الحقائق في محاسن الأخلاق: تفاوت میان نسخه‌ها

الحقائق في محاسن الأخلاق
الحقائق في محاسن الأخلاق
پدیدآوران	فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی (نویسنده) عقیل، محسن (محقق)
عنوان‌های دیگر	قرة العیون في المعارف و الحکم مصباح الأنظار
ناشر	دار الکتاب الإسلامي
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1423 ق یا 2002 م
چاپ	2
شابک	‎964-465-029-8
موضوع	اخلاق اسلامی شیعه - اصول دین شیعه - عقاید فلسفه اسلامی کلام شیعه امامیه
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏247‎‏/‎‏65‎‏ ‎‏/‎‏ف‎‏9‎‏ح‎‏7
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۵۷

الحقائق في محاسن الأخلاق؛ قرة العيون في المعارف و الحكم و يليه مصباح الأنظار اثر ملا محسن فيض كاشانى، با تحقيق محسن عقيل و به كوشش ابراهیم ميانجى، مجموعه‌اى است فراهم شده از سه كتاب پيرامون علم اخلاق و عقايد به زبان عربى است.

ساختار

كتاب مشتمل بر مقدمه مختصرى از محقق و سه كتاب است: «الحقائق» در شش مقاله و هر مقاله در ضمن ابواب و فصولى مطرح شده است. «قرة العيون» در دوازده مقاله و هر مقاله در پنج عنوان تنظيم شده است. هر كدام از دو كتاب مذكور مشتمل بر مقدمه و خاتمه است. «مصباح الأنظار» مشتمل بر سه بخش است.

گزارش محتوا

در مقدمه محقق، به اهميت كتاب و نویسنده آن اشاره شده است.^[۱]

كتاب اول كه «الحقائق في أسرار‌الدين» نيز ناميده شده، اثرى اخلاقى و خلاصونه‌اى است از كتاب بسيار مهم و گرانقدر مؤلف، تحت عنوان «محجة البيضاء في تهذيب الإحياء» كه توسط خود او، تلخيص شده است.

اين كتاب، طرح پاره‌اى از مباحث اعتقادى و اخلاقى مى‌باشد كه با استناد به آيات قرآن كريم و روايات معصومين(ع) تدوين يافته است. نویسنده، ابتدا كلياتى در باب فضيلت علم و دانش و اهميت علم فقه، علوم اعتقادى و اخلاقى ارائه كرده و سپس مباحثى را در مورد تهذيب نفس، معرفت نفس و فضايل و رذايل اخلاقى مطرح نموده است. اخلاص، غضب، شهوت، حسد، كذب، غيبت، ريا، كبر و غرور، مذمت دنياطلبى، بخل، صبر در مصايب، كسب رضا و شكر نعمت‌هاى الهى، خوف و رجاى الهى، برخى از مباحث مطرح‌شده در اين نوشتار است.

نویسنده در اين كتاب، در طى شش مقاله به شناخت منش‌هاى روا و ناهنجارى‌ها بر بنياد روش‌هاى عقلى و مأثورات شرعى پرداخته و رازورانه ريشه‌هاى فضايل و رذايل انسانى و احكام و عبادات ربانى را بازگو ساخته است. پايه و دست‌مايه او در سرشت اين اثر، همان كتاب «محجة البيضاء في تهذيب الإحياء» بوده كه در آن، به پاکسازى و نونگارى «إحياء علوم الدين» غزالى بر سازواره آموزه‌هاى شيعه، پرداخته است.^[۲]

مقاله اول، در سه باب: علم، عقايد و معرفت نفس را در ضمن فصولى به بحث كشيده است. از جمله مباحث مطرح شده در اين فصول، عبارت است از: فضيلت علم؛ علم كلام؛ علامات علم نافع؛ طريقه فهم عقايد؛ تقليد عوام از علما؛ نتايج تسليم بودن در برابر شهوت و غضب.^[۳]

مقاله دوم كه داراى چهار باب مى‌باشد، از مبادى اخلاق و خوبى‌ها و ناشايسته‌هاى اخلاقى و راه پيرايش آن‌ها از صفحه جان سخن گفته است.^[۴]

عمده مطالب مقاله سوم، پيرامون تبيين ديدگاه اسلام درباره دنيا، حب مال و راه مبارزه با فريفتگى‌هاى آن دو است و در ضمن آن از زهد، جود، بخل، مال مذموم و ممدوح، فوايد و آفات مال، حب جاه، طرق كمال، حب مدح و ثناء، غرور و... بحث شده است.^[۵]

در مقاله چهارم، از مكارم اخلاق و کیفیت تحصيل آن‌ها بحث شده است. از جمله اين مكارم، عبارتند از: صبر، رضا و شكر، رجا و خوف، محبت و انس، يقين و توكل و صدق و اداى امانت.^[۶]

در مقاله پنجم، از عبادات و اسرار آنها از جمله نيت و اخلاص، طهارت و پاکيزگى، نماز و ذكر، تلاوت قرآن، زكات و انفاق، روزه، حج و زيارت مشاهد مشرفه، سخن به ميان آمده است.^[۷]

مقاله ششم كه بيانگر ديگر اعمال صالحه است و ضمن آن از توبه، محاسبه و مراقبه، تفكر و تدبر، ياد مرگ و كوتاه گردانيدن آرزو و برادرى و دوستى با مؤمنان، بحث شده، كتاب الحقائق پایان يافته است.^[۸]

يكى از محاسن كتاب حاضر، در اين است كه فضايل اخلاقى در كنار رذايل اخلاقى، بيان گرديده و در كنار اخلاق نظرى، اخلاق عملى نيز بيان شده است و راه‌هاى عملى آراسته شدن به فضائل اخلاقى به دنبال راه‌هاى عملى تخليه روح و نفس از رذائل اخلاقى آمده است و دستورالعمل مفيد جهت خودسازى و تزكيه نفس مى‌باشد.^[۹]

در كتاب دوم كه «قرة العيون في المعارف و الحكم» يا «قرة في أعز الفنون» نام دارد، در ضمن 12 مقاله، يك دوره عقايد، فشرده، استوار و گويا به بحث گذاشته شده است. عناوين مقالات به ترتيب زير است: شناخت خداوند؛ صفات و اسماء خدا؛ صنع و ابداع؛ نفوس و اشباح؛ حدوث عالم؛ قضا و قدر؛ حجت خداوند بر خلق؛ فتنه‌ها؛ علم و ايمان؛ برزخ و متعلقات آن؛ قيامت و بعث و حشر.^[۱۰]

كتاب سوم كه «مصباح الأنظار» نام دارد، دستورالعمل گونه‌اى است در قالب گفتگو و سؤال و جواب عالمى ناصح و فردى صالح كه بر او وارد شده است. مرحوم فيض در آغاز اين كتاب، به اين نكته اشاره دارد كه هركس به مطالب و نصايح آن عمل كند، از عذاب جهنم در امان بوده و به رضايت خداوند دست خواهد يافت.^[۱۱]در ادامه مطالب اين كتاب، روايتى از اميرالمؤمنين على(ع) و روايت اصعمى از امام زين‌العابدين(ع) نقل شده است.^[۱۲]

وضعيت كتاب

به دليل ارزش و اهميتى كه اين اثر داشته، تنى چند به ترجمه فارسی آن همت گماشته‌اند، كه از جمله آن‌ها، مى‌توان از شمس الفصحاء ميرزا محمد محيط قمى و شيخ محمدباقر ساعدى نام برد. همچنين ابراهیم بن معصوم قزوينى، تقريظى به سال 1126ق، بر آن نوشته است. ظاهراً نخستين ترجمه آن، به خامه برادر مؤلف، علامه مولى نورالدين محمد بن مرتضى كاشانى، معروف به نورالدين اخبارى باشد، چرا كه كار خود را در شب بيست‌وچهارم ماه ربيع‌الاول 1098ق، به پایان برده است.^[۱۳]

فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است.

در پاورقى‌ها، علاوه بر ذكر منابع، توضيح برخى لغات و عبارات و همچنين اختلاف نسخ ذكر شده است.

پانويس

منابع مقاله

وابسته‌ها

ترجمة الحقائق

اخلاق حسنه

[1] مقدمه محقق، ص5

[2] ترجمه الحقائق، ص7

[3] متن كتاب، ص12- 57

[4] همان، ص122- 178

[5] همان، ص101- 140

[6] همان، ص142-204

[7] همان، ص205-288

[8] همان، 289-324

[9] اخلاق حسنه، ص8

[10] ر.ک: متن كتاب، ص332- 478

[11] همان، ص487- 520

[12] همان، ص521-525

[13] ر.ک: ترجمه الحقائق، ص7- 8

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+{{جعبه اطلاعات کتاب
-[[پرونده:NUR18254J1.jpg|بندانگشتی|الحقائق في محاسن الأخلاق]]
+| تصویر =NUR18254J1.jpg
-{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
+| عنوان =الحقائق في محاسن الأخلاق
-|+ |
+| عنوان‌های دیگر =قرة العیون في المعارف و الحکم
-|-
-! نام کتاب!! data-type='bookName'|الحقائق في محاسن الأخلاق
-|-
-|نام های دیگر کتاب
-|data-type='otherBookNames'|قرة العیون في المعارف و الحکم
 مصباح الأنظار
-|-
+| پدیدآوران =
-|پدیدآورندگان
+[[فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی]] (نویسنده)
-|data-type='authors'|[[فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی]] (نويسنده)
 [[عقیل، محسن]] (محقق)
-|-
+| زبان =عربی
-|زبان
+| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏247‎‏/‎‏65‎‏ ‎‏/‎‏ف‎‏9‎‏ح‎‏7
-|data-type='language'|عربی
+| موضوع =
-|-
+اخلاق اسلامی
-|کد کنگره
-|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏247‎‏/‎‏65‎‏ ‎‏/‎‏ف‎‏9‎‏ح‎‏7
-|-
-|موضوع
-|data-type='subject'|اخلاق اسلامی
 شیعه - اصول دین
@@ خط ۳۲: / خط ۲۱: @@
 کلام شیعه امامیه
-|-
+| ناشر =
-|ناشر
+دار الکتاب الإسلامي
-|data-type='publisher'|دار الکتاب الإسلامي
+| مکان نشر =قم - ایران
-|-
+| سال نشر = 1423 ق یا 2002 م
-|مکان نشر
-|data-type='publishPlace'|قم - ایران
-|-
-|سال نشر
-|data-type='publishYear'| 1423 هـ.ق یا 2002 م
-|-class='articleCode'
-|کد اتوماسیون
-|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE18254AUTOMATIONCODE
-|}
-</div>
-== معرفى اجمالى ==
-'''الحقائق في محاسن الأخلاق؛ قرة العيون في المعارف و الحكم و يليه مصباح الأنظار''' اثر [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملا محسن فيض كاشانى]]، با تحقيق محسن عقيل و به كوشش ابراهيم ميانجى، مجموعه‌اى است فراهم شده از سه كتاب پيرامون علم اخلاق و عقايد به زبان عربى است.
-== ساختار ==
+| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE18254AUTOMATIONCODE
+| چاپ =2
+| شابک =964-465-029-8
+| تعداد جلد =1
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =18254
+| کتابخوان همراه نور =18254
+| کد پدیدآور =
+| پس از =
+| پیش از =
+}}
+'''الحقائق في محاسن الأخلاق؛ قرة العيون في المعارف و الحكم و يليه مصباح الأنظار''' اثر [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملا محسن فيض كاشانى]]، با تحقيق [[عقیل، محسن|محسن عقيل]] و به كوشش ابراهیم ميانجى، مجموعه‌اى است فراهم شده از سه كتاب پيرامون علم اخلاق و عقايد به زبان عربى است.
+==ساختار==
 كتاب مشتمل بر مقدمه مختصرى از محقق و سه كتاب است: «الحقائق» در شش مقاله و هر مقاله در ضمن ابواب و فصولى مطرح شده است. «قرة العيون» در دوازده مقاله و هر مقاله در پنج عنوان تنظيم شده است. هر كدام از دو كتاب مذكور مشتمل بر مقدمه و خاتمه است. «مصباح الأنظار» مشتمل بر سه بخش است.
-== گزارش محتوا ==
+==گزارش محتوا==
+در مقدمه محقق، به اهميت كتاب و نویسنده آن اشاره شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30410/1/5 مقدمه محقق، ص5]</ref>
-در مقدمه محقق، به اهميت كتاب و نويسنده آن اشاره شده است <ref>مقدمه محقق، ص5</ref>.
+كتاب اول كه «الحقائق في أسرار‌الدين» نيز ناميده شده، اثرى اخلاقى و خلاصونه‌اى است از كتاب بسيار مهم و گرانقدر مؤلف، تحت عنوان «محجة البيضاء في تهذيب الإحياء» كه توسط خود او، تلخيص شده است.
-كتاب اول كه «الحقائق في أسرار الدين» نيز ناميده شده، اثرى اخلاقى و خلاصه‌گونه‌اى است از كتاب بسيار مهم و گرانقدر مؤلف، تحت عنوان «محجة البيضاء في تهذيب الإحياء» كه توسط خود او، تلخيص شده است.
+اين كتاب، طرح پاره‌اى از مباحث اعتقادى و اخلاقى مى‌باشد كه با استناد به آيات قرآن كريم و روايات معصومين(ع) تدوين يافته است. نویسنده، ابتدا كلياتى در باب فضيلت علم و دانش و اهميت علم فقه، علوم اعتقادى و اخلاقى ارائه كرده و سپس مباحثى را در مورد تهذيب نفس، معرفت نفس و فضايل و رذايل اخلاقى مطرح نموده است. اخلاص، غضب، شهوت، حسد، كذب، غيبت، ريا، كبر و غرور، مذمت دنياطلبى، بخل، صبر در مصايب، كسب رضا و شكر نعمت‌هاى الهى، خوف و رجاى الهى، برخى از مباحث مطرح‌شده در اين نوشتار است.
-اين كتاب، طرح پاره‌اى از مباحث اعتقادى و اخلاقى مى‌باشد كه با استناد به آيات قرآن كريم و روايات معصومين (ع) تدوين يافته است. نويسنده، ابتدا كلياتى در باب فضيلت علم و دانش و اهميت علم فقه، علوم اعتقادى و اخلاقى ارائه كرده و سپس مباحثى را در مورد تهذيب نفس، معرفت نفس و فضايل و رذايل اخلاقى مطرح نموده است. اخلاص، غضب، شهوت، حسد، كذب، غيبت، ريا، كبر و غرور، مذمت دنياطلبى، بخل، صبر در مصايب، كسب رضا و شكر نعمت‌هاى الهى، خوف و رجاى الهى، برخى از مباحث مطرح‌شده در اين نوشتار است.
+نویسنده در اين كتاب، در طى شش مقاله به شناخت منش‌هاى روا و ناهنجارى‌ها بر بنياد روش‌هاى عقلى و مأثورات شرعى پرداخته و رازورانه ريشه‌هاى فضايل و رذايل انسانى و احكام و عبادات ربانى را بازگو ساخته است. پايه و دست‌مايه او در سرشت اين اثر، همان كتاب «محجة البيضاء في تهذيب الإحياء» بوده كه در آن، به پاکسازى و نونگارى «إحياء علوم الدين» غزالى بر سازواره آموزه‌هاى شيعه، پرداخته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/10966/1/7 ترجمه الحقائق، ص7]</ref>
-نويسنده در اين كتاب، در طى شش مقاله به شناخت منش‌هاى روا و ناهنجارى‌ها بر بنياد روش‌هاى عقلى و مأثورات شرعى پرداخته و رازورانه ريشه‌هاى فضايل و رذايل انسانى و احكام و عبادات ربانى را بازگو ساخته است. پايه و دست‌مايه او در سرشت اين اثر، همان كتاب «محجة البيضاء في تهذيب الإحياء» بوده كه در آن، به پاكسازى و نونگارى «إحياء علوم الدين» غزالى بر سازواره آموزه‌هاى شيعه، پرداخته است <ref>ترجمه الحقائق، ص7</ref>.
+مقاله اول، در سه باب: علم، عقايد و معرفت نفس را در ضمن فصولى به بحث كشيده است. از جمله مباحث مطرح شده در اين فصول، عبارت است از: فضيلت علم؛ علم كلام؛ علامات علم نافع؛ طريقه فهم عقايد؛ تقليد عوام از علما؛ نتايج تسليم بودن در برابر شهوت و غضب.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30410/1/12 متن كتاب، ص12- 57]</ref>
-مقاله اول، در سه باب: علم، عقايد و معرفت نفس را در ضمن فصولى به بحث كشيده است. از جمله مباحث مطرح شده در اين فصول، عبارت است از: فضيلت علم؛ علم كلام؛ علامات علم نافع؛ طريقه فهم عقايد؛ تقليد عوام از علما؛ نتايج تسليم بودن در برابر شهوت و غضب <ref>متن كتاب، ص12- 57</ref>.
+مقاله دوم كه داراى چهار باب مى‌باشد، از مبادى اخلاق و خوبى‌ها و ناشايسته‌هاى اخلاقى و راه پيرايش آن‌ها از صفحه جان سخن گفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30410/1/122 همان، ص122- 178]</ref>
-مقاله دوم كه داراى چهار باب مى‌باشد، از مبادى اخلاق و خوبى‌ها و ناشايسته‌هاى اخلاقى و راه پيرايش آن‌ها از صفحه جان سخن گفته است <ref>همان، ص122- 178</ref>.
+عمده مطالب مقاله سوم، پيرامون تبيين ديدگاه اسلام درباره دنيا، حب مال و راه مبارزه با فريفتگى‌هاى آن دو است و در ضمن آن از زهد، جود، بخل، مال مذموم و ممدوح، فوايد و آفات مال، حب جاه، طرق كمال، حب مدح و ثناء، غرور و... بحث شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30410/1/101 همان، ص101- 140]</ref>
-عمده مطالب مقاله سوم، پيرامون تبيين ديدگاه اسلام درباره دنيا، حب مال و راه مبارزه با فريفتگى‌هاى آن دو است و در ضمن آن از زهد، جود، بخل، مال مذموم و ممدوح، فوايد و آفات مال، حب جاه، طرق كمال، حب مدح و ثناء، غرور و... بحث شده است <ref>همان، ص101- 140</ref>.
+در مقاله چهارم، از مكارم اخلاق و کیفیت تحصيل آن‌ها بحث شده است. از جمله اين مكارم، عبارتند از: صبر، رضا و شكر، رجا و خوف، محبت و انس، يقين و توكل و صدق و اداى امانت.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30410/1/142 همان، ص142-204]</ref>
-در مقاله چهارم، از مكارم اخلاق و كيفيت تحصيل آن‌ها بحث شده است. از جمله اين مكارم، عبارتند از: صبر، رضا و شكر، رجا و خوف، محبت و انس، يقين و توكل و صدق و اداى امانت <ref>همان، ص142-204</ref>.
+در مقاله پنجم، از عبادات و اسرار آنها از جمله نيت و اخلاص، طهارت و پاکيزگى، نماز و ذكر، تلاوت قرآن، زكات و انفاق، روزه، حج و زيارت مشاهد مشرفه، سخن به ميان آمده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30410/1/205 همان، ص205-288]</ref>
-در مقاله پنجم، از عبادات و اسرار آنها از جمله نيت و اخلاص، طهارت و پاكيزگى، نماز و ذكر، تلاوت قرآن، زكات و انفاق، روزه، حج و زيارت مشاهد مشرفه، سخن به ميان آمده است <ref>همان، ص205-288</ref>.
+مقاله ششم كه بيانگر ديگر اعمال صالحه است و ضمن آن از توبه، محاسبه و مراقبه، تفكر و تدبر، ياد مرگ و كوتاه گردانيدن آرزو و برادرى و دوستى با مؤمنان، بحث شده، كتاب الحقائق پایان يافته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30410/1/289 همان، 289-324]</ref>
-مقاله ششم كه بيانگر ديگر اعمال صالحه است و ضمن آن از توبه، محاسبه و مراقبه، تفكر و تدبر، ياد مرگ و كوتاه گردانيدن آرزو و برادرى و دوستى با مؤمنان، بحث شده، كتاب الحقائق پايان يافته است <ref>همان، 289-324</ref>.
+يكى از محاسن كتاب حاضر، در اين است كه فضايل اخلاقى در كنار رذايل اخلاقى، بيان گرديده و در كنار اخلاق نظرى، اخلاق عملى نيز بيان شده است و راه‌هاى عملى آراسته شدن به فضائل اخلاقى به دنبال راه‌هاى عملى تخليه روح و نفس از رذائل اخلاقى آمده است و دستورالعمل مفيد جهت خودسازى و تزكيه نفس مى‌باشد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16928/1/8 اخلاق حسنه، ص8]</ref>
-يكى از محاسن كتاب حاضر، در اين است كه فضايل اخلاقى در كنار رذايل اخلاقى، بيان گرديده و در كنار اخلاق نظرى، اخلاق عملى نيز بيان شده است و راه‌هاى عملى آراسته شدن به فضائل اخلاقى به دنبال راه‌هاى عملى تخليه روح و نفس از رذائل اخلاقى آمده است و دستورالعمل مفيد جهت خودسازى و تزكيه نفس مى‌باشد <ref>اخلاق حسنه، ص8</ref>.
+در كتاب دوم كه «قرة العيون في المعارف و الحكم» يا «قرة في أعز الفنون» نام دارد، در ضمن 12 مقاله، يك دوره عقايد، فشرده، استوار و گويا به بحث گذاشته شده است. عناوين مقالات به ترتيب زير است: شناخت خداوند؛ صفات و اسماء خدا؛ صنع و ابداع؛ نفوس و اشباح؛ حدوث عالم؛ قضا و قدر؛ حجت خداوند بر خلق؛ فتنه‌ها؛ علم و ايمان؛ برزخ و متعلقات آن؛ قيامت و بعث و حشر.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30410/1/332 ر.ک: متن كتاب، ص332- 478]</ref>
-در كتاب دوم كه «قرة العيون في المعارف و الحكم» يا «قرة في أعز الفنون» نام دارد، در ضمن 12 مقاله، يك دوره عقايد، فشرده، استوار و گويا به بحث گذاشته شده است. عناوين مقالات به ترتيب زير است: شناخت خداوند؛ صفات و اسماء خدا؛ صنع و ابداع؛ نفوس و اشباح؛حدوث عالم؛ قضا و قدر؛ حجت خداوند بر خلق؛ فتنه‌ها؛ علم و ايمان؛ برزخ و متعلقات آن؛ قيامت و بعث و حشر <ref>ر.ك: متن كتاب، ص332- 478</ref>.
+كتاب سوم كه «مصباح الأنظار» نام دارد، دستورالعمل گونه‌اى است در قالب گفتگو و سؤال و جواب عالمى ناصح و فردى صالح كه بر او وارد شده است. مرحوم فيض در آغاز اين كتاب، به اين نكته اشاره دارد كه هركس به مطالب و نصايح آن عمل كند، از عذاب جهنم در امان بوده و به رضايت خداوند دست خواهد يافت.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30410/1/487 همان، ص487- 520]</ref>در ادامه مطالب اين كتاب، روايتى از [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] و روايت اصعمى از امام زين‌العابدين(ع) نقل شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/30410/1/521 همان، ص521-525]</ref>
-كتاب سوم كه «مصباح الأنظار» نام دارد، دستورالعمل گونه‌اى است در قالب گفتگو و سؤال و جواب عالمى ناصح و فردى صالح كه بر او وارد شده است. مرحوم فيض در آغاز اين كتاب، به اين نكته اشاره دارد كه هركس به مطالب و نصايح آن عمل كند، از عذاب جهنم در امان بوده و به رضايت خداوند دست خواهد يافت <ref>همان، ص487- 520</ref>.در ادامه مطالب اين كتاب، روايتى از اميرالمؤمنين على(ع) و روايت اصعمى از امام زين العابدين (ع) نقل شده است <ref>همان، ص 521-525</ref>.
 == وضعيت كتاب ==
+به دليل ارزش و اهميتى كه اين اثر داشته، تنى چند به ترجمه فارسی آن همت گماشته‌اند، كه از جمله آن‌ها، مى‌توان از شمس الفصحاء ميرزا محمد محيط قمى و شيخ [[ساعدی خراسانی، محمدباقر|محمدباقر ساعدى]] نام برد. همچنين ابراهیم بن معصوم قزوينى، تقريظى به سال 1126ق، بر آن نوشته است. ظاهراً نخستين ترجمه آن، به خامه برادر مؤلف، علامه مولى نورالدين محمد بن مرتضى كاشانى، معروف به نورالدين اخبارى باشد، چرا كه كار خود را در شب بيست‌وچهارم ماه ربيع‌الاول 1098ق، به پایان برده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/10966/1/7 ر.ک: ترجمه الحقائق، ص7- 8]</ref>
-به دليل ارزش و اهميتى كه اين اثر داشته، تنى چند به ترجمه فارسى آن همت گماشته‌اند، كه از جمله آن‌ها، مى‌توان از شمس الفصحاء ميرزا محمد محيط قمى و شيخ محمدباقر ساعدى نام برد. همچنين ابراهيم بن معصوم قزوينى، تقريظى به سال 1126ق، بر آن نوشته است. ظاهراً نخستين ترجمه آن، به خامه برادر مؤلف، علامه مولى نورالدين محمد بن مرتضى كاشانى، معروف به نورالدين اخبارى باشد، چرا كه كار خود را در شب بيست‌وچهارم ماه ربيع الاول 1098ق، به پايان برده است <ref>ر.ك: ترجمه الحقائق، ص7- 8</ref>.
 فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است.
@@ خط ۹۵: / خط ۷۶: @@
 ==پانويس ==
-<references />
+<references/>
-== منابع مقاله ==
+==منابع مقاله==
-- مقدمه و متن كتاب.
+# مقدمه و متن كتاب.
+# [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/16928 «اخلاق حسنه»، نوشته ملامحسن فيض كاشانى، ترجمه محمدباقر ساعدى، تهران، پيام عدالت، چاپ پنجم، 1387.]
+# [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/10966 «ترجمه الحقائق»، نوشته ملا محسن فيض كاشانى، ترجمه محمد بن مرتضى كاشانى، تصحيح و تحقيق عبدالله غفرانى، تهران، مدرسه عالى شهيد مطهرى، چاپ اول، 1387].
-- «اخلاق حسنه»، نوشته [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملامحسن فيض كاشانى]]، ترجمه محمدباقر ساعدى، تهران، پيام عدالت، چاپ پنجم، 1387.
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
-- «ترجمه الحقائق»، نوشته [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملا محسن فيض كاشانى]]، ترجمه محمد بن مرتضى كاشانى، تصحيح و تحقيق عبدالله غفرانى، تهران، مدرسه عالى شهيد مطهرى، چاپ اول، 1387.
-== وابسته‌ها ==
-{{وابسته‌ها}}
 [[ترجمة الحقائق]]
 [[اخلاق حسنه]]
-== پیوندها ==
 [[رده:کتاب‌شناسی]]