المبين في اصطلاحات الحكماء و المتكلمين: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف')
جز (جایگزینی متن - 'اصطلاحات (ابهام زدایی)' به 'اصطلاحات (ابهام‌زدایی)')
 
(۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR01888J1.jpg|بندانگشتی|المبین فی اصطلاحات الحکماء و المتکلمین]]
| تصویر =NUR01888J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =المبین في اصطلاحات الحکماء و المتکلمین
|+ |
| پدیدآوران =  
|-
[[اعسم، عبدالامیر]] (تصحيح و تعليق)
! نام کتاب!! data-type='bookName'|المبین فی اصطلاحات الحکماء و المتکلمین
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[اعسم، عبدالامیر]] (تصحيح و تعليق)


[[آمدی، علی بن محمد]] (نويسنده)
[[آمدی، علی بن محمد]] (نویسنده)
|-
| زبان =عربی
|زبان  
| کد کنگره =
|data-type='language'|عربی
| ناشر =  
|-
الهیئة المصریة العامة للکتاب
|کد کنگره  
| مکان نشر =قاهره - مصر
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|
| سال نشر = 1989 م
|-
|موضوع
|data-type='subject'|
|-
|ناشر
|data-type='publisher'|الهیئة المصریة العامة للکتاب
|-
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|قاهره - مصر
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1989 م
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE1888AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01888AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01888
| کتابخوان همراه نور =01888
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
{{کاربردهای دیگر|اصطلاحات (ابهام‌زدایی)}}
'''المبين في اصطلاحات الحكماء و المتكلمين'''، نوشته [[آمدی، علی بن محمد|على بن ابى على بن محمد بن سالم ملقب به سيف‌الدين آمدى]] (551-623 ه)، معروف به شافعى و حنبلى و نویسنده كتاب‌هاى كلامى [[أبكار الأفكار في أصول‌الدين]] و [[غاية المرام في علم الكلام]] است كه به شرح و توضيح پاره‌اى اصطلاحات كلامى و حكمى مى‌پردازد. البته قابل ذكر است كه در اين كتاب مؤلف مطابق با قواعد فن تعريف تنها به شرح الفاظ و اصطلاحات مذكور پرداخته، نه به شرح معانى الفاظ و شرح لفظ غير از شرح معناى آن است، چرا كه اولى داخل در حد و رسم منطقى است و دومى ذيل عنوان مفهوم قرار مى‌گيرد.


== معرفى اجمالى ==
احتمال مى‌رود كه آمدى اين كتاب را بنا به درخواست كسى كه به نظر مى‌رسد، از رجال حكومتى ايوبيان بوده، نگاشته باشد. چنانكه اين احتمال نيز وجود دارد كه وى اين اثر را براى ملك افضل نورالدين كه بعد از وفات صلاح‌الدين ايوبى حكومت دمشق را عهده‌دار گشت نوشته باشد. احتمال سوم اين است كه آمدى اين كتاب را براى ملك منصور، حاكم حماه تألیف كرده باشد. احتمالات ديگرى هم در اين زمينه اظهار شده است.
 
 
«المبين في إصطلاحات الحكماء و المتكلمين»، نوشته على بن ابى على بن محمد بن سالم ملقب به سيف الدين آمدى (551-623 ه)، معروف به شافعى و حنبلى و نويسنده كتاب‌هاى كلامى ابكار الافكار في اصول الدين و غاية المرام في علم الكلام است كه به شرح و توضيح پاره‌اى اصطلاحات كلامى و حكمى مى‌پردازد. البته قابل ذكر است كه در اين كتاب مؤلف مطابق با قواعد فن تعريف تنها به شرح الفاظ و اصطلاحات مذكور پرداخته، نه به شرح معانى الفاظ و شرح لفظ غير از شرح معناى آن است، چرا كه اولى داخل در حد و رسم منطقى است و دومى ذيل عنوان مفهوم قرار مى‌گيرد.


احتمال مى‌رود كه آمدى اين كتاب را بنا به درخواست كسى كه به نظر مى‌رسد، از رجال حكومتى ايوبيان بوده، نگاشته باشد. چنانكه اين احتمال نيز وجود دارد كه وى اين اثر را براى ملك افضل نورالدين كه بعد از وفات صلاح‌الدين ايوبى حكومت دمشق را عهده‌دار گشت نوشته باشد. احتمال سوم اين است كه آمدى اين كتاب را براى ملك منصور، حاكم حماه تألیف كرده باشد. احتمالات ديگرى هم در اين زمينه اظهار شده است.
قابل توجه این که این کتاب در بخش ملحقات کتاب المصطلح الفلسفي عند العرب نوشته [[اعسم، عبدالامیر|عبدالامیر اعسم]] آمده است.


== ساختار و گزارش محتوا ==
== ساختار و گزارش محتوا ==


المبين داراى دو فصل است:
المبين داراى دو فصل است:
خط ۵۹: خط ۴۲:


== نسخه شناسى ==
== نسخه شناسى ==
 
# نسخه خطى كه با عنوان آن المبين في شرح الفاظ الحكماء و المتكلمين در تونس، به شماره 8182 Mss موجود است.
 
# نسخه خطى كه با عنوان المبين في شرح معاني‌الحكماء و المتكلمين در دمشق، به شماره 9199 عمومى موجود است.
1- نسخه خطى كه با عنوان آن المبين في شرح الفاظ الحكماء و المتكلمين در تونس، به شماره 8182 Mss موجود است.
# نسخه خطى با عنوان المبين في شرح معاني‌الفاظ الحكماء و المتكلمين كه در كتابخانه علي اميري استانبول تركيه به شماره 1209 نگهدارى مى‌شود.
 
2- نسخه خطى كه با عنوان المبين في شرح معاني الحكماء و المتكلمين در دمشق، به شماره 9199 عمومى موجود است.
 
3- نسخه خطى با عنوان المبين في شرح معاني الفاظ الحكماء و المتكلمين كه در كتابخانه علي اميري استانبول تركيه به شماره 1209 نگهدارى مى‌شود.
 
نسخه حاضر در برنامه با تحقيق در قطع با جلد در 388 صفحه براى بار در سال توسط انتشارات منتشر شده است.
نسخه حاضر در برنامه با تحقيق در قطع با جلد در 388 صفحه براى بار در سال توسط انتشارات منتشر شده است.


== منابع مقاله ==
==منابع مقاله==
 
# مقدمه محقق.
 
# نورى، محمد، فهرست‌واره فرهنگ‌هاى اصطلاحات فلسفه و كلام در حوزه اسلامى، نامه مفيد، 1377، شماره 15.
1- مقدمه محقق.
{{فرهنگ اصطلاحات}}
 
2- نورى، محمد، فهرست‌واره فرهنگ‌هاى اصطلاحات فلسفه و كلام در حوزه اسلامى، نامه مفيد، 1377، شماره 15.
 
 
== پیوندها ==


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۶

المبين في اصطلاحات الحكماء و المتكلمين، نوشته على بن ابى على بن محمد بن سالم ملقب به سيف‌الدين آمدى (551-623 ه)، معروف به شافعى و حنبلى و نویسنده كتاب‌هاى كلامى أبكار الأفكار في أصول‌الدين و غاية المرام في علم الكلام است كه به شرح و توضيح پاره‌اى اصطلاحات كلامى و حكمى مى‌پردازد. البته قابل ذكر است كه در اين كتاب مؤلف مطابق با قواعد فن تعريف تنها به شرح الفاظ و اصطلاحات مذكور پرداخته، نه به شرح معانى الفاظ و شرح لفظ غير از شرح معناى آن است، چرا كه اولى داخل در حد و رسم منطقى است و دومى ذيل عنوان مفهوم قرار مى‌گيرد.

المبین في اصطلاحات الحکماء و المتکلمین
المبين في اصطلاحات الحكماء و المتكلمين
پدیدآوراناعسم، عبدالامیر (تصحيح و تعليق) آمدی، علی بن محمد (نویسنده)
ناشرالهیئة المصریة العامة للکتاب
مکان نشرقاهره - مصر
سال نشر1989 م
چاپ2
زبانعربی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

احتمال مى‌رود كه آمدى اين كتاب را بنا به درخواست كسى كه به نظر مى‌رسد، از رجال حكومتى ايوبيان بوده، نگاشته باشد. چنانكه اين احتمال نيز وجود دارد كه وى اين اثر را براى ملك افضل نورالدين كه بعد از وفات صلاح‌الدين ايوبى حكومت دمشق را عهده‌دار گشت نوشته باشد. احتمال سوم اين است كه آمدى اين كتاب را براى ملك منصور، حاكم حماه تألیف كرده باشد. احتمالات ديگرى هم در اين زمينه اظهار شده است.

قابل توجه این که این کتاب در بخش ملحقات کتاب المصطلح الفلسفي عند العرب نوشته عبدالامیر اعسم آمده است.

ساختار و گزارش محتوا

المبين داراى دو فصل است:

فصل اول فهرستى از اصطلاحات منطقى، كلامى و حكمى مشهور بدون توضيح و شرح آنهاست. برخى از اين اصطلاحات عبارت است از:

تصور، تصديق، مطابقة، تضمن، التزام، مفرد، مركّب، كلّيّ، جزئيّ، ذاتيّ، عرضيّ، جنس، نوع، فصل، خاصّة، عرض عام، حدّ: حقيقي، رسمي، قضيه، تناقض، تعاكس؛ قياس، اقتران، استثناء، استقراء، تمثيل، طبع، طبيعه، حركه، سكون، سرعه، بطء مكان، حيّز، خلاء، زمان، جهة، عالم، فلك، كون، فساد، عقل، روح؛ جوهر، علم، قدره، اراده، كلام، حياه و...

فصل دوم به شرح و توضيح واژه‌هاى مذكور اختصاص يافته است. مؤلف در اين فصل به شرح فلسفى دقيق اين واژه‌ها بر اساس نظريه تعريف سينوى پرداخته كه طبق آن شرح الفاظ و اصطلاحات از دايره تعريف به حد و رسم خارج نمى‌شود.

تقسيمات لفظى كه مؤلف در چينش مصطلحات اين كتاب در نظر گرفته، همان تقسيمات مشايى معروف است كه در آثار ارسطويى مشاهده مى‌شود.

نسخه شناسى

  1. نسخه خطى كه با عنوان آن المبين في شرح الفاظ الحكماء و المتكلمين در تونس، به شماره 8182 Mss موجود است.
  2. نسخه خطى كه با عنوان المبين في شرح معاني‌الحكماء و المتكلمين در دمشق، به شماره 9199 عمومى موجود است.
  3. نسخه خطى با عنوان المبين في شرح معاني‌الفاظ الحكماء و المتكلمين كه در كتابخانه علي اميري استانبول تركيه به شماره 1209 نگهدارى مى‌شود.

نسخه حاضر در برنامه با تحقيق در قطع با جلد در 388 صفحه براى بار در سال توسط انتشارات منتشر شده است.

منابع مقاله

  1. مقدمه محقق.
  2. نورى، محمد، فهرست‌واره فرهنگ‌هاى اصطلاحات فلسفه و كلام در حوزه اسلامى، نامه مفيد، 1377، شماره 15.