السنن الكبری (نسائی): تفاوت میان نسخه‌ها

السنن الکبری
السنن الکبری
پدیدآوران	شمس‌الدین، احمد (گردآورنده) بنداری، عبدالغفار سلیمان (محقق) نسائی، احمد بن علی (نویسنده) حسن، سید کسروی (محقق)
عنوان‌های دیگر	کتاب السنن الکبری
ناشر	دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون
مکان نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	1411 ق یا 1991 م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	7
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۲۴

با المجتبی من السنن (المشهور بسنن النسائی) اشتباه نشود.

برای دیگر کاربردها، سنن (ابهام‌زدایی) را ببینید.

برای دیگر کاربردها، السنن الكبری (ابهام‌زدایی) را ببینید.

السنن الکبرى، اثر احمد بن على نسائى (215ق-303ق)، کتابى حدیثى به زبان عربى است که توسط حسن سید کسروى و عبدالغفار سلیمان بندارى، مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.

با توجه به اینکه «المجتبى من السنن»، خلاصه‌اى است از «السنن الکبرى» و کتاب‌شناسى آن به‌صورت کامل انجام شده است، لذا در این مقاله به برخى از ویژگى‌هاى «السنن الکبرى» و اختلاف آن با «المجتبى» ارائه مى‌شود.

نسایى در روزگارى مى‌زیست که پس از جامع‌نویسى، گروهى از محدثان به سنن‌نویسى (نگارش احادیث فقهى) روى آورده بودند؛ چنان‌که پیش از او ابوداود کتاب سنن خود را نگاشت. او نخست کتاب «السنن الکبرى» را با ایده گردآورى روایات نبوى و در زمینه احکام، آداب و سنن تدوین نمود؛ این کتاب داراى دوازده هزار روایت است، آنگاه آنان را به امیر رمله عرضه داشت. امیر رمله از او پرسید «آیا همه روایات سنن صحیح است؟ نسایى پاسخ داد: در این کتاب احادیث صحیح، حسن و روایاتى نزدیک به آنها را گرد آورده‌ام» و از نسایى خواست تا تنها احادیث صحیح آن را جدا ساخته و در کتابى گرد آورد. بدین ترتیب کتاب سنن که نام اصلى آن «السنن المجتبى» است و جزو صحاح سته بشمار مى‌رود، شکل گرفت. به «السنن المجتبى»، سنن صغیر نیز مى‌گویند. کتاب «السنن الکبرى» از طریق ابن حیوة بن احمر و ابن قاسم و سنن صغیر از طریق ابن سنى نقل شده است.^[۱]

تفاوت‌هاى ذیل را میان سنن کبرى و سنن صغیر برشمرده‌اند:

21 کتاب (فصل) از سنن کبرى در سنن مجتبى نیامده است؛
در سنن کبرى، طرق و متابعات احادیث انعکاس یافته است؛
در سنن کبرى سند و متن کامل روایات و اختلافات سندى و متنى آنها ذکر شده است؛
برخى از شرح‌ها و توضیحات پیرامون روایات که در سنن مجتبى آمده در سنن کبرى نیامده است؛
شمارى از احادیث سنن مجتبى در سنن کبرى ذکر نشده است.^[۲]

ویژگى‌هاى سنن نسایى

شیوه نسایى در سرتاسر کتاب جز در مواردى اندک، چنین است که پس از ذکر عنوان باب، روایات هر باب را با عبارت: «أخبرنا» یا «أخبرنی» و ذکر اسناد منعکس مى‌سازد و در مواردى محدود درباره ضعف سندى یا متنى آنها سخن مى‌گوید.^[۳]

گاه نیز نسایى بسان یک فقیه، راهکارهاى عملى خارج از چهارچوب روایات را متعرض شده است؛ چنان‌که در کتاب مزارعه، چگونگى تنظیم مزارعه‌نامه را آورده و در باب مکاتبه و تدبیر غلامان و کنیزان نیز این کار را انجام داده است.^[۴]

حافظ ابوالفضل بن طاهر مى‌گوید: احادیث کتاب سنن ابن داود و سنن نسایى بر سه قسم است:

احادیث صحیحى که در صحیحین آمده است؛
احادیث صحیح با شرط بخارى و مسلم؛
احادیثى که قطع به صحت آنها ندارند، اما مورد احتجاج همگان است».^[۵]

در ابتداى کتاب، مقدمه محقق، مشتمل بر جایگاه کتاب، فرق السنن الکبرى و المجتبى من السنن، اقوال علما درباره کتاب، نسخى که در تحقیق کتاب مورد استفاده قرار گرفته است، زندگى‌نامه مؤلف و چندین تصویر از نسخ خطى که در تحقیق مورد استفاده قرار گرفته، آمده است. در پایان هر جلد نیز فهرست محتویات کتاب آمده است.

پاورقى‌هاى کتاب به بررسى سند احادیث متن اختصاص یافته است؛ علاوه بر آن محققین در پاورقى‌ها از رموزى استفاده کرده‌اند که توضیح آن‌ها در ابتداى کتاب آمده است. این رموز و توضیح آن‌ها چنین است:

غ: المغربیة؛

ز أو ص: الأزهریة؛

ت: الترکیة؛

ش: تحفة الأشراف؛

س: السنن الصغرى؛

ج: الجامعیة الإسلامیة.^[۶]

پانویس

منابع مقاله

وابسته‌ها

المجتبی من السنن (المشهور بسنن النسائی)

السنن (شافعی)

مسند ابن أبي‌شيبة

الطب

[1] نصیرى، على، ص288

[2] همان، ص288 و 289

[3] ر.ک: همان، ص290

[4] همان، ص291

[5] همان، ص289

[6] ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص57

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+{{جعبه اطلاعات کتاب
-[[پرونده:NUR20842J1.jpg|بندانگشتی|السنن الکبری]]
+| تصویر =NUR20842J1.jpg
-{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
+| عنوان =السنن الکبری
-|+ |
+| عنوان‌های دیگر =کتاب السنن الکبری
-|-
+| پدیدآوران =
-! نام کتاب!! data-type='bookName'|السنن الکبری
+[[شمس‌الدین، احمد]] (گردآورنده)
-|-
-|نام های دیگر کتاب
-|data-type='otherBookNames'|کتاب السنن الکبری
-|-
-|پدیدآورندگان
-|data-type='authors'|[[شمس‌الدین، احمد]] (گردآورنده)
-[[بنداری، عبد الغفار سلیمان]] (محقق)
+[[بنداری، عبدالغفار سلیمان]] (محقق)
-[[نسائی، احمد بن علی]] (نويسنده)
+[[نسائی، احمد بن علی]] (نویسنده)
 [[حسن، سید کسروی]] (محقق)
-|-
+| زبان =عربی
-|زبان
+| کد کنگره =
-|data-type='language'|عربی
+| موضوع =
-|-
-|کد کنگره
-|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|
-|-
-|موضوع
-|data-type='subject'|
-|-
-|ناشر
-|data-type='publisher'|دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
-|-
-|مکان نشر
-|data-type='publishPlace'|بیروت - لبنان
-|-
-|سال نشر
-|data-type='publishYear'| 1411 هـ.ق یا 1991 م
-|-class='articleCode'
-|کد اتوماسیون
-|data-type='automationCode'|20842
-|}
-</div>
+| ناشر =
+دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون
+| مکان نشر =بیروت - لبنان
+| سال نشر = 1411 ق یا 1991 م
-«السنن الكبرى»، اثر احمد بن على نسائى (215ق-303ق)، كتابى حديثى به زبان عربى است كه توسط حسن سيد كسروى و عبدالغفار سليمان بندارى، مورد تحقيق قرار گرفته و منتشر شده است.
+| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE20842AUTOMATIONCODE
+| چاپ =1
+| تعداد جلد =7
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =20842
+| کتابخوان همراه نور =20842
+| کد پدیدآور =
-با توجه به اينكه «المجتبى من السنن»، خلاصه‌اى است از «السنن الكبرى» و كتاب‌شناسى آن به‌صورت كامل انجام شده است، لذا در اين مقاله به برخى از ويژگى‌هاى «السنن الكبرى» و اختلاف آن با «المجتبى» ارائه مى‌شود.
+| پس از =
+| پیش از =
+}}
+{{اشتباه نشود| المجتبی من السنن (المشهور بسنن النسائی)}}
+{{کاربردهای دیگر|سنن (ابهام‌زدایی)}}
+{{کاربردهای دیگر|السنن الكبری (ابهام‌زدایی)}}
+'''السنن الکبرى'''، اثر [[احمد بن على نسائى]] (215ق-303ق)، کتابى حدیثى به زبان عربى است که توسط [[حسن سید کسروى]] و [[عبدالغفار سلیمان بندارى]]، مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.
-نسايى در روزگارى مى‌زيست كه پس از جامع‌نويسى، گروهى از محدثان به سنن‌نويسى (نگارش احاديث فقهى) روى آورده بودند؛ چنان‌كه پيش از او ابوداود كتاب سنن خود را نگاشت. او نخست كتاب «السنن الكبرى» را با ايده گردآورى روايات نبوى و در زمينه احكام، آداب و سنن تدوين نمود؛ اين كتاب داراى دوازده هزار روايت است، آنگاه آنان را به امير رمله عرضه داشت. امير رمله از او پرسيد «آيا همه روايات سنن صحيح است؟ نسايى پاسخ داد: در اين كتاب احاديث صحيح، حسن و رواياتى نزديك به آنها را گرد آورده‌ام» و از نسايى خواست تا تنها احاديث صحيح آن را جدا ساخته و در كتابى گرد آورد. بدين ترتيب كتاب سنن كه نام اصلى آن «السنن المجتبى» است و جزو صحاح سته بشمار مى‌رود، شكل گرفت. به «السنن المجتبى»، سنن صغير نيز مى‌گويند. كتاب «السنن الكبرى» از طريق ابن حيوة بن احمر و ابن قاسم و سنن صغير از طريق ابن سنى نقل شده است (نصيرى، على، ص288).
+با توجه به اینکه «[[المجتبى من السنن]]»، خلاصه‌اى است از «السنن الکبرى» و کتاب‌شناسى آن به‌صورت کامل انجام شده است، لذا در این مقاله به برخى از ویژگى‌هاى «السنن الکبرى» و اختلاف آن با «المجتبى» ارائه مى‌شود.
-تفاوت‌هاى ذيل را ميان سنن كبرى و سنن صغير برشمرده‌اند:
+[[نسائی، احمد بن علی|نسایى]] در روزگارى مى‌زیست که پس از جامع‌نویسى، گروهى از محدثان به سنن‌نویسى (نگارش احادیث فقهى) روى آورده بودند؛ چنان‌که پیش از او [[ابوداود، سلیمان بن اشعث|ابوداود]] کتاب [[سنن أبي‌داود|سنن]] خود را نگاشت. او نخست کتاب «السنن الکبرى» را با ایده گردآورى روایات نبوى و در زمینه احکام، آداب و سنن تدوین نمود؛ این کتاب داراى دوازده هزار روایت است، آنگاه آنان را به امیر رمله عرضه داشت. امیر رمله از او پرسید «آیا همه روایات سنن صحیح است؟ [[نسائی، احمد بن علی|نسایى]] پاسخ داد: در این کتاب احادیث صحیح، حسن و روایاتى نزدیک به آنها را گرد آورده‌ام» و از [[نسائی، احمد بن علی|نسایى]] خواست تا تنها احادیث صحیح آن را جدا ساخته و در کتابى گرد آورد. بدین ترتیب کتاب سنن که نام اصلى آن «[[المجتبی من السنن (المشهور بسنن النسائی)|السنن المجتبى]]» است و جزو صحاح سته بشمار مى‌رود، شکل گرفت. به «[[المجتبی من السنن (المشهور بسنن النسائی)|السنن المجتبى]]»، سنن صغیر نیز مى‌گویند. کتاب «السنن الکبرى» از طریق ابن حیوة بن احمر و ابن قاسم و سنن صغیر از طریق ابن سنى نقل شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/288 نصیرى، على، ص288]</ref>
-. 21 كتاب (فصل) از سنن كبرى در سنن مجتبى نيامده است؛
+تفاوت‌هاى ذیل را میان سنن کبرى و [[المجتبی من السنن (المشهور بسنن النسائی)|سنن صغیر]] برشمرده‌اند:
+# 21 کتاب (فصل) از سنن کبرى در سنن مجتبى نیامده است؛
+# در سنن کبرى، طرق و متابعات احادیث انعکاس یافته است؛
+# در سنن کبرى سند و متن کامل روایات و اختلافات سندى و متنى آنها ذکر شده است؛
+# برخى از شرح‌ها و توضیحات پیرامون روایات که در سنن مجتبى آمده در سنن کبرى نیامده است؛
+# شمارى از احادیث سنن مجتبى در سنن کبرى ذکر نشده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/288 همان، ص288 و 289]</ref>
-. در سنن كبرى، طرق و متابعات احاديث انعكاس يافته است؛
+== ویژگى‌هاى سنن نسایى==
-. در سنن كبرى سند و متن كامل روايات و اختلافات سندى و متنى آنها ذكر شده است؛
-. برخى از شرح‌ها و توضيحات پيرامون روايات كه در سنن مجتبى آمده در سنن كبرى نيامده است؛
+شیوه [[نسائی، احمد بن علی|نسایى]] در سرتاسر کتاب جز در مواردى اندک، چنین است که پس از ذکر عنوان باب، روایات هر باب را با عبارت: «أخبرنا» یا «أخبرنی» و ذکر اسناد منعکس مى‌سازد و در مواردى محدود درباره ضعف سندى یا متنى آنها سخن مى‌گوید.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/290 ر.ک: همان، ص290]</ref>
-. شمارى از احاديث سنن مجتبى در سنن كبرى ذكر نشده است (همان، ص288 و 289).
+گاه نیز [[نسائی، احمد بن علی|نسایى]] بسان یک فقیه، راهکارهاى عملى خارج از چهارچوب روایات را متعرض شده است؛ چنان‌که در کتاب مزارعه، چگونگى تنظیم مزارعه‌نامه را آورده و در باب مکاتبه و تدبیر غلامان و کنیزان نیز این کار را انجام داده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/291 همان، ص291]</ref>
-== ويژگى‌هاى سنن نسايى: ==
+[[حافظ ابوالفضل بن طاهر]] مى‌گوید: احادیث کتاب سنن ابن داود و سنن نسایى بر سه قسم است:
+# احادیث صحیحى که در صحیحین آمده است؛
+# احادیث صحیح با شرط بخارى و مسلم؛
+# احادیثى که قطع به صحت آنها ندارند، اما مورد احتجاج همگان است».<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/289 همان، ص289]</ref>
+در ابتداى کتاب، مقدمه محقق، مشتمل بر جایگاه کتاب، فرق السنن الکبرى و [[المجتبی من السنن (المشهور بسنن النسائی)|المجتبى من السنن]]، اقوال علما درباره کتاب، نسخى که در تحقیق کتاب مورد استفاده قرار گرفته است، زندگى‌نامه مؤلف و چندین تصویر از نسخ خطى که در تحقیق مورد استفاده قرار گرفته، آمده است. در پایان هر جلد نیز فهرست محتویات کتاب آمده است.
+پاورقى‌هاى کتاب به بررسى سند احادیث متن اختصاص یافته است؛ علاوه بر آن محققین در پاورقى‌ها از رموزى استفاده کرده‌اند که توضیح آن‌ها در ابتداى کتاب آمده است. این رموز و توضیح آن‌ها چنین است:
-شيوه نسايى در سرتاسر كتاب جز در مواردى اندك، چنين است كه پس از ذكر عنوان باب، روايات هر باب را با عبارت: «أخبرنا» يا «أخبرني» و ذكر اسناد منعكس مى‌سازد و در مواردى محدود درباره ضعف سندى يا متنى آنها سخن مى‌گويد (ر.ك: همان، ص290).
+غ: المغربیة؛
-گاه نيز نسايى بسان يك فقيه، راهكارهاى عملى خارج از چهارچوب روايات را متعرض شده است؛ چنان‌كه در كتاب مزارعه، چگونگى تنظيم مزارعه‌نامه را آورده و در باب مكاتبه و تدبير غلامان و كنيزان نيز اين كار را انجام داده است (همان، ص291).
+ز أو ص: الأزهریة؛
-حافظ ابوالفضل بن طاهر مى‌گويد: احاديث كتاب سنن ابن داود و سنن نسايى بر سه قسم است:
+ت: الترکیة؛
-. احاديث صحيحى كه در صحيحين آمده است؛
+ش: تحفة الأشراف؛
-. احاديث صحيح با شرط بخارى و مسلم؛
+س: السنن الصغرى؛
-. احاديثى كه قطع به صحت آنها ندارند، اما مورد احتجاج همگان است» (همان، ص289).
+ج: الجامعیة الإسلامیة.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/25583/1/57 ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص57]</ref>
-در ابتداى كتاب، مقدمه محقق، مشتمل بر جايگاه كتاب، فرق السنن الكبرى و المجتبى من السنن، اقوال علما درباره كتاب، نسخى كه در تحقيق كتاب مورد استفاده قرار گرفته است، زندگى‌نامه مؤلف و چندين تصوير از نسخ خطى كه در تحقيق مورد استفاده قرار گرفته، آمده است. در پايان هر جلد نيز فهرست محتويات كتاب آمده است.
+==پانویس==
+<references/>
-پاورقى‌هاى كتاب به بررسى سند احاديث متن اختصاص يافته است؛ علاوه بر آن محققين در پاورقى‌ها از رموزى استفاده كرده‌اند كه توضيح آن‌ها در ابتداى كتاب آمده است. اين رموز و توضيح آن‌ها چنين است:
+==منابع مقاله==
+# مقدمه کتاب.
+# [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778 نصیرى، على، «آشنایى با جوامع حدیثى شیعه و اهل سنت»، انتشارات جامعة المصطفى العالمیة، قم، چاپ دوم، 1388ش.]
-غ: المغربية؛
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
-ز أو ص: الأزهرية؛
+[[سنن أبي‌داود]]
-ت: التركية؛
+[[سنن ابن ماجة]]
-ش: تحفة الأشراف؛
+[[سنن سعيد بن منصور]]
-س: السنن الصغرى؛
+[[مسند الإمام الشافعي]]
-ج: الجامعية الإسلامية (ر.ك: مقدمه كتاب، ج1، ص57).
+[[المجتبی من السنن (المشهور بسنن النسائی)]]
-== منابع مقاله ==
+[[السنن (شافعی)]]
+[[مسند ابن أبي‌شيبة]]
-. مقدمه كتاب.
+[[الطب]]
-. نصيرى، على، «آشنايى با جوامع حديثى شيعه و اهل سنت»، انتشارات جامعة المصطفى العالمية، قم، چاپ دوم، 1388ش.
-== پیوندها ==
 [[رده:کتاب‌شناسی]]