الف*
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|اسلام - مدینه - تاریخ
     
    مدینه - تاریخ
    مدینه - تاریخ
    مدینه - مسجدها - تاریخ
    مدینه - مسجدها - تاریخ
    |-
    | ناشر =
    |ناشر  
    مکتبة الثقافة‌الدينية
    |data-type='publisher'|مکتبة الثقافة الدينية
    | مکان نشر =بور سعید - مصر
    |-
    | سال نشر =  
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|بور سعید - مصر
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'|
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE11437AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


     
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11437AUTOMATIONCODE
    == معرفي اجمالي==
    | چاپ =1
     
    | تعداد جلد =1
     
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =11437
    "تاريخ المدينه"، تأليف قطب‌الدين حنفي از علماي قرن دهم، به عربي مى‌باشد. اين كتاب را مي‌توان از كتب جغرافياي اقليمي و محلي به شمار آورد كه اگر چه مايه جغرافيايي آن اندك است؛ ولي از نظر تاريخ پيدايش و رشد مدينه گرانبهاست.
    | کتابخوان همراه نور =11437
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}
    '''تاریخ المدینه'''، تألیف [[نهروالی، محمد بن احمد|قطب‌الدین حنفی]] از علمای قرن دهم، به عربی مى‌باشد. این کتاب را می‌توان از کتب جغرافیای اقلیمی و محلی به شمار آورد که اگر چه مایه جغرافیایی آن اندک است؛ ولی از نظر تاریخ پیدایش و رشد مدینه گرانبهاست.


    == ساختار==
    == ساختار==
     
    در فصل‌بندی و موضوعات مطرح شده، از کتب تاریخ‌نگاری هم عصرش؛ مانند [[الجامع اللطيف في فضل مكة و أهلها و بناء البيت الشريف|الجامع اللطیف]] [[ابن ظهیره، محمد بن محمد|ابن ظهیره]] (متوفی 960) الگوبرداری شده است. پس از مقدمه، مطالب در ضمن 9 فصل ارائه شده است. فصول به لحاظ ترتب تاریخی تنظیم شده‌اند، به گونه‌ای که در فصل اول به تاریخچه اولین ساکنین مدینه و در فصول آخر به وفات نبی اکرم(ص) و حکم زیارت نبی اکرم(ص) و فضیلت آن پرداخته شده است. اخبار مرتبط با موضوع مطرح شده، تنها گردآوری شده و اظهار نظری از نویسنده دیده نمى‌شود.
     
    در فصل‌بندي و موضوعات مطرح شده، از كتب تاريخ نگاري هم عصرش؛ مانند الجامع اللطيف ابن ظهيره(متوفي 960) الگوبرداري شده است. پس از مقدمه، مطالب در ضمن 9 فصل ارائه شده است. فصول به لحاظ ترتب تاريخي تنظيم شده‌اند، به گونه‌اي كه در فصل اول به تاريخچه اولين ساكنين مدينه و در فصول آخر به وفات نبي اكرم(ص) و حكم زيارت نبي اكرم(ص) و فضيلت آن پرداخته شده است. اخبار مرتبط با موضوع مطرح شده، تنها گردآوري شده و اظهار نظري از نويسنده ديده نمى‌شود.


    == گزارش محتوا==
    == گزارش محتوا==
    مطالبی که در فصول کتاب آمده، به ترتیب به شرح ذیل است:


    #در [[طبقات المفسرين (داودی)|طبقات المفسرینِ]] [[داودی، محمد بن علی|داودی]] و [[غاية النهایة في طبقات القراء|طبقات القراء]]ِ [[جزری، محمد بن محمد|ابن‌ جزری]] و منابع دیگر از عمالیق به عنوان اولین ساکنین مدینه نام برده شده است. پس از آنها قوم یهود در این شهر سکونت گزیدند. پس از آن جنگ‌های بزرگی بین یهودیان و اوس و خزرج درگرفت و این جنگ‌ها تا زمان بعثت رسول مکرم اسلام(ص) ادامه یافت.<ref>تاريخ المدينة، قطب‌الدین حنفی، ص۲۱</ref> 
    #چگونگی هجرت نبی مکرم و اصحاب به مدینه به نقل از عایشه ذکر شده است. در این بخش از لیلةالمبیت سخنی به میان نیامده است؛ اما از همراهی ابوبکر به عنوان امری مهم یاد شده است. البته این مطلب که [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] به عنوان امین مال و ناموس پیامبر(ص) پس از سه روز و اعاده امانات به صاحبانش به ایشان ملحق شد، آمده است.
    #حرمت مدینه و فضائل غبار آن و حدود حرم ذکر شده است. در این بخش حدود حرم به لحاظ جغرافیایی ذکر شده است.
    #از بخش‌هایی که در کتب جغرافیای اقلیمی به آن پرداخته مى‌شود، شرح آب‌های منطقه است. در کتبی که در رابطه با شهرهای مذهبی به نگارش درآمده است به آب‌هایی که به جهتی تبرک یافته‌اند، توجه ویژه شده است. در مدینه چاه‌هایی وجود دارد که به جهتی منسوب به پیامبر(ص) مى‌باشد؛ مثلاَ با دست مبارک از آب آن وضو ساخته‌اند و یا با دعای ایشان پر آب شده است؛ از این جمله است: چاه أریس، بضاعه، غرس، رومه و عین النبی. از مناطق مهم در مدینه کوه احد می‌باشد که در این فصل برخی از اخبار آن و نیز اسامی 70 تن شهدای آن ذکر شده است.
    #ذکر جنگ با بنی‌نظیر و محدوده خندقی که در جنگ با احزاب حفر شد، از مواردی است که در منابع ذکر شده است. عفیف‌الدین مرجانی به نقل از والدش چنین آورده است که دیوارهای این خندق را در سال 749ق دیده است.


    مطالبي كه در فصول كتاب آمده، به ترتيب به شرح ذيل است:
    ==وضعیت==
     
    1- در طبقات المفسرينِ داودي و [[غاية النهاية في طبقات القراء|طبقات القراء]]ِ ابن‌جزري و منابع ديگر از عماليق به عنوان اولين ساكنين مدينه نام برده شده است. پس از آنها قوم يهود در اين شهر سكونت گزيدند. پس از آن جنگ‌هاي بزرگي بين يهوديان و اوس و خزرج درگرفت و اين جنگ‌ها تا زمان بعثت رسول مكرم اسلام(ص) ادامه يافت.
     
    2- چگونگي هجرت نبي مكرم و اصحاب به مدينه به نقل از عايشه ذكر شده است. در اين بخش از ليلة المبيت سخني به ميان نيامده است؛ اما از همراهي ابوبكر به عنوان امري مهم ياد شده است. البته اين مطلب كه [[امام على (ع)|اميرالمؤمنين (ع)]] به عنوان امين مال و ناموس پيامبر (ص) پس از سه روز و اعاده امانات به صاحبانش به ايشان ملحق شد، آمده است.
     
    3- حرمت مدينه و فضائل غبار آن و حدود حرم ذكر شده است. در اين بخش حدود حرم به لحاظ جغرافيايي ذكر شده است.
     
    4- از بخش‌هايي كه در كتب جغرافياي اقليمي به آن پرداخته مى‌شود، شرح آب‌هاي منطقه است. در كتبي كه در رابطه با شهرهاي مذهبي به نگارش درآمده است به آب‌هايي كه به جهتي تبرك يافته‌اند، توجه ويژه شده است. در مدينه چاه‌هايي وجود دارد كه به جهتي منسوب به پيامبر (ص) مى‌باشد؛ مثلاَ با دست مبارك از آب آن وضو ساخته‌اند و يا با دعاي ايشان پر آب شده است؛ از اين جمله است: چاه أريس، بضاعه، غرس، رومه و عين النبي. از مناطق مهم در مدينه كوه احد مي‌باشد كه در اين فصل برخي از اخبار آن و نيز اسامي 70 تن شهداي آن ذكر شده است.
     
    5- ذكر جنگ با بني‌نظير و محدوده خندقي كه در جنگ با احزاب حفر شد، از مواردي است كه در منابع ذكر شده است. عفيف الدين مرجاني به نقل از والدش چنين آورده است كه ديوارهاي اين خندق را در سال 749ق ديده است.
     
    == وضعيت==


    محقق مصری "[[محمد عزب، محمد زینهم|محمد زینهم محمد عزب]]" تحقیق کتاب را به صورت ناقص در پاورقی آورده است. بخش اعظم این پاورقیها را تراجم اعلام تشکیل میدهد و منابع بسیاری از اخبار کتاب ذکر نشده است. در پایان اثر، معجم لفظی اعلام، اماکن، طوایف، کتب، آیات، اشعار، احادیث و نیز فهرست مصادر تحقیق و مطالب آمده است.


    محقق مصري "محمد زينهم محمد عزب" تحقيق كتاب را به صورت ناقص در پاورقي آورده است. بخش اعظم اين پاورقي‌ها را تراجم اعلام تشكيل مي‌دهد و منابع بسياري از اخبار كتاب ذكر نشده است. در پايان اثر، معجم لفظي اعلام، اماكن، طوايف، كتب، آيات، اشعار، احاديث و نيز فهرست مصادر تحقيق و مطالب آمده است.
    ==پانویس==
    <references />


    ==منابع مقاله==
    متن کتاب


    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/7401 مطالعه کتاب تاریخ المدینة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:تاریخ (عمومی)]]
    [[رده: تاریخ (عمومی)]]
    [[رده:تاریخ آسیا]]
    [[رده: تاریخ آسیا]]
    [[رده:تاریخ محلی و گزارش‌های شبه جزیره]]
    [[رده: تاریخ محلی و گزارش‌های شبه جزیره]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۹ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۲۲

    تاریخ المدینة
    تاريخ المدينة
    پدیدآورانمحمد عزب، محمد زینهم (محقق) نهروالی، محمد بن احمد (نویسنده)
    ناشرمکتبة الثقافة‌الدينية
    مکان نشربور سعید - مصر
    چاپ1
    موضوعاسلام - مدینه - تاریخ

    مدینه - تاریخ

    مدینه - مسجدها - تاریخ
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏DS‎‏ ‎‏248‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏4‎‏ن‎‏9‎‏ ‎‏1300‎‏الف*
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    تاریخ المدینه، تألیف قطب‌الدین حنفی از علمای قرن دهم، به عربی مى‌باشد. این کتاب را می‌توان از کتب جغرافیای اقلیمی و محلی به شمار آورد که اگر چه مایه جغرافیایی آن اندک است؛ ولی از نظر تاریخ پیدایش و رشد مدینه گرانبهاست.

    ساختار

    در فصل‌بندی و موضوعات مطرح شده، از کتب تاریخ‌نگاری هم عصرش؛ مانند الجامع اللطیف ابن ظهیره (متوفی 960) الگوبرداری شده است. پس از مقدمه، مطالب در ضمن 9 فصل ارائه شده است. فصول به لحاظ ترتب تاریخی تنظیم شده‌اند، به گونه‌ای که در فصل اول به تاریخچه اولین ساکنین مدینه و در فصول آخر به وفات نبی اکرم(ص) و حکم زیارت نبی اکرم(ص) و فضیلت آن پرداخته شده است. اخبار مرتبط با موضوع مطرح شده، تنها گردآوری شده و اظهار نظری از نویسنده دیده نمى‌شود.

    گزارش محتوا

    مطالبی که در فصول کتاب آمده، به ترتیب به شرح ذیل است:

    1. در طبقات المفسرینِ داودی و طبقات القراءِ ابن‌ جزری و منابع دیگر از عمالیق به عنوان اولین ساکنین مدینه نام برده شده است. پس از آنها قوم یهود در این شهر سکونت گزیدند. پس از آن جنگ‌های بزرگی بین یهودیان و اوس و خزرج درگرفت و این جنگ‌ها تا زمان بعثت رسول مکرم اسلام(ص) ادامه یافت.[۱] 
    2. چگونگی هجرت نبی مکرم و اصحاب به مدینه به نقل از عایشه ذکر شده است. در این بخش از لیلةالمبیت سخنی به میان نیامده است؛ اما از همراهی ابوبکر به عنوان امری مهم یاد شده است. البته این مطلب که امیرالمؤمنین(ع) به عنوان امین مال و ناموس پیامبر(ص) پس از سه روز و اعاده امانات به صاحبانش به ایشان ملحق شد، آمده است.
    3. حرمت مدینه و فضائل غبار آن و حدود حرم ذکر شده است. در این بخش حدود حرم به لحاظ جغرافیایی ذکر شده است.
    4. از بخش‌هایی که در کتب جغرافیای اقلیمی به آن پرداخته مى‌شود، شرح آب‌های منطقه است. در کتبی که در رابطه با شهرهای مذهبی به نگارش درآمده است به آب‌هایی که به جهتی تبرک یافته‌اند، توجه ویژه شده است. در مدینه چاه‌هایی وجود دارد که به جهتی منسوب به پیامبر(ص) مى‌باشد؛ مثلاَ با دست مبارک از آب آن وضو ساخته‌اند و یا با دعای ایشان پر آب شده است؛ از این جمله است: چاه أریس، بضاعه، غرس، رومه و عین النبی. از مناطق مهم در مدینه کوه احد می‌باشد که در این فصل برخی از اخبار آن و نیز اسامی 70 تن شهدای آن ذکر شده است.
    5. ذکر جنگ با بنی‌نظیر و محدوده خندقی که در جنگ با احزاب حفر شد، از مواردی است که در منابع ذکر شده است. عفیف‌الدین مرجانی به نقل از والدش چنین آورده است که دیوارهای این خندق را در سال 749ق دیده است.

    وضعیت

    محقق مصری "محمد زینهم محمد عزب" تحقیق کتاب را به صورت ناقص در پاورقی آورده است. بخش اعظم این پاورقیها را تراجم اعلام تشکیل میدهد و منابع بسیاری از اخبار کتاب ذکر نشده است. در پایان اثر، معجم لفظی اعلام، اماکن، طوایف، کتب، آیات، اشعار، احادیث و نیز فهرست مصادر تحقیق و مطالب آمده است.

    پانویس

    1. ↑ تاريخ المدينة، قطب‌الدین حنفی، ص۲۱

    منابع مقاله

    متن کتاب

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=تاريخ_المدينة&oldid=708242»