جامع التواریخ (تاریخ ایران و اسلام): تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'جامع التواریخ (ابهام زدایی)' به 'جامع التواریخ (ابهام‌زدایی)') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
| (۲۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR35809J1.jpg | |||
| عنوان =جامع التواريخ (تاريخ ايران و اسلام) | |||
| عنوان‌های دیگر = | |||
| پدیدآوران = | |||
[[رشیدالدین فضل‌الله]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[روشن، محمد]] (مصحح) | [[روشن، محمد]] (مصحح) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =DSR 1029 /ج22 ر9* | ||
| موضوع = | |||
اسلام - تاريخ | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
ايران - تاريخ | ايران - تاريخ | ||
نثر | نثر فارسی - قرن 7ق. | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | مرکز پژوهشی ميراث مکتوب | ||
| مکان نشر =ايران - تهران | |||
| سال نشر =1392ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE35809AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| شابک =978-600-203-067-2 | |||
| تعداد جلد =3 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =35809 | |||
| کتابخوان همراه نور =35809 | |||
| کد پدیدآور = | |||
== | | پس از = | ||
'''جامع التواریخ (تاریخ ایران و اسلام)'''، اثر فارسی [[رشیدالدین فضل‌الله|رشیدالدین | | پیش از = | ||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر| جامع التواریخ (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''جامع التواریخ (تاریخ ایران و اسلام)'''، اثر فارسی [[رشیدالدین فضل‌الله|رشیدالدین فضل‌الله همدانی]] (متوفی 718ق) طبیب، مورخ و دیوان سالار و وزیر سلسله ایلخانیان می‌باشد. البته این اثر تألیف مستقیم خود او نیست، بلکه توسط گروهی از محققان و مترجمان و زیر نظر وی آماده شده است. | |||
این اثر، توسط [[روشن، محمد|محمد روشن]] ، تصحیح شده است. | این اثر، توسط [[روشن، محمد|محمد روشن]]، تصحیح شده است. | ||
این کتاب، از | این کتاب، از مهم‌ترین منابع تاریخ ایران و جهان به زبان فارسی است که از اهمیت و ارزشی یگانه برخوردار است؛ چنان که برخی دانشمندان آن را «تاریخ کبیر» و اثری «عدیم النظیر»، «یکی از اعاظم کتب تاریخی»، «دائرةالمعارف بزرگ تاریخی که هیچ یک از ملت‌های آسیایی و اروپایی نظیر آن را در قرون وسطی نداشته‌اند» یا آن را اثری خوانده‌اند که نویسنده آن به عنوان «نخستین تاریخ نویس جهانی»، تاریخ و فرهنگ دولت‌های بزرگ و گوناگون قاره‌های آسیا و اروپا را با بی طرفی عالمانه، نخستین بار وصف کرده است.<ref>ر.ک: موسوی، مصطفی، ج17، ص348-349</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب که دربردارنده بخش تاریخ ایران و اسلام جامع التواریخ می‌باشد، در سه جلد تنظیم شده است. | کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب که دربردارنده بخش تاریخ ایران و اسلام جامع التواریخ می‌باشد، در سه جلد تنظیم شده است. | ||
جامع التواریخ به زبانی ساده و پیراسته نوشته شده است. اگرچه تأثیر برخی از منابع کتاب مانند «جهان گشای جوینی» و «سلجوق نامه» ظهیرالدین نیشابوری بر آن آشکار است، اما به ویژه بخش‌هایی از آن توسط ترکان اویغوری، از مغولی به فارسی ترجمه شده که به زبان محاوره زمان مؤلف، نزدیک است<ref>ر.ک: همان، ص350</ref> | جامع التواریخ به زبانی ساده و پیراسته نوشته شده است. اگرچه تأثیر برخی از منابع کتاب مانند «جهان گشای جوینی» و «سلجوق نامه» ظهیرالدین نیشابوری بر آن آشکار است، اما به ویژه بخش‌هایی از آن توسط ترکان اویغوری، از مغولی به فارسی ترجمه شده که به زبان محاوره زمان مؤلف، نزدیک است.<ref>ر.ک: همان، ص350</ref> | ||
بخش ایران و اسلام از جامع التواریخ بازنویسی از تاریخ نامه طبری، تاریخ آل سلجوق آن برگرفته از سلجوق نامه ظهیرالدین نیشابوری و راحة الصدور راوندی، بخش تاریخ سلاطین خوارزم آن برگرفته از «جهان گشای جوینی» و بخش سلغریان آن هم از اختصاری بس کوتاه شده از «تاریخ وصاف» است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ج1، صفحه بیست ویک</ref> | بخش ایران و اسلام از جامع التواریخ بازنویسی از تاریخ نامه طبری، تاریخ آل سلجوق آن برگرفته از سلجوق نامه ظهیرالدین نیشابوری و راحة الصدور راوندی، بخش تاریخ سلاطین خوارزم آن برگرفته از «جهان گشای جوینی» و بخش سلغریان آن هم از اختصاری بس کوتاه شده از «تاریخ وصاف» است.<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ج1، صفحه بیست ویک</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه مصحح، به موضوع و اهمیت کتاب اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، صفحه هفده - بیست وسه</ref> | در مقدمه مصحح، به موضوع و اهمیت کتاب اشاره شده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه هفده - بیست وسه</ref> | ||
مؤلف، مانند بیشتر تاریخ نویسان مسلمان چون طبری، ابن اثیر و جز اینها، از بدو خلقت و حضرت آدم(ع) آغاز کرده، سپس به انبیای بنی اسرائیل(ع) و ظهور حضرت موسی(ع) و عیسی(ع) پرداخته و هم عرض آن در جای جای کتاب، تاریخ | مؤلف، مانند بیشتر تاریخ نویسان مسلمان چون طبری، [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]] و جز اینها، از بدو خلقت و حضرت آدم(ع) آغاز کرده، سپس به انبیای بنی اسرائیل(ع) و ظهور حضرت موسی(ع) و عیسی(ع) پرداخته و هم عرض آن در جای جای کتاب، تاریخ اسطوره‌ای و واقعی ایران را تا پایان روزگار ساسانیان بر آن افزوده است. سپس به پیشینه قبایل عرب و زندگانی پیش از رسالت و ظهور پیامبر اکرم(ص) پرداخته و پس از بیان رویدادهای عصر خلفای راشدین، تاریخ خلافت بنی‌أمیه و سپس بنی‌عباس را تا پایان کار آنان در 656ق آورده است. پس از آن تاریخ خاندان‌هایی که در عصر خلفای عباسی بر بخش‌هایی از ایران فرمانروایی داشتند، چون بوییان، سامانیان، غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان را تألیف کرده است.<ref>ر.ک: موسوی، مصطفی، ج17، ص350</ref> | ||
== وضعیت کتاب == | == وضعیت کتاب == | ||
فهرست مطالب هر جلد، در ابتدای همان جلد آمده و جلد سوم به شرح نسخه بدل‌ها و نمایه آیات، اعلام، اشعار فارسی، اشعار تازی و | فهرست مطالب هر جلد، در ابتدای همان جلد آمده و جلد سوم به شرح نسخه بدل‌ها و نمایه آیات، اعلام، اشعار فارسی، اشعار تازی و واژه‌نامه اختصاص یافته است. | ||
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ج1، ص338</ref>، به توضیح برخی مطالب متن پرداخته شده است. | در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ج1، ص338</ref>، به توضیح برخی مطالب متن پرداخته شده است. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
| خط ۷۲: | خط ۶۱: | ||
#موسوی، مصطفی، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی و همکاران (چاپ دوم)، تهران، 1377. | #موسوی، مصطفی، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی و همکاران (چاپ دوم)، تهران، 1377. | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:تاریخ]] | [[رده: تاریخ]] | ||
[[رده:تاریخ ایران]] | [[رده: تاریخ ایران]] | ||
[[رده: | [[رده:سلسله‌ها، تقسیم‌بندی دوره‌ای]] | ||
[[رده: | [[رده:سلسله‌های پس از اسلام]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۱:۲۹
| جامع التواريخ (تاريخ ايران و اسلام) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رشیدالدین فضل‌الله (نویسنده) روشن، محمد (مصحح) |
| ناشر | مرکز پژوهشی ميراث مکتوب |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| سال نشر | 1392ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-600-203-067-2 |
| موضوع | اسلام - تاريخ
ايران - تاريخ نثر فارسی - قرن 7ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 3 |
| کد کنگره | DSR 1029 /ج22 ر9* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
جامع التواریخ (تاریخ ایران و اسلام)، اثر فارسی رشیدالدین فضل‌الله همدانی (متوفی 718ق) طبیب، مورخ و دیوان سالار و وزیر سلسله ایلخانیان می‌باشد. البته این اثر تألیف مستقیم خود او نیست، بلکه توسط گروهی از محققان و مترجمان و زیر نظر وی آماده شده است.
این اثر، توسط محمد روشن، تصحیح شده است. این کتاب، از مهم‌ترین منابع تاریخ ایران و جهان به زبان فارسی است که از اهمیت و ارزشی یگانه برخوردار است؛ چنان که برخی دانشمندان آن را «تاریخ کبیر» و اثری «عدیم النظیر»، «یکی از اعاظم کتب تاریخی»، «دائرةالمعارف بزرگ تاریخی که هیچ یک از ملت‌های آسیایی و اروپایی نظیر آن را در قرون وسطی نداشته‌اند» یا آن را اثری خوانده‌اند که نویسنده آن به عنوان «نخستین تاریخ نویس جهانی»، تاریخ و فرهنگ دولت‌های بزرگ و گوناگون قاره‌های آسیا و اروپا را با بی طرفی عالمانه، نخستین بار وصف کرده است.[۱]
ساختار
کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب که دربردارنده بخش تاریخ ایران و اسلام جامع التواریخ می‌باشد، در سه جلد تنظیم شده است.
جامع التواریخ به زبانی ساده و پیراسته نوشته شده است. اگرچه تأثیر برخی از منابع کتاب مانند «جهان گشای جوینی» و «سلجوق نامه» ظهیرالدین نیشابوری بر آن آشکار است، اما به ویژه بخش‌هایی از آن توسط ترکان اویغوری، از مغولی به فارسی ترجمه شده که به زبان محاوره زمان مؤلف، نزدیک است.[۲]
بخش ایران و اسلام از جامع التواریخ بازنویسی از تاریخ نامه طبری، تاریخ آل سلجوق آن برگرفته از سلجوق نامه ظهیرالدین نیشابوری و راحة الصدور راوندی، بخش تاریخ سلاطین خوارزم آن برگرفته از «جهان گشای جوینی» و بخش سلغریان آن هم از اختصاری بس کوتاه شده از «تاریخ وصاف» است.[۳]
گزارش محتوا
در مقدمه مصحح، به موضوع و اهمیت کتاب اشاره شده است.[۴]
مؤلف، مانند بیشتر تاریخ نویسان مسلمان چون طبری، ابن اثیر و جز اینها، از بدو خلقت و حضرت آدم(ع) آغاز کرده، سپس به انبیای بنی اسرائیل(ع) و ظهور حضرت موسی(ع) و عیسی(ع) پرداخته و هم عرض آن در جای جای کتاب، تاریخ اسطوره‌ای و واقعی ایران را تا پایان روزگار ساسانیان بر آن افزوده است. سپس به پیشینه قبایل عرب و زندگانی پیش از رسالت و ظهور پیامبر اکرم(ص) پرداخته و پس از بیان رویدادهای عصر خلفای راشدین، تاریخ خلافت بنی‌أمیه و سپس بنی‌عباس را تا پایان کار آنان در 656ق آورده است. پس از آن تاریخ خاندان‌هایی که در عصر خلفای عباسی بر بخش‌هایی از ایران فرمانروایی داشتند، چون بوییان، سامانیان، غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان را تألیف کرده است.[۵]
وضعیت کتاب
فهرست مطالب هر جلد، در ابتدای همان جلد آمده و جلد سوم به شرح نسخه بدل‌ها و نمایه آیات، اعلام، اشعار فارسی، اشعار تازی و واژه‌نامه اختصاص یافته است.
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع[۶]، به توضیح برخی مطالب متن پرداخته شده است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- موسوی، مصطفی، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی و همکاران (چاپ دوم)، تهران، 1377.