آقسرایی، محمود بن محمد: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '= ' به '=') |
||
(۴۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR04933.jpg|بندانگشتی| | [[پرونده:NUR04933.jpg|بندانگشتی|آقسرایی، محمود بن محمد]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |آقسرایی، محمود بن محمد | ||
|- | |- | ||
| | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | آقسرایی، کریمالدین محمود | ||
Aqsara'i | |||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |محمد | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |سده 7 و 8 | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" | | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |773 ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" | | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[تاریخ سلاجقه، یا، مسامرة الاخبار و مسایرة الاخیار]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE04933AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''آقْسَرايى، خواجه كريمالدين محمود بن محمد''' (متوفای میان 723 و 733ق1323/ و 1333م)، مورخ، منشى و دولتمرد عهد سلجوقيانِ روم در سده 7 و 8ق13/ و 14م. پزشک ایرانی، عنوان آق سرایی به خاطر مهاجرت او به آقسرای ترکیه به وی داده شده است | |||
==زندگینامه == | |||
از نسب و تاريخ درگذشت و زادگاه وى و نيز از مناصبى كه در نزد سلجوقيان داشته است، اطلاعات دقيقى در دست نيست. عثمان توران مصحح کتاب مسامره الأخبار و مسايره الأخيار، تنها تأليف آق سرايى، بر پايه مطالعه متن آن پژوهشهایى كرده و بر نكاتى دست يافته است. وى در مقدّمهاى كه بر این کتاب نوشته چنين مىگوید: عنوان «آق سرايى» نشان مىدهد كه وى به خاندانى از «آق سرا» (ناحيه) منسوب است و چنانكه خود در آغاز فصل چهارم کتاب در ذكر وقايع پس از مرگ غياثالدين كيخسرو دوم (متوفای 644ق1246/م) مىنویسد، در ديوان سلجوقيان روم خدمت مىكرده و در این هنگام 20 يا 25 سال داشته است. از اينرو مىتوان گفت كه در نيمه نخست سده 7ق13/م زاده شده است. از سوى ديگر، رویدادهایى كه وى در مسامره الاخبار آورده، نشان مىدهد كه دست كم 47 سال از زندگى خود (675-723ق1476/-1323م) را در خدمت سلجوقيان گذرانده است. | |||
با توجّه به تاريخ قاضىاحمد نقدهاى استنباط مىشود، آقسرايى در 733ق133/م زنده نبوده است. از اينرو مسلّماً مرگ او میان سالهاى 723 و 733ق1323/ و 1333م روى داده است. | |||
آقسرايى شاهد شورشهاى بسيارى بود كه بر ضد ايلخانان روم اتفاق افتاده است. یکى از آنها شورش خطیر اوغلو به سال 675ق1276/م بوده و علىرغم آنكه آقسرايى چندى از روى اجبار در ديوان وى خدمت كرده، توانسته است از آن آشوب جان سالم به در برد. نيز شورش قرامانها و شورش بالتو بر ضدغازانخان در 696ق1297/م از آن جمله بوده است. از میان امیران، كسى كه آقسرايى خدمات مهمى به او كرده و در همه مراحل با وى همكارى داشته، مجيرالدين امیرشاه بوده است. این امیر از سوى غياثالدين مسعود سلجوقى (حكومت: 681-702ق1282/-1303م) به نيابت سلطنت تعيين شده و از توجه ايلخان برخوردار بود. كريمالدين تا هنگامى كه مجيرالدين منصب و مقام خود را داشت، در همه مراحل ملازم خدمت او بود، و به مصائب و سختىهایى كه در ملازمت وى متحمل شده در کتابش اشاره كرده است. آقسرايى پس از مرگ مجيرالدين (701ق1302/م) چند سالى سرپرستى اوقاف سلجوقيان را بر عهده داشت و سپس به كوتوالى آقسراى تعيين شد. او همچون بزرگان زمان خود ثروت انبوه داشته و چنانكه از نوشته خودش (ص 306) برمىآيد، قلعه سالمه ملك او بوده است. | |||
==منابع مقاله== | |||
[http://lib.eshia.ir/23022/1/312 دانشنامه بزرگ اسلامی نویسنده: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی جلد: 1 صفحه: 312] | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[تاریخ سلاجقه، یا، مسامرة الاخبار و مسایرة الاخیار]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] |
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۱
نام | آقسرایی، محمود بن محمد |
---|---|
نامهای دیگر | آقسرایی، کریمالدین محمود
Aqsara'i |
نام پدر | محمد |
متولد | سده 7 و 8 |
محل تولد | |
رحلت | 773 ق |
اساتید | |
برخی آثار | تاریخ سلاجقه، یا، مسامرة الاخبار و مسایرة الاخیار |
کد مؤلف | AUTHORCODE04933AUTHORCODE |
آقْسَرايى، خواجه كريمالدين محمود بن محمد (متوفای میان 723 و 733ق1323/ و 1333م)، مورخ، منشى و دولتمرد عهد سلجوقيانِ روم در سده 7 و 8ق13/ و 14م. پزشک ایرانی، عنوان آق سرایی به خاطر مهاجرت او به آقسرای ترکیه به وی داده شده است
زندگینامه
از نسب و تاريخ درگذشت و زادگاه وى و نيز از مناصبى كه در نزد سلجوقيان داشته است، اطلاعات دقيقى در دست نيست. عثمان توران مصحح کتاب مسامره الأخبار و مسايره الأخيار، تنها تأليف آق سرايى، بر پايه مطالعه متن آن پژوهشهایى كرده و بر نكاتى دست يافته است. وى در مقدّمهاى كه بر این کتاب نوشته چنين مىگوید: عنوان «آق سرايى» نشان مىدهد كه وى به خاندانى از «آق سرا» (ناحيه) منسوب است و چنانكه خود در آغاز فصل چهارم کتاب در ذكر وقايع پس از مرگ غياثالدين كيخسرو دوم (متوفای 644ق1246/م) مىنویسد، در ديوان سلجوقيان روم خدمت مىكرده و در این هنگام 20 يا 25 سال داشته است. از اينرو مىتوان گفت كه در نيمه نخست سده 7ق13/م زاده شده است. از سوى ديگر، رویدادهایى كه وى در مسامره الاخبار آورده، نشان مىدهد كه دست كم 47 سال از زندگى خود (675-723ق1476/-1323م) را در خدمت سلجوقيان گذرانده است. با توجّه به تاريخ قاضىاحمد نقدهاى استنباط مىشود، آقسرايى در 733ق133/م زنده نبوده است. از اينرو مسلّماً مرگ او میان سالهاى 723 و 733ق1323/ و 1333م روى داده است. آقسرايى شاهد شورشهاى بسيارى بود كه بر ضد ايلخانان روم اتفاق افتاده است. یکى از آنها شورش خطیر اوغلو به سال 675ق1276/م بوده و علىرغم آنكه آقسرايى چندى از روى اجبار در ديوان وى خدمت كرده، توانسته است از آن آشوب جان سالم به در برد. نيز شورش قرامانها و شورش بالتو بر ضدغازانخان در 696ق1297/م از آن جمله بوده است. از میان امیران، كسى كه آقسرايى خدمات مهمى به او كرده و در همه مراحل با وى همكارى داشته، مجيرالدين امیرشاه بوده است. این امیر از سوى غياثالدين مسعود سلجوقى (حكومت: 681-702ق1282/-1303م) به نيابت سلطنت تعيين شده و از توجه ايلخان برخوردار بود. كريمالدين تا هنگامى كه مجيرالدين منصب و مقام خود را داشت، در همه مراحل ملازم خدمت او بود، و به مصائب و سختىهایى كه در ملازمت وى متحمل شده در کتابش اشاره كرده است. آقسرايى پس از مرگ مجيرالدين (701ق1302/م) چند سالى سرپرستى اوقاف سلجوقيان را بر عهده داشت و سپس به كوتوالى آقسراى تعيين شد. او همچون بزرگان زمان خود ثروت انبوه داشته و چنانكه از نوشته خودش (ص 306) برمىآيد، قلعه سالمه ملك او بوده است.
منابع مقاله
دانشنامه بزرگ اسلامی نویسنده: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی جلد: 1 صفحه: 312